APENDKSN Y VE KT HUYLU HASTALIKLARI Do Dr

APENDİKSİN İYİ VE KÖTÜ HUYLU HASTALIKLARI Doç. Dr. Tarık Zafer Nursal Başkent Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

Anatomi • Orta barsağın bir parçası • Çekumda tenyaların birleştiği yerden başlar • İleokolik atardamar → apendiks damarı • %65 çekum arkasında yer alır. • Bağışıklık sisteminin bir parçası

Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Mettler Essentials of Radiology, 2 nd ed

Apandisit • • Amyand ilk apendektomi (1736) Peritiflit Fitz apandisit (1886) Mc. Burney (1889)

Sıklık • Senede 1/1000 • Apandisit nedeniyle apendektomi riski %7 • Apendektomi riski ♂: %12, ♀: %25 • Yanlış tanı %15 – ♂: %9, ♀: %22

Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Patofizyoloji Tıkanma Salgıların birikmesi Basınç artışı Lenfatik, toplardamar ve atardamar dolaşımı bozulur Duvar nekrozu Delinme

Tanı • Genelde klinik, diğer testler yardımcı İştahsızlık, Bulantı Epigastrik, göbek çevresinde ağrı Sağ alt kadran ağrısı Defans ve rebound Kusma Hafif Ateş, orta düzey BK yüksekliği

Feldman: Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease, 7 th ed

Rovsing belirtisi

Pozitif obtüratör belirtisi

Pozitif psoas belirtisi

Görünteleme • Düz grafi – Diğer tanıları dışlamak için • Ultrasonografi – >6 mm bastırılamayan apendiks, apendiks taşı – Duyarlılık %85, Özgüllük %90 • Bilgisayarlı tomografi – Duyarlılık %90, Özgüllük %90 – Yanlış tanı azalır

Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Alvarado skoru Yakınma Bulgu Ağrının tipik yer değiştirmesi İştahsızlık Bulantı/Kusma Sağ alt kadran hassasiyeti 1 1 1 2 Laboratuvar Rebound hassasiyet Artmış vücut ısısı BK yüksekliği Sola kayma 1 1 2 1 Toplam puan 10

Alvarado skoru • 9 -10; yüksek olasılık apandisit, BT gereksiz • 5 -8; apandisit olabilir, BT uygun • 0 -4; düşük olasılık apandisit, BT gereksiz

Ayırıcı tanı • Akut karına neden olan hemen her hastalık • Doğruluk >%85 • Yaş gruplarına ve cinsiyete göre değişir – – – Mezenterik lenfadenit Normal bulgular PİH Yırtılmış veya dönmüş over kisti Gastroenterit

Tedavi - Akut • Tıbbi; özel durumlarda • Cerrahi • Profilaksi; 2. kuşak sefalosporin, SAM – Kalın barsak florası • Açık • Laparoskopik – kalış süresi, ağrı, yara infeksiyonu az, karın içi abse fazla – Doğurganlık çağındaki kadınlarda

Paramedyan Rocky-Davis y ne ur c. B M Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Skandalakis' Surgical Anatomy

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Zollinger's Atlas of Surgical Operations

Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Townsend: Sabiston Textbook of Surgery, 17 th ed

Tedavi - Delinme

Tedavi - Delinme • • • %20 -25 Hikaye daha uzun Bulgular daha gürültülü Sıvı eksiğinin giderilmesi Geniş etkili antibiyotik Cerrahi – Ameliyat öncesi abse saptanmışsa perkütan boşaltma + antibiyotik

Tedavi – Geç başvuru • • %2 -5 Hikaye uzun Sağ alt kadranda kitle, dolgunluk Abse, flegmon Sıvı eksiğinin giderilmesi Geniş etkili antibiyotik Perkütan boşaltma

İnterval (aralıklı, planlı) apendektomi • Abse ve flegmondan 6 -10 hafta sonra • İlk olaydan sonra başarısızlık %10 -15; erken apendektomi ilk 3 hafta içinde

Komplikasyonlar • • • Ölüm nadir; yaşlı ve delinme; %15 Mikrobik komplikasyonlar; %3 -47 Fekal fistül; nadir Yapışıklık Mc. Burney kesisi ayrılma ve fıtık açısından güvenilir • Kasık fıtık riski x 3

Kronik apandisit • • Tartışmalı Sağ altta uzun süreli az şiddette ağrı BT apandisit bulguları verebilir Apendektomi %90 tedavi edici

Gebede apandisit • En sık uterus dışı cerrahi hastalık (1/2000) • En çok ilk 2 trimester • Tanı zor – Apendiks yeri değişir – BK zaten yüksek – İlk trimesterde zaten bulantı-kusma var (yeni başlarsa önemli) • Kuşku varsa ameliyat (delinmede anne ve fetus ölümü ↑)

Marx: Rosen's Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice, 6 th ed

Parazitler • Gelişmekte olan ülkelerde önemli • En sık Ascaris lumbricoides • Türkiye’de %5 – Enterobius vermicularis – Amip • Mekanizma aynı

Normal apendiks • • • Sağ kolon ve ileum İBH açısından kontrol Meckel divertikülü Yumurtalık ve tüp sorunları Omentum nekrozu apendektomi Genelde Anormal periton sıvısı (genelde orta hat yapılır kesi gerektirir) – Ülser, sigmoid divertikül delinmesi – Pankreatit • Normal bulgular

İnsidental/Profilaktik apendektomi • Ömür boyu apandisit olma riski %7 • 1 apandisiti engellemek için 36 apendektomi gerekir. • Özel durumlar – Kemoterapi alacak çocuklar – Tıbbi tedaviye uzak yere gidecek olanlar – Crohn hast. ? , ağrıyı tarif edemeyen, algılayamayan insanlarda ?

Tümörler • Çok nadir (apendektomilerin %1’i) • Tanı ancak %50 apendektomi sırasında • Adenokarsinom (%37 -en sık) – Tüm GİS içinde %0. 5 – Sağ hemikolektomi – 5 yıllık yaşam %55 • Karsinoid (%33) – Tüm GİS içinde en sık apendiks – Çoğu uçta – >2 cm veya köke yakınsa sağ hemikolektomi • Müsinöz kistik neoplazi, lenfoma (nadir)

Apendikostomi • Koledok yerine • Uzun süreli mesane kateterizasyonu Walsh: Campbell's Urology, 8 th ed