AKUT GASTROENTERTLER Prof Dr Ycel Tatan Cerrahpaa Tp

  • Slides: 57
Download presentation
AKUT GASTROENTERİTLER Prof. Dr. Yücel Taştan Cerrahpaşa Tıp fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD

AKUT GASTROENTERİTLER Prof. Dr. Yücel Taştan Cerrahpaşa Tıp fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Genel Pediatri Bilim Dalı

Dünyada Hastalıklara Göre Çocuklarda (<5 yaş)Ölüm Oranı

Dünyada Hastalıklara Göre Çocuklarda (<5 yaş)Ölüm Oranı

Akut gasroenterit (AGE) ¡ ¡ ¡ Dünyada çocuk ölümlerinin %18’i, yani her yıl 1.

Akut gasroenterit (AGE) ¡ ¡ ¡ Dünyada çocuk ölümlerinin %18’i, yani her yıl 1. 8 milyon çocuk ishalden ölmektedir. WHO, gelişmekte olan ülkelerde 5 yaşından küçüklerde her yıl>700 milyon ishal atağı bildirmektedir İshalden ölüm oranı giderek azalmakla beraber atak sıklığı azalmamaktadır (3. 2 kez/yıl ) ABD’de 1. 5 milyon hasta. 200 bini hastaneye yatırılmakta, 300 ölüm/yıl Tekrarlayan ishallerin uzun dönemde hangi komplikasyonlara neden olabileceği iyi bilinmemektedir. Anemi, malnütrisyon, eklenen infeksiyonlar büyümeyi, psikomotor ve zeka gelişimini etkileyebilir.

Ülkemizde (2004) Bölge İshal olgusu Marmara 154, 349 ¡ Ege 126, 752 ¡ Akdeniz

Ülkemizde (2004) Bölge İshal olgusu Marmara 154, 349 ¡ Ege 126, 752 ¡ Akdeniz 156, 956 ¡ İç Anadolu 151, 313 ¡ Karadeniz 130, 673 ¡ Doğu Anadolu 104, 014 ¡ Güney. Anadolu 166, 327 ¡ Toplam 990, 384 ¡ Ölüm 0 1 0 3 1 2 96 103

Sıvı dengesi Sağlıklı bir erişkinde günde 9 L sıvı (2 içeceklerden, salgılarından) geri kalanı

Sıvı dengesi Sağlıklı bir erişkinde günde 9 L sıvı (2 içeceklerden, salgılarından) geri kalanı tükrük, mide, ince bağırsaklara ulaşır. litresi yiyecek ve safra ve pankreas Bu sıvının çoğunluğu ince bağırsaktan emilir, ancak 1 Litresi kolonlara ulaşmaktadır. Emilim kolonda da az olmak üzere devam eder. Dışkıyla 100 -200 ml sıvı atılır. Çocuklarda günlük dışkı miktarı 5 -10 g/kg’dır.

Sıvı-elektrolit Su, genelde Na+’un barsağın kolumnar hücreleri tarafından hücre içine taşınması sonucu oluşan ozmotik

Sıvı-elektrolit Su, genelde Na+’un barsağın kolumnar hücreleri tarafından hücre içine taşınması sonucu oluşan ozmotik farklılık nedeniyle pasif olarak emilir. Sodyumun epitel hücresi tarafından emilmesi 4 yolla gerçekleşir: q Doğrudan sodyum iyonu olarak q Klor ile birlikte q Hidrojen iyonu ile değişimli olarak q Glukoz ve bazı amino asitlerle birlikte

İshal Dışkı sayısı ve miktarının artmasıyla birlikte dışkı yoğunluğunun azalmasına ishal denir. Sindirim kanalında

İshal Dışkı sayısı ve miktarının artmasıyla birlikte dışkı yoğunluğunun azalmasına ishal denir. Sindirim kanalında sıvı ve elektrolit geçişi bozulmuştur.

Tanım; Akut gastroenterit (AGE) ¡ ¡ Gastroentestinal yolun bakteri, virüs ve parazit mantar gibi

Tanım; Akut gastroenterit (AGE) ¡ ¡ Gastroentestinal yolun bakteri, virüs ve parazit mantar gibi patojenlerle infeksiyonuna AGE denilir. Genellikle kaynak yiyecek ve içeceklerdir İshal ve kusma en sık klinik belirtilerdir. Bunlara kramp şeklinde karın ağrısı ve ateş gibi sistemik belirtiler de eşlik edebilir. AGE terimi infeksiyon kaynaklı ishalli durumları kapsarken toplumda infeksiyonlara bağlı olmayan ishal ve kusmalı birçok durum vardır.

Çocuklarda AGE Normal çocuklarda dışkılama özellikleri Dışkı miktarı: 5 -10 gr/kg/gün u Dışkı sayısı

Çocuklarda AGE Normal çocuklarda dışkılama özellikleri Dışkı miktarı: 5 -10 gr/kg/gün u Dışkı sayısı u 0 -6 ay’da: u Anne u 7 u u sütü: 1 -12/gün, p. H: 5 Formüla: 1 -7/gün, p. H: 6 ay-1 yaş: 2 -3/günde >1 yaş: erişkin gibi

AGE ¡ ¡ ¡ Ani başlangıçlıdır bulantı kusma, ateş ve kramp şeklinde karın ağrısı

AGE ¡ ¡ ¡ Ani başlangıçlıdır bulantı kusma, ateş ve kramp şeklinde karın ağrısı eşlik edebilir. Genellikle 3 -5 gün sürer, 10 günü geçmemelidir Daha önce çocuk sağlıklı olmalı, immün yetersizlik veya malnütrisyonu olmamalıdır

Tanım… ¡ Persistan ishal, l l l ¡ Akut başlayıp 14 günden fazla süren

Tanım… ¡ Persistan ishal, l l l ¡ Akut başlayıp 14 günden fazla süren ishale denir Akut ishal %3 -20 oranında persistan ishale dönüşebilir İshalle ölümlerin %50’ini oluşturur Kronik ishal, Bir aydan fazla süren ishal olarak tanımlanır.

Konağın ishalden koruyucu etmenleri ¡ ¡ ¡ ¡ Konağın yaşı Genotipi Kişisel hijyen Bağırsaktaki

Konağın ishalden koruyucu etmenleri ¡ ¡ ¡ ¡ Konağın yaşı Genotipi Kişisel hijyen Bağırsaktaki almaçlar (reseptörler) Konağın geçmişteki öyküsü Besin alım öyküsü GİS sistemiyle ilgili l l ¡ Mide asidi Bağırsak motilitesi Bağırsak mikroflorası Musinler Özgül bağışıklık sistemi (salgısal ve hücresel)

İshal; infeksiyon dışı nedenler l l l l Beslenmeden kaynaklanan Besin intoksikasyonu Malapsorpsiyon Sendr.

İshal; infeksiyon dışı nedenler l l l l Beslenmeden kaynaklanan Besin intoksikasyonu Malapsorpsiyon Sendr. Endokrinopatiler Neoplastik hastalıklar Antibiyotik ishalleri Diğer nedenler (İmmun yetmezlik vb) Psikolojik stres

AGE nedenleri; İnfeksiyona bağlı AGE A- Viral ishaller (%70) Reoviridae; Rotavirus, astrovirus C-Parazitler; (%10)

AGE nedenleri; İnfeksiyona bağlı AGE A- Viral ishaller (%70) Reoviridae; Rotavirus, astrovirus C-Parazitler; (%10) l Cryptosporidium l Parvo-like viruslar; Nörovirüs l Giardia lamblia (Norwalk ) l Entamoeba histolytica l Picornaviruslar; Calicivirus, adenovirus, coronavirus l Isospora belli l Cyclospora sp. B-Bakteriyel(%20 -30) l Blastocystis hominis l Barsaklarda inflamasyon l Microsporidium ¡ Shigella, Salmonella, E. Coli l İnflamasyon yapmadan ¡ Enteropatojenik-toksijenik E. Coli, V. Colera, l

İnfeksiyöz ishalde etiyoloji ¡ AGE etkenlerinin bulaşması l l Ağız yoluyla (DIŞKI), nadiren hava

İnfeksiyöz ishalde etiyoloji ¡ AGE etkenlerinin bulaşması l l Ağız yoluyla (DIŞKI), nadiren hava yoluyla (Rotavirüs ? ) Bulaşmış yiyecek-içeceklerin yenmesiyle bulaşır ¡ Az sayıda etkenle hastalık yapanlar(insan-insan); Shigella, E. Coli, nörovirüs, Rotavirüs, G. lamblia, Cryptosporidium parvum, E. Histolytica, ¡ ¡ Epiemiyolojik farklılık l l ¡ Yiyecek-içeceklerle bulaşan Kolera, Şigella Gelişmiş ülkelerde ¡ Sıklıkla virüsler; rotavirüs, nörovirüs ¡ Yiyecek kaynaklı; Salmonella, Campylobakter, çok az Shigella, E. Coli O 157: H 7 Gelişmekte olan ülkelerde (yiyecek-içecek kaynaklı) ¡ Salmonella, Shigella, E. coli , çok değişik bakteri ve parazit Antibiyotik ishallerinin bir kısmından C. difficile sorumlu.

AGE’de risk faktörleri ¡ ¡ ¡ ¡ En önemli risk faktörleri çevresel faktörlerdir Küçük

AGE’de risk faktörleri ¡ ¡ ¡ ¡ En önemli risk faktörleri çevresel faktörlerdir Küçük çocuklar İmmün yetersizliği olanlar Malnütrisyonu olanlar Kızamık Anne sütüyle beslenmeyenler Mikronütrisyonel eksiklikler Vit A, Zn Persistan AGE’si olanlar

İshal Patogenezi; A-Sekretuvar ishaller l l Barsak villuslarından endojen ya da eksojen etkenler nedeniyle

İshal Patogenezi; A-Sekretuvar ishaller l l Barsak villuslarından endojen ya da eksojen etkenler nedeniyle su ve elektrolit salınımı anormal derecede artmıştır. Dışkının özelliği; ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Dışkıda Na 90 m. Mol/L’den fazladır İshal bol suludur, lökosit içermez Açlıkta ishal düzelmez Örnek; Kolera ve Enterotoksijenik E coli Bakteri Toksinleri: V. cholerae, E. coli, S. aureus, C. perfringens, B. cereus Hormon Salgılayan Tümörler: Gastrinoma, Karsinoidler, Villöz adenom v. b. Safra asitlerine bağlı ishaller Yağ asitlerine bağlı ishaller İrritan laksatifler Kollajenöz kolit

B-Ozmotik İshaller ¡ ¡ Barsakta emilemeyen solütlerin (laktuloz, polietilen, glikol vb) ya da monosakkarid

B-Ozmotik İshaller ¡ ¡ Barsakta emilemeyen solütlerin (laktuloz, polietilen, glikol vb) ya da monosakkarid ve amino-asitler gibi küçük moleküllerin artması sonucu gelişir. Dışkının özelliği l l ¡ ¡ ¡ ¡ Dışkı ozmolaritesi yüksektir Dışkı sulu olup lökosit içermez Aç kalınca ishal kesilir Disakkaridaz eksiklikleri (laktoz intoleransı) Pankreasın ekzokrin yetersizliği Malabsorbsiyon sendromları Barsak lümeninde bakteri çoğalması Kısa barsak sendromu Laksatif kullanımı

C-Barsak Peristaltizm bozuklukları Barsağın Hipomotilitesi (mikroflorada değişim) ¡ Barsağın Hipermotilitesi (sıvı geçişi hızlanır) ¡

C-Barsak Peristaltizm bozuklukları Barsağın Hipomotilitesi (mikroflorada değişim) ¡ Barsağın Hipermotilitesi (sıvı geçişi hızlanır) ¡ l Tirotoksikoz, irritabl kolon, dumping sendromu, bazen infeksiyonlar

D-Barsak Emilim Yüzeyinin Azalması; Cerrahi girişim, mukozal hasar l Dışkı suludur

D-Barsak Emilim Yüzeyinin Azalması; Cerrahi girişim, mukozal hasar l Dışkı suludur

E-Barsak mukozasının invazyonu ¡ Barsak duvarında inflamasyon l l l Motilite artışı Dışkının özelliği

E-Barsak mukozasının invazyonu ¡ Barsak duvarında inflamasyon l l l Motilite artışı Dışkının özelliği Dışkı kanlı ve müküslüdür. Lökosit vardır Etkenler; Salmonella, Shigella, Yersinia, Campylobacter, E. Histolitika

AGE’de Patogenez ¡ Hastalığın ağırlığı ve patogenezi l Bakterinin Daha önceden toksin oluşturabilmesi yeteneğine

AGE’de Patogenez ¡ Hastalığın ağırlığı ve patogenezi l Bakterinin Daha önceden toksin oluşturabilmesi yeteneğine (Staf aerus, Bacillus cereus) ¡ Toksin üretme yeteneğine ¡ İnvazyon yeteneğine ¡ Yiyecekte çoğalabilme yeteneğine bağlıdır. ¡

İnfeksiyonlarda ¡ A-İnflamatuvar olmayan ishalde l l ¡ Bazı bakteriler enterotoksin üreterek, Virüsler barsak

İnfeksiyonlarda ¡ A-İnflamatuvar olmayan ishalde l l ¡ Bazı bakteriler enterotoksin üreterek, Virüsler barsak villüslerini tahrip ederek Parazitler barsak villüslerine yapışarak Bazı bakteriler barsak villüslerine bağlanarak veya translokasyonla hastalık oluştururlar B-İnflamatuvar ishal; l l Genellikle barsağı istila eden veya toksin üreten bakterilerle oluşur. Sonuç olarak barsağa sıvı, protein ve hücreler(eritrositlökosit) sızar Bazı patojenler birden fazla virulan özelliğe sahiptirler

Enterik bakteriyel toksinler ¡ Nörotoksin grubu ¡ Clostridium botilinum S. aureus (Enterotoksin B) Bacillus

Enterik bakteriyel toksinler ¡ Nörotoksin grubu ¡ Clostridium botilinum S. aureus (Enterotoksin B) Bacillus cereus (Emetik toksin) ¡ Gerçek Enterotoksin ¡ Vibrio cholerae (c. AMP) ¡ ¡ ¡ Noncholerae vibriolar E. coli-LT (c. AMP) E. coli-STa (c. GMP) E. coli-STb Salmonella Klebsiella Clostridium perfringens (A) Shigella dysenteriae B. cereus ¡ Sitotoksin grubu ¡ Shigella ¡ ¡ ¡ C. perfringens (A) V. parahaemolyticus S. aureus C. difficile E. coli (O grup 26, 39, 128, 157)

Vibrio cholerae KOLERA TOKSİN- Choleragen BOL miktarda sıvı ve iyon barsak lümenine salgılanır •

Vibrio cholerae KOLERA TOKSİN- Choleragen BOL miktarda sıvı ve iyon barsak lümenine salgılanır • Dehidratasyon • ÖLÜM

Shiga toxin ¡ Enterotoksik ¡ ¡ Sitotoksik Protein sentezini baskılar 2 -3 gün Epiteliyal

Shiga toxin ¡ Enterotoksik ¡ ¡ Sitotoksik Protein sentezini baskılar 2 -3 gün Epiteliyal hasar

Sigelloz ¡ S. flexneri, S. boydii, S. sonnei, S. dysenteriae l Basilli dizanteri l

Sigelloz ¡ S. flexneri, S. boydii, S. sonnei, S. dysenteriae l Basilli dizanteri l Şigelloz l Tek kaynak insan fekal-oral l Klinik ¡ Kanlı dışkı ¡ Karın ağrısı ¡ Müküslü dışkı

Salmonella Flagella S. Typhi Kaynak insan taşıyıcılar Bulaşmış yiyecek Su Kötü sağlık koşulları

Salmonella Flagella S. Typhi Kaynak insan taşıyıcılar Bulaşmış yiyecek Su Kötü sağlık koşulları

İshalin klinik özellikleri ¡ İnce Barsak tipi; l l ¡ Kalın Barsak tipi; l

İshalin klinik özellikleri ¡ İnce Barsak tipi; l l ¡ Kalın Barsak tipi; l l ¡ Miktarı bol, dışkı sayısı az V. Cholera, ETEC, Giardia Miktarı az sayıca fazla dışkı Shigella, Salmonella, Complybacter, E. Histolytica Dizanteri tipi; l l Acil dışkılama (tenesmus), karın ağrısı(kramp tarzında), kanlı sümüklü dışkı Shigella, E. Histolytica

AGE’de yaklaşımın temel amaçları A-Dehidratasyon derecesini saptamak ve en kısa zamanda düzeltilmesini sağlamak (3

AGE’de yaklaşımın temel amaçları A-Dehidratasyon derecesini saptamak ve en kısa zamanda düzeltilmesini sağlamak (3 -4 s) B-Rehidratasyondan hemen sonra beslemeye başlamak C-AGE’ye neden olan patojenin aile ve çevreye yayılımını önlemek D-Bazı durumlarda etkeni belirleyerek buna yönelik özel tedavi uygulamak E-AGE sonrası gelişebilecek malnütrisyonun önlenmesi

AGE öykü ¡ Yakınma; ne zaman nasıl başladı? Kaç saat veya gün hasta ?

AGE öykü ¡ Yakınma; ne zaman nasıl başladı? Kaç saat veya gün hasta ? l Kusma ve ishalin sayısı l ¡ Dışkının ¡ Kusma, l özellikleri. Kanlı ? sayısı ve kusmanın rengi ¡ Beslenme öyküsü ¡ Daha önce aynı yakınmalar ¡ Karın ağrısı ¡ Ateş

Karın ağrısı Amipli dizanteri ¡ Salmonella ¡ Kampilibakter ¡ Yersinya ¡ EHEC ¡ EİEC

Karın ağrısı Amipli dizanteri ¡ Salmonella ¡ Kampilibakter ¡ Yersinya ¡ EHEC ¡ EİEC ¡ ¡ Akut batın ? ?

Kusma Besin zehirlenmesi ¡ Viral AGE ¡ Kolera ¡

Kusma Besin zehirlenmesi ¡ Viral AGE ¡ Kolera ¡

Dışkı özelliği ¡ Dışkıda eritrosit : l l ¡ Dışkıda lökosit var l ¡

Dışkı özelliği ¡ Dışkıda eritrosit : l l ¡ Dışkıda lökosit var l ¡ Entamoeba histolitika Şigella EİEC, Salmonella, Sigella, Kampilibakter, Yersiniya Dışkıda lökosit yok l l Viral AGE Paraziter ETEC V. Cholerea Laktaz

AGE’de neler yapılmalı ? ¡ ¡ ¡ Fizik muayene; dehidratasyon ? ? ? İshal;

AGE’de neler yapılmalı ? ¡ ¡ ¡ Fizik muayene; dehidratasyon ? ? ? İshal; menenjit, bakteriyel sepsis, pnömoni, otit, üriner infeksiyon Kusma; metabolik hastalık, zehirlenme, travma, kalp yetersizliği, barsak tıkanmaları l l ¡ Akut Batın MSS enfeksiyonu Laboratuvar l l l Kan sayımı Elektrolit, üre. . Dışkı incelemeleri ¡ Mikroskopi ¡ Kültür; Her olgu da mı ? ¡ Parazit ¡ Rotavirus 3 yaşından küçüklerde ¡ Toksin araştırılması

Dehidratasyonun değerlendirilmesi Genel Durum iyi, canlı Huzursuz* Letarjik*, hipotonik veya bilinç kapalı* Gözler normal

Dehidratasyonun değerlendirilmesi Genel Durum iyi, canlı Huzursuz* Letarjik*, hipotonik veya bilinç kapalı* Gözler normal çökük çok çökük, kuru Gözyaşı var yok Ağız-dil ıslak kuru çok kuru Suya ilgisi yok istekle su içiyor* İçemiyor* Turgor normal bozuk çok bozuk dehidrate değil dehidrate ağır dehidrate

AGE tedavisi ¡ Sıvı elektrolit kaybı var mı ? En önemli l Dehidratasyonu var

AGE tedavisi ¡ Sıvı elektrolit kaybı var mı ? En önemli l Dehidratasyonu var ise Sıvı ve elektrolit tedavisi l l ¡ ¡ ORS (%90) İV sıvı tedavisi (%10) Beslenme Medikal tedavi

Araştırılması gereken AGE’li çocuklar ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Küçük çocuklar (<6 ay veya

Araştırılması gereken AGE’li çocuklar ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Küçük çocuklar (<6 ay veya kilosu <8 kg Prematureler, kronik hastalıklılar, aynı zamanda başka hastalığı olanlar Ateşi>38 C olan <3 aylık, ateşi >39 C olan 3 -36 aylık çocuklar Kanlı kakası olanlar Dışkılaması fazla miktarda ve sayıda olanlar Devamlı kusanlar Dehidratasyonu olanlar Bilinç değişikliği olanlar Ağızdan yeterli sıvı alamayanlar

Tedavi v. Sıvı-elektrolit dengesinin yeniden sağlanması v. Beslenme v. Medikal tedavi

Tedavi v. Sıvı-elektrolit dengesinin yeniden sağlanması v. Beslenme v. Medikal tedavi

AGE tedavisi; tarihçe Powers 1926’de “intestinal intoksikasyon” tedavisinde l Sıvı verilmesi l Kan transfüzyonu

AGE tedavisi; tarihçe Powers 1926’de “intestinal intoksikasyon” tedavisinde l Sıvı verilmesi l Kan transfüzyonu yapılması l Ağızdan beslenmenin bir süre kesilmesi l Yeniden beslenmenin kademeli olarak yavaş başlatılması Chung 1948’de ishal sırasında çocukları aç bırakmanın bilimsel bir temeli olmadığını, ishal sırasında beslenmenin devam ettirilmesinin daha yararlı olduğunu bildirmiştir. J Pediatr 1948; 33: 1 -3 J Pediatr 1948; 44: 14 -22

İshali var dehidratasyon yoksa ¡ ¡ ¡ Beslenmeye devam edilmeli, öğünler sıklaştırılmalı Verilen sıvı

İshali var dehidratasyon yoksa ¡ ¡ ¡ Beslenmeye devam edilmeli, öğünler sıklaştırılmalı Verilen sıvı miktarı arttırılmalı Her ishalli dışkıdan sonra l < 2 yaş: 1/2 -1 çay bardağı (50 -100 m. L) l > 2 yaş: 1/2 -1 su bardağı (100 -200 m. L) ek sıvı verilmeli l 10 ml/kg ORS verilmeli Anne sütü ve mamalar sulandırılmamalı Büyük çocuklara yoğurt, ayran, et, patates, pirinçli yiyecekler, havuç, muz, taze sıkılmış meyva suları. . . verilmeli

İshalde ‘’Alışılagelmiş yanlış davranışlar’’ v Rehidratasyon BAŞLA v sonrası BESLEMEYE HEMEN Beslenmezse kilo kaybı-malnütrisyona

İshalde ‘’Alışılagelmiş yanlış davranışlar’’ v Rehidratasyon BAŞLA v sonrası BESLEMEYE HEMEN Beslenmezse kilo kaybı-malnütrisyona eğilim v Yiyecek kısıtlaması veya mamaların sulandırılması…YANLIŞ l l AGE’de iştah azalır (normalin % 42 -64’ünden az). Alınan besinlerin % 30 -40’ı ishal nedeniyle kaybedilir. Fakat % 60 -70’i emilir ve kullanılır

Yanlışlıklar… ¡ Her olguda antibiyotik kullanımı…YANLIŞ l ¡ ¡ ¡ Çoğunlukla etkisiz, toksik, allerjik,

Yanlışlıklar… ¡ Her olguda antibiyotik kullanımı…YANLIŞ l ¡ ¡ ¡ Çoğunlukla etkisiz, toksik, allerjik, sekonder enfeksiyon riski Antidiyareyik ilaçların kullanılması…YANLIŞ Anne sütünün kesilmesi, laktozsuz diyet mamaları veya soya bazlı-protein hidrolizatları verilmesi YANLIŞ Her olguda intravenöz sıvı tedavisi…YANLIŞ l Hastaneye yatırma, gereksiz “rutin” tetkikler, emosyonel travma, infeksiyon riski, maliyet artışı

Beslemeye devam edilmesinin avantajları Anne sütünün azalması önlenir l Sindirim enzimlerinin inhibisyonu engellenir l

Beslemeye devam edilmesinin avantajları Anne sütünün azalması önlenir l Sindirim enzimlerinin inhibisyonu engellenir l Barsak mukoza hücrelerinin yenilenmesi devam eder l Mide asidi salgılanması devam eder, bakteri üremesi azalır l Katı gıdalarla mide boşalım zamanı uzar l Kilo kaybı engellenir, büyüme devam eder l

Beslemeye devamın“dezavantajları” l Barsak lümenindeki hiperozmolar içerik nadiren mukoza hasarını ve ishali arttırabilir ¡

Beslemeye devamın“dezavantajları” l Barsak lümenindeki hiperozmolar içerik nadiren mukoza hasarını ve ishali arttırabilir ¡ l l AGE’de nadir gelişen (%1) Laktoz entoleransı ishali artabilir İshalin sürmesi dehidratasyona yol açabilir Beslenmeyi tolere edemeyenlerde asidoz gelişebilir ¡ Hasarlı mukozadan makromoleküllerin geçişi kolaylaşabilir ve nadiren inek sütü allerjisi gelişebilir

İshalli çocuğun beslenmesi Anne sütü devam etmeli mi? ¡ Antiviral ve antibakteriyel özellikli ¡

İshalli çocuğun beslenmesi Anne sütü devam etmeli mi? ¡ Antiviral ve antibakteriyel özellikli ¡ Anne sütü günde 0. 5 g s. Ig. A sağlar ¡ ¡ İçerdiği antikorlarla E. coli, C. jejuni, S. dysenteria, V. cholerea, Giardia ve diğer patojenlere karşı korur İçerdiği hormonlar AGE sırasında hasar görmüş barsak mukozasının daha çabuk iyileşmesini sağlar KESİNLİKLE evet

İshalli çocuğun beslenmesi ¡ Yağlar l İshal sırasında yağ emilimi bozulabilir Yağlı besinler mide

İshalli çocuğun beslenmesi ¡ Yağlar l İshal sırasında yağ emilimi bozulabilir Yağlı besinler mide boşalımını geciktirir l Yağ iyi bir enerji kaynağıdır l ¡ Karbonhidratlar l l Ozmotik etki ile ishali artırabilirler Ozmotik etkisi az olan pirinç ve diğer tahıllar karbonhidrat kaynağı olarak kullanılmalıdır ÖNEMLİ… İshalli bir çocukta enerji alımı en az 100 kcal/kg/gün Protein 2 -3 g/kg/gün olmalıdır…

İshalli çocukta; Eser elementler l AGE sırasında Mg, Zn ve diğer eser elementler ve

İshalli çocukta; Eser elementler l AGE sırasında Mg, Zn ve diğer eser elementler ve vitaminlerin emiliminin bozulduğu gösterilmiştir. Akre, Bull WHO 1989: 85 -95 l Zn verilmesinin ishalin iyileşmesi üzerine olumsuz veya olumlu olduğunu öne süren yazarlar vardır. Sachdev, Ann Trop Paediatr 1990; 10: 63 -9 Sazawal, New Eng J Med. 1995; 333: 839 -4 Sonuç; Zn; 6 aydan küçüklerde 10 mg/gün, büyüklerde 20 mg/gün 10 -14 gün verilebilir

AGE’li çocuğun beslenmesi “Diyet” mamaları l AGE tedavisinde DİYET mamalarının yeri yoktur. ¡ ¡

AGE’li çocuğun beslenmesi “Diyet” mamaları l AGE tedavisinde DİYET mamalarının yeri yoktur. ¡ ¡ ¡ Laktozu azaltılmış Laktozsuz Soyalı Protein hidrolizatları Orta zincirli yağ asitleri içeren mamalar Amino asit içeren mamalar ÖZEL HASTALARDA KULLANILABİLİR

l Antibiyotik kullanılmamalıdır ¡ l Diğer ilaçlar ¡ ¡ ¡ l l AGE’ bakteriyel

l Antibiyotik kullanılmamalıdır ¡ l Diğer ilaçlar ¡ ¡ ¡ l l AGE’ bakteriyel de olsa kendiliğinden kısa sürede iyileşir. İntestinal motiliteyi azaltıcı ilaçlar Antisekretuvar ilaçlar Adsorban ilaçlar Antidiyareyik etkili mikroorganizmalar Antiemetik

Viral Gastroenteritler ¡ Antiviral tedavi kullanılmaz ¡ Semptomatik davranılır ¡ Persistan ishallerde antisekretuvar ilaçlar,

Viral Gastroenteritler ¡ Antiviral tedavi kullanılmaz ¡ Semptomatik davranılır ¡ Persistan ishallerde antisekretuvar ilaçlar, laktobacillus acidofilus kullanılabilir

Antibiyotik Tedavisi Gerektiren Durumlar ¡ Kolera ¡ Şigella dizanterisi ¡ <3 ay çocuklarda, ¡

Antibiyotik Tedavisi Gerektiren Durumlar ¡ Kolera ¡ Şigella dizanterisi ¡ <3 ay çocuklarda, ¡ İmmün yetersizliği olan lar ¡ Sistemik tutulum gösteren salmonella gastroenteritinde

Antidiyareyik mikroorganizmalar l Saccharomyces boulardii l Lactobacillus acidophilus Florayı düzenler Barsak üzerine trofik etkili

Antidiyareyik mikroorganizmalar l Saccharomyces boulardii l Lactobacillus acidophilus Florayı düzenler Barsak üzerine trofik etkili Disakkaridazları stimüle eder C. difficile toksinleri üzerine etkili (antiproteaz) Entero-aderan özelliği var Enterotoksijenik ve enteroinvaziv mikroorganizmaların enterosite adezyonunu engeller ¡ l

AGE komplikasyonlar ¡ ¡ Dehidratasyon ÖLÜM l l l l ¡ Elektrolit düzensizliği Met

AGE komplikasyonlar ¡ ¡ Dehidratasyon ÖLÜM l l l l ¡ Elektrolit düzensizliği Met asidoz Persistan AGE Malnütrisyon Mineral ve vit eksiklikleri Besi allerjisi –Karbonhidrat entoleransı İnfeksiyonlara yatkınlık Barsak dışı belirtiler l l l l Hemolitik üremik sendrom Reaktif artrit Konvülziyon Kolon perforasyonu Eritema nodozum Hemolitik anemi İg. A nefropatisi

¡ Uzun dönemde l l Büyüme geriliği, Psikolojik gelişim Zihinsel gelişim üzerine etkiler, Eklenen

¡ Uzun dönemde l l Büyüme geriliği, Psikolojik gelişim Zihinsel gelişim üzerine etkiler, Eklenen infeksiyonlar

AGE’den korunma Temiz su ve yiyecek Herkesin doğal hakkı ¡ El yıkama ÇOK ÖNEMLİ

AGE’den korunma Temiz su ve yiyecek Herkesin doğal hakkı ¡ El yıkama ÇOK ÖNEMLİ ¡ Aşılama ¡

Teşekkürler

Teşekkürler