Aratrma Sorununun Tanmlanmas DenenceHipotez Kurma BBY 252 Aratrma

Araştırma Sorununun Tanımlanması Denence/Hipotez Kurma BBY 252 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan

Ders İçeriği • • • Konu seçme Konuyu daraltma Araştırma sorusu İyi ve kötü araştırma soruları Bağımlı/bağımsız değişken ayrımı Hipotez 2

Nicel araştırma sürecinin aşamaları 1. Konu seçimi 7. Başkalarını bilgilendirme 6. Verileri yorumlama 2. Araştırma sorusu KURAM 5. Verileri analiz etme Kaynak: Neuman, 2008, s. 22 3. Araştırmanın tasarlanması 4. Veri toplama 3

Nitel araştırma • Doğrusal olmayan bir araştırma yolu izlenir Kaynak: Neuman, 2008, s. 224 4

Nicel araştırma Kaynak: Neuman, 2008, s. 224, 237 -238 5

Değişken • Değişkenin özellikleri: değerleri veya kategorileri ü Erkek ü Soygun ü Evli • Evlilik süresi • Evliliğe bağlılığın derecesi • Soygunların sayısı • Soygun oranı • Bir soygun sırasında çalınan miktar • Soygun türü Kaynak: Neuman, 2008, s. 224, 238 6

Konu seçme • Bir araştırmaya başlarken ilk adım • En iyi yol ilginizi çeken, merak ettiğiniz bir şey üzerine araştırma yürütmek • Konunun daraltılması ve bir araştırma sorusu olarak ifade edilmesi gerekir • Araştırma sorusu daha sonra bir hipotez olarak ifade edilecek • Araştırma sorusu araştırmanın tasarlanması için önemli Kaynak: Neuman, 2008, s. 228 7

Konu seçme yolları • Kişisel deneyim ü Sizin ya da tanıdıklarınızın başına gelenler • Medyada yer alan bir şeye dayalı merak ü Evsizler üzerine bir gazete haberi okudunuz • Bir konuda okudukça o konunun farklı yönlerini merak etme ü İdam cezası (dine, coğrafi bölgeye göre) Kaynak: Neuman, 2008, s. 229 8

Konu seçme yolları • Bir problemi çözme ü Yurt müdürü 1. sınıf öğrencilerinin birbirleriyle arkadaşlık kurmasına yardımcı olmak istiyor • Popüler konular ü Üniversite sıralama sistemleri • Gündelik yaşam ü Futbolda ev sahibi takımın saha avantajı Kaynak: Neuman, 2008, s. 229 9

Araştırma sorusu • Konu ve araştırma sorusu farklı şeyler • Konu: Sendikalar • Önce konu ile ilgili geniş bilgi sahibi olunmalı ü Konunun farklı yönleri ü İlişkili olduğu konular ü Genişletme • Daraltma ve bir araştırma sorusuna çevirme Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 10

İyi araştırma sorusu • • • Boşanmaya ne neden olur? Evlenme yaşı boşanmayla ilişkili midir? Değişkenler neler? Toplanan veriler nasıl olacak? Bulunacak sonuç ne olacak? Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 11

Kötü araştırma soruları ü Kürtaj yasal olmalı mı? ü Ölüm cezası uygulaması doğru mudur? • Ampirik olarak test edilebilir olmayan, bilimsel olmayan sorular ü Polis, çocuk yaşta suç işlemeyi etkiler mi? ü Çocuk tacizini engellemek için ne yapılmalı? • Çok belirsiz ü Çocuk tacizi olaylarında artış gerçekleşti mi? ü Yoksulluk çocukları nasıl etkiler? ü Yoksulluk içinde büyüyen çocuklar diğerlerinin yaşamadığı hangi sorunları yaşar? • Daha belirgin olması gerekiyor Kaynak: Neuman, 2008, s. 232 12

İyi araştırma soruları • Türkiye’de son 10 yıl içinde yaşanan yeni çocuk tacizi biçimlerinde artış oldu mu? ü İncelemeci soru • Yoksul hanelerde büyüyen çocukların öğrenme uyumu, toplumsal-duygusal uyum zorlukları yaşama olasılığı daha mı yüksektir? ü Tanımlayıcı soru • Bir boşanma yaşamanın yol açtığı duygusal dengesizlik, boşanmış olan ebeveynlerin çocuklarını fiziksel olarak taciz etmesi olasılığını artırır mı? ü Açıklayıcı soru Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 13

Araştırma sorusu • Az sayıda değişken arasındaki ilişki • Uygulama dersinde kullandığımız veri setine dayanarak nasıl araştırma soruları oluşturabiliriz? Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 14

Konudan araştırma sorusuna. . . • Literatürü inceleme ü Makaleler, tezler • Konu hakkında bilgili kişilerle konuşma • Konunun uygulanacağı zaman dilimine, coğrafyaya ve insan grubuna karar verin • İncelemeci araştırma? Tanımlayıcı araştırma? Açıklayıcı araştırma? • Uygulamalı araştırma? Temel araştırma? Kaynak: Neuman, 2008, s. 231 15

Konudan araştırma sorusuna. . . • Bir konudan araştırma sorusu oluştururken araştırmanın sınırlılıkları göz önüne alınmalı ü Zaman ü Maliyet ü Kaynaklara erişim ü Yetkililerin onayı ü Etik kaygılar ü Uzmanlık Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 16

Zaman • Araştırma için süreniz 5 hafta • Haftada 10 saat ayırabileceksiniz • Araştırma sorusunu yatıtlamak için gereken süre 5 sene Araştırma sorusunu daha dar biçimde yeniden formüle et Bir araştırma sorusunu yanıtlamak için gereken süreyi kestirmek zor Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 17

Maliyet • Tüm spor taraftarlarının kendi takımlarının maskotuna yönelik tutumları ile ilgili bir araştırma sorusu • Ancak çok zaman ve para harcayarak yanıtlanabilir • O zaman bu araştırmadan vazgeçelim mi? • Bir üniversitedeki öğrencilerin ttukları takımın maskotuna yönelik ne hissettikleri şeklinde daraltmak Kaynak: Neuman, 2008, s. 230 -231 18

Kaynaklara erişim • Kaynaktan ne kastediyoruz? ü Başkalarının uzmanlığı ü Özel gereçler ü Bilgi • Farklı ülkelerde hırsızlık oranları ve aile geliri ile ilgili bir araştırma sorusu Kaynak: Neuman, 2008, s. 231 19

Yetkililerin onayı, Etik ilkeler • Tıbbi kayıtları görmeyi gerektiren bir araştırma sorusu ü Yetkililerin onayı zorunlu • Bir kişinin tepkisini görmek için ona ciddi fiziksel zarar verme ü Etik ilkeler ihlal edilmiş olur Kaynak: Neuman, 2008, s. 231 20

Uzmanlık • Araştırma sorusunun yanıtlanması için ü Veri toplama teknikleri ü İstatistiksel teknikler ü Yabancı dil ü Yazılım Kaynak: Neuman, 2008, s. 231 21

Bağımlı/Bağımsız değişkenler • Nedensel ilişkiler ü Neden değişkeni bağımsız değişken ü Sonuç değişkeni bağımlı değişken • Suç oranlarındaki artışın nedenleri ü Değişken nedir? ü Değişkenin türü nedir (bağımlı/bağımsız)? Kaynak: Neuman, 2008, s. 238 -239 22

Bağımlı/Bağımsız değişkenler • İntihar kuramı (Fransız sosyolog Emile Durkheim) ü Medeni durumla intihar oranları arasında bir nedensel ilişki ü Evli insanların intihar etme oranının bekar insanlara göre daha az olduğu ü Değişkenler neler? ü Bağımlı değişken nedir? ü Bağımsız değişken nedir? Kaynak: Neuman, 2008, s. 239 23

Bağımlı/Bağımsız değişkenler • Bir suça yönelik davranış kuramına göre suç aşağıdakilere bağlı ü Bir bireyin yaşadığı ekonomik zorluk ü Kolaylıkla suç işleme fırsatları ü Toplumun suçu kınamayan sapkın bir altgrubuna üyelik ü Suç içeren davranışlar için cezalandırma yokluğu • Değişken sayısı nedir? Bağımlı ve bağımsız değişkenleri belirleyiniz. Kaynak: Neuman, 2008, s. 239 24

Karmaşık bir kuramsal açıklama Ailenin dağılması Çocuklarda özgüven azalması Depresyon Daha düşük yetişkin geliri İyi bir iş bulma olasılığının azalması Okulda düşük notlar Kaynak: Neuman, 2008, s. 240 25

Hipotez • Nedensel hipotez: Nedensel bir ilişki, neden-sonuç ilişkisi • En az iki değişken arasındaki bir ilişkiye dair geçici bir bildirim veya test edilecek bir önerme • Toplumsal dünyanın nasıl işlediğiyle ilgili tahminler • Bir araştırma sorusuna ve bir kurama bağlı olmalı • Yanlışlanabilir • Dini törenlere katılma boşanma olasılığını azaltır Kaynak: Neuman, 2008, s. 240 -241 26

Hipotez • Zorunlu olarak doğru olan bildirimler • Ampirik gözlemle yanıtlanması olanaksız sorular ü İyi yaşam nedir? ü Tanrı var mıdır? Bunlar bilimsel hipotez olamaz Kaynak: Neuman, 2008, s. 241 27

Aynı hipotez – Farklı ifade Eğer evli çiftler dini törenlere katılırsa, bu durumda boşanma ihtimalleri azalacaktır. Dini törenlere katılma oranı ne kadar yüksekse, boşanma ihtimali o kadar düşüktür. Dini törenlere katılma boşanma. . . olasılığını azaltır. . İhtimalini azaltmaktadır. Dini törenlere katılma boşanma oranlarında. . . düşüşe neden olur. . düşüş sonucunu doğurur. . düşüşle sonuçlanır. Dini törenlere katılma, boşanma oranlarındaki. . . düşüş ile ilgilidir. . düşüşü etkiler. . düşüşle ilişkilendirilir. Kaynak: Neuman, 2008, s. 242 28

Hipotezi test etme zaman içinde nasıl işler? 1965 • H 1, H 2, H 3, H 4, H 5 1975 • H 1, H 2, H 3, H 4, H 5, H 6 1985 • H 2, H 4, H 5, H 6, H 7, H 8 1995 • H 4, H 6, H 7, H 8, H 9 2005 • H 8, H 9, H 10, H 11 2015 • H 8, H 10, H 11, H 12 Kaynak: Neuman, 2008, s. 243 29

Hipotez – İstatistiksel analiz ilişkisi • Hipotezler nasıl doğrulanır ya da yanlışlanır? ü İstatistiksel analizler sonucunda elde edilen test sonuçları ile Hipotez doğrulanırsa ispatlanmış olur mu? 30

Araştırma hipotezi / Boş hipotez • Şimdiye kadar gördüğümüz örnekler sizce hangisine girer? • Gördüğümüz araştırma hipotezi örneklerine ilişkin boş hipotezleri oluşturmaya çalışalım 31

Uygulama • Bir ülkede yoksulluk ve gençlerin aşırı yoğunlukta bulunması mülk suçlarının artmasına neden olur. • İyi bir hipotez mi? • Hangisi mülk suçlarına neden oluyor? ü Yoksulluk mu? ü Gençlerin aşırı yoğunlukta bulunması mı? ü İkisi birlikte mi? Kaynak: Neuman, 2008, s. 247 32

Örnek bir çalışma Konu Araştırma sorusu Hipotez • Kanuna karşı gelenlerin ABD kitlesel medyasında çizilen portreleri • Ekonomik koşullar medyanın saldırganların portresini çizme biçimini etkiler mi? • Medyanın suçu çarpıtması, ekonomik koşullar kötü olduğunda saldırganları daha olumsuz bir biçimde gösterir (onları suçlar). Bağımsız değişken • Ayrı yıllarda işsizlik oranı, 1953 -1982 Bağımlı değişken Kaynak: Neuman, 2008, s. 247 • Ayrı yıllar için medyanın dikkati (Time dergisi makaleleri) ve suç istatistikleri arasında bir uyumsuzluk olarak ölçülen çarpıtmanın gerçekleşip gerçekleşmediği 33

Araştırma Sorununun Tanımlanması Hipotez (Denence) Kurma BBY 252 Araştırma Yöntemleri Güleda Doğan