ALE MODELLER VE OCUK ZERNDEK ETKS ALE MODELLER

AİLE MODELLERİ VE ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

AİLE MODELLERİ VE ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ • • • OTORİTER AİLE İLGİSİZ VE KAYITSIZ AİLE KORUYUCU AİLE HOŞGÖRÜLÜ AİLE TUTARSIZ AİLE

OTORİTER AİLE YAKLAŞIMI • KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: • • • Çocuk her kurala uymak zorundadır. Katı ve sert bir disiplin uygulanır. Çocuğun hata yapmasına fırsat verilmez. Aile mutlaka çocuğun hareketlerinde kusur bulur. Çocuğun her işine karışan bir tavır sergilerler.

ÇOCUK ÜZERİNDE ETKİSİ • Çocuğun özgüveni gelişmez. • Pasif, silik, çekingen ve kolay etki altında kalan bir yapıya bürünür. • Sürekli eleştirilme veya dayak çocuğun ruhsal yapısını bozar. • Çocuk kolayca ağlamaya başlar. Arkadaşları ile uyumsuz ve kavgacı olabilir. • İleri yaşlarda sıkıntılar karşısında dayanaksız ve çaresiz kalır.

İLGİSİZ VE KAYITSIZ AİLE YAKLAŞIMI • KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: • • Aile aşırı rahattır. Çocuğun sorumluluklarından kaçma vardır. Ana baba çocuğa örnek bir model olamaz. Çok çocuklu ailelerde rastlanma ihtimali daha fazladır. Çocuğun dünyasına girmek gibi bir kaygıları yoktur.

ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ • Çocuk bencil ve şımarık olur. • Anne babasının dikkatini çekmek için alışılmadık davranışlar sergiler. • Aile çocuğa model olamadığı için çocuk kendine başka modeller seçer. Çocuk vaktinin tümünü arkadaşlarıyla geçirir. • Genç yaşta çocuk zararlı alışkanlıklar edinmeye meyilli olur.

KORUYUCU AİLE YAKLAŞIMI • KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: • Otoriter aile tipine çok benzer. Aralarındaki fark bu aile tipinde şefkat, koruma güdüsü disiplinin önünde gelir. • Çocuğa gereğinden fazla özen ve kontrol gösterilir • Özellikle anneler bu tip tavır sergiler. • Çocuğun kendi yapması gereken işler bile koruyucu anne babalar tarafından yapılır.

ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ • Çocuk aşırı duygusal olur. • İleri yaşlarda bile etrafına bağımlı olur. • Toplum içinde kendi başına iş yapma cesaretini bulamaz. • Çocuk anne babasından ayrı kalamaz ileri yaşlarda bile sürekli anne babasının yanında olmak ister.

TUTARSIZ AİLE YAKLAŞIMI • KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: • • • Genellikle genç ebeveynlerde ve ilk çocuğun yetiştirilmesinde görülür. Eşlerin çocuk yetiştirmeye farklı bakmaları ve bunu çocuğa yansıtmaları temel sebeptir. Baba otoriter ve baskıcı iken anne koruyucu bir tavır sergilerse bu da çocuğa yansırsa tutarsız aile oluşur.

ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ • Çocuk inatçı, asi ve hırçın olabileceği gibi içine kapalı ve pısırıkta olabilir. • Çocukta dikkat eksikliği olabilir. • Çocukta yalan söyleme gibi hastalıklar başlayabilir. • Çocuk anne veya babadan birisine çok yaklaşırken diğerinden uzaklaşabilir.

HOŞGÖRÜLÜ AİLE YAKLAŞIMI • KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: • Mükemmele en yakın aile tipidir. • Belirli kurallar ve kısıtlamalar mutlaka vardır. • Evde herkesin söz hakkı vardır. Çocukta kendini ifade edebilir. • Duygu ve görüşlere saygı vardır. • Yanlışları sebebiyle çocuğa yaptırım uygulanır ama koyulan kurallar çocuğun anlama seviyesine inilerek mantıklıca izah edilir. • En zor ve sabır isteyen yöntemdir.

ÇOCUK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ • Özgüven sahibi bireyler yetişir. • Kendini rahat ve kolayca ifade edebilir. • Çocukta asilik ve kavgacılık görülmez. • İleriki yaşlarda kendi ayakları üzerinde rahatça durabilir. • Farklı hobilere yönelmesi daha sık görülür.

ÇOCUK NEYİ ÖĞRENİR? • EĞER BİR ÇOCUK KINANARAK YAŞARSA, SUÇLAMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK DÜŞMANCA DAVRANIŞLAR İÇİNDE YAŞARSA, KAVGA ETMEYİ ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK ALAY EDİLEREK YAŞARSA, SIKILGANLIĞI ÖĞRENİR.

ÇOCUK NEYİ ÖĞRENİR? • EĞER BİR ÇOCUK UTANÇ İÇİNDE YAŞARSA, SUÇLULUK DUYMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK DÜŞMANLIKLAR İÇİNDE BÜYÜRSE, SALDIRGANLIĞI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK HOŞGÖRÜYLE YAŞARSA, SABIRLI OLMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK TEŞVİK EDİLEREK YAŞARSA, ÖZGÜVENİ ÖĞRENİR.

ÇOCUK NEYİ ÖĞRENİR? • EĞER BİR ÇOCUK DEĞER VERİLEREK YAŞARSA, SAYGI DUYMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK EŞİTLİK ORTAMINDA YAŞARSA, ADALETİ ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK GÜVEN DUYGUSU İÇİNDE YAŞARSA, İNANMAYI ÖĞRENİR.

ÇOCUK NEYİ ÖĞRENİR? • EĞER BİR ÇOCUK BEĞENİLEREK YAŞARSA, KENDİSİNDEN HOŞLANMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK DOSTLUK İÇİNDE YAŞARSA, DÜNYADA SEVGİ ARAMAYI ÖĞRENİR. • EĞER BİR ÇOCUK SEVGİ İÇİNDE BÜYÜRSE GÜVENMEYİ ÖĞRENİR.

Ailelere Öneriler

Çocuğunuza ilgi gösterin. Çocuğunuzu suçlamayın.

Çocuğunuzdan utanç duymayın. Çocuğunuzu aşırı derecede korumayın.

Çocuğunuzu ihmal etmeyin. Çocuğunuzu çok şeyler yapmaya zorlamayın.

Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın. Çocuğunuza onu daima sevdiğinizi hissettirin.

Çocuğunuzu olduğu gibi kabul edin. Çocuğunuza sevecen davranın.

Onun bağımsız bir durumda yaşayabilmesine yönelik çalışın. Onun yalnız kaldığında temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek duruma getirin.

Çocuğunuza kızıp bağırmayın. Onu aşağılayıcı davranışlarda bulunmayın.

Onun güvenini sarsıcı sözler söylemeyin. Ondan beklediğiniz davranışları onun anlayacağı bir dille açıklayın.

Çocuğunuzun kaygılarını, sıkıntılarını ve isteklerini dinleyin. Çocuğunuza tehdit edici, küçük düşürücü sözler söylemeyin

Onda korku, kaygı yaratacak telkinlerde bulunmayın ve onu korkutmayın. Onu kendine güvenmeye alıştırın.

Olumlu ödüller verin. Yaptığı her olumlu davranışı hemen takdir edin.

Hiçbir olumsuz, cesaret kırıcı tepkide bulunmayın. Çocuğunuz inatlaşıyorsa inatlaştığı anda dikkatini başka konuya çekin.

İnatlaştığı zaman siz de onunla inatlaşmayın. İnatlaştığı zaman istediği şeyi o anda değil de sakinleşince yapın.

Çocuğunuz saldırgan davranışlarda bulunuyorsa, saldırganlığın beğenilmeyen bir davranış olduğunu ona gösterin. Saldırganlıkta ona örnek olmayın.

Saldırgan olduğu anda isteklerini yerine getirmeyin. Saldırganlık anında öfkesini boşaltacağı işler verin.

Dayakla cezalandırmayın. Onu olumlu işlere, etkinliklere yöneltin.

Olumlu örnekler seçin, kötü örnekler göstermeyin. Ona yapabileceği basit sorumluluklar verin.

Öğreteceğiniz işleri küçük parçalara ayırarak öğretin. Öğrendiklerini sık tekrarlatın.

Onunla daima açık ve net konuşun.

İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER