Andrzej Wajda Nasz twrca dumny ambasador niepodlegej Polski
Andrzej Wajda Nasz twórca, dumny ambasador niepodległej Polski
Dzieciństwo Andrzej Wajda urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach. Jego rodzicami byli Aniela z Białowąsów (nauczycielka) i Jakub Wajda (wojskowy). Miał młodszego brata Leszka Wajdę, który później spełniał się w zawodzie scenografa. W 1939 roku 13 letni Andrzej stracił ojca, który padł ofiarą zbrodni katyńskiej. Nastoletni Wajda wraz z bratem Leszkiem pomagał mamie w utrzymaniu domu, aby w końcu zrezygnować ze szkoły, by pracować jako magazynier.
Wojna W 1942 roku Andrzej Wajda wstąpił do szeregów Armii Krajowej, gdzie pełnił funkcję łącznika, czyli osoby, która zapewnia kontakt między instytucjami i przekazuje informacje. Zmuszony do ukrywania się przed gestapowcami, wyjechał do rodziny, mieszkającej w Radomiu i wrócił dopiero wiosną 1944 roku.
Studia Po zakończeniu wojny Wajda wrócił do szkoły w 1946 roku, rozwijając swoje zainteresowania malarskie na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Po trzech latach uznał jednak, że nie jest to jego powołaniem. „W 1949 roku odpoczywałem na sopockiej plaży. Powiedziałem sobie, że jak będzie brzydka pogoda, to pojadę zdawać do łódzkiej szkoły filmowej. No i w tym momencie spadł deszcz. Co prawda, za Tczewem świeciło już słońce, ale ja się już nie wycofałem’’ – w taki sposób rozpoczęła się jego kariera. Studia w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi ukończył w 1953 roku, ale dyplom odebrał dopiero siedem lat później.
Praca Po ukończeniu szkoły przez jakiś czas Andrzej Wajda pomagał słynnemu Aleksandrowi Fordowi. Pracę na własny rachunek zaczął w pierwszej połowie lat 50. Zajął się tworzeniem etiud szkolnych. W 1954 roku powstał jego pierwszy debiut kinowy „Pokolenie”, który był ekranizacją powieści Bohdana Czeszki. „Reżyseria filmowa jest porywającym zajęciem. To fantastyczny zawód, który odmładza człowieka, bo taki jest efekt pracy na planie filmowym z młodymi ludźmi. Myślę, że wybrałem dobry zawód i dobrze, że kiedyś nad morzem nie było pogody. Inaczej nie pojechałbym do Łodzi’’.
Andrzej Wajda jako reżyser Młodzi artyści marzyli, aby zagrać u Andrzeja Wajdy, bo w kinie dawno już nie było tak świetnie napisanych i wykreowanych postaci. Uważali że praca z Wajdą, to jak „spotkanie ze spadkobiercą wieszcza”, czyli zetknięcie się z duchem naładowanym wyjątkową energią. Aktorzy zawsze byli zachwyceni, że Wajda tak chętnie słucha ich uwag, pozwala im wpływać na ogólny kształt dzieła, interesuje się tym, co mieli do powiedzenia. Ci, którzy mieli przyjemność z nim pracować, wspominają, że zawsze był przy tym niezwykle uprzejmy i kulturalny. Uczył, że w sztuce trzeba mieć odwagę, że nie należy grać niewyraziście, że trzeba umieć podejmować decyzje w przypadku każdej roli.
Mistrzowska Szkoła Reżyserii W 2002 roku Wajda zaczął dzielić się swoją wiedzą i pasją ze studentami, prowadząc w Warszawie Mistrzowską Szkołę Reżyserii. Ze zdziwieniem obserwował, jak zmienia się postrzeganie jego zawodu. „Trudno jest im nadać filmowi dramatyczną formę. Nasze wykształcenie kazało nam odpowiadać na pytania: Kim jest bohater twojego opowiadania? Dokąd zmierza? O co mu chodzi? Oni, niestety, czasem o tych pytaniach zapominają. ” – tak mówił Wajda o swoich uczniach. „Jeśli pracujecie w Polsce, to kręćcie filmy polskie, jakich w Hollywood za was nie zrobią. Rozmawiajcie z publicznością o tym, co jest dla was ważne, ale mówcie takim językiem filmu, żeby widzowie was zrozumieli” – radził studentom.
*1954 r. – „Pokolenie” *1978 r. – „Bez znieczulenia” *1955 r. – „Idę do słońca” *1979 r. – „Pogoda domu niechaj *1956 r. – „Kanał” będzie z Tobą…” *1958 r. – „Popiół i diament” *1979 r. – „Panny z Wilka” *1959 r. – „Lotna” *1979 r. – „Dyrygent” *1960 r. – „Niewinni czarodzieje” *1980 r. – „Z biegiem lat, z biegiem *1961 r. – „Samson” dni…” *1962 r. – „Powiatowa lady Makbet”*1981 r. – „Człowiek z żelaza *1962 r. – „Miłość *1982 r. – „Danton” dwudziestolatków *1984 r. – „Miłość w Niemczech” *1965 r. – „Popioły” *1985 r. – „Kronika wypadków *1967 r. – „Bramy raju” miłosnych” *1968 r. – „Wszystko na sprzedaż”*1988 r. – „Biesy” *1968 r. – „Przekładaniec” *1990 r. – „Korczak” *1969 r. – „Polowanie na muchy” *1992 r. – „Pierścionek z orłem w *1970 r. – „Krajobraz po bitwie” koronie” *1970 r. – „Brzezina” *1994 r. –„Nastazja” *1971 r. – „Piłat i inni” *1995 r. – „Wielki tydzień” *1972 r. – „Wesele” *1996 r. – „Andrzej Wajda. Moje *1974 r. – „Ziemia notatki z historii” obiecana” *1999 r. – „Pan Tadeusz” *1976 r. – „Seans T. Kantora” *2002 r. – „Zemsta” *1976 r. – „Smuga Cienia” *2007 r. – „Katyń” *1976 r. – „Człowiek z marmuru” *2009 r. – „Tatarak” *1978 r. – „Zaproszenie do *2013 r. – „Wałęsa. Człowiek z wnętrza” nadziei” *2016 r. – „Powidoki” Filmy reżyserii Wajdy Andrzej Wajda wyreżyserował około 60 filmów. Najpopularniejsze z nich to: „Kanał”, „Człowiek z marmuru”, „Pan Tadeusz”, „Danton”, „Korczak” i „Katyń”.
*Nagroda akademii filmowe -2000: Oscar Honorowy *Nagroda BAFTA – 1982: BAFTA Fellowship, najlepszy film zagraniczny 1984: „Danton” *Cezar – najlepszy reżyser 1983: „Danton” *Orzeł – 2000: Nagroda za osiągnięcia życia, Najlepszy film 2008: „Katyń” *Nagroda na FPFF w Gdyni – Złote lwy 1975: „Ziemia obiecana”, 1978: „Bez znieczulenia”, Srebrne lwy 1976: „Smuga cienia”, Nagroda Krytyków – 1977: „Człowiek z marmuru”, 1986: „Danton”, Nagroda specjalna Jury – 1979: „Panny z Wilka” *Nagroda na MFF w Cannes – Nagroda specjalna Jury 1957: „Kanał”, Nagroda Jury Ekunumicznego 1979: „Bez znieczulenia” i 1981: „Człowiek z żelaza”, Złota Palma - 1981: „Człowiek z żelaza” *Nagroda na MFF w Berlinie – Srebrny Niedźwiedź za wybitny układ artystyczny 1996: „Wielki tydzień”, 2006: Honorowy Złoty Niedźwiedź , Nagroda imienia Alfreda Bauera 2009: „Tatarak” *Nagroda na MFF w Wenecji – 1998 Honorowy Złoty Lew Nagrody OSCAR Andrzej Wajda został nominowany do Oscara 4 razy. W 2000 roku udało mu się zdobyć tę statuetkę za całokształt twórczości artystycznej. Odbierając Oscara powiedział: - „Będę mówił po polsku, bo chcę powiedzieć to, co myślę a myślę zawsze po polsku”.
Rodzina Reżyser był 4 krotnie żonaty. Pierwszą żoną filmowca była artystka Gabriela Obremba. Poznał ją podczas swoich pierwszych studiów. Ich małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1959 roku. W tym samym roku poślubił Zofię Żuchowską. Rozwiódł się w 1967 roku. Jego trzecią żoną była aktorka Beata Tyszkiewicz, która zagrała w jego filmie „Samson”. W 1967 roku urodziła się ich córka Karolina. Rok później małżeństwo rozwiodło się. Najdłużej Andrzej Wajda był z Krystyną Zachwatowicz. Para pobrała się w 1974 roku i pozostala ze sobą aż do śmierci Wajdy.
Andrzejowi Wajdzie nie podobał się kierunek w jakim zaczęła zmierzać kinematografia. Twierdził, że w Polsce zaczyna królować komercja, czyli nastawienie tylko na osiągnięcie zysku. Nowe filmy zdaniem Wajdy „Sądząc po tym, jakie filmy podobają się widzom, można powiedzieć, że wraca kino przedwojenne. To, którego tak szczerze nienawidziliśmy i przeciwko któremu po wojnie występowaliśmy jako polska szkoła filmowa. Chodzi jednak o to, czy wrócą też wspaniałe ideały, o jakie walczyło nasze pokolenie. Gdy mieliśmy nadzieję, że poprzez ekran możemy powiedzieć coś ważnego. Sobie i światu” – uważał Andrzej Wajda.
Śmierć Andrzej Wajda zmarł niespodziewanie w wieku 90 lat 9 października 2016 roku w Warszawie. Przyczyną śmierci było zwykłe przeziębienie, które potem przerodziło się w zapalenie płuc. Grób reżysera znajduje się na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie obok grobowca jego rodziców.
Ciekawostki *Jest fundatorem otwartego w 1994 roku Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" (Kraków, Polska) *W 2016 roku otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Gdańsk *W latach: 1981 1989 był członkiem komitetu doradczego "Solidarności" przy Lechu Wałęsie *Znak zodiaku reżysera to ryby *W 1997 roku został członkiem paryskiego stowarzyszenia Académie des Beaux. Arts (Francja) *Uwielbiał polską kuchnię *Jego ulubionymi pisarzami byli Fiodor Dostojewski i Jarosław Iwaszkiewicz *Za najważniejszą cechę swojego charakteru uważał przekonanie, że nie ma rzeczy niemożliwych *Planował nakręcenie filmu "Krzyżacy", lecz nie dostał zgody na jego realizację, co spowodowało, że opuścił Zespół Filmowy KADR. Jego miejsce zajął Aleksander Ford
Bibliografia https: //culture. pl/pl/tworca/andrzej-wajda https: //www. rp. pl/Teatr/161019970 -Andrzej-Wajda-i-jego-sukcesyteatralne. html https: //blogiceo. nq. pl/bezczelnekrolewny/2016/10/11/zmarl-najwiekszy-polski -rezyser-filmowy-andrzej-wajda/ https: //pl. wikipedia. org/wiki/Andrzej_Wajda https: //mnk. pl/wystawy/wajda https: //www. fakt. pl/kobieta/plotki/grob-andrzeja-wajdy-na-cmentarzusalwatorskim-2017/z 4 qds 0 b https: //pl. wikipedia. org/wiki/Andrzej_Wajda https: //culture. pl/pl/artykul/chwycilem-rosyjska-dusze-za-gardlo-andrzejwajda-przed-premiera-biesow-po-latach https: //wyborcza. pl/7, 75410, 20819087, filmy-ktore-stawaly-siemitami. html? disable. Redirects=true https: //dzieje. pl/kultura-i-sztuka/andrzej-wajda-w-ksiazkach https: //www. kviff. com/en/about-the-festival http: //www. cinestranger. com/2016/10/andrzej-wajda. html https: //wyborcza. pl/56, 112588, 21015335, beata-tyszkiewicz-i-andrzej-wajda-zcorka-karolina-1967 -r, , 1. html https: //film. wp. pl/andrzej-wajda-nie-zyje-6045902163640961 a https: //wyborcza. pl/51, 75410, 20813884. html? i=1 https: //zwierciadlo. pl/kultura/andrzej-wajda-wielkiego-rezysera-wspominagrazyna-torbicka
KONIEC Dziękujemy za uwagę Wiktoria Krawczyk Maja Tartanus 7 c
- Slides: 15