Analiza techniczna wykad 2 Rodzaje wykresw Uwagi o

Analiza techniczna wykład 2 Rodzaje wykresów Uwagi o szeregach czasowych Średnie kroczące Wstęgi Bollingera Krzywa MACD

Literatura § Murphy J. J. „Analiza techniczna rynków finansowych” § Schwager J. D. „Analiza techniczna rynków terminowych” § Komar Z. „Sztuka spekulacji” § Luenberger D. G. „Teoria inwestycji finansowych” § Sopoćko A. „Instrumenty finansowe”

§ Behawioralna teoria finansów jest nową dziedziną zakładającą wzajemną zależność między strukturą cen a psychologią zachowań

Typy wykresów Wykresy słupkowe

Typy wykresów Wykresy świecowe

WIG 20 – tygodniowy, świecowy

WIG 20 – miesięczny, świecowy

S&P 500 – ostatnie 10 lat

Szeregi czasowe § Szereg czasowy to realizacja procesu stochastycznego, którego dziedziną jest czas. Jest to ciąg danych, uporządkowanych w czasie, dla których pomiary wykonywane są z dokładnym krokiem czasowym. Wśród składników szeregu czasowego możemy wyróżnić: § trend (tendencję rozwojową) § wahania sezonowe § wahania cykliczne (koniunkturalne) § wahania przypadkowe

Szeregi czasowe § wykrywanie natury zjawiska (np. zmiany cen surowców) reprezentowanego przez sekwencję obserwacji § formalny opis, identyfikacja elementów szeregu czasowego § prognozowanie przyszłych wartości szeregu czasowego (ASC opiera się na założeniu, że kolejne wartości w zbiorze danych reprezentują kolejne pomiary wykonane w równych odstępach czasu)

Szeregi czasowe Składowe szeregu czasowego połączone mogą być związkiem § addytywnym, § multiplikatywnym, § addytywno-multiplikatywnym.

Ogólny model addytywny szeregu czasowego § Niech {xt}, t =1, 2, …, T oznacza szereg czasowy. Wtedy § Xt = zt +st+ct+ut § gdzie składnik odpowiada za trend w chwili t § st charakteryzuje sezonowość w chwili t § ct jest związany z cyklem w chwili t § ut jest czynnikiem losowym (zaburzeniem) – zmienną losową o zerowej wartości oczekiwanej (wszystkie ut mają jednakową wariancję i są parami nieskorelowane) § Zt

Model addytywny zmienności ceny akcji Rozważmy model ceny aktywu postaci S(k+1) = a S(k) + u (k) gdzie k=0, 1, 2, . . . zaś a jest pewną stałą rzeczywistą, dodatnią, u(i) są NZL ZL, E[u(i)]=0 dla każdego i. Znając wartości S(0), u(0), . . , u(n) można wyznaczyć S(1), S(2), …, S(n). S(k+1) =ak+1 S(0) +[ aku(0) + ak-1 u(1) +…+a 2 u(k-2) + au(k-1) + u (k)] E[S(k+1)]= ak+1 S(0) Var [S(k)] = (1+a 2+a 4+…+a 2 k-2) σ2= σ2(1 - a 2 k)/ (1 -a 2), gdy a różne od 1 Var [S(k)] = k σ2, dla a = 1 TO NIE JEST SZ. CZ. W SENSIE DEF. GDYż WARIANCJA ROŚNIE (wraz z k)

ŚREDNIE KROCZĄCE (MOVING AVERAGES) ZASTOWANIE § Filtrowanie przypadkowych ruchów cenowych. § Wskazywanie trendu głównego (dominującego dla określonego kroku uśredniania). § Określanie siły trendu przy pomocy pomiaru kąta nachylenia średniej w stosunku do osi czasu.

OGÓLNA DEFINICJA § Dla szeregu czasowego {xt}, t =1, 2, …, T , dla t z przedziału [n+1, T-m] zdefiniujmy sumę ważoną: Nazywamy ją średnią kroczącą rzędu n+m+1 w punkcie t

ŚREDNIE KROCZĄCE STOSOWANE W AT § Rozważmy szereg czasowy {xt}, t =1, 2, …, T , Dla t z przedziału [n+1, T] W analizie technicznej stosujemy średnią kroczącą rzędu n+1, czyli

ŚREDNIE KROCZĄCE § N- sesyjna średnia krocząca prosta (Simple Moving Average ) cen akcji, to średnia arytmetyczna cen zamknięcia z ostatnich N sesji. § N -sesyjna średnia krocząca ważona liniowo cen akcji (Weighted Moving Average) , waga zmienia się wprost proporcjonalnie wraz ze wzrostem N: § C 0 - cena w chwili t, C-1 - cena dzień wcześniej, itd.

ŚREDNIE KROCZĄCE § (bardziej syntetycznie)

ŚREDNIE KROCZĄCE / wykładnicze EXPOTENTIAL WEIGHTED MOVING AVERAGES § EMA to modyfikacja liniowo ważonej średniej, przy czym stosowane wagi zmieniają się wykładniczo. Nadaje ona największą wagę cenie ostatniej § a=1 -2/(N+1) Lub inaczej

Przykład: 12 -sesyjna EMA

Przykład: 12 -sesyjna EMA współczynniki i wagi

PORÓWNANIE ŚREDNICH KROCZĄCYCH WAŻONYCH LINIOWO I WYKŁADNICZO

PORÓWNANIE ŚREDNICH KROCZĄCYCH WAŻONYCH LINIOWO I WYKŁADNICZO

ŚREDNIE KROCZĄCE / wykładnicze EXPOTENTIAL MOVING AVERAGES § Korzysta się także z przybliżonego, rekurencyjnego sposobu obliczenia średniej : § gdzie EMAn, -1 jest poprzednio wyliczoną wartością średniej

ŚREDNIE KROCZĄCE Na giełdzie amerykańskiej wykorzystywane są: § 200 sesyjna jako długoterminowa § 100 sesyjna - średnioterminowa § 5 -, 15 - i 20 sesyjna - krótkoterminowe W Polsce rozpowszechnione jest użycie średnich § 100 sesyjnej - długoterminowo § 45 sesyjnej - średnioterminowo § 15 sesyjnej - krótkoterminowo

Problemy § Czy stosować średnie długoterminowe, czy krótkoterminowe ? § Jakie liczby sesji są optymalne ? § Średnie proste czy ważone ? § Ważone liniowo czy wykładniczo ? (jakie są różnice ? ) § Czy są średnie uniwersalne dla każdego rynku akcji ? § Jak dobierać średnie do strategii inwestycyjnych ?

spostrzeżenia § Średnia krocząca jest niwelatorem wahań kursu § Średnia krocząca podąża za trendem –”śledzi” jego przebieg lecz go nie zapowiada § Informuje z opóźnieniem o zmianie trendu § Średnie „krótsze” trzymają się bliżej aktualnej ceny, którą uśredniają § Krótkoterminowe średnie są bardziej wrażliwe na ruchy cen

KURS BRE i ŚREDNIA 15 -SESYJNA

Sygnały generowane przez średnią § Przebicie z dołu wykresu cenowego przez średnią jest wstępnym sygnałem kupna. § Potwierdzeniem sygnału jest skierowanie się średniej w stronę trendu cenowego (w górę lub w dół) § Wadą średnich krótkoterminowych jest fakt, że generują sygnały bardzo często. Wiele z nich to tzw. fałszywe sygnały. § Zaleta to wczesne ostrzeganie o możliwych zmianach.

KURS BRE i ŚREDNIA 45 - SESYJNA

Sygnały generowane przez średnią § Zaletą średnich długoterminowych jest mniejsza liczba fałszywych sygnałów, brak reakcji na korekty w ustabilizowanych trendach § Wadą tych średnich jest późne ostrzeganie o możliwych zmianach. § Korzystne jest stosowanie tych średnich przy kontynuacji trendu

Sygnały płynące z dwóch średnich § Za sygnał kupna uważa się tu fakt przecięcia od dołu dłuższej średniej przez średnią krótszą (np. 10 - sesyjna przecina od dołu 25 - sesyjną). § Sygnałem sprzedaży jest przecięcie od góry dłuższej średniej przez średnią krótszą (np. 10 - sesyjna przecina od góry 25 - sesyjną). § Dwie średnie generują mniej sygnałów błędnych niż pojedyncze, jednak sygnały docierają z pewnym opóźnieniem § Dobór długości średnich zależy od horyzontu czasowego inwestora. Dłuższe średnie oznaczają inwestowanie długoterminowe

Ważone liniowo średnie 12, 26 sesyjne dla ceny akcji BRE

Spóźnione sygnały kupna i sprzedaży w porównaniu z poprzednimi parami

Sygnały płynące z trzech średnich § Identyfikacja trendu głównego § Trend spadkowy : § średnioterminowa pozostaje nad krótkoterminową, długoterminowa nad średnioterminową § Trend wzrostowy : § średnioterminowa pozostaje pod krótkoterminową, długoterminowa pod średnioterminową

WZAJEMNE POŁOŻENIE ŚREDNICH W HOSSIE, BESSIE, TRENDZIE BOCZNYM

Sygnały płynące z trzech średnich Rozważmy średnie 5 -, 10 -, 20 - sesyjne. Pierwotnym sygnałem kupna w trendzie spadkowym jest przecięcie od dołu średnich 10 -, 20 - sesyjnych przez 5 sesyjną Potwierdzeniem sygnału jest przecięcie od dołu średniej 20 - sesyjnej przez 10 sesyjną

Sygnały płynące z trzech średnich Pierwotnym sygnałem sprzedaży w kończącym się trendzie wzrostowym jest przecięcie od góry średnich 10 -, 20 sesyjnych przez 5 - sesyjną Potwierdzeniem sygnału jest przecięcie od góry średniej 20 - sesyjnej przez 10 sesyjną

Sygnały płynące z trzech średnich

PORÓWNANIE ŚREDNICH KROCZĄCYCH: PROSTEJ ORAZ WAŻONEJ LINIOWO

PORÓWNANIE ŚREDNICH KROCZĄCYCH: PROSTEJ ORAZ WAŻONEJ LINIOWO

ŚREDNIE KROCZĄCE - podsumowanie Zalety: § Prostota konstrukcji łatwość stosowania § Sygnały techniczne płynące z MA są jednoznaczne § Sygnały są tym silniejsze im dłużej MA przebywała w pozycji horyzontalnej przed wygenerowaniem sygnału § Średnie są skuteczne przy wyraźnych trendach (wzrostowym, spadkowym)

ŚREDNIE KROCZĄCE - podsumowanie § Wady: § Brak skuteczności w trendach bocznych § Brak uniwersalnej długości średnich (dobór eksperymentalny wymaga prześledzenia ogromnej liczby kombinacji proporcji długości średnich) § Jeżeli wykres cenowy charakteryzują cykle długości n, to praktykowane długości średnich wynoszą m. in. …n/4, n/2, n, 2 n, 4 n, … § Opóźnienia w sygnalizowaniu zmiany trendu

ŚREDNIE KROCZĄCE - podsumowanie § Jeżeli wykres cenowy charakteryzują cykle długości n, to praktykowane długości średnich wynoszą m. in. …n/4, n/2, n, 2 n, 4 n, … § Większą skuteczność w prognozowaniu ewent. zmian trendu można osiągnąć stosując średnie z innymi wskaźnikami np. OBV (on balance volume) – dotyczący wolumenu akcji wzrastających oraz zniżkujących ŚREDNIE KROCZĄCE służą także do budowy bardziej złożonych wskaźników rynku – tzw. oscylatorów (np. MACD)