ANTBYOTKLER ve KLNK KULLANIMLARI Prof Dr Nee SALTOLU
ANTİBİYOTİKLER ve KLİNİK KULLANIMLARI Prof. Dr. Neşe SALTOĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları
Antibiyotik Kullanımı Ø Antibiyotikler ABD’de kalp ilaçlarından sonra en sık kullanılan 2. ilaç Ø Hastanede yatan hastalarda kullanım %25 -40 Ø Tüm ilaç tüketiminin %25’i antibiyotikler Ø Yıllık 7 milyar dolar Ø Ant. Kullanımının %50 si uygunsuz l yanlış doz-süre seçimi, endikasyon olmadan başlama, yanlış ilaç l Kunin CM. In: Mandell, Bennett (eds): 1990: 427. l John&Fishman CID; 1997
Antibiyotik Kullanımı Ø Gelişmekte olan ülkelerin sağlık bütçelerinin %35’i antibiyotiklere ayrılmakta Ø Ülkemizde tüm ilaç tüketiminin %25’i antibiyotikler (IMS verileri)
Antibiyotik Kullanımında Sorunlar Ø antibiyotiklerin etkin olmayan dozda verilmesi, Ø uygunsuz sürede kullanılması, Ø endikasyonu olmadığı halde antibiyotik başlanması, Ø mevcut enfeksiyonun tedavisi için uygun olmayan bir antibiyotiğin seçilmesi
Uygunsuz antibiyotik tedavi sonuçları Ø Tedavi başarısızlığı Ø Mortalite, morbidite Ø Yan etkiler Ø Ekonomik yük Ø Direnç!!!
Ø Antibiyotikleri uygun kullanmadan amaçlanan antimikrobiyal direnç gelişimini en aza indirme, Ø en az toksisiteye sahip ilaçların seçimi ile hasta bakımını maksimuma çıkarma, Ø bu iki uygulamayı da en az maliyetle yapabilmedir
Beta laktamlar Ø Penisilin grubu beta laktamlar l Ø Sefalosporin grubu beta laktamlar l Ø Dihidrotiazin halkası Monobaktamlar l Ø 6 aminopenisiloik asit halkası Monosiklik bet laktam halkası Karbapenemler l Bisiklik beta laktam halkası
Penisilinler Ø 1928 yılında Alexander penisilini keşfetti. l Fleming Penicillium notatum türü mantar etrfında üreme olmaması Ø 1949 penisilin G geliştirildi Ø Penisilinler Ø (6 Aminopenisilanik asid (Bir beta laktam halkası+tiazolidin halkası)+yan zincirden oluşur.
Etki mekanizması Ø Bakterisidal etki Ø Bakteri hücre duvar sentezini inhibe ederler. Ø l l l Bakteri hücre duvarı sentezinin peptidasyon aşamasında görevli transpeptidaza (Penisilin Bağlayan Protein) bağlanır. Peptidoglikan tabakasına sağlam peptidoglikan monomerlerinin eklenmesini engeller. Bakterilerin endojen otolitik sistemini de aktive ederler.
Ø Doza bağımlı etki gösterirler. l serum yarı ömrü kısadır, birkaç doza bölünerek kullanılır Penisilinin etkisi MİK üzrinde kalan zamanla ilişkili Gram pozitiflere karşı Postantibiyotik etki l Çoğu mide asidinde parçalanır l l • • • l Ø Ø Bazı penisilinaz dirençli penisilinler (kloksasilin , amoksilin v. b) Bazı betalaktamaz inhibitörlü penisilinler Fenoksimetil penisilin hariç Gıdalar absorbsiyonu azaltır. Dokulara çok iyi penetre olurlar. Nafsilin-oksasilin hariç çoğu böbrekten atılır. Keatinin klirensine göre doz ayarlanmalıdır. Hemodiyaliz sonrası ek doz verilir.
Penisilin-İlaç etkileşimleri Ø Penisilinler aminoglikozidlerle aynı sıvı içerisinde karıştırılmamalıdır. Ø Oral antikoagülanlar ve oral kontraseptiflerin etkisini azaltabilirler. Ø Makrolid- tetrasiklinlerle birlikte kullanımında penisilinlerin bakterisidal etkisi azalır.
Ø 6 grupta sınıflanırlar l l l Doğal penisilinler (Penisilin G ve penisilin V, prokain penisilin) Penisilinaza dirençli penisilinler (metisilin, nafsilin, isoksazil penisilinler) Aminopenisilinler Karboksipenisilinler Üreidopenisilinler Betalaktamaz inhibitörlü penisilinler
Doğal penisilinler kullanımları Ø Ø Penisilin G kullanımı Beta laktamaz yapmayan gram pozitif bakterilere etkili l l Ø Ø Ø Ø Ø Toleran suşlar hariç S. pyogenes, S. agalactiae, S. viridans, Peptokok, peptostreptokok enfeksiyonları Pnömokok (direnç? ) Menengokok Corynebacterium Pasteurella multocida Treponema pallidum Leptospira Clostridium türleri (C. difficile hariç) Aktinomiçet B. antracis Gram negatif anaerop bakterilere etkili (Fusobacterium türleri hariç) Penisilin V A grubu betahemolitik streptokok tedavisi ve profilaksi
Doğal penilinler ve klinik kullanımları Ø Penisilin G l Kristalize penisilin G Na veya K tuzu(i. v)4 -6 saatte bir otit, alt solunum yolu enf. , deri-yumuşak doku enf, duyarlı mikroorganizmalarla oluşan endokardit, menenjit. l Prokain penisilin (i. m, 2 x 1) (alt solunum yolu infeksiyonu) Benzatin penisilin G (i. m, tek doz) (Streptokoksik farenjit, ARA profilaksisi, Erken ve latent sifiliz) l Ø Penisilin V l l (fenoksimetil penisilin oral) Streptokoksik farenjit, ARA profilaksisi
Penisilinaza dirençli penisilinler 1950 li yıllarda geliştirildi. Ø Antistafilokokal penisilinler Ø Metisiline duyarlı stafilokokal suşlara etkili Ø Proteinlere bağlanmaları yüksek Ø Ø Flukloksasilin, kloksasilin ve dikloksasilin oral l Ø (Hafif şiddetli deri –yumuşak doku infeksiyonlarında) Metisilin, nafsilin, oksasilin parenteral yol ile l l Metisilin böbreklerden atılır, interstisyel nefrit yapar Nafsilin ve oksasilin safra ile atılır.
Aminopenisilinler Ampisilin-amoksisilin-bakampisilin Ø Streptokoklara aktiviteleri daha az, enterokok ve Listeria etkileri daha fazla Ø Betalaktamazlara dayanıksız Ø Clostridium Ø Corynebacterium Ø Aktinomiçet Ø Menengokok Ø Endokardit profilaksisi Ø
Ø Ampisilin, amoksisilin, oral parenteral Ø Bakampisilin oral yolla, Ø Ampisilin oral biyoyararlanımı daha düşük, gıdalardan etkilenir. Ø Otitis media, pnömoni, bronşit, sinüzit, üriner sistem enfeksiyonu
Karboksipenisilinler Ø Karbenisilin ve tikarsilin Ø Psödomonaslara , gram negatif bakterilere, anaeroplara etkili Ø Bakteremi, üriner sistem, solunum yolu inf) Ø Beta laktamaz yapan suşlara etkili değildir Ø Parenteral (İm veya i. v) uygulanır. Ø Na yüküne dikkat edilmeli!
Üreidopenilisinler Ø Azlosilin, mezlosilin, piperasilin Ø Ø Ø Enterobactericaea üyesi gram negatiflere etkili Psödomonaslar, (aminoglikozidle kombine) gram pozitif koklar Anaerobik kok ve basillere etkili Bakteremi, genito-üriner sistem enf. , karın içi infeksiyonlar, osteomyelitte kullanılabilir. Ø Beta laktamaz yapan suşlara etkili değildir.
Penisilinlere direnç gelişmesi Ø Enzimatik direnç beta laktamaz yapımı (plazmid ya da kromozom aracılı) Ø Hedef molekülde (PBP) değişiklik Ø Hücre duvarından penetrasyonda azalma Ø Efflux (aktif dışarı pompalama) Ø Otolitik enzimlerin yokluğu
Betalaktamaz inhibitörlü penisilinler Ø Tip 1 beta laktamaz yapan Enterobacter, Citrobacter, Serratia hariç betalaktamaz yapan bakterilere etkili Ø Alt solunum yolu enfeksiyonları, deriyumuşak doku, diabetik ayak, genital, abdominal enfeksiyonlar Ø Amoksisilin/klavulanat, oral Ø Ampisilin/sulbaktam, i. v, oral, i. m Ø Piperasilin/tazobaktam, i. v
Penisilinler yan etkiler Ø Ø Allerjik reaksiyonlar Ig. E ilişkili l l Ø Ø Erken Ürtiker (72 saatin altında) Anafilaksi Nadiren hemolitik anemi Anafilaktik reaksiyonlar milyonda 4 -15 oranında İdopatik l l Geç ürtiker deri döküntüleri İlaç ateşi Serum hastalığı Ø GİS yan etkileri, İshal, bulantı, kusma, psödomembranöz kolit Ø Yaşlılarda uzun süreli kullanımda nötropeni, trombositopeni, hemolitik anemi Ø Na yüklenmesi, hipokalemi, interstisiyel nefrit
Sefalosporinler Ø Sephalosporicum acremonium adlı mantardan elde edilmiş Ø 4 kuşakta yer alır. la Ø 1. kuşak gram pozitiflere etkili, Ø 3. kuşakta gram negatif etki daha iyi, Ø 2. kuşak her ikisi arasında, Ø 4. kuşakta indüklenebilir beta laktamlara etki iyi
Ø Hücre duvarında PBP sentezini inhibe eder. Ø Dihidrotiyazin halkasına dört üyeli beta laktam halkası eklenmiştir. Ø Direnç l l l PBPlerde değişiklikler İlacın geçişini engellenmesi Betalaktamaz üretimi
Oral yolla kullanılan sefalosporinler Ø Ø Ø Sefaleksin Sefadroksil Sefradin Ø Ø Sefuroksim aksetil Sefaklor 2. kuşak Sefprozil Lorakarbef Ø Ø Ø Sefiksim Sefpodoksim Sefdinir Sefditoren Sefdibuten 1. kuşak 3. kuşak
3. Kuşak sefalosporinler Ø Sefotaksim Ø Seftazidim Ø Seftriakson Ø Sefdinir Ø Sefditoren Ø Sefiksim Ø Sefpodoksim Ø Seftibuten Ø Moksolaktam 4. kuşak sefalosporinler Ø Sefepim, Sefpirom MRSA’ya etkili sefalosporinler Ø Seftarolin, Seftobiprol
Ø Ø Ø Ø Plazma proteinlerine bağlanma (%30 -70) Yarılanma ömrü, seftriakson hariç kısadır. Dokulara iyi geçer (prostat –göze geçişte yüksek dozlar gerekir) 3. ve 4. kuşağın menenjitli hastada BOS geçişi iyi Çoğu böbrekler yolu ile atılır, böbrek yetmezliğinde seftriakson hariç doz ayarlanmalı Sefaperazon safra yolu ile atılır, hepatik bozuklukta kullanılmamalı
Ø Birinci kuşak sefalosporinler ve kullanımları l l l Stafilokok ve streptokok enfeksiyonları Cerrahi profilaksi Toplum kaynaklı gram pozitif enfeksiyonları Deri ve yumuşak doku enfeksiyonu Üriner sistem enfeksiyonu
Ø Ø Ø İkinci kuşak sefalosporinler H. influenzae, Neisseria, Moraxella etkili Sefuroksim aksetil oral yolla solunum sistemi enfeksiyonu, sefuroksim parenteral (menenjit tedavisinde )kullanılır. Ø Ø Ø Toplum kökenli pnömoni otitis media, sinüzit, yumuşak doku enfeksiyonu, komplike olmayan üst üriner sistem infeksiyonu, jinekolojik ve intraabdominal enfeksiyonlar
Ø Ø Ø Ø Üçüncü kuşak sefalosporinler Toplum kökenli ve hastane kökenli enfeksiyonlar Sefotaksim, seftriakson, seftazidim, menenjit tedavisinde TKP Komplike ÜSİ, Endokardit (E. faecium sefalosporine intrinsik dirençli) Sepsis Yumuşak doku enfeksiyonları, Diabetik ayak enfeksiyonu Osteomyelit, septik artrit Abdominal, jinekolojik enfeksiyonlar Gonokok enfeksiyonu Sefepim 4. kuşak sefalosporindir. Sefepim, seftazidim, sefoperazon psödomonaslara etkilidir.
Ø Ø Ø Yan etkiler Allerjik reaksiyonlar, deri döküntüsü GİS yan etkileri, ishal, bulantı uzun süreli kullanımda lökopeni, trombositopeni, kombs pozitifliği Ø Direnç Ø l l PBPlerde değişiklikler Dış membran geçirgenliğinin azalması Betalaktamaz üretimi ESBL pozitifliği
Karbapenemler Geniş spektrumludur. Ø PBPlere bağlanıp peptidoglikan sentezini inhibe ederler. Ø Aerop, anaerop, gram pozitif ve negatiflere etkili Ø l Ø MRSA, MRSE, Stenotrophomonas maltophilia, P. cepacia’ya etkisiz İmipenem, meropenem, ertapenem Diğer betalaktamlardan farkı 1 pozisyonundaki karbon sülfürle yer değiştirmiştir. Ø İmipenemde peptidaz 1 enzimine dayanıklılığı artırmak amacı ile silastatin eklenmiştir. Ø
Ø Direnç gelişimi l l l Karbapenemazlar Geçirgenliğin azalması/kaybolması Dışa atılma (efflux) Ø Vücut sıvılarına iyi geçer Ø BOS 2 a geçerler Ø İmipenem 4 x 0. 5 -1 g i. v, meropenem 3 x 0. 5 - 1 gr i. v kullanılır Ø Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalıdır.
Ø Kullanımı Ø Sepsis Ø Febril nötropeni Ø Hastane kaynaklı enfeksiyonlar (pnömoni, intraabdominal enfeksiyon) Ø ESBL pozitif idrar yolu enfeksiyonları (ertapenem)
Yan etkileri Ø Allerji Ø İshal, bulantı, kusma Ø Psödomembranöz enterokolit Ø Hepatotoksisite Ø Eozinofili, trombositopeni, nötropeni Ø Yaşlı ve kafa travması durumlarında imipenem daha sıklıkla konvülsiyon eşiğini düşürür. Ø
Monobaktamlar Ø Ø Aztreonam, Sadece Gram negatiflere etkili PBP 3’e bağlanır. Direnç enzimatik inaktivasyon yolu ile l Dış membran geçirgenliğinin azalması Ø i. m yolla kullanılır. Günde 2 dozda parenteral kullanılır. Ø Ø Tüm vücut sıvılarına iyi geçer. Üriner sistem enfeksiyonları, alt solunum yolu enfeksiyonu, sepsis, intraabdomina, jinekolojik enfeksiyonlar Ø Ø Böbreklerden atılır, böbrek yetmezliğinde doz ayarlanır. Yan etkiler diğer betalaktamlara benzer
Kinolonlar Ø Ø Ø Ø Nalidiksik asit ilk üyesi DNA giraz enzimini inhibe ederler, bakterisidal etkili Kinolonlar Atipik m. o, gram pozitif (MRSA hariç), gram negatif çomak ve koklara etkili M. tuberculosise , brusellaya etkili 4 grupta yer alırlar. 2. grupta norfloksasin, ofloksasin, siprofloksasin, enoksasin, pefloksasin, 3. kuşak levofloksasin Solunum yolu kinolonları 4. kuşak moksifloksasin 3. (B. fragilis hariç) ve 4. kuşak anaeroplara da etkili
Ø Oral emilimi ve Biyoyararlanımı iyi Ø serum proteinlerine bağlanma düşük oranda Ø Ø Doku geçişi serum düzeyinin üzerinde BOS geçişi düşük Ø Ø Yarılanma süreleri uzun Konsantrasyona bağlı etki gösterir Postantibiyotik etkiye sahiptir. Kullanım dozu 1 veya 2 doza bölünmüş olarak kullanılır.
Karaciğerden atılanlar Ø pefloksasin, grepofloksasin, travofloksasin Ø Ofloksasin, levofloksasin renal yolla, Ø diğerleri hem böbrek hem karaciğer yolu ile atılır. Ø Ø Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalıdır.
Ø Antimikrobiyal direnç l l Ø Ø Ø Ø Ø Gyr A geninde mutasyonu Porin mutasyonu Klinik kullanımı Pnömoni Üriner sistem enf. Psödomonas enfeksiyonları Gonore, non-gonokoksik üretrit Prostatit Turist ishali, kolera, şigella, salmonella enfek Kemik-eklem enf. Atipik mikobakteri enf. kombinasyon tedavide l l l Dirençli tüberküloz Bruselloz İntraabdominal enfeksiyonda
Yan etkiler Çocuk, gebe ve süt veren annelerde kontrendike Ø GİS yan etkileri bulantı, ishal Ø Transaminaz artışı Ø Fotosensitivite, deri döküntüleri Ø Baş ağrısı, yaşlılarda konvülsiyon eşiği düşük Ø Tendinit Ø Yaşlılarda QT uzaması Ø
Glikopeptidler Ø Hücre duvarı sentezinde D-alanin D- alanin içeren peptidlerle kompleks oluşturur, Ø Peptidoglikan sentezini inhibe ederler. Ø Vankomisin Ø Teikoplanin
Ø Gram pozitif bakteri enfeksiyonlarında kullanılır. Ø aerop ve anaerop gram pozitif bakteriler Ø Pnömokok, stafilokok, streptokok, Corynebacterium, Clostridium bakterisid Ø Enterokoklara bakteriostatik etkili
l Direnç plazmid ile aktarılır. • • l l l Van A, Van B, Van C tipi direnç VISA ve GISA VRE: Vankomisine dirençli enterokok Kullanım alanları Endokardit Sepsis MRSA ve MRSE enfeksiyonları Penisilin allerjisinde endokardit profilaksisi
Ø Ø Ø Ø Ø Oral yolla emilmez Parenteral kullanılır. Doz: Vankomisin 2 g/gün, Teikoplanin 200 -400 mg/gün Vankomisin i. v, teikoplanin i. v, i. m %5 Dekstroz ya da SF içerisinde 60 dakika Yavaş infüzyon Vücut sıvılarına iyi geçer. BOS’a intratekal yolla iyi geçer Böbreklerden atılır Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanır.
Ø Yan etkiler Ø Ototoksik Ø Nefrotoksik Ø Red Man sendromu Ø Ateş, titreme, döküntü
Aminoglikozidler Ø S. griseustan Streptomisin izole edildi. Ø Neomisin Ø Tobramisin Ø Kanamisin Ø Paramomisin Ø Gentamisin Ø Amikasin Ø Sisomisin Ø İsepamisin
Ø Ribozomda 30 S alt ünitesine bağlanır Ø Protein sentezini inhibe eder. Ø Streptomisin dışındakiler 50 S alt birimine de bağlanır. Ø Bakterisid etkili Ø Polar yapıda olduğu için aktif transportla hücreye girebilir.
Ø Direnç Ø Ribozomal mutasyon Ø Hücre geçirgenliğinde azalma Ø Enzimatik direnç l l l Asetilasyon Adenilasyon Fosforilasyon
Ø Gram negatif aerop çomaklara Ø Stap, streptokok, enterokok, listeria enf da kombine tedavide Ø Mikobakteri enf. Ø Yersinia Ø Tularemi Ø Brusella
Ø Oral emilimleri zayıftır. Ø Paramomisin ve neomisin oral kullanılr. Ø Parenteral i. m veya i. v, intratekal yolla uygulanırlar. Ø Tek doz kullanımı uygundur.
Ø Böbrek , kemik, periton ve iç kulak dokusuna geçişi iyidir. Ø Konsantrasyona bağlı etki gösterirler. Ø Postantibiyotik etkilidir. Ø İdrarla atılır, böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalıdır. Ø Hemodializ sonrası doz eklenir.
Kullanım yerleri Ø Sepsiste kombine tedavi Ø Psödomonas enf. da kombine tedavide Ø İntraabdominal enf. Ø Üriner enf. Ø Endokardit profilaksisi Ø Tüberküloz tedavisi Ø Bruselloz tedavisi Ø Tularemi, veba tedavisi Ø Paramomisin parazit enfeksiyonlarında
Yan etkiler Ø Nefrotoksik Ø Ototoksik Ø Nöromüsküler blokaj
Makrolidler Ø 12 -16 üyeli makrosiklik lakton halkasına Ø Glikozid bağları ile şekerler bağlanmıştır. Ø Bakteri ribozomlarının 50 S bölümünde bir reseptüre bağlanır. Ø Peptidil transferaz RNA yı etkileyerek protein sentezini inhibe eder. Ø Bakteriostatik etkili
Ø Direnç gelişimi Ø Makrolidleri hidrolize eden esteraz ya da fosfotransferaz yapımı Ø Hedef molekülün değişimi l MLS tipi direnç Ø İlacın aktif olarak dışarı atılması
Makrolidler Ø Eritromisin 14 üyeli lakton halkası Ø Spiramisin Ø Roksitromisin Ø Azitromisin 15 üyeli lakton halkası Ø Klaritromisin Ø Josamisin Ø Oleandomisin Ø Diritromisin
Ø Ø Ø Etki spektrumu Gram pozitifler Stafilokok-streptokok Korinebakteriler Gram negatifler-atipikler Bordetella Bartonella Riketsiya Campylobakter Legionella, Klamidya, H. İnfluenzae, Neisseria, Morexella, Borrelia Mikoplazma
Ø Azitromisin ve Klaritromisin gram negatif etkisi daha iyi Ø Spiramisin toksoplazmaya etkili Ø Eritromisin baz mide asidinden etkilenir. Ø Eritromisin stearat ve esterat tuzları mide asidine dirençli Ø Laktobionat formları i. v kullanıma uygundur.
Ø Proteinlere yüksek oranda bağlanır. Ø Karaciğerde metabolize edilir. Ø Safraya salınır, dışkıyla atılır. Ø İleri karaciğer yetmezliğinde doz ayarlanır.
Ø Azitromisin aç karnına alınır. l l BOS hariç dokulara iyi geçer. Günde tek doz kullanıma uygun Ø Klaritromisin besinlerden etkilenmez l l Yarılanma süresi 6 saat Dokulara iyi geçer Ø Roksitromisin ağızdan alındığında tamamı absorbe olur. l Yarılanma zamanı 11 saat
Ø Kullanım alanları Ø Üst solunum yolu enfeksiyonları l l l Tonsillofarenjit Otit, sinüzit, Boğmaca, difteri Ø Alt solunum yolu enfeksiyonu l l Tipik ve atipik Pnömoni KOAH alevlenmesi
Ø Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar l Ø Deri ve yumuşak doku enfeksiyonu l Ø Nongonokoksik üretrit Erizipel, sellülit, impetigo, lenfanjit, akne vulgaris, fronkül Sindirim sistemi enfeksiyonu l l Helicobacter pylori C. jejuni diyaresi Trahom Ø Toksoplazmoz Ø Atipik mikobakteri enfeksiyonları Ø
l l Sitokrom p 450 enzimlerini inhibe eder. Antihistaminiklerle ciddi kardiyak aritmi Yan etkiler Ø Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı Ø Kolestatik hepatit Ø i. v uygulamada flebit Ø Deri döküntüsü Eritromisin i. v formu Ø Ventriküler taşikardi Ø QT uzaması Ø
Ø Profilaksi Ø Akut romatizmal ateş Ø İnfektif endokardit profilaksisi Ø Kolon cerrahisi profilaksisi Ø Menengokok taşıyıcılığı eradikasyonu
Ø Uygulama dozları Ø Eritromisin 4 x 500 mg/gün Ø Klaritromisin 2 x 250 -500 mg Ø Azitromisin 500 mg/gün. Spiramisin 2 -3 g/gün Ø Roksitromisin 1 g/gün
LİNEZOLİD Ø Sentez yoluyla elde edilen yeni bir antibiyotik grubu oksazolidinon sınıfından Ø Ribozomal 50 s alt birimine bağlanarak başlangıç kompleksinin oluşumunu engeller Ø Bakteriyostatik etkilidir (pnömokok ve S. aureus’a yavaş bakterisidal etki)
Linezolidin etkili olduğu başlıca gram pozitif bakteriler S. aureus (MRSA ve VISA dahil) Ø S. epidermidis ve diğer KNS’ler (MR kökenler dahil) Ø S. pneumoniae (penisiline dirençli ve çoklu dirençli kökenler dahil) Ø E. faecalis (VR kökenler dahil) Ø E. faecium (VR ve ampisilin R kökenler dahil) Ø S. pyogenes ve diğer beta hem. strept. Ø Viridans streptokoklar Ø
Linezolidin farmakokinetik özellikleri Ø Oral ve i. v biyoyararlanımı benzer Ø Proteine bağlanma %31 Ø Serum, doku ve vücut sıvılarına geçişi çok iyi Ø Çapraz direnç yok Ø Oral ve parenteral kullanım Ø Sitokrom P 450’ye etkisi yok Ø Oksidasyonla metabolize olur Ø Renal ve hepatik yetmezlikte doz ayarlamaya gerek yok
Hematolojik yan etkiler Ø Tedavi başlangıcında ve haftada bir hemogramla hasta izlenmeli 14 günden uzun tedavilerde Ø Önceden antibiyotik kullanan kronik enfeksiyonlularda Ø Birlikte Kİ süpresyonu yapan başka ilaç kullananlarda l l l Trombositopeni Nötropeni Anemi
Linezolidin klinik kullanımı Ø VRE enfeksiyonları ± bakteriyemi Ø Toplum kökenli pnömoni (grup II ve III) Ø Hastane kökenli pnömoni Ø Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları Ø Diğer enfeksiyonlar l l l Menenjit ve şant enfeksiyonları Endokardit Osteomiyelit Cerrahi alan enfeksiyonları Febril nötropeni
Daptomisin Siklik lipopeptid Ø Günde bir kez IV Ø Gram-pozitif patojenlere in vitro hızlı bakterisid etkinlik Ø l l l MSSA MRSA Metisiline dirençli S. aurues VRSA Vankomisine dirençli S. aureus PRSP Penisiline dirençli S. pneumoniae Vankomisine Rezistan Enterokok
Daptomisin Klinik Kullanım Ø Komplike deri ve yumuşak doku infeksiyonları Ø Stafilokok bakteriyemisi Ø Stafilokoksik sağ kalp endokarditi (Pnömonide etkisiz) Yan Etki Nadir Direnç Gelişmesi Nadir (in vitro)
Tigesiklin Glisilsiklin grubunun ilk üyesi Ø Tetrasiklinden türetilmiş Ø Minosiklinin yapısal analoğu Ø Ribozomal 30 s alt birime bağlanır protein sentezini inhibe eder Ø bakteriyostatik etkili Ø intravenöz uygulanır Ø Böbrek ve karaciğer yetmezliğinde (ağır olmadıkça) doz ayarlaması gerekmiyor Ø Gebelerde ve çocuklarda kullanılmaz Ø
Tigesiklinin etki mekanizması Metisiline dirençli S. aureus (MRSA) Ø Penisiline dirençli S. pneumoniae Ø Vankomisine dirençli enterokok infeksiyonları E. faecium Ø l E. faecalis Beta laktamaz pozitif H. influenzae Ø Beta laktamaz pozitif M. catarrhalis Ø Dirençli Acinetobacter baumannii Ø
Ø Kullanım alanları l l Deri ve yumuşak doku ve Komplike intraabdominal enfeksiyonlarda Ø Bakteriyemi ve sepsiste etkisi kısıtlı
- Slides: 76