Alternatif Deerlendirme Yaklamlar Alternatif deerlendirmenin amac renciyi renme

�Alternatif Değerlendirme Yaklaşımları �Alternatif değerlendirmenin amacı öğrenciyi öğrenme ortamında desteklemek suretiyle sahip olduğu performansını uzun süreli takiplerle değerlendirmektir. Bu süreçte projeler, ödevler, sözlü ve çoktan seçmeli gibi sorular kullanılabilir. �Ülkemizde benimsenen değerlendirme faaliyetlerinin yıllardan beri Bloom un tam öğrenme kuramı ve taksonomisinde dayandırılarak yapılmaya çalışıldığı bilinmektedir. Bu tür ölçme değerlendirmelerde vurgu sürece değil sonuca yapılmaktadır. Bununla birlikte, dünyada ve ülkemizde son zamanlarda geliştirilen eğitim programları daha çok yapısalcı, çoklu zeka, problem çözme, proje tabanlı öğrenme ile bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi gibi kuram ve yaklaşımlara dayandırılmaktadır.

�Alternatif Değerlendirme Nedir ve Niçin Yapılmalıdır? Burada en genel amaç, öğrencilerin istenilen bir öğrenme alanındaki bilgi ve becerilerini ölçmek için onlara o alanla ilgili bir görev verip, o görevdeki etkililiğini, geçerlilik ve güvenirliği sağlanmış ölçme araçları(rubrikler) kullanarak tespit etmektir. Alternatif Değerlendirmelerde Uyulması Gereken Temel İlkeler Alternatif değerlendirme sürecinde aşağıda belirtilen hususlara önem verilmelidir. 1) Değerlendirme uzun süreli olmalı: Burada öğrenciye bir araştırma projesi verilebilir ve öğrencinin bu süreci nasıl kullandığına, süreçteki performansına, yaptığı işe karşı tutum ve kararlılığına ve sonuçta ortaya koyduğu ürüne bakılır.

�Örnek Bir Araştırma Projesi Etkinliği �Yürütülen bir proje çalışması değerlendirilirken aşağıdaki ölçek kullanılabilir.

� 2) Birçok Beceri Farklı Ölçme Araçları Kullanarak Değerlendirilmeli: Yapılan değerlendirmelerde kullanılan ölçme araçları çoktan seçmeli veya tam anlamıyla yapılandırılmış bir test değil, daha az yapılandırılmış ve bir çok beceriyi ve zeka türünü ölçebilen özellikte olmalıdır. Gözlem yapma, ölçme, sınıflama, sıralama, verileri kaydetme, hipotez kurma, değişkenleri belirleme, sayı ve uzay ilişkisi kurma gibi temel becerilerin yanısıra dilsel, mantıksal, bedensel veya içsel gibi zeka türleri de ölçülebilmelidir.

� Açık Uçlu Sorular ve Çoktan Seçmeli Testler Dışındaki Ölçme Araçları

2. Bulmacalı Sorular

b. Çizgi Tamamlama

3. Betimlemeli Sorular

4. Kavram Ağı, Kavram Haritası ve Anlam Çözümleme Tabloları Yapma a. Aşağıda verilen özelliklerden hangileri dünyamızın hangi katmanına aittir? Altlarına tek yazınız

b. Şekildeki boş kutulara gelmesi gereken kavramlar, aşağıda verilen kavramlar arasında gizlidir. Bunları bularak kutulara yazınız.

c. Aşağıdaki tabloda verilen özellikleri, Dünya, Güneş ve Ay’ın özelliklerine göre uygun şekilde işaretleyiniz

� 5. Verilen Kelimelerden Anlamlı Cümleler Oluştur � İçinde Aşağıdaki Kavramlar geçen ve bu kavramlarla ilgili sizin de içinde bulunduğunuz bir hikaye yazınız. �Güneş �Ay �Dünya �Ay tutulması �Evren

6. Yapılandırılmış Grid Metodu ile Ölçme a. Aşağıdaki numaralandırılmış kutularda, madde, cisim, malzeme ve alet resimleri verilmiştir. Aşağıdaki soruları, bu resimleri ve numaralrını kullanarak cevaplandırınız.

b. Aşağıdaki numaralandırılmış kutularda, iletken ve yalıtkan madde isimleri verilmiştir. Aşağıdaki soruları, bu resimleri ve numaralarını kullanarak cevaplandırınız.

� 3) Hem bireysel Hem de Grup Değerlendirilmeleri Yapılmalı: Bireysel değerlendirmelerin yanında grupla birlikte değerlendirmelere de önem verilmelidir. Bu süreçte bireyin grupla olan iletişimi ve etkinliği ile birlikte sosyal zeka boyutu da irelenmelidir. � 4) Değerlendirme Hem Ürüne Hem de Sürece Odaklanmalı: Günümüzde değerlendirmede ürünle birlikte daha çok sürece vurgu yapmanın, eğitimsel olarak anlamlı olduğu belirtilmektedir. Çünkü, bireyin düşünüğ karar verebilmesi ve gerçek becerilerini gösterebilmesi için sürece ihtiyaç vardır ve dolayısıyla bireye bu fırsat sağlanmalıdır. � Yukarıda bahsedilen hususlara ek olarak alternatif değerlendirmelerde aşağıdaki konuları göz önünde bulundurmak gerekir.

� 1. Değerlendirmedeki hedefleri açık olarak yazmak: Burada öğrencilerin hangi yönünü değerlendirmek istediğinizi ve verdiğimiz konunun öğrenilmesinde hangi bilgii, beceri ve tutumun kazanılması ve hangi konularla bağlantıların yapılması gerektiği açık ve anlaşılır bir şekilde karara bağlanmalıdır. � 2. Değerlendirilen Konu Hakkında Ön Fikirler İleri Sürmek: Bunu etkili yapabilmek için ilgili alanda yazılmış eserleri taramak veya deneyimlerimizden yola çıkarak fikirler veya hipotezler ileri sürmek gerekir.

� 3. Değerlendirilmesi İstenen Konuyu Çekici Hale Getirmeye Çalışmak : Konuyu daha çekici hale getirmek ve ölçülebilir özelliklerini zenginleştirmek için daha başka neler yapılması gerektiği hakkında çaba sarfetmek gerekir. � 4. Değerlendirmeyi Müfredattaki Konularla İlişkilendirmek : Değerlendirilen hususun müfredatın hangi konusuyla uyuştuğunu, değerlendirme yapılmadan önce hangi konulara daha fazla ağırlık verilmesi gerektiği, ne çeşit materyale ve araç gerece ihtiyaç duyulduğu ve bu süreçte olası problemlerin neler olabileceğinin dikkate alınması gerekir. � 5. Puanları Nota Dönüştürmek: İlk başta neyin değerlendirilmesi gerektiğine karar verilmelidir. Daha sonra değerlendirmenin sürece mi yoksa sonunca mı odaklanacağına karar verilir. Eğitimci bu süreçte hangi davranışa veya öğrenme boyutuna ne kadar puan vereceğine kendi deneyimini kullanarak veya meslektaşlarına danışarak karar verebilir. Bu süreçte öğrencilerin sınavda nasıl değerlendirileceği yazılı bir yönergeyle duyulur. � 6. Kurallara Uygun Olarak Değerlendirilmeyi Gerçekleştirmek: Burada öğrencilere iletişime girilerek iyi veya kötü giden işler hakkında kendilerinden bilgi alınmaya çalışılır. Bu süreci daha etkili hale getirmek için başka neler yapılması gerektiği konusunda ağırlık verilir.

�Perfomans Değerlendirmesinde Kullanılan Teknikler � Eğitilen grubun ihtiyaçlarına göre farklı performans araçları geliştirilebilir. İlgili literatürde bu araçları geliştirmede bir çok teknikten faydalanılmaktadır. Bunlardan bazıları kapsamlı gözlemler yapma, yarı yapılandırılmış mülakatlar yürütme, yazılı görüşler alma, pratik yapma ve bireysel gelişim dosyaları hazırlamadır. Bunlardan en sık kullanı; bireysel gelişim dosyasıdır. BU bölümde öncelikle performans değerlendirmelerinde kullanılan tekniklerden bazıları kısaca özetlendikten sonra, bireysel gelişim dosyası tekniği hakkında kapsamlı bilgiler verilmeye çalışılacaktır. �Kapsamlı Gözlemler Yapma � Bu teknikte öğretmenlere sınıf içinde öğrencilerin yürüttükleri etkinlikleri ölçebilmeleri için geçerliliği ve güvenirliliği sağlanmış gözlem çizelgelerini kullanmaları önerilmektedir. Bu tür gözlem çizelgeleri birçok ders, labaratuar ve hatta kavramlar için geliştirilebilir.

�Yarı-Yapılandırılmmış Mülakatlar Yürütme �Burada esas amaç öğrencilerin verilen bir konudaki bilgi ve beceri düzeylerini ölçmektir. Özel bir konuda derinlemesine soru sorma, cevap eksik veya açık değil ise tekrar soru sorarak durumu daha açıklayıcı hale getirip cevapları tamamlama fırsatı sunma bu teknik yardımı ile gerçekleşir. �Yazılı Görüşler Alma �Bu tür performans değerlendirmesinde, sözlü veya yazılı olarak bireylere sorular yöneltirelerek unlara yazılı cevaplar vermeleri istenir. Birey yazma sürecinde öncelikle düşündüklerini organize etme şansı elde eder, ayrıca düşünüp yazması için kendisine yeterli zaman verildiğinden dolayı, örneğin, bireyin niçin başarılı veya başarısız olduğu, bir davranışı sergileren diğerini niçin sergileyemediği gibi hususlar kendi ifadelerinden açıkça ortaya çıkabilir. Bu yolla araştırılan bir konuda bireyin bilgi düzeyi daha etkili öğrenilebilir.

�Pratik Yapma � Bu amacı gerçekleştirmek için, öğrenci veya öğretmene yönelik pratik yapma merkezleri geliştirilmiştir. Öncelikle ne tür bilgi ve beceri öğrenilmesi öğretilmesi amaçlanmışsa, oluşturulan merkezler bu tür araç gereçlerle labaratuar malzemeleriyle veya dökümanlarla donatılmıştır. Öğrencilere bu merkezlerde yaklaşık yarım saat verilerek istenen konudak becerilerini sergilemeleri istenir. Öğrencilerin performans düzeylerini ölçebilecek bir uzman grubu burada her zaman bulunmaktadır.

� Bireysel Gelişim Dosya Türleri � Bireysel gelişim dosyalarının birçok kullanım türü vardır. Bu türler dosyayı kullanma amacına göre değişmektedir. Dosya türüne göre toplanan evraklarda değişime uğramaktadır. Bu dosya türleri kısaca aşağıdaki şekilde özetlenebilir. � 1. Bireysel Dosya : Öğretmenin veya öğrencinin ilgi duyduğu veya paylaşmak istediği alanlarla ilgili olarak tüm faaliyetlerinin toplandığı dosyadır. � 2. Çalışma Dosyası : Öğrencinin kısa veya uzun süreli olarak sürdürdüğü çalışmaların toplandığı dosyadır. � 3. Kayıt Tutma Dosyası : Öğretmenin öğrenciler hakkında yazmış olduğu bilgilerin ve bu süreçte kullandığı çeşitli ölçeklerin bulunduğu dosyadır. � 4. Grup Dosyası : Grup faaliyetlerinde grup içinde her bireyin yapmış olduğu faaliyetleri gösteren bir dosyadır. � 5. Konuya Bağlı Gelişim Dosyası : Bu tür dosyalar daha çok bir üniteyle ilgili yapılan çalışmaları içerir. Ünite hakkında öğrencilerin yapmış olduğu çalışmaların, tutumların, düşüncelerin tamamını kapsar. � 6. Bütünleştirilmiş Gelişme Dosyası : Öğrencilerin birden çok alandaki tutum, davranış ve başarılarını içeren dosyadır.

� 7. Gösteri Dosyası : Öğrencinin bir süreç içindeki gelişimini göstermek ve özel amaç için hazırlanan sınırlı sayıdaki çalışmaların seçilmesiyle oluşturulan dosya türüdür. Genellikle öğrencilerin yaptığı çalışmalardan en iyileri seçilerek oluşturulur. � 8. Elektronik Gelişim Dosyası : Teknolojik gelişmelere bağlı olarak elektronik olarak oluşturulan dosyadır. Elektronik dosya diğer dosya türlerinin içerdiği bilgileri içerir, fakat bilgiler elektronik olarak toplanır ve saklanır. � 9. Yıllık Gelişim Dosyası: Genellikle öğrencilerin öğrenim yılları boyunca oluşturulan dosya türüdür. Özellikle okul önceside bir çocuğun gelişiminin hafta takip edilerek bir yıl boyunca tutulması buna örnek olarak verilebilir.