ANNE BABA OCUK LETM ocuklarn z disiplinli yaratc
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ Çocukların öz disiplinli, yaratıcı, pro-sosyal davranışlara sahip birey olmaları onlarla çocukluktan itibaren kurulan iletişime bağlıdır. Aile içi iletişim de bu bağlamda zincirin en önemli halkalarından birini oluşturmaktadır. Anne baba çocuk arası iletişimde en temel faktör, anne ve babanın susmayı öğrenmesi ile mümkündür. Bu sayede çocuk konuşacak ve anne baba çocuklarını dinleme fırsatı bulacaktır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Bireyin toplumsal yaşantısının ilk adımı ailede atılmaktadır. Bu nedenle çocuklar en çok aile içi iletişim örneklerini model alırlar ve iletişim örüntülerini bu ortamda oluştururlar. Her gelişim alanında olduğu gibi iletişim için de bebeklik ve erken çocukluk döneminden itibaren çocuğun karşılaştığı uyaranlar bireyin iletişim alışkanlıklarında önemli bir yer kaplamaktadır. Bu nedenle çocuğun ilk iletişim ortamı olan aile ortamı hem çocuğun genel gelişim alanlarında sağlıklı gelişim gösterebilmesi için hem de iletişim becerilerinin doğru gelişmesi ve yetişkinliğinde sağlıklı iletişim kurabilecek becerilere sahip olması için anne babasını kurduğu iletişim ve çocuğun anne babası ile kurduğu iletişim oldukça önemlidir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Anne baba çocuk iletişiminde çocuklar ile sağlıklı iletişim kurabilmek için; - çocuğu duymak -çocuğu dinlemek - çocuğun dediğini anlamak Sürecin en basamaklarını oluşturmaktadır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Anne babalar çocukları iletişim kurarken genelde soru sormayı çok tercih ederler. Bu sorular çocuklara sorgulandıklarını hissettirir ve çocuklar suçluluk duygusu içerisinde savunmaya geçerler. Bu nedenle çocuklara sorular sorulurken olaylara durumlara değil duygulara odaklanmak gerekir. Unutulmamalıdır ki iyi çocuklarla iyi bir iletişim kurmak için iyi bir dinleyici olmak şarttır. Ebeveynler empatik dinlemeyi becerebilir ve çocuklarını etkin bir biçimde dinlerlerse çocuklar kendi sorunlarını kendileri çözmeyi öğrenebilirler.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Anne baba çocuk iletişiminde ruhsal iletişim de oldukça önemlidir. Yapılan araştırmalara göre kişinin ilk deneyimlediği iletişimi içselleştirdiği ve yetişkinlikte kurduğu yakın ilişkileri oldukça etkilediği ortaya konulmaktadır. Tutarlı olmak aile içi sağlıklı iletişiminin olmazsa olmaz kavramıdır. Demokratik tutum da aynı şekilde anne baba çocuk arasındaki sağlıklı ve etkili iletişim kurulmasının öncüsüdür.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Gelişimsel olarak en iyi şekilde desteklenen çocuklar aile içerisindeki ilişkilerin iyi olduğu ortamlarda yetişen çocuklardır. Bunun aksi durumlarda ise çocuğun problem davranışlar sergilemesi ya da uyumsuz bir çocuk olması kaçınılmazıdır. Çocuk ile nasıl iletişi kurmalarını gereken anne babalar çocuğa daha kolay ulaşabilir ve duygularını düşüncelerini doğru şekilde öğrenebilir. Çocuğu anlamak onunla kurulacak olan sağlıklı iletişim sürecinin yarısını oluşturur. Çocuğun suydu ve düşüncelerinin ciddiye alınması, aile içerisinde duruma ve konuya göre verilen kararlarda söz sahibi olması, sorduğu sorulara gelişimine uygun şekilde ve onu tatmin edecek cevaplar verilmesi önemlidir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Aile içi iletişim gelişimin her döneminde önemlidir ancak ergenlik dönemi gibi krizlerin ve çatışmaların beklendiği gelişimsel süreçlerde sağlıklı iletişim bu krizlerin doğru yönetilmesini ve çatışmaların çözümlenmesini sağlar. Bu nedenler anne baba çocuk arasındaki iletişimin bebeklik döneminden itibaren doğru modellerle kurulması gelişimin ilerleyen dönemi olan ergenlik sürecinin de daha kolay atlatılmasını sağlar. İletişim sayesinde ergen aile desteğini hisseder ve bu doğrultuda kararlarını alır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Çocukla kurulan iletişimde; - onu rahatlatmak - ihtiyaçlarını dikkate almak -ihtiyaçlarına zamanında karşılık vermek -birey olarak değer vermek -destek olmak -düşüncelerine saygı duymak önem taşımaktadır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Çocukla kurulan iletişimde; - Hizasına inerek göz kontağı kurmak - Gelişim düzeyine uygun kavramlar seçmek - Duruma ve olaya uygun doğru ses tonunu ayarlamak - Vücut pozisyonu, jest ve mimikleri doğru kullanmak hem çocuğun dikkatini iletişe çekmek hem de iletişimi doğru kurabilmek için önemlidir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ AİLE İÇİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ: Aile içi iletişim ortamında çocuğun kaygılanmadan duygu ve düşüncelerini olduğu gibi ifade edebilmesinin sağlanması görevi anne babaya düşmektedir. Anne babanın iletişim kurarken takındıkları tutum çocuğun kendini doğru ifade edip edememesinde kilit noktayı oluşturur. Bağlanma kavramı uzun zamandır bireylerin başta kişilik gelişimleri olmak üzere bir çok gelişim alanını etkileyen sosyal bir süreçtir. Bağlanma bebeğin doğduğu andan itibaren bakım veren kişi ile kurduğu iletişimi temel almaktadır ve bu iletişimin gücü ile sınıflandırılmaktadır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE İLETİŞİM: Bireyler hayatlarındaki ilk iletişimi anneleri ile kurarlar. Anne-çocuk arasında iletişim anne karnında başlar. Doğrumdan sonra da bu ilişki güçlenerek devam eder ve bu iletişim biçiminin çocuğun gelişimi üzerinde doğrudan etkisi vardır. Yeni doğandan itibaren bebekler annelerinin sesini diğer yetişkinlerin sesinden ayırırlar ve anne sesi bebekleri rahatlatır. Aynı şekilde anneler de bebeklerin ağlama stillerinden nasıl bir sorunlarının olduğunu anlayabilirler. Anne çocuk arasındaki sağlıklı bağlanmanın temelini bebeklik dönemindeki iletişim, ilgi ve bakım oluşturur. Bu iletişimde temas oldukça önem taşımaktadır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE İLETİŞİM: Erken dönemlerden itibaren anne bebek arasındaki iletişimde tutarlık ve süreklilik bebekteki güven duygusunun gelişiminde önemli bir etkiye sahiptir. Bu güven duygusu ve sağlıklı bağlanma sayesinde çocuk ayrılma bireyselleşme evresine sağlıkla geçebilir ve sosyal hayatın temellerini atmaya başlar. Bu zamandan itibaren anne bebek/çocuk arasındaki iletişimsel ilişki çocuğun yetişkin döneminde kullanacağı iletişim biçiminden tutun da kişiler arası ilişkilerine kendilik algısının gelişimine kadar bir çok sosyal becerisinin temelini oluşturur. Çocuk annesi ile kurduğu iletişimi sonrasında diğer yetişkinlere karşı geneller. Bu süreçte annenin olumsuz iletişimi ile karşıya kalan çocuğun temel güven duygusunda yaşanacak olan sıkıntı ileriki dönem sosyal hayatını olumsuz etkileyecektir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ BABA İLETİŞİM: Genel olarak ülkemiz şartlarında birincil bakım veren kişi annedir. Bu nedenle çocuğun anne ile olan iletişiminin önemi tartışılmaz bir boyuttadır. Ancak Çocuğun anneden sonra en çok iletişim kurduğu birey olan baba ile kurulan iletişim de aynı şekilde anne ile kurulan iletişim gibi çocuğun gelişimi açısından ciddi derecede önem taşımaktadır. Çocuk baba ilişkisi aynı annede olduğu gibi bebek anne karnındayken başlar. Babanın anne karnında iken bebeği ile konuşması ile başlayan bu süreç doğumdan sonra da aynı şekilde bebeğin ihtiyaçlarının giderilmesi, onunla oyun oynanması gibi süreçlerle devam eder.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ BABA İLETİŞİM: Baba iletişimde oluşacak sorunlar çocuğun davranış problemleri ya da uyum problemleri yaşamasına neden olabilmektedir. Baba çocuk arasında kurulan olumlu iletişim çocuğun yalnızca sosyal gelişimini değil, bilişsel hatta akademik gelişimlerini bile olumlu etkileyebilmektedir. Bunun nedeni olarak babaların annelere göre daha bağımsız davranmaları için verdikleri fırsatlar gösterilmektedir. Geleneksel anlayışın tersine baba ile çocuk arasında kurulan erken dönemdeki iletişim baba çocuk arasındaki güvenli bağlanmanın da temelini oluşturmaktadır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ BABA İLETİŞİM: Çocukluk döneminde, özellikle rol model açısından bakıldığında babaları ile sağlıklı iletişim kuramayan çocukların erkek cinsiyet rollerinin kazanmada sıkıntı yaşayabilmektedir. Aynı şekilde baba iletişim problemi yaşayan kız çocuklarının da ilerleyen dönemlerde karşı cins ile ilgili sıkıntılar yaşayabildikleri görülmektedir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ Gelişimsel açıdan bakıldığında anne baba çocuk iletişimi önemli bir etkiye sahiptir. Bu doğrultuda anne baba çocuk arasındaki iletişim Martin ve Anderson tarafından üç şekilde kategorize edilmiştir. Bunlar; - Tartışmacı iletişim -Atılgan iletişim -Sözel saldırgan iletişimdir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ TARTIŞMACI İLETİŞİM: Bu iletişim türü yapıcı bir iletişim türüdür. Tartışmalar bireylere değil konulara odaklanır. Bu nedenle anne baba çocuk iletişiminde tartışmacı iletişim olumlu etkiye sahiptir. Burada önemli olan tartışma esnasında saldırgan bir tutum takınılıp yakınılmadığıdır. ATILGAN İLETİŞİM: Bu iletişim türünde kişilik özellikleri önemlidir. Liderlik özelliği olan bireylerin kullanmayı tercih ettiği iletişim türüdür. Eğer anne baba atılgan olursa bu iletişim biçimi çocuğun kendi hakkını savunan birey olmasını destekler. Çocuklar da anne babalarından görerek atılgan iletişim kurmayı öğrenirler, bu nedenle model olmak bu iletişim sürecinde önemlidir.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ SÖZEL SALDIRGAN İLETİŞİM: Diğer iki iletişim biçimine göre daha yıkıcıyıpratıcı bir iletişim türüdür. İletişim kurulan kişinin doğrudan kişiliğini hedef alır. Müdahale ve karşı tarafı kırma söz konudur. Daha çok otoriter tutuma sahip ebeveynlerin kullandığı iletişim tarzıdır.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE BABA ÇOCUK ARASINDA YAŞANAN İLETİŞİM ENGELLERİ -Emir verme- yönetme -Uyarı-tehdit -Öğüt verme-ahlaki değerlendirme- övme -Çözüm yolu önerme – alaycı tavır takınma -Mantıksal tartışma - avutma -Yargılama-eleştirme-karşı koyma
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE BABA ÇOCUK ARASINDA YAŞANAN İLETİŞİM ENGELLERİ Anne baba çocuk arasında gelişen iletişim engelleri; -çocukların konuşmalarını engeller, sürekli bir savunma mekanizması geliştirmelerine, saldırgan tavır geliştirmelerine ve tartışma çıkarmalarına neden olur, yetersizlik, suçluluk ve aşağılık duygusuna kapılmalarına, gücenmelerine ve incinmelerine neden olur.
ANNE BABA ÇOCUK İLETİŞİMİ ANNE BABA ÇOCUK ARASINDA SAĞLIKLI İLETİŞİM İÇİN: - Karşılıklı iletişim için doğru zaman ayrılmalı -Dürüst iletişim geliştirilmeli -Çocukların duygularına odaklanılmalı -Çocuğun mahremiyete saygı duyulmalı -Çocuk olduğu gibi kabul edilmeli ve olduğu gibi sevilmeli
Kaynakça Güngör Aytar, A. , Kaytez, N. (2014). Ailede İletişim ve Çocuk Üzerindeki Etkileri. Her Yönü ile Okul Öncesi Eğitim – Etkili İletişim. Ed. : Prof. Dr. F. Abide Güngör Aytar. Hedef Cs. Basın Yayın. Ankara. Dökmen, Ü. 1998. İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık. İstanbul. Tayfun, R. (2007). Etkili iletişim ve beden dili. Nobel Basım Evi. Ankara. Sağlam, M. (2017). Aile İçi İletişim. Çocuk ve İletişim. Ed. : Neriman Aral. Vize Yayıncılık, Ankara. Kayılı, G. (2018). Aile ve Çocuk. Aile Yaşam Döngüsü. Ed. : Kezban Tepeli, Ender Durualp, Ankara. Nazlı, S. (2016). Aile Danışmanlığı. Anı Yayıncılık. Ankara.
- Slides: 22