ANATOMIA PATOLOGIKO OROKORRA 3 MAILA 20 GAIA PROTOZOOEK

ANATOMIA PATOLOGIKO OROKORRA 3. MAILA. 20. GAIA PROTOZOOEK ETA METAZOOEK ERAGINDAKO INFEKZIOAK

PROTOZOO PATOGENOAK • ARGI BARNEKO EDO EPITELIOKO ESPEZIEAK. • • • ENTAMOEBA HISTOLYTICA (AMEBIASIA = BEHERAKOA ETA GIBELEKO ABZESUAK) BALANTIDIUM COLI (BEHERAKOA) GIARDIA LAMBLIA (MALABSORTZIOA) CRYPTOSPORIDIUM (BEHERAKOA, HIESA DUTEN PAZIENTEETAN) TRICHOMONAS VAGINALIS (LEUKORREA) • ODOLEAN BIZI DIREN ESPEZIEAK • • PLASMODIUM VIVAX, OVALE, MALARIAE, FALCIPARUM (PALUDISMOA) TRIPANOSOMAK (T. GAMBIENSE ETA T. RHODESIENSE) = LOAREN GAIXOTASUNA. • ZELULA BARNEKO ESPEZIEAK • • • TRYPANOSOMA CRUCI (CHAGAS-EN GAIXOTASUNA) LEISHMANIA DONOVANI, TROPICA ETA ABAR TOXOPLASMA GONDII (TOXOPLASMOSIA)

PROTOZOOEK ERAGINDAKO GAIXOTASUNAK. LEISHMANIASIA • LARRUAZALEKO LEISHMANIASIA • LEISHMANIA TROPICA, 2 MIKRAKO DIAMETROA. NUKLEOA. MAKROFAGOETAN HAZTEN DA. INTSEKTUEN ZIZTADAREN BIDEZ TRANSMITITZEN DA. “EKIALDEKO BOTOIA” LESIOA. LARRUAZALEKO LEISHMANIASI OROKORTUA: AFRIKAN ETA ERDIALDEKO ETA HEGOALDEKO AMERIKAN. DIAGNOSTIKOA: MAKROFAGOAK ZELULA BARNEKO PARASITOEKIN. GRANULOMAK • LEISHMANIASI MUKOKUTANEOA • L. BRAZILENSIS. ZULO NATURALEN INGURUAN. ANTZEKO LESIOMORFOLOGIA. • ERRAI-LEISHMANIASIA. • L. DONOVANI, L. CHAGASI. KALA-AZAR = “SUKAR BELTZA”. SISTEMA MONONUKLEAR FAGOZITIKOARI ERASATEN DIOTE: BAREA, GIBELA, ADENOPATIAK, HEZUR MUINA ETA ABAR. IMMUNOKONPLEXUEK ERAGINDAKO GLOMERULOPATIA MESANGIAL PROLIFERATIBO BAT IZAN DEZAKE. MAIZ IZATEN DITUZTE BAKTERIO-INFEKZIOAK. DIAGNOSTIKOA: HEZUR-MUINEKO ETA LINFA-GONGOILETAKO ZIZTADA

LEISHMANIASIA BANAKETA GEOGRAFIKOA

LARRUAZALEKO LEISHMANIASIA EKIALDEKO BOTOIA

LARRUAZALEKO LEISHMANIASIA

LARRUAZALEKO LEISHMANIASIA PARASITOAK

LARRUAZALEKO LEISHMANIASIA GRANULOMA

LEISHMANIASIS LARINGEA Hospital de Basurto 10 B 01447

KALA-AZAR

KALA-AZAR GIBELA

LEISHMANIASIA LINFA-GONGOILAREN PRESTAKINA

LEISHMANIASIA PRESTAKINAREN XEHETASUNA

PROTOZOOEK ERAGINDAKO GAIXOTASUNAK MALARIA (PALUDISMOA). • • ANOPHELES ELTXOEK TRANSMITITUTAKO GAIXOTASUNA. BANAKETA TROPIKAL SUBTROPIKALA. Motak: P. FALCIPARUM (etengabeko sukarra, gaiztoa. NSZ). P. VIVAX (sukar onbera, hiru egunetik behingoa). P. OVALE eta P. MALARIE (lau egunetik behingo sukarra). Bizi-zikloa: 1. ELTXOA (fase sexuala, 7 -12 egun = esporogoniak esporozoitoak). 2. - GIZAKIA (fase asexuala = eskizogoniak). ERITROZITOZ KANPOKO ALDIA (7 egun. Esporozoitoak Kupfferren zelulak merozoitoak). ALDI ERITROZITARIOA = 36 -72 ordu. Merozoitoak heldu egiten dira, eta trofozoito eskizonte merozoito bihurtu. 5 zikloren ondoren, merozoito horiek gametozito (ar/eme) bihurtzen dira, eta horiek eltxoek xurgatuko dituzte. Odolaren prestakinetan, trofozoitoak beren morfologiagatik identifikatzen dira hematien barnean. Parasitoek proteinaz (sekuestrinak) inguratutako knobak sortzen dituzte eritrozitoaren mintzean; horiek endotelioari lotzen zaizkio hartzaileen bidez: ICAM-1, CD 46 eta abar. Hala, zirkulaziotik ateratzen dira eta barean eta SMFan suntsitzen dira.

PLASMODIUM FALCIPARUM BIZI-ZIKLOA

PLASMODIUM FALCIPARUM

GARUNA PLASMODIUM FALCIPARUM

GARUNA. NEKROSI-FOKUA PLASMODIUM FALCIPARUM

PLASMODIUM FALCIPARUM

PALUDISMOAREN ONDORIOAK ETA ALDAKETA MORFOLOGIKOAK • • • HEMATIAK: 10 -14 egunera trofozoitoak ikusten dira eraztun-itxurarekin, ilargierdi-itxurarekin eta abar. Tanta lodia. SUKARRA: 48 orduz behin. (hiru egunetik behingo sukarra = P. vivax). 36 orduz behin. (gaiztoa = P. falciparum). 72 orduz behin (lau egunetik behingo sukarra= P. malariae). Hematietatik merozoitoak askatzearekin batera agertzen da. ANEMIA: hemolisiagatik. Pigmentazioa areagotzea, Hb -aren eratorrien eraginez. NUKLEO BAKARREKO SISTEMA FAGOZITIKOAREN HIPERPLASIA: Esplenomegalia. Adenomegalia. Zelula hiperplasikoak pigmentuarekin eta hemati fagozitatuekin. NERBIO-SISTEMA ZENTRALA: Plasmodium falciparumak kongestio nabarmena eragiten du, eta hematiak endotelioari lotzen zaizkio = iskemia odoljarioa eraztun-itxuran entzefalomalazia, gliosi-fokuak (malariaren granulomak) UR BELTZEN SUKARRA: hemolisi masiboa ikterizia, hemoglobinuria giltzurrun-porrota.

PROTOZOOEK ERAGINDAKO GAIXOTASUNAK - TOXOPLASMOSIA • • TOXOPLASMA GONDII. Zelula barnekoa, zitoplasma basofiloa eta nukleoa. Gordailua: etxe-abereak. SORTZETIKO TOXOPLASMOSIA: hidrozefalia, granuloma kaltzifikatuak, koriorretinitisa, miokardioko eta beste errai batzuetako foku-nekrosia. Hepato-esplenomegalia. HARTUTAKO TOXOPLASMOSIA Linfadenopatiak lepoan (folikulu-hiperplasia, zelula epiteloideen metaketa linfa-folikuluetan eta B zelula monozitoideen hiperplasia parasinusoidala) Piringer. Koriorretinitisa eta ubeitisa Barreiatu egiten da, eta garunari, birikei eta abarri erasaten die; ez da batere ohikoa, HIESean izan ezik. Parasitoaren forma kistikoak identifika daitezke ebaki histologikoetan. Azterketa serologiko eta mikrobiologikoetan oinarritzen da diagnostikoa.

TOXOPLASMOSIA BIZI-ZIKLOA

SORTZETIKO TOXOPLASMOSIA HIDROZEFALIA

SORTZETIKO TOXOPLASMOSIA KORIORRETINITISA

GIZAKI HELDUAREN TOXOPLASMOSIA

GARUNA TOXOPLASMOSIA. KISTE BRADIZOITODUNAK

PROTOZOOEK ERAGINDAKO GAIXOTASUNAK - TRIPANOSOMIASIAK • Zelula barnekoak dira, forma luzexka eta mintz izurtu periferikoa dute, nukleo zentrala eta flageloa. Afrikako espezieak - T. Gambiense, T. Rhodesiense (loaren gaixotasuna) eta Amerikakoa - T. cruzi (Chagas-en gaixotasuna) • Afrikako motak • Zeinu hauek ematen dituzte: Zelula barneko parasitoak dituzten adenopatiak. Meninge lodituak, odoljarioak eta linfa-infiltratu peribaskularra NSZean. Iskemiak eragindako entzefalomalazia. Hepato-esplenomegalia. • Amerikako mota • Miokardioko zelulen barnean hazten dira batez ere, eta zelula horiek suntsituak izan daitezke. Hanturazko linfa-infiltratu batek inguratzen ditu. Epe luzera bihotz-gutxiegitasuna eragiten dute. Beste organo batzuk ere erasanak egon daitezke, hala nola garuna.

TRYPANOSOMAS GAMBIENSE LOAREN GAIXOTASUNA

MIOKARDITISA CHAGAS-EN GAIXOTASUNA. TRIPANOSOMA CRUZI

T. CRUZIREN KISTEA MIOKARDIO-ZELULA BATEAN

HARREK ERAGINDAKO GAIXOTASUNAK • • • 1. -NEMATODOAK: ASCARIS LUMBRICOIDES (HESTE-ZIZARE HANDIA). Hesteetako lesioak, malabsortzioa eta noizean behingo zulatzeak eragin ditzake, baita biriketako lesioak ere. Pneumonitis hemorragikoa eta eosinofilia (Loeffler-en sindromea) ENTEROBIUS VERMICULARIS (HESTE-ZIZARE TXIKIA): 4 -10 mm arteko luzera dute. Uzkitik gertu jartzen dituzte arrautzak. TRICHINELLA SPIRALIS: Larba enkistatu gisa hazten dira borondatezko muskuluetan. FILARIASIA: Larruazalpeko zelula-ehunari eta iztondoko eta organo genitaleko linfa-gongoilei erasaten diete. Elefantiasia eragiten dute. (Wuchereria bancrofti). 2. -ZESTODOAK: Taenia solium (txerria). T. saginata (behia). Difillobotium Latum (arrainak) Gizakietan (Echinococcus granulosus). KISTE HIDATIDIKOA = Echinococcus granulosusez kutsatutako gizakiak kisteak ditu gibelean, biriketan eta abarretan. (Mintz anhistoa eta ostalariaren kapsula). T. soliumekin: zistizerkosia 3. -TREMATODOAK: Eskistosomak: S. haematobium (maskuria); S. mansonii eta S. japonicum (hestea eta erraiak). Ondestean hantura kronikoa; granuloma arrautzadun edo hardunak.

ASCARIS LUMBRICOIDES (HESTE-ZIZARE HANDIA).

ENTEROBIUS VERMICULARIS

TRICHINELLA SPIRALIS (GIHARRETAKO TRIKINOSIA)

WUCHERERIA BANCROFTI

ELEFANTIASIA

KISTE HIDATIDIKOA

KISTE HIDATIDIKOAREN ESKEMA

KISTE HIDATIDIKOA XIXKU UMEAK ETA MINTZ ANHISTOAK

SCHSITOSOMA MANSONI ONDESTEKO MUKOSA

SCHISTOSOMA MANSONI ONDESTEA