ANNE BABA TUTUMLARI ANNE BABA TUTUMLARI Ar Baskc
ANNE - BABA TUTUMLARI
ANNE BABA TUTUMLARI ØAşırı Baskıcı ve Otoriter Tutum ØAşırı Hoşgörülü, Serbest Tutum ØAşırı Koruyucu Tutum ØDengesiz ve Kararsız Tutum Øİlgisiz ve Duyarsız Tutum ØDemokratik Tutum
AŞIRI BASKICI VE OTORİTER TUTUM
Aşırı Baskıcı ve Otoriter Tutum ØÇocuğun ilgi ve istekleri dikkate alınmaz. ØÇocuğu anlama onun seviyesine inme çabası gösterilmez. ØÇocuğa nedenleri açıklanmayan kurallar konur, bu kurallara uymadığı takdirde ceza verilir. Kurallara sorgulamadan uyması beklenir.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri ØÇocuk içine kapanık, çekingen, itaatkar olabileceği gibi aşırı saldırgan ve zorba da olabilir. ØÇocukta daima güçlü olma ve kendinden zayıfları ezme isteği vardır. ØKendine güveni hemen yok gibidir. Øİleri yaşlarda sıkıntılar karşısında dayanıksız ve çaresiz kalır.
AŞIRI HOŞGÖRÜLÜ/SERBEST ANNE-BABA TUTUMU
Serbest Anne- Baba Tutumu Ø Çocuğa hiçbir zaman kesin kural konmaz. Konulan kurallar da uygulama ve denetimden uzaktır. Ø Bu tutum ev içerisinde geçerli olduğu gibi ev dışında da geçerlidir. Ø Çocukların her istedikleri sorgulanmadan yerine getirilir.
Serbest Anne- Baba Tutumu Ø Anne baba çocuğun davranışına karışmaz, sadece büyük problem olduğunda varlığını hissettirir. Ø Çocuğun aşırı hareket serbestliği vardır. Kendisine ve çevresine zarar verecek davranışlar da bile müdahale edilmez. Ø Aile doğruyu ve yanlışı çocuğunun yaparak yaşayarak öğrenmesini ister, çocuğa neyi yapması veya neyi yapmaması gerektiği konusunda bilgi verilmez.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri Ø Gururlu, kibirli, kendini beğenen kişilik özelliği sergilerler. Ø Sabırsız, sorumsuz, bencil, çabuk darılan ve her an dilediğinin yapılmasını bekleyen çocuklardır.
AŞIRI KORUYUCU TUTUM
Aşırı Koruyucu Tutum ØÇocuklarına hayat tecrübesi yaşama fırsatı tanımazlar. ØGeç kavuşulan, aşırı istenilen, tek çocuk, tek erkek veya kız çocuk gibi çocuklar genellikle abartılmış sevginin odak noktası olurlar. ØÇocuklarının büyüdüğünü fark etmeyip bebekmiş gibi davranırlar. ØÇocuklarına hiçbir iş ve sorumluluk vermezler, her şeyi kendileri yaparlar ØBu tür ailelerde doğal yaşam hakkı verilmez. Onu ilgilendiren kararlarda yaşı kaç olursa olsun fikri sorulmaz.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri ØHayattan edinmeleri gereken deneyimleri edinmeden hayatla karşıya kaldıklarında uyum sağlamakta güçlük çekmektedirler. ØKendi başına hiçbir şey yapamaz, yapacağına inanmaz. ØDolayısıyla huzursuz ve kaygılı olur. ØÇocuk ailesine olan bağımlılığını dış çevreye de genelleyebilir. Onu himayesi altına alabilecek herkese karşı bağımlı olmaya başlarlar.
DENGESİZ VE KARARSIZ TUTUM
Anne Babanın Dengesiz, Tutarsız Tutumu; Anne ile baba arasındaki görüş ayrılığından, Annenin kendi içindeki kararsızlığından, Babanın kendi içindeki kararsızlığından, ileri gelebilir.
Dengesiz, Tutarsız Anne Baba Tutumu ØTüm çocuklara eşit davranmama, Ø Eşit sorumluluklar vermeme, Ø Kız ve erkek çocuğa cinsiyetine göre farklı davranması, ØÇocuğun yaptığı bir davranış bazen çok sert, bir tepki alabilirken, bazen de çok olumlu karşılanabilmektedir.
Dengesiz, Tutarsız Anne Baba Tutumu ØGörüşlerini açıkça söyleyemez. ØKendini hiçbir ortamda rahat savunamaz. ØÜrkek, herkesin söylediğini kabul eden biri olabilir. ØSinirli, kavgacı, çabuk kırılıp öfkelenen, yalan söyleyen tepkisel bir kişilik yapısı geliştirebilir. ØHer zaman adımlarını diğer insanlardan geç atar.
İLGİSİZ VE DUYARSIZ ANNEBABA TUTUMU
İlgisiz ve Duyarsız Tutum ØÇocuğa karşı denetim, çocuğun ilgi ve gereksinimlerine verilen tepki çok düşüktür. ØSadece anne, sadece baba ya da anne- baba duyarsızdır. ØÇocuklarına yeteri kadar zaman ayırmazlar. ØÇocukları için hiçbir konuda gerekli çabayı harcamazlar. Ø Ruhsal durum ve okul başarısıyla ilgilenilmez.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri ØOkula ilgisizlik ØZamanı iyi değerlendirememe ØYanlış arkadaşlıklar kurma Øİçki, sigara gibi zararlı alışkanlıklara başlama eğilimi ØKural tanımama ØSuç işlemeye eğilimli olma ØUzun vadeli planlar yapamama ØBaşına buyruk yaşama ve evden ayrılma ØYanlış davranışlara yönelme ØOkulu bırakıp, erken yaşta çalışmaya başlama görülebilir.
DEMOKRATİK TUTUM
Demokratik Anne- Baba Tutumu ØÇocuk ayrı birey olarak kabul edilir. ØÇocuğun ilgileri göz önünde bulundurulur, yeteneklerini geliştirici ortam hazırlanır. ØKuralların uygulanmasında çocuğa etkin bir rol ve sorumluluk verilir. ØÇocuğa öğüt verme yerine, yapması istenilen davranışlar açıkça belirtilir. ØProblemlerle baş etme yolları demokratik yollarla yapılır.
Demokratik Anne- Baba Tutumu Ø Gereksiz kısıtlama ve baskıların olmadığı, Ø Kendi kendine yeterli olma ve kendi problemlerini çözmenin cesaretlendirildiği, Ø Sıradan hataların hoş görüldüğü, Ø Yergi yerine övgüye odaklanılan, Ø Israr ve zorlamanın olmadığı bir ortamdır.
Çocuğun Kişilik Gelişimi Üzerindeki Etkileri Ø Ø Yaratıcıdırlar. Dengeli ve uyumludurlar. Karar alma becerileri gelişmiştir. Seçenekli düşünmeyi bilirler, yeni durumlara uymada zorluk yaşamazlar. Ø Başkalarının özgürlüklerine saygılıdırlar, kendi özgürlüklerinin sınırlarını bilirler. Ø Kendilerine güvenirler.
Bilinçli Teknoloji Kullanımı
Bilinçli Teknoloji Kullanımı Nedir? Günümüzde neredeyse artık tüm evde bulunan bilgisayar, akıllı telefon ve televizyon çağımız araçların temel amacı insanlara kolaylık sağlamaktır. Teknolojinin yaşamı kolaylaştırmak amacıyla gereğinde kullanılması ve hayatın diğer bölümlerini(aile ilişkileri, çalışma, sosyal ilişkiler, oyun, uyku, yemek vb. ) olumsuz etkilenmemesi bilinçli teknoloji kullanımı olarak tanımlanır.
Çocuğunuzun Teknoloji ile İlişkisi Nasıl Olmalı ? �Teknolojideki gelişmeler geçmişte çocukların dışarıda arkdaşlarıyla birlikte geçirdikleri zamanın büyük kısmını ekran karşısında geçirmelerine yol açmıştır. �Anne- babalar, çocuklarının uygunsuz sitelere girmelerinden, şiddet içerikli oyular oynamalarından derslerini ihmal emelerinden, çocukların bağımlılık geliştirmesinden endişe etmektedir. Ancak aynı zamanda çocuklarının ihtiyaç duydukları bilgiye kolayca ulaşabilmelerini, sürekli değişen toplum şartlarına uyum sağlayabilecek her türlü soruna yeni çözümler getirebilcek birey olarak yetişmelerini istemektedir.
�Teknoloji nasıl kullanıldığına bağlı olarak çocuğun gelişimini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilir. Buradaki temel husus çocuğun ekran karşısında geçirdiği süreyi sınırlı tutmaktır. Diğer bir husus çocuğun ekran karşısında pasif kalmasını önlemektir.
�Doğru seçilmiş pc oyunları etkili ve kalıcı öğrenmeler için uygun öğrenme ortamları olduğu görülmektedir. �Anne-babalar, çocuklarının pc ile ne kadar ne türde oyunlar oynamaları gerektiği ile bilgilenmeye ihtiyaç duymaktadır. �Anne- babalar pc oyunu seçerken çocukların yaşlarına oyunun türü ve amacına ve çocuğun bu oyunu ne kadar süre ile oynayacağını dikkate almalıdır. �Oyunlar mümkünse güvenilir siteden seçilmesine ve çocuk için uygun olup olmadığı değerlendirmeden geçmiş olması gerekmektedir.
Televizyon, bilgisayar vb. Araçlar çocuk bakıcı olarak kullanılmamalıdır.
İnternet Kullanımı Önerileri �Sizin onayınız olmaksızın kendisine ait kişisel bilgileri kimseye vermemesini belirtin �İnternet konusunda kurallar koyun �Çocukla iyi iletişim halinde olun �İnterneti ortak alanda kullandırın �Güvenlik ve filtreleme programları edinin �Yaşına uygun güvenli sitelerde gezmesini sağlayın �Yabancı kişilerle iletişim kurmamasını öğretin
�Çocuğunuz sizden izin almadan internet programı yüklemesini öğretin �İnternet ortamında başkalarını rahatsız edecek davranışlar yapmamasını öğretin �Bilgisayar ve internet süresini kısıtlayın
Televizyon İzlerken �Özellikle ilk çocukluk yıllarında kendinzin ve çocuğunuzun izleyeceği programlar konusunda seçici olun. Tv izlerken yanında olun ve izledikleri ile ilgili sorular sorun �Çocuğunuzu şiddet içeren programlardan uzak tutun �Çizgi film karakterinin insanların asla yapamayacakları şeyleri yaptıklarını uygun dille anlatın �Çocuğunuzun kendi film ve oyun karakterini yaratması için teşvik edin
Başka Neler Yapabilirsiniz? �Çocuğunuzdan pc ve tablet olmadan yapabileceği etkinlikleri listelemesini isteyin ve etkinlikleri yapın �Çocuğunuzun dışarıda vakit geçireceği ortamlar yaratın �Okul ve mahalle arasında arkdaşları ile zaman geçirmesine teşvik edin �Okul sonrası yapılan (müzik, spor, resim) sosyal faaliyetlere katılmasını sağlayın �Sanatsal faaliyetli sitelerle karşılaştırın �Beraber yapılabilecek açık hava etkinlikleri planlayın �Sohbet etmek teknolojiye karşı iyi bir seçenektir.
KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM Prof. Dr. Ömer Dinçer Rehberlik servisi Derya TÜRKER- Nefize DUMAN Okul Psikolojik Danışmanları
- Slides: 41