ALE DANIMANLII PROGRAMI ALE HUKUKU DERS PROF DR

AİLE DANIŞMANLIĞI PROGRAMI AİLE HUKUKU DERSİ PROF. DR. YASEMİN IŞIKTAÇ 1

AİLE HUKUKU DERSİ ÖDEVİ Ödev Konusu: Hüsamettin UĞUR’un ‘’Kadın ve Aile Bireylerine Yönelik Şiddete Karşı 6284 Sayılı Kanunun Getirdikleri’’ başlıklı makalesinin değerlendirilmesi. (http: //tbbdergisi. barobirlik. org. tr/m 2012 -1011208) Ödevi Değerlendirecek Kişi: Prof. Dr. Yasemin IŞIKTAÇ 2

AİLE HUKUKU v. AİLE HUKUKUNUN KONUSU v. AİLE KAVRAMI v. TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ v. AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİ 3

AİLE HUKUKUNUN KONUSU Aile Hukuku, Medeni Hukukun, kişilerin aile çevresindeki ilişkilerini düzenleyen kısmıdır. Aile ilişkisi, gerçek kişinin doğduğu andan itibaren başlayan bir ilişkidir. Kişinin ana baba ve diğer hısımlarıyla doğumla kurulan ilişkisi ve bu ilişkiye bağlanan hükümler; evliliğin nasıl kurulduğu, devamında hangi hükümlere tabi olacağı ve nasıl sona ereceği ile aile düzenini koruyucu vesayet teşkilatının nasıl işlediği aile hukukunun ilgilendiği konulardır. 4

AİLE KAVRAMI Aile, insanın içinde yaşamaya ihtiyaç duyduğu ilk topluluk türüdür. Toplumun en küçük birimi olan günümüz aile yapısının daha eski devirlere nazaran küçük aile denilen anne baba ve çocuklardan oluştuğu görülmektedir. 5

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 1. İlişki Tiplerinin Sınırlı Sayıda (Numerus Clausus) Olması Aile Hukukunda, kişilerin kurabileceği ilişkiler sınırlı şekilde kanunda öngörülmüştür. Bu çerçevede kişiler, ancak kanunda sayılmış ilişkileri kurup kurmamakta serbesttir. Örneğin, kişiler evlilik ilişkisine girip girmeme konusunda serbesttirler fakat bu ilişki bir kez kurulduğu zaman kişi evliliğe ilişkin kurallara uymak zorundadır. 6

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 2. Geniş Ölçüde Emredici Kurallara Dayanma Aile Hukukunda yer alan kulların çoğu emredicidir. Çünkü aile hukukunun amacı aile ilişkilerini düzenlemek olduğu kadar aile birliği ve toplum düzenini de korumaktır. 7

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 3. Çocukları ve Zayıfları Koruma Aile hukukunun amaçlarından birisi de çocukları veli ve vasilerine karşı korumak ve bu korumayı sağlamak için gerektiği şekilde ve ölçüde belirli nitelikteki kişilerin özgürlüklerini kısıtlamaktır. (TMK m. 432) 8

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 4. Devletin Müdahalesi Devlet, aileyi toplumun temelinde gören bir perspektifle, aile yapısını korumak amacıyla kişilerin özgürlüklerine saygı göstermekle birlikte müdahale de etmektedir. Devlet, evlenmenin yetkili bir memur önünde yapılmasına büyük önem vermektedir ve ayrıca evlenme merasimi devletin denetimi altındadır. 9

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 5. Şekle Bağlılık Aile hukuku ilişkilerinin kurulmasında ve sona ermesinde birçok kez şekil zorunlu kılınmıştır. Bu çerçevede devlet, örneğin, evlenmenin geçerliliğini memur önünde yapılmasına bağlı tutmuştur. 10

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ 6. Hakimin Takdir Yetkisi Aile hukuku düzenlemeleri ile hak ve yükümlülüklerin içeriği hakkında bir kesinliğe ve açıklığa ulaşılamamaktadır. Bu sebeple de örneğin, evlilik birliğinin yükümlülüklerinin sınırlarını hakim takdir edecektir. 11

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ AİLE İLİŞKİLERİ KİŞİLER ARASINDAKİ İLİŞKİLER -Nişanlanma -Evlenme -Boşanma -Velayet, Vesayet -Soybağı KARMA AİLE HUKUKU İLİŞKİLERİ -Evlilik Mal Rejimi -Çocuk Mallarının İadesi 12

TÜRK AİLE HUKUKU’NUN ÖZELLİKLERİ Aile hukuku ilişkilerinden doğan aile hukuku hakları kişiye sıkıya bağlı haklardandır. Bu sebeple de bu haklar devredilemez, mirasçılara geçmez ve bu hakların hiçbirinden feragat edilemez. 13

AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİ Medeni Kanunun Aile Hukuku başlığını taşıyan ikinci kitabı, -Evlilik Hukuku -Hısımlık -Vesayet başlıklarını taşıyan üç kısımdan oluşur. 14

AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİ EVLİLİK HUKUKU EVLENME (MK m. 118 -281) NİŞANLILIK EVLENME EHLİYETİ VE ENGELLERİ EVLENME BAŞVURUSU VE TÖRENİ BATIL OLAN EVLENMELER BOŞANMA (MK m. 161 -184) EVLENMENİN GENEL HÜKÜMLERİ (MK m. 185 -201) MAL REJİMLERİ (MK m. 202 -281) GENEL HÜKÜMLER EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA MAL AYRILIĞI PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI MAL ORTAKLIĞI 15

AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİ HISIMLIK SOYBAĞININ KURULMASI AİLE (MK m. 282 -363) (MK m. 364 -395) GENEL HÜKÜMLER NAFAKA KOCANIN BABALIĞI VE TANIMA VE BABALIK HÜKMÜ EV DÜZENİ EVLAT EDİNME AİLE MALLARI SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ VELAYET ÇOCUK MALLARI 16

AİLE HUKUKU SİSTEMATİĞİ VESAYET DÜZENİ (MK m. 396 -437) Vesayet Organları Vesayeti Gerektiren Haller Yetki Vasinin Atanması Kayyımlık ve Yasal Danışmanlık VESAYETİN YÜRÜTÜLMESİ VESAYETİN SONA ERMESİ (MK m. 438 -469) (MK m. 470 -494) Vasinin Görevleri Vesayet Dairelerinin Görevleri Vesayet Organlarının Sorumluluğu Vesayeti Gerektiren Hallerin Sona Ermesi Vasilik Görevinin Sona Ermesi Vesayetin Sona Ermesi Koruma Amaçlı Özgürlüğün Kısıtlanması 17