ALT EKSTREMTE AKUT LOFEMORAL POPLTEAL DERN VEN TROMBOZU
ALT EKSTREMİTE AKUT İLİOFEMORAL- POPLİTEAL DERİN VEN TROMBOZU (DVT) TEDAVİSİNDE PERKUTAN ASPİRASYON TROMBEKTOMİ (PAT) DR. AYTAÇ GÜLCÜ
DERİN VEN TROMBOZU (DVT) DVT yıllık görülme sıklığı 5 -20 / 10. 000 ? ¹ 1%-8% PE’ye sekonder ölüm Komplikasyonlar pulmoner emboli phlegmasia cerulea dolens phlegmasia alba dolens amputasyon kronik posttrombotik sendrom (PTS) kronik tromboembolik pulmoner HT 1. Fowkes, F. J. , J. F. Price, and F. G. Fowkes, Incidence of diagnosed deep vein thrombosis in the general population: systematic review. Eur J Vasc Endovasc Surg, 2003. 25(1): p. 1 -5.
Sistemik antikoagulasyon/ İVK filtreleri Sistemik tromboliz Cerrahi venöz trombektomi Perkutan endovasküler tedavi yöntemleri Kateter aracılı tromboliz (KAT) Perkutan mekanik trombektomi (PMT) Perkutan farmakomekanik tromboliz (KAT+PMT) Perkutan aspirasyon trombektomi (PAT)
DVT-VTE konvansiyonel tedavi UFH veya DMAH 3 - 6 ay Warfarin Antikoagulan tedavi trombus yayılımını önler DVT ve VTE rekürrens önler PE önler trombolitik etkisi yok, trombusu ortadan kaldırmaz Antikoagulan tedavi: rekanalizasyon oranı¹ popliteal ve krural ven trombozu %95 İliofemoral-popliteal ven trombozu %20 1. Elsharawy, M. and E. Elzayat, Early results of thrombolysis vs anticoagulation in iliofemoral venous thrombosis. A randomised clinical trial. Eur J Vasc Endovasc Surg, 2002. 24(3): p. 209 -14.
trombüs yükünün hızlıca ortadan kaldırılması balon venoplasti ve/veya stentleme venöz patensi ve akım akut semptomların giderilmesi valvüler kompetansın korunması düşük PTS insidansı güvenli ve etkin yüksek rekanalizasyon oranı ¹ 1. Comerota, A. J. and D. Paolini, Treatment of acute iliofemoral deep venous thrombosis: a strategy of thrombus removal. Eur J Vasc Endovasc Surg, 2007. 33(3): p. 351 -60.
PAT TEKNİK Erişim: Popliteal ven Subkutan dokuya %2’lik lidokain ile yüzeyel anestezi US kılavuzluğunda, 21 G mikroponksiyon iğne seti ile popliteal vene erişim 10 F vasküler kılıf 5000 Ü İV heparin bolus, idame olarak İV heparin 1000 Ü / saat Non-iyonik kontrast madde -> derin venöz sisteme yönelik asendan venografi
PAT TEKNİK 10 F vasküler kılıf içerisinden, 9 F, düz uçlu, 90 cm’lik kılavuz kateterler ile distalden proksimale doğru trombüs aspirasyonu Lüminal açıklık -> ven duvarlarındaki trombüslerin de temizlenmesi amacıyla -> 9 F, 40º açılı uçlu, 90 cm’lik kılavuz kateter ile aspirasyon En proksimaldeki tromboze segmentler, pulmoner emboliden kaçınmak için en son aspire edilir Tromboaspirasyon -> Venografi -> %50’nin üzerinde darlık -> PTA ve stent
İVK FİLTRE Filtre Doppler US veya venografi Ana iliak vende serbest yüzen trombüs Vena kava inferiorda trombüs Dökümente edilmiş PE PE : sınırlı kardiyopulmoner rezerv
Tedavi Sonrası Bakım Tüm hastalar Mobilizasyon ve yürüme egzersizleri, Kasığa kadar orta basınçlı varis çorabı(2030 mm. Hg) Bacak elevasyonu Antikoagulan tedavi (INR 2. 5 -3) Takip Doppler US (1, 3, 6, 12. aylar) Klinik semptomlar PE
OLGULAR Olgu 1: 40 yaş, K Öykü : Sol alt ekstremitede ağrı, şişlik, kızarıklık şikayeti var. FM: Solda çap artışı, ekstremitede gode bırakan ödem, Homans testi (+), fizik aktivite kısıtlı.
AFV FV PV Doppler US: AFV, FV ve PV’de çap artışı, akım yokluğu mevcuttur. Lümende kompresyona yanıt alınamamaktadır. Lümen içinde hipoekoik trombus mevcuttur.
Venografi: - Sol popliteal ven düzeyinden ana iliak ven düzeyine dek lümen içi trombüslere bağlı dolum defektleri - Popliteal ven ve ana femoral ven düzeyindeki kollateral venöz yapılara ait dolum izlenmekte
Girişim: PAT + Stent + PTA
Kontrol Doppler US: Üçüncü ayda yapılan Doppler US incelemede, ana iliak vene yerleştirilen stentin açık olduğu izlenmektedir. AFV, FV ve PV’de de lümen açıklığı sağlanmıştır Stent AFV FV PV DVT nedeni: Sol ana iliak vene, sağ iliak arter basısı (May-Turner Sendromu)
Olgu 2: 48 yaş, E Öykü : Sol alt ekstremitede ağrı, şişlik, kızarıklık şikayeti var. FM: Solda çap artışı, ekstremitede gode bırakan ödem, Homan’s testi (+), fizik aktivite kısıtlı.
Planlanan girişimden bir gün önce pulmoner emboli gelişen hastada, öncelikle İVK’ya koruyucu filtre yerleştirildi.
Girişim: PAT -> venografi -> femoral vende darlık -> balon anjioplasti Kontrol venografide sol ana iliak vene , iliak arterin basısı izlendi. Basıya bağlı darlık olan AİV’ye stent -> balon anjioplasti Venografide popliteal venden VKI’ye kadar normal çapta akım sağlandı.
Olgu 3: 43 yaş, E Öykü : Sağ alt ekstremitede ağrı, şişlik, kızarıklık şikayeti var. Yakın zamanda aorta-bifemoral bypass greft ameliyatı olmuş. FM: Sağda çap artışı, ekstremitede gode bırakan ödem, Homans testi (+), fizik aktivite kısıtlı.
Girişim: Sağda popliteal ven giriş yerinden sonra FV, AFV ve iliak venlere ait dolum defekti mevcuttur (A-B). PAT sonrası bu segmentlerde tam açıklık sağlanmıştır (C-D). Venografide AİV’den sonra ince bir kollateral ile karşı taraf azigos venine kontrast geçişi izlenmektedir. A B C D
Kılavuz tel ile VKI kateterizasyonu ardından AİV-VKI’ya balon anjioplasti yapılarak stent yerleştirilmiştir (A-B). Stent sonrası balon dilatasyon uygulanmış ve venografide normal çapta akım sağlanmıştır DVT nedeni: Cerrahi komplikasyon
Preoperatif Postoperatif 1. hafta Postoperatif Doppler US: 3. ay kontrolde VKI-AİV düzeyindeki stent patent olarak değerlendirildi. Popliteal venden VKI düzeyine dek tam açıklık sağlandı.
PAT vs STANDART ANTİKOAGULAN TEDAVİ Doppler akut iliofemoral-popliteal (proksimal) DVT: PAT vs standart antikoagülan tedavi randomize kontrollü ve prospektif Olguların Seçimi: 42 hasta Hastalar, ardışık olarak girişim ve medikal tedavi gruplarına ayrıldı Girişim grubunda 21 hasta, medikal tedavi grubunda 21 hasta yer aldı
Çalışmaya dahil olma kriterleri Akut dönemde (<14 gün) proksimal DVT tanısı almış hastalar Dışlama Kriterleri İnfrapopliteal DVT varlığı, >14 gün subakut ve kronik DVT varlığı, Prone pozisyon verilemeyen hastalar, Terminal dönemde hastalık ya da palyatif tedavi, Aktif kanama ( gastrik/duodenal ülser, serebrovasküler kanama) varlığı, Son bir yıl içinde geçirilmiş hemorajik stroke varlığı, Kanama-pıhtılaşma profili bozukluğu, Hemofili hastalıkları, Gebelik
Klinik semptom puanlama Semptom Ekstremitede şişlik Ekstremitede ağrı Gode bırakan ödem Ciltte kızarıklık Parestezi Fizik aktivitede kısıtlanma 0 puan : Asemptomatik/Klinikte iyileşme Var 1 1 1 Yok 0 0 0 6 puan: Klinikte kötüleşme
DVT nedenlerinin gruplara göre dağılımı DVT nedeni Girişim Medikal Toplam İmmobilizasyon 6 %29 8 %38 14 %33, 3 Malignite 4 %19 3 %14 7 %16, 7 Bilinmeyen 3 %14 6 %29 9 %21, 4 May-Turner Sendromu 4 %19 0 %0 4 %9, 6 Venöz girişim ve cerrahi 4 komplikasyon %19 4 %19 8 %19 N: %100 21 %100 47 21 %100 Gruplar arasında DVT nedenleri açısından anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0, 05).
PAT Grup PAT Venografi N: 21 Total patent N: 2 >50 %, rezidü stenoz N: 19 After PAT + PTA >50 %, rezidü stenoz Total patent N: 5 N: 14 İliak Ven Stent Femoral Ven Stent N: 13 N: 1
Teknik başarı (%90, 4) Anjiografik sonuçlar 15 hasta (%71, 4) 4 hasta (%19) 2 hasta (%9, 6) tam venöz açıklık parsiyel venöz açıklık rekanalizasyon başarısız Minor komplikasyon; giriş yeri, popliteal ven duvar rüptürü sonucu ekstravazasyon 2 İVK filtre
Anatomik değerlendirme: Doppler US 1. ve 3. aylar 1. ay Girişim Medikal Tam 13 (%61, 9) 0 Parsiyel 7 (%33, 3) 5 Tromboz 1 (%4, 8) n: 21 (%100) p<0, 001 3. ay Girişim Medikal Tam 12 (%57, 1) 0 Parsiyel 7 (%33, 3) 6 16 (%76, 2) Tromboz 2 15 (%71, 4) 21 (%100) n: 21 (%100) * (%23, 8) p<0, 001 (%9, 6) (%28, 6) 21 (%100)
Stent patensi oranları Patensi 1. ay 3. ay Tam 10 % 71, 4 Parsiyel 3 % 21, 4 2 % 14, 3 Tromboz 1 % 7, 2 2 % 14, 3 n: 14 % 100
PAT vs. Antikoagulasyon Klinik değerlendirme: Klinik semptom skorlama (1. ve 3. ay) Semptom skor Tanı Girişim 0 Medikal 2 3 1 4 5 6 Ort. P Girişim Medikal - - 9 %42, 8 - %33, 3 - 7 %33, 3 - - 7 - - 12 %57, 1 1 %4, 8 3 %14, 2 8 %38, 1 2 %9, 6 6 %28, 6 2 %9, 6 8 %38, 1 %4, 8 4 %19 14 %66, 6 13 %62 - 12 %57, 1 - 5 %23, 8 6 4 %19 - 2 %9, 5 - - %28, 6 - - - 4, 23± 0, 51 4, 00± 0, 63 1, 77± 0, 59 3, 71± 0, 71 1, 08± 0, 83 2, 86± 0, 79 p>0. 05 21 3. ay kontrol - - 1 n: 1. ay kontrol p<0. 001 21 21 21 p<0. 001 21 21 PAT klinik sonuçlar açısından da standart antikoagulan tedaviye üstündür.
PAT vs. Anticoagulation in Acute Iliofemoral DVT tedavisi amaçları akut trombüs yükünün ortadan kaldırılması semptomların giderilmesi venöz açıklık ve akımın sağlanması PE önlenmesi PTS önlenmesi Konvansiyonel antikoagulan tedavinin limitasyonları mevcut Sistemik trombolitik tedavi, KAT, PMT: riskler, maliyet, etkinlik, komplikasyon oranları, yoğun bakım ihtiyacı
PAT Perkutan aspirasyon trombektomi (PAT) tromboze hemodiyaliz fistüllerin rekanalizasyonunda uygulanmış etkin bir yöntem 6 ay patensi oranı 86% ¹ DVT tedavisinde PAT ile ilgili literatür bilgisi sınırlı PAT: rekanalizasyon oranı 88. 9% 2 Duvar ve kapak hasar riski düşük Trombolitik ilaç kullanımı ve hemoraji riski elimine edilmiş 1. 2. Turmel-Rodrigues, L. , et al. , Manual catheter-directed aspiration and other thrombectomy techniques for declotting native fistulas for hemodialysis. J Vasc Interv Radiol, 2001. 12(12): p. 1365 -71. Kwon, S. H. , et al. , Percutaneous aspiration thrombectomy for the treatment of acute lower extremity deep vein thrombosis: is thrombolysis needed? Clin Radiol, 2009. 64(5): p. 484 -90.
PAT Çalışmamızda rekanalizasyon oranı: 90. 4% Kwon ve ark : PAT 88, 9% rekanalizasyon oranı 6. ayda patensi oranları 97% KAT-PMT rekanalizasyon oranları 83%-90% ¹-² PAT vs KAT-PMT: minör ve düşük komplikasyon oranları 1. Delomez, M. , et al. , Mechanical thrombectomy in patients with deep venous thrombosis. Cardiovasc Intervent Radiol, 2001. 24(1): p. 42 -8. 2. Jeon, Y. S. , et al. , Catheter-directed thrombolysis with conventional aspiration thrombectomy for lower extremity deep vein thrombosis. Yonsei Med J, 2010. 51(2): p. 197 -201
Venoplasti - Stent PTA ve/veya stentleme 19 hasta (90, 4%) PTA dirençli stenotik segmentler (n=14, 66, 6%) stentlenmiştir (n=13 iliac, n=1 femoral) Literatürde stenoz (> %50) sıklığı %801 1. ve 3. ay stent patensi oranları: %92. 8 ve %85. 7 1. Hofman LV, Kuo WT. Catheter directed thrombolysis for acute DVT. Lancet. 2012 Jan. 7; 379(9810)
PAT Ağır trombüs yükleri derin venöz sistemden temizlenebilir Tamamlayıcı PTA ve/veya stentleme yapılabilir Yüksek rekanalizasyon oranı Venöz akım hızlıca tekrar sağlanır Güvenli ve etkin bir yöntem Kanama komplikasyonu Klinik semptomlarda kısa sürede düzelme
Perkutan Aspirasyon Trombektomi vs. Antikoagulasyon DVT tedavisinde PAT ve antikoagulasyon standart antikoagulan tedavinin yerine kullanılabilir PAT düşük komplikasyon oranlarıyla güvenli ve etkin bir yöntemdir PAT proksimal akut DVT tedavisinde özellikle trombolitik ajanların kontrendike olduğu durumlarda uygulanabilir
- Slides: 37