ANTISHOK TERAPIA PROF EDONA SHABANI NX FLORENTA SEKIRAQA

ANTISHOK TERAPIA PROF: EDONA SHABANI NX: FLORENTA SEKIRAQA, ERZA HOXHA

Qka është shoku �Shoku apo gjendja e shokut është humbja e vetedijes e përcjellur me çregullime të rrënda të organizmit. �Llojet e shokut: �Shoku Kardiogjen �-\-\- Neurogjen �-\-\- Hipovolemik �-\-\- Distributiv �-\-\- Septik dhe Anafillaktik. �Te gjitha format e shokut jane kercenuese per jetë.

Cilat janë shenjat dhe simptomat e shokut Nese futeni ne shok, do te perjetoni simptoma si te tillat ne vijim: � Puls i shpejtë, i dobët ose mungesë �Rrahje zemre e çrregullt �Frymëmarrje e shpejtë, e cekët �Lëkurë e ftohtë, �Sy pa dritë �Dhimbje gjoksi � Nauze � Cianoz � Ngatërrim � Marramendje � Ankth � Ulje në urinë � Etje dhe gojë të thatë � Sheqer i ulët i gakut � Humbje e vetëdijes

Cilat jane shkaqet e shokut � Qdo gjë që ndikon në rrjedhën e gjakut nëpër trupin tuaj mund të shkaktojë tronditje. Disa shkaqe të shokut përfshijnë: � reaksion i rëndë alergjik � humbje e konsiderueshme e gjakut � infrakt � infeksione të gjakut � dehidratim � helmim � djegiet

Shoku Kardiogjen �Shoku kardiogjen paraqitet kur ka rrjedhje te pamjaftueshme kardiake per te plotesuar kerkesat metabolike te indeve. Shfaqet me shpesh tek IAM. �Klinikisht paraqitet me hipotension � (presioni sistolik nen 90 mm Hg), � sinus tahikardi, � hipoperfuzion (lekura e ftohte e qullet, oliguria, çrregullim i statusit mental).

Antishok terapia � Trajtimi Emergjent � Oksigjeni duhet te vendoset menjehere. Intubimi endotraheal duhet te merret parasysh, � Çrregullimet e ritmit, hipoksemia, hipovolemia duhen identifikuar dhe trajtuar. � Duhet te sigurohet qasja intravenoze, te behet monitorimi kardiak dhe oksimetria , � Nitroglicerin i. v. 5 -100 mcg/min apo Morfine 2 mg ne rast te dhimbjeve anginale.

Shoku Neurogjen � Shoku neurogjenik është një gjendje e rrezikshme për jetën e shkaktuar nga qarkullimi i parregullt i gjakut në trup. � Trauma ose dëmtimi i shtyllës kurrizore mund të shkaktojë këtë ndërprerje. � Shoku neurogjenik është jashtëzakonisht i rrezikshëm sepse mund të shkaktojë që shtypja e gjakut të bjerë në mënyrë drastike dhe befas, dhe mund të lërë dëm të pakthyeshëm në indet e trupit tuaj. � Nëse lihet e patrajtuar, shoku neurogjenik mund të jetë fatale.

Antishok terapia Së pari, mjeku juaj do të bëjë lëvizje për të parandaluar dëmtimin e mëtutjeshëm. Atëherë ata do t'ju japin lëngje intravenoze për të rregulluar presionin e gjakut. Nëse tensioni juaj i gjakut është shumë i ulët, mund t'ju jepen vazopresorë, ose ilaçe që ndihmojnë në forcimin e enëve të gjakut dhe rritjen e presionit. Disa nga vazopresorët më të zakonshëm përfshijnë: � norepinephrine � dopamine � vasopressin � Për më tepër, nëse keni një ritëm më të ngadaltë të zemrës, mjeku juaj mund t’ju përshkruaj atropinë. Ky ilaç do të ndihmojë për të mbajtur rrahjet e zemrës tuaj normale.

Shoku Hipovolemik � Shoku hipovolemik në bazë të hemorragjisë, ndodh për shkak të një humbje të madhe gjaku që përcakton reduktimin e volemisë (vëllimit). Shkaku më i zakonshëm është sigurisht origjina traumatike (për shembull një incident rrugor, një rrëzim etj) por mes origjinave të mundshme kujtojmë edhe: � Gjakderdhja gastrointestinale � Gjakderdhja e një shtatzënië jashtë mitre � Gjakderdhja nga një ndërhyrje kirurgjikale � Gjakderdhja vaginale.

Antishok terapia � Synimi kryesor i pacientit në shok është të ndihmojmë qarkullimin e gjakut dhe në rastin e shokut hipovolemik kjo përkthehet në marrjen e lëngjeve lloji i të cilëve varet nga lloji i humbjes: � Në rastin e shokut hipovolemik me origjinë hemorragjike humbja ka të bëjë me përbërësit e gjakut, që do të riintegrohen përmes transfuzionit � Ndërsa në rastet e thjeshta të humbjes së lëngjeve merren lëngje nga pacienti në bazë të humbjes së vlerësuar. � Lëngjeve u shtohen dhe ilaçe për të monitoruar dhe kontrolluar funksionimin e zemrës dhe venave. � Synimi i fundit është ai i rikthimit të volemisë për t’u siguruar herë pas here për një perfuzion korrekt në të gjitha strukturat e organizmit.

Shoku Distributiv � Kushtet që bëjnë që enët e gjakut të humbasin tonin e tyre mund të shkaktojnë shok shpërndarës. Kur enët e gjakut humbasin tonin, ato mund të bëhen aq të hapura dhe të plota që presioni i mjaftueshëm i gjakut të mos furnizojë organet tuaja. �Tek shoku distrubutiv hyn : �Sh. Anafillaktiv dhe �Septik.

Shoku Anafillaktik �Shoku anafilaktik është një ndërlikim i një reaksioni alergjik të rëndë i njohur si anafilaksi. Reagimet alergjike ndodhin kur trupi juaj gabimisht e trajton një substancë të padëmshme si të dëmshme. Kjo shkakton një reagim të rrezikshëm imunitar. �Anafilaksia zakonisht shkaktohet nga reaksione alergjike ndaj ushqimit, helmit të insekteve, medikamenteve ose lateksit.

Antishok terapia � Ne rast mjekimi : � Te nderpritet menjeher dhenija e barit, � i semuri te vendoset ne poziten e Trenderburgut, � Te vendoset lidhsa e smarhut, � Menjeher te jepet adrenalina ne doz: 0. 5 -1 ml kurse nese nuk ka permisim duhet te jepen : 0. 3 -0. 5 ml adrenalin te tretur ne 10 ml tretje fiziologjike, � Jepet O 2, � Tek hipotensione trajtohet me tretje si Na. Cl 0. 9% , Ringer 5% me adrenalin ose doplamin ngritet TA e vazopresoret ne raste ekstreme.

Shoku Septik �Shumica e rasteve te sepses shkaktohen nga bakteriet gram- negative dhe gram-pozitive. Sidoqofte, sepsa eshte nje sindrome klinike heterogjene qe shkaktohet nga bakteret gram+, gram-, kepurdhat, mykobakteriet, viruset, rikeciet dhe protozoat.

Antishok terapia � � � Trajtimi Emergjent Tre komponente perfshijne terapine themelore te hershme: 1. fuqizimi i oksigjenimit, ventilimit dhe qarkullimit, 2. inicimi i terapise me barna, qe perfshin antibiotiket; dhe 3. kontrolli ndaj burimit te sepses. 1. Te mbahet saturimi mbi 90 %, nese ka nevoje te intubohet per te mbajtur saturimin mbi 90 %; 2. infuzion rapid i kristaloideve (Ringer apo Na. Cl ) 500 ml (20 ml/kg te femijet) çdo 510 minuta. Shpesh nevojiten 4 -6 L (60 ml/kg te femijet). Duhet te mirembahen presioni qendror venoz ndermjet 8 -12 mm. Hg, presioni qendror arterial mbi 65 mm. Hg, dhe oksigjenimi venoz niveli i saturimit mbi 70. 3. Nese nuk ka pergjigje dinamike pas dhenjes se 3 -4 L lengje te jepet Dopamine 5 -20 mcg/kg/min apo Norepinefrine 2. 5 -20 mcg/kg/min. Femijet nen 6 muaj jane insensitiv ndaj Dopamines per shkak te zhvillimit jokomplet te inervimit simpatik.

FALEMINDERIT!