Ankara niversitesi Salk Bilimleri Fakltesi Sosyal Hizmet Blm
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Dersin Adı: Adli Sosyal Hizmet Sorumlu Öğretim Üyesi: Doç. Dr. Elif Gökçearslan Çifci Konu: Adli sistem içerisinde sağlık sorunları olan gruplara yönelik uygulamaları adli sosyal hizmet
İstismar olmasa bile çoğu ülkelerdeki hapishaneler kalabalık olması, şiddet yaşanması, kötü fiziksel koşullara sahip olması, toplumdan izole olması, yeterli sağlık bakımına sahip olmadığından dolayı mahkûmların ruh ve fiziksel sağlığını tehdit etmektedir.
Ruh Sağlığı Bakımı İhtiyacı Olan Mahkûmlar Cezaevine girmeden önce ruhsal sorunları olan mahkûmlar olduğu gibi cezaevi şartları nedeniyle ruhsal rahatsızlar geliştiren mahkûmlar da vardır. Yetersiz cezaevi koşulları, ihmal, istismar ve kötü muamele, kalabalık cezaevleri, çeşitli şiddet formları, özel hayattan mahrum olma, anlamlı aktivitelerden uzak kalma, sosyal ağlardan izole olma, yetersiz sağlık hizmetleri, yetersiz ruh sağlığı hizmetleri gibi nedenlerden dolayı mahkûmların ruh sağlıkları olumsuz etkilenmektedir.
Ruhsal sorunları olan mahkûmların tahliyesi öncesinde ise mutlaka yapılması gerekenler vardır. Toplumla yeniden bütünleşme konusunda diğer mahkûmlara göre daha çok zorluk çekecek olan mahkûmlar için toplum hizmet ve kaynakları sağlanmalıdır. Ülkedeki yasa ve düzenlemelerin ruh sağlığı bozuk olan ve suç işlemiş bireyleri koruyacak şekilde geliştirilmesi için sosyal eylem gibi yöntemlerle çaba gösterilmelidir. Uzman psikologlar, psikiyatristler, sosyal hizmet uzmanları, ruh sağlığı konusunda deneyimli hemşire
ENGELLİ MAHKÛMLAR Fiziksel zorluklar açısından bakıldığında ise engelli mahkûmların cezaevinin fiziksel yapısından etkilendikleri görülmektedir. Cezaevleri ne yazık ki engelli mahkûmlar düşünülerek hazırlanmamıştır. Merdivenler, ranza tipi yataklar, tuvalet ve banyolarda gerekli mekanizmalarının olmaması gibi durumlar engelli mahkûmların cezaevlerinde yaşamlarını oldukça kötü etkilemektedir. Ayrıca bazı engelli mahkûmların; giyinme, yıkanma, yemek yeme veya tuvalet ihtiyacını karşılama gibi konularda yardıma ihtiyacı olabilir. Bu gibi ihtiyaçların cezaevi personeli ve sosyal hizmet uzmanları tarafından gözlemlenmesi ve karşılanması gerekmektedir
Engelli Mahkûmların İhtiyaçlarının Karşılanması İçin Yapılabilecekler Engelli mahkûmların ayrımcılık, ihmal ve istismara maruz kalmaması için personel içinden görevlendirilen bir çalışan gözlem yapabilir ve gerektiğinde uygun bildirimleri yapmalıdır. Cezaevinin fiziksel yapısı göz önüne alınarak gerekli fiziksel düzenlemelerin yapılması için cezaevi yönetiminin sorumluluk alması gerekir. Cezaevlerindeki kurs veya boş zaman aktiviteleri gibi etkinliklere engelli mahkûmlarında katılabileceği şekilde yön verilmelidir.
YAŞLI MAHKÛMLAR Yaşlı mahkûmların karşılaştıkları zorluklardan biri cezaevi personelinin yaşlı mahkûmların haklarına saygı duymaması ve ihtiyaçların karşılanması için gereken kaynakları etkili kullanamamalarıdır. Yaşlı mahkûmlar özel hukuk danışmanlığına ihtiyaç duyabilmektedirler. Yaşlı mahkûmların yaşlarından dolayı çeşitli fiziksel zorluklar ile karşılaşabilirler: . Yaşlı mahkûmlar; birçok tıbbi ve psikolojik rahatsızlığa (tansiyon, şeker hastalığı, duyusal rahatsızlıklar, demans, alzeimer, Parkinson vb. ) sahiptir.
Uzun süreler cezaevlerinde kalmış olan veya yaşları ilerlediğinde suç işlemeleri aile yapısında kırılma ve bozulmalara neden olur. Uzun yıllarını cezaevinde geçirmiş yaşlı bir mahkûm için toplumla yeniden bütünleşmek, genç mahkûmlara göre oldukça daha zordur. Aile bağları zayıflamış veya kopmuş olan ve uzun mahkûmiyet ile topluma olan uyumu zor olacak ve ekonomik açıdan zorlanacak olan yaşlı mahkûmlar için tahliyeye hazırlık ve tahliye sonrasında devam edecek destek hizmetleri çok büyük önem taşımaktadır.
ÖLÜMCÜL HASTALIĞI OLAN MAHKÛMLAR Mahkûmlar arasında en sık görülen ölüm nedeni tüberküloz ve AIDS’tir. Cezaevi sistemleri içindeki tıbbi bakım olanaklarının yetersiz kalması, cezaevlerinin aşırı kalabalık veya yetersiz ödenek nedeniyle hijyenik olamaması gibi nedenlerden olayı ölümcül hastalığı olan mahkumların sayılarında da artış görülmektedir. Cezaevlerinde ciddi hastalıklara sahip olan mahkûmların gereken tedavilerden yararlanması bir haktır. Ölümcül hastalığa sahip olan mahkûmların onurlu bir şekilde ölme hakları vardır.
- Slides: 9