ALIK GREVINE TIBBI YAKLAIM Dr Benan Koyuncu Alk

AÇLIK GREVINE TIBBI YAKLAŞIM Dr Benan Koyuncu

Açlık Grevi Nedir ? (WHO) Ø 72 saatten uzun süren Ø Gönüllü Ø Belirli gıdaların alınmaması

NEDEN ÖNEMLİ? ? ? Ø Ölümcül Ø Geri dönüşsüz Ø Kalıcı sonuçlara neden olabilir

Yapılan çalışmalar Açlık Grevinin olası sonuçlarını kişinin izlediği yöntem ve hekim takibinde olması etkilemektedir

Ø 3/5. günler arası Glikojen depoları tükenir Ø Yağ depoları 2 -2, 5 ay içerisinde tükenir Ø Sonra protein depoları tükenmeye başlar Ø 40. Günden sonra kritik evre başlar Ø İlk hafta 4 -5 kilo kaybedilir. Ø Sonraki haftalarda 250 mg/gün Ø İki haftadan sonra açlık hissi kaybolur, mide krampları biter.

Kardiyovaskuler Sistem Ø Ortostotik Hipotansiyon Ø Kalp hızının azalması (<60) Ø Tansiyonun düşmesi (<20 mm. Hg) Ø Çapıntı hissi Ø Nefes darlığı Ø Ödem Ø Kalp Yetmezliği

Nörolojik Bulgular Ø Baş ağrısı Ø Karışıklık, oryantasyon bozukluğu Ø Nöropati, parestezi (130 -150 lili günlerden sonra özellikle geceleri olan ayak ağrıları) Ø Görme keskinliğinin azalması Ø Baş dönmesi Ø Dengesizlik Ø Koku, ışık ve sese aşırı hassasiyeti veya işitme azalması Ø Wernice-Korsakov

GASTROİNTESTİNAL SİSTEM Ø Bulantı Ø Kusma Ø Karın ağrısı Ø Karında şişlik Ø İshal Ø Kanlı ishal Ø Karaciğer fonksiyon değerlerinin yükselmesi Ø Safra kesesinde taş oluşması

Kas İskelet Sistemi Ø Kaslarda zayıflama Ø Kemik dokusunda zayıflama Ø Kramp Ø Bası yarası

Ø Bağışıklık sisteminde zayıflık Ø Sık İdrar Yolu Enfeksiyonu Ø Anemi Ø Hipotermi <35, 5 Ø Pnömoni Ø Adet düzensizliği

TEDAVİ VE TAKİP PRENSİPLERİ Tedavi ve takip prensipleri de hastayı bütün olarak görme yaklaşımını devam ettirir: 1 - Sıvı, protein, enerji, elektrolit, eser element, vitamin gibi yaşamsal taşların gereksinime uygun dengelemeleri ve tamamlamaları yapılır. Ø Magnezyum Ø Potasyum Ø Kalsiyum Ø Demir preparatları Ø D vitamini 2 - Enfeksiyon değerlendirilmesi ve proflaksisi, gastro intestinal sistem mukoza ve motilite korunması, cilt korunması gibi koruyucu yaklaşımlar unutulmaz.

4 –Refakatçiler tarafından Açlık Grevcilerin günlük hijyen kurulları uygulanmalı, yatağa bağımlı olanlar için özel yataklar düşünülmeli. Çarşafların temiz olması önemlidir 5 - Ciltte yaygın kuruluk olduğu için önlem amacıyla nemlendirici kullanılmalıdır 6 -Kaldıkları ortamın ısısı çok soğuk veya sıcak olmamalıdır 7 - Ağız içi yaralar ve dişte tartar oluşumu sık olup karbonatlı su ile gargara yapıla bilinir 8 -Bu süreçte sık mide yanma rahatsızlığı olup anti-asit şuruplar kullanıla bilinir 9 - Bu süreçte bitki çayları tercih ediliyor olup ; yoğun kullanımında karaciğer / böbrek yetmezliği açısından dikkat edilmeli

ÖNERİLER Susadığınız kadar su (günde en az 1 litre, en az 5 büyük su bardağı olmalı) 2 çay kaşığı tuz (2 gr) 5 yemek kaşığı şeker Normal bir insanda günlük enerji harcamalarının büyük bir kısmı bazal metabolizma içindir. 70 kg’lık kadında 1400 kkal, erkekte 1600 kkal civarındadır. Günlük şeker ihtiyacı 100 - 200 gramdır. 20 -25 adet küp şeker gün içinde tüketilebilir. 1 tatlı kaşığı karbonat 2 tablet Benexol, Apikobal, Bevitab, Neurovit, Nerox (500 mg B 1) olmalıdır AG başından itibaren ve en kritik olan 14 -20 günleri boyunca her gün 500 mg B-1 vitamini almak çok önemlidir.

Tiamin Ø Tiamin (Vitamin B 1), suda çözünen esansiyel bir vitamindir. Ø Akut eksikliğinde Wernice Korsakov hastalığı görülür Ø Günlük gereksinim 0, 5 ile 1, 5 mg. arasında değişmektedir

Günlük olarak aldığı sıvı , şeker miktarı , vitaminleri , tuz oranları kaydedilmelidir Günlük olarak tansiyonlar ölçülüp kaydedilmelidir, açlık grevi ilerledikçe tansiyonları düşecektir akılda olmalıdır. Aynı nedenle nabız sayısıda düşecektir Günde en az 1, 5 litre su içilmelidir. Günde kilogram başına 30 -35 m. L su içmek gerekir. İdeal olan suya tuz karıştırıp içmektir. 30 -35 m. L başına yarım çay kaşığı tuz konur. Fazla miktarda su alınması Sodyum , Potasyum gibi elementlerin eksikliğine neden olabilir. Açlık grevinin ileriki günlerde susuzluk hissi azalacağı için refakatçileri tarafından kaydedilmeli ve hatırlatılmalıdır

Ø Aynı tartı ile günlük sabah aç karınla , soyunuk halde ölçülmelidir Ø Kilo kaybı bir ayda %10 un üzerinde olması önemli Ø BMI <16, 5 -18 Ø Ciddi problemler ise %18’in altında kilo kaybı olunca görülür, %30 un altında ise hayati tehlike gözlenir

Açlık Grevine Katılan Mahkumların Mevcut Hastalıkları ve Sürekli Kullanması Gereken İlaçlar Varsa: Kalp, karaciğer, böbrek hastalığı, diyabet, epilepsisi olanlar, sürekli ilaç kullanması gerekenlerde AG yapılması sağlığı ciddi derecede bozabilir. AG boyunca, diyabet ilaçları, insülin, tansiyon, idrar söktürücü ilaçlar, ağrı kesiciler, mide için asit giderici ilaçların dozu azaltılmalı ya da kesilmelidir.

Nelere Dikkat Edilmeli? Hafıza Dengesizlik Yüksek ateş Göğüs ağrısı, nefes darlığı İdrarda yanma ve kötü koku Kişilerin aldığı-çıkardığı sıvı miktarı Ağızdan sıvı alınamayacak kadar bulantı-kusma olduğu zaman damardan sıvı verile bilinir, onam alınmalı Düşmelere karşı tedbir alınmalıdır Kusma olduğunda kişi yan tarafa yatırılmalı, solunum yolları korunmalı

Ø Labaratuar değerlerinin belirli dönemlerle takibi çok önemli Ø Enfeksiyon hastalıkları sırasında Antibiyotik , sindirimle ilgili sıkıntılarda mide ilgili ilaçlar kullanılabilinir Ø Cildi nemli tutmak için nemlendiriciler Ø Toz şeker yerine Açlık Grevcileri çeşitli şekerlemeler tercih edilebilirler