ANNEBABAGEN LETM GENLERLE SALIKLI BR LETM KURABLMEK N
ANNE-BABA-GENÇ İLETİŞİMİ
GENÇLERLE SAĞLIKLI BİR İLETİŞİM KURABİLMEK İÇİN ONLARIN GELİŞİM DÖNEMLERİNİN BİLİNMESİ GEREKMEKTEDİR.
ERGENLİK DÖNEMİ(1522 YAŞ) KİMLİK ARAYIŞI KUŞAKLAR ARASI ÇATIŞMA YABANCILAŞMA AİLE İÇİ SORUNLAR MESLEK SEÇİMİ PSİKOLOJİK VE RUHSAL SORUNLAR
GENÇLİK DÖNEMİ *Yalnızlık isteği, *Çalışma isteksizliği. *Ahenksizlikler , *Can sıkıntısı, *Huzursuzluk, *Toplumsal zıtlık, *Otoriteye karşı direniş, , *Karşı cinse yöneltilmiş zıtlık, *Duygusallığın artması, *Kendine güvensizlik, *Aşırı çekingenlik,
GENÇ VE AİLE İÇİ İLETİŞİM Bu dönemde gencin KABUL GÖRME ve ONAYLANMA ihtiyacı var. Bu dönemde genç kendi kimliğine kavuşmak için ana-babasının etkisinden sıyrılmaya çalışır. Onun gözünde ana-babası hiç yanılmaz, hep haklı kişiler değildir.
• Aileyi dolaylı ve açık olarak eleştirir. Beğenileri ile alay eder. Düşüncelerini eskimiş bulur. • Verilen görev sorumlulukları çok ağır bulabilir. Bundan dolayı çatışma yaşanabiliyor. • Ana-babanın işlerinin yoğunluğu ekonomik sıkıntılar vb. sorunlardan dolayı ilgisizlik.
• Gencin yanlışları karşısında alaycı ve iğneleyici davranabiliyor. • BENİM YA DA BİZİM ZAMANIMIZDA…. Diye başlayan sözlerden konuşabiliyor. • Gençlerle sadece problemleri olduğu zaman konuşmak yetmez. Sık sık konuşmak için ortam hazırlanmalıdır. • KİMİ ANNA-BABALAR…. . gencin öfkesinden ürkerek gence korku ile yaklaşırlar. • KİMİ ANNE-BABALAR…çocuğunun büyüdüğünü kabul etmek istemezler.
Bu yaşananlara kuşak çatışması deniliyor. Kuşak çatışması ailenin sosyal-kültürel ve ekonomik düzeyine göre yaşama düzeyi değişir.
KİŞİLİK GELİŞİMİ Bireyin fiziksel, zihinsel, sosyal ve ahlaki özelliklerinin bütünleşmesiyle kimlik oluşur. Kişilik; mizaç, karakter gibi bireyin tüm özelliklerini içeren geniş bir kavramdır. Gencin kişiliğinin oluşumunda birçok faktör etkilidir.
Kişiliğin oluşumunda Etkili Faktörler Gencin kişiliğinin oluşumunda; • Doğuştan getirilen genetik ve biyolojik faktörler, • Kültürel ortam Anne-babanın eğitim düzeyi, toplum içindeki yeri, rolleri, gelenekler görenekler, inançlar gencin kişiliğini oluşturmada etken olacaktır. Arkadaş ortamı, internet kafeler, televizyon gibi medya iletişim araçları da kişiliğin oluşumunu etkilemektedir.
SAĞLIKLI KİŞİLİK OLUŞUMU İÇİN NELER YAPILABİLİR • • Genç zaman öfke, şiddet üzüntü gibi duygusal krizler yaşayabilir. Anne-babalar sabırlı olmalı, Anne-babanın desteğine ihtiyacı vardır. Bu durumda sıcak bir iletişim ve samimiyet çok önemledir. Gençlerin kendilerini ifade etmelerine izin verilmeli, Onların kendilerine göre bazı istekleri olacaktır. Zarar gelmeyecek isteklerinin karşılanması için onlara mutlaka izin verin. Gencin bu dönemde başarması ve yerine getirmesi gereken davranışları vardır. Bu davranışları başardığı sürece kendisi desteklenmeli, başaramadığı durumlarda da cesaretlendirilmeli ve kendisine güven verilmelidir. Gencin kendi hayatını düzenleme ve yön verme konusunda çevresinde olumlu örnekler yoksa, genç medyanın kendi hayal ve fantezilerinin yörüngesinde başarılı olmaya çalışacaktır. Gence en iyi örnek model anne baba olmalıdır. Gencin devamlı olarak başkaları ile kıyaslamak ya da sürekli birileri gibi olmaya zorlamak, kişiliğin gelişimini engelleyecektir. Gencin boş zamanlarını nasıl değerlendireceği, harçlığını nasıl idare etmesi gerektiği konularında ona destek olmak kişiliğinin oluşumunda faydalı olacaktır.
ERGENLİKTE ÖFKE Öfke; önem verdiğimiz birisinin beklentiler doğrultusunda davranmaması halinde veya hakkımız olanı alamadığımızda, sadece yaşanan olaya karşı verilen duygu tepkileridir. Öfke bir duygu durumu iken saldırganlık ise davranıştır.
Öfkenin nedenleri • • • Bağımsız olma duygusu, Aile içinde kendinin farklı olduğunu, söz hakkının olduğunu anlatmaya çalışır. Haksızlığa uğramak, tenkit edilmek, azarlanmak ve fiziksel cezaya maruz kalmak. Arkadaşları ve kardeşleri ile kıyaslanmak Anne babasının ona hükmetmeye başlaması, Kişiliği ile davranışları ile alay edilmesi ve gülünç duruma düşürülmesi, Özel eşyalarının izinsiz alınması veya karıştırılması, Anne baba veya öğretmeninin yaşanan aynı durumlar karşısında tutarsız davranması, Okul başarısızlığının verdiği yetersizlik duygusu, Anne babanın aile içindeki iletişimlerinde öfke dilinin kullanılması, Ergende var olan potansiyel enerjinin ve geriliminin boşaltılamaması, Aile, okul veya arkadaş ortamında yaşanan iletişim eksikliğinin yol açtığı güçlükler, gençte öfkeye sebep olur.
Belirtileri • Arkadaşları ile sık tartışıyor ve kavga ediyorsa, • Her şeye öfkeleniyor genel olarak kendini öfkeli hissediyorsa, • Problemlerini çözmek için, kızıyor, bağırıyor vs. yöntemleri kullanıyorsa, • Olayları kabul edemiyorsa, • Yaşanan basit olayı abartarak, kendisine yapılmış haksızlık olarak görüyorsa, önlem alınması gerekmektedir.
Neler yapılabilir? • • Genç öfkelendiğinde paniğe kapılmamalı, tepki gösterilmemelidir. Sakinleştikten sonra kendisini öfkelendiren problemin ne olduğu sorulmalı ve genç dinlenilmelidir. Bırakın konuşsun ve duygularını ifade etsin. Genç öfkeli olmadığı zamanlarda, karşılaştığı zor durumlarla başa çıkabiliyorsa onu takdir edin ve ödüllendirin. Bu davranış onu olumlu yönde motive edecektir. Gence yapabilecekleri işlerle ilgili sorumluluk verin. Anne babalar gencin hayatıyla ve eğitimiyle ilgili ortak kararlar almalı ve tutarlı olunmalıdır. Anne-baba arasında iletişim dili öfke olmamalıdır. Gençlere örnek olarak anne- baba sorunlarını karşılıklı konuşarak çözümlemeye çalışmalıdır. Gençlerin iç gerilimlerini ve enerjilerini açığa çıkarabilmeleri için sosyal, sportif faaliyetlere yönlendirilmelidir. Bu konuda okul idaresinden ve öğretmenlerden yardım istenebilir.
Gençlik ve Şiddet; ani patlayan, dehşet uyandıran, beklenmeyen ve hukuki müeyyidesi olan bir davranıştır. Dayak, işkence, yaralama, öldürme, darp, taciz, küfür, kötü söz, aşağılama her türlü davranış şiddetin örneğidir.
GENÇLERİ ŞİDDETE İTEN NEDENLER • Aile ortamındaki sağlıksız iletişim. Ailedeki eğitim seviyesinin düşük olması, Anne baba arasındaki geçimsizlik, Anne babanın çocukları önünde sürekli kavga etmesi, Gençlerin gelişim dönemi özelliklerinin aile tarafından bilinmemesi, onlara dönemin gerektirdiği davranış özellikleri ile yaklaşılmaması, Ailenin , gence değer vermemesi ve söz hakkı tanımaması. Gencin, şiddet örneğini ilk olarak anne babadan görmesi. Anne babanın çocuğuna örnek model olması.
Şiddeti ihtiva eden kültür Medya • Gençlerin ailede gördükleri şiddetin medyada da yer verilmesi, • Medyada haber bültenlerinde yayınlanan şiddet unsurlu haberler, günlük trajı yüksek gazetelerinde bu türden haberleri ön plana çıkartması, konuyu daha popüler hale getirmektedir. • Bu durum gençte ”Bu böyle oluyormuş !” düşüncesine kapılarak şiddeti normal görmeye başlamasına sebep olacaktır.
Baskı ve Olumsuz Rekabet • Anne baba çocukların geleceği için yatırımlar yapar. Bu yatırımların karşılığında gencin kapasitesi üzerinden beklentilerde bulunurlar. bu beklenti sürecinde sürekli olarak diğer arkadaşları ile kıyaslar ve onları rekabete sokarlar. Genç hırs ve ihtiras içindedir. içinde bulunduğu bu durum onu şiddete zorlayacaktır.
Ergenin arkadaş çevresi • Anne baba gencin arkadaş grubunu bilmez. • Genç arkadaş grubuna katılmak için onların isteklerini kabul eder. Onlar gibi hareket etmeye başlar. Arkadaş grubunun ise anne baba tarafından bilinmemesi, nerede nasıl zaman geçirdiğinin sorulmaması sonucu gencin şiddet davranışı gösterme eğilimi vardır.
Neler yapabiliriz? • Anne ve baba olarak onu olduğu gibi birey olarak kabul etmeliyiz. Ailede bulamadığı ilgi ve sevgiyi bir gruba dahil olarak orada bulmaya çalışacaktır. • Gençlerin faklı kişiliklere özentilerini önlemek için anne baba olarak gerçek manada model olmalısınız. TV’deki örnek aldıkları modellerin davranışlarını değerlendirmelerini isteyin. Gördükleri kişilerin özelliklerini olduğu gibi kabulleniyorlar. Bazen farkında olmadan olumsuz özelliklerini de örnek alabiliyorlar. • Aile içinde veya çevrede kin, nefret, öfke durumları yerine güven, ilgi sevgi ve saygınlık gibi duyguların aşılanması olumlu sonuçlar verecektir. • Gencin kiminle birlikte olduğunu, hangi arkadaşları ile zaman geçirdiği bilinmeli. Gencin arkadaşları eve davet edilmeli , davranışları ile hoş görünmeseler bile en azından davranışlarını kontrol altında tutabilir
• Şiddet içerikli bir davranışı asla normalmiş gibi kabul etmeyin. Mutlaka bu konuda karşılıklı konuşun. • Aile içindeki problemleri , şiddete başvurmadan konuşarak çözümlemeye çalışın. • Mutlaka onlara fazilet, erdem, toplum kurallarına uyma, insanlara saygı, arkadaş ilişkileri, gelecek amaçlar konusunda konuşulmalıdır. Onların düşünceleri alınmalı ve uygun alanlar desteklenmelidir.
Evde gencin davranışlarını gözlemleyin. Nasıl davranıyor, öfkeli durumlarda neler yapıyor. Bir problemle karşılaştığında nasıl davranıyor. Bu davranışlar konusunda karşılıklı konuşulmalıdır.
TEŞEKKÜRLER
- Slides: 24