ANALIZ POLITIKE DHE VLERESIM PROGRAMESH PROCESET ADMINISTRATIVE T

ANALIZË POLITIKE DHE VLERESIM PROGRAMESH PROCESET ADMINISTRATIVE TË QEVERISJES LEKSIONI III DENIS MARI VITI II Msc SH. P

FAZAT E PROCESIT POLITIK �Përcaktimi i problemit dhe Agenda Setting. �Aktorët kyç: lobistë, zyrtarë të zgjedhur, grupet e interesit. �Aktorë dytësorë; administratorë publikë, ligjvënës �Formulimi i politikës. �Aktorët kyç: Administratorë publikë, ekpertë politikë, ligjvënës �Aktorë dytësorë : zyrtarë të zgjedhur dhe staf ligjvënës.

FAZAT E PROCESIT POLITIK �Përligjja e politikës. �Aktorë kyç: ligjvënës, zyurtarë të zgjedhur, gjykatës. �Vënia në zbatim e politikës. �Aktorë kyç: Administratorë publikë. �Aktorë dytësorë: zyrtarë të zgjedhur, ligjvënës, grupet e interesit. �Vlerësimi i politikës. �Aktorë kyç: ekspertë politikë, administratorë publikë. �Aktorë dytësorë: zyrtarë të zgjedhur

Agenda Setting �Pyetjet bazë: �Si është procesi i Agenda Setting? �Cili është roli i administruesit publik në këtë grup vendimesh? �Cili mund të jetë dhe cili duhet të jetë ky rol?

Agenda Setting �Si është procesi i Agenda Setting? �Listë e çështjeve të cilat do t’i nënshtrohen gjykimit të opinionit publik në një moment të caktuar. �Nuk është asnjëherë kaq e qartë. Është më shumë një rrjetë axhendash të ndërthurura më debate rreth kompetencave (qendrore, lokale) �Agenda sistematike vs agendave rutinë Sistematike – listë e problemeve të shoqërisë në tërësinë e saj. � Rutinë – ide dhe procedura të brendshme të proceseve qeverisëse. �

Agenda Setting �Cili është roli që luajnë administratorët publikë? �Administratorët nuk dominojnë procesin në të gjitha fazat e tij, nga fillimi në fund. �Në nivelin e axhendave sistematike në nivel shoqërie në tërësinë e saj, ku shqyrtohen probleme e çështje të ndryshme, administratorët publikë luajnë një rol dytësor. �Në nivelin e axhendave rutinë në nivel shoqërie ku debati përqëndrohet në aspekte teknike, administratorët publikë luajnë një rol kyç.

Agenda Setting �Cili është roli që luajnë administratorët publikë? �Fazat e procesit: në pjesën ku çështjet vihen në rend të ditës të axhendës, administratorët luajnë një rol dytësor. �Fazat e procesit: në pjesën e ku merren në shqyrtim alternativat, administratorët luajnë një rol më domëthëmës. �Por këto faza janë më të vështira për t’u shquar. �Procesi i politikëbërjes është i rrëmujshëm.

Agenda Setting �Përmbledhje: Procesi i Agenda setting në të vërtetë është një grup procesesh dhe roli i administratorëve është një përzierje rolësh të ndërlikuara.

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Pjesëmarrja e efektshme e administratës në agenda setting, ndryshon në varësi të konteksteve. �Administratori publik duhet të jetë i përgatitur që të luajë një rol më të rëndësishëm në agenda setting-un rutinë. �Ndërsa administratorët nuk kanë shumë shanse të jenë aktorët kryesorë në përcaktimin e axhendës sistematike, munden ama të luajnë role të rëndësishme duke nxitur dhe duke menaxhuar forcën krijuese në institucionet që ata mbulojnë. (diversitetin, marrëdhëniet më aktorë jashtë institucionit, u japin ‘zë’ strukturave, shmangin politikën e gabuar dhe veprojnë si sipërmarrës politikë.

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Pjesëmarrja e efektshme e administratës në agenda setting, ndryshon në varësi të konteksteve. �Rolet administrative dhe efektshëmria e tyre ndryshon në varësi të kohës, juridiksionit dhe thelbit të çështjeve. Administratorët duhet të jenë të kujdesshëm ndaj këtyre luhatjeve dhe të marrin masat e duhura strategjike e taktike. Koha (Timing) – Nënkuptohen periudhat e rirreshtimit të votuesve. � Juridiksion – Ul akoma më shumë ndikimin e administratës. � Përcaktimi i çështjes – niveli i konfliktit politik në përcaktimin e thelbit të çështjeve, ndikon në aftësinë e administratës për të kushtëzuar axhendën politike. �

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Pavarësisht ndryshimeve, administratorët publikë në përgjithësi mund të rrisin rolin e tyre në përcaktimin e axhendave, duke bërë disa gjëra: �Mund të zhvillojnë e të përmirësojnë praktika për identifikimin e problemeve të brendshme të administratës (me qëllim paraprirjen e propozimeve për ndryshime). �Mund të vënë në jetë përpjekje sistematike për të identifikuar dhe propozuar, në qarqet politike, shqetësimet dhe hallet e publikut.

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Pavarësisht ndryshimeve, administratorët publikë në përgjithësi mund të rrisin rolin e tyre në përcaktimin e axhendave, duke bërë disa gjëra (vazhdim): �Mund të krijojnë e të përmirësojnë një rrjetë kontaktesh me grupe ekspertësh të jashtëm në lidhje me institucionin. �Mund të bëjnë vetë (brenda institucionit), punën kërkimore dhe monitorimin e zbatimit të politikave. {Në vendin tonë ndodh zakonisht e kundërta – eksperiza e brendshme, vlerësimi i jashtëm!!} �Mund të përqëndrohen në axhenda që janë brenda sferës së kompetencave së vetë institucionit!

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Pavarësisht ndryshimeve, administratorët publikë në përgjithësi mund të rrisin rolin e tyre në përcaktimin e axhendave, duke bërë disa gjëra (vazhdim): � Mund të përllogarisin me mençuri kohën e përcaktimit të axhendës. �Mund të sheshojnë diferencat me qarqet politike ose profesionale brenda komunitetit, duke I përfshirë këto të fundit në përcaktimin e axhendës. �Të prpozojnë zgjidhje të realizueshme dhe të mbajnë opsione rezervë. �Brenda fushës së tyre të ekspertizës, mund të shndërrohen neë sipërmarrës politikë (të jenë ata që promovojnë nevojën për politika që sjellin ndryshime)

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Gjatë gjithë këyre përpjekjeve për t’u bërë pjesë domethënëse e përcaktimit të axhendave politike, administratorët duhet të mbeten të ndërgjegjshëm ndaj normativave në fuqi. �Administratorët kanë detyrimin të respektojnë e t’u binden rregullave dhe të punojnë në funksion të dobishmërisë së qytetarëve. {KY ASPEKT HARROHET SHUME SHPESH!!!}

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Në përgjithësi, administruesit duhet të jenë më të përfshirë në përcaktimin e axhendave në rastet kur: �Sa më e shtrembëruar apo paragjykuar të jetë axhenda qeverisëse përkundrejt axhendës sistematike. �Sa më shumë që çështjet që shqetësojnë publikun, të jenë të krijuara nga funksionimi burokratik i qeverisjes.

Agenda Setting: Udhëzime për një përdorim praktik �Në përgjithësi, administruesit duhet të jenë më të përfshirë në përcaktimin e axhendave në rastet kur (vazhdim): �Kur debati mbi çështjet kyçe bazohet mbi fakte të përgënjeshtrueshme apo të dyshimta. �Sa më të pakta të jenë kanalet në dispozicion të atyre që preken nga ‘çështja’ dhe kërkojnë akses. �Sa më të pafuqishëm të jenë ata që kërkojnë akses.

�VAZHDON