AKREDYTACJA KIERUNKW LEKARSKICH w 2015 roku Problemy i

AKREDYTACJA KIERUNKÓW LEKARSKICH w 2015 roku. Problemy i propozycja ich rozwiązania. Prof. dr hab. med. Leszek Pączek Prezydium Rady Nauki przy Ministrze Zdrowia Przewodniczący Komisji Akredytacyjnej Akademickich Uczelni Medycznych 1

Biuletyn MNi. SW n USA docenia polski system akredytacji uczelni medycznych 4 września 2014 r. w Waszyngtonie odbyło się spotkanie National Commitee on Foreign Medical Education and Accreditation (NCFMEA), podczas którego amerykański komitet ds. zagranicznych uczelni medycznych docenił polskie medyczne szkoły wyższe za spełnianie najwyższych standardów i podtrzymał do jesieni 2017 roku pozytywną ocenę poziomu i warunków kształcenia uzyskaną przez nie w roku 2011. Docenił tym samym kompetencje krajowych organizacji czuwających nad jakością kształcenia Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA), a poprzednio Komisji Akredytacyjnej Akademickich Uczelni Medycznych (KAAUM). Dzięki decyzji amerykańskiego komitetu studenci z USA będą mogli studiować na naszych uczelniach, ubiegać się o dofinansowanie nauki z federalnego programu kredytowego, a po zakończeniu 2 Warszawski Uniwersytet Medyczny edukacji przystąpić do państwowego egzaminu lekarskiego w Stanach

Washington DC – 04. 09. 2014 Warszawski Uniwersytet Medyczny 3

Warszawski Uniwersytet Medyczny 4

Uwagi dotyczące akredytacji nauczania na kierunku lekarskim w Polsce Proces akredytacji kierunków lekarskich w Polsce rozpoczął się w 1997 roku, jako pierwszy w Polsce. Konferencja Rektorów Uczelni Medycznych (KRUM) powołała wówczas Komisję Akredytacyjną (Akademickich) Uczelni Medycznych, w skrócie KAAUM. Standardy akredytacyjne wykorzystywane przez KAAUM stworzono na podstawie standardów nauczania oraz procedur przyjętych przez NCFMEA (National Committee for Foreign Medical Education and Accreditation) w USA (oczywiście za zgodą). Warszawski Uniwersytet Medyczny 5

Zgoda na korzystanie z dokumentów NCFMEA Warszawski Uniwersytet Medyczny 6

Z zapisów Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym wynika także, że jedynym uprawnionym organem do przeprowadzania akredytacji jest Polska Komisja Akredytacyjna. PKA dba zarówno o spełnianie przez Uczelnię wymogów formalno-prawnych jak również o wysoką jakość kształcenia. Oceniana jest baza uczelni, jej kadra, programy nauczania oraz obowiązujące procedury wg których działa uczelnia. W efekcie wielotygodniowego procesu obejmującego ocenę raportu samooceny, 2 dniową wizytę w uczelni 5 -osobowej komisji (w przypadku oceny programowej) oraz analizę ocen ekspertów powstaje raport końcowy (zwykle około 60 stron uwag) i podejmowana jest (po dwukrotnych dyskusjach w gronie ekspertów: na posiedzeniu Zespołu Nauk Medycznych, o zdrowiu i kulturze fizycznej oraz w trakcie posiedzenia Prezydium PKA) ostateczna decyzja dotycząca oceny procesu kształcenia. Jest to procedura zbliżona, a właściwie prawie identyczna, 7 do Warszawski Uniwersytet Medyczny

Obecnie w na kierunku lekarskim Polsce studiuje około 6000 studentówcudzoziemców. Studia odbywają się wg polskiego programu, a językiem wykładowym jest angielski. Jest to z jednej strony bardzo duży wkład w umiędzynarodowienie kształcenia w Polsce, z drugiej zaś łączne wpływy do uczelni z tytułu kształcenia obcokrajowców wynoszą około 300 mln PLN rocznie tj. około 23% budżetu uczelni medycznych w Polsce. Warszawski Uniwersytet Medyczny 8

Atrakcyjne kierunki studiów dla obcokrajowców Warszawski Uniwersytet Medyczny 9

Różnice akredytacji Kierunki lekarskie vs techniczne CEL Przyjmowanie cudzoziemców na studia w Polsce Wysyłanie absolwentów z Polski do pracy za granicą Warszawski Uniwersytet Medyczny 10

USA : ABET, NCFMEA ABET = Accreditation Board for Engineering and Technology n 670 Universities, 3278 programs n 23 countries ( USA, Turkey, China, Russia, Kazahstan …. ) Warszawski Uniwersytet Medyczny 11

Publikacje 2014/2015 (USA w 2014 : IMG 27% residency programs) „…physicians, who completed MOC ( maintenance of certification ) tended to have higher scores were US medical graduates…. n NEJM, 2015, 372, 8 : average costs for 4 year at an offshore medical school : 97 693 vs 198 804 $ IMG ( international medical graduates ) had 53% succs rate vs 94% n Academic Medicine, 2015, 90, 82 : Warszawski Uniwersytet Medyczny 12

US Department of Education n n NCFMEA-Guidelines October 2013 BAZA At a minimum, the curriculum must provide : 1) Laboratory or other practical exercise that failitiate the ability to accurate quantitative observations of biochemical phenomena… 2) A variety of clinical subjects, including at least the core sucjects of internal medicine, obesterics and gynecology, pediatrics, surgery , psychiatry and , preferably , family medicine. . 3) Student must utilize both outpatient and inpatient settings…. . 4) educational oportunities … in emergency medicine and geraitrics… Warszawski Uniwersytet Medyczny 13

Rozporzadzenie MNi. Sz. W z 9 maja 2012 w sprawie standardów kształcenia dla kierunków lekarskiego. . n n n A. W 1 : zna mianownictwo anatomiczne… A. W 2 : zna budowę ciała… NIE MA ZAPISU WSKAZUJĄCEGO, JAK i GDZIE MA SIĘ NAUCZYĆ Innymi słowy , nie ma zapisu, że uczelnia posiada prosektorium, prosektorium anatomii patologicznej czy prosektorium medycyny sadowej. Nie ma zapisu o laboratoriach ( poza zapisem, że obsługuje mikroskop optyczny ) Warszawski Uniwersytet Medyczny 14

US Department of Education NCFMEA-Guidelines October 2013 KADRA n n n Members of the medical school’s faculty must be appropriately qualified to teach … The faculty MUST be of sufficient SIZE, BREADTH and DEPTH to provide the SCOPE OF THE EDUCATION PROGRAM OFFERED. ( Section 6/17 ) ( wszystkie efekty kształcenia nauczane przez specjalistów z danego EFEKTU kształcenia ) Warszawski Uniwersytet Medyczny 15

Rozporządzenie MNi. Sz. W z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko -dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa NIC O NAUCZYCIELACH Pielęgniarstwo ma Warszawski Uniwersytet Medyczny 16

JEŻELI: Lekarz rodzinny Chirurg Reumatologia Nefrologia Geriatria Interna Chirurg Ortopedia Okulistyka Biolog Anatomia Poziom nauczania ? ? ? Otwieranie nowych szkół medycznych (Koniecznie) należy uczestniczyć w procesie tworzenia standardów nauczania na kierunku lekarskim Warszawski Uniwersytet Medyczny 17

Propozycje poprawki- uzupełnienia 1) Zajęcia na kierunku lekarskim prowadzone są przez nauczyciela akademickiego posiadającego specjalizację lekarską odpowiadającą efektom kształcenia i treściom programowym realizowanych w ramach określonego przedmiotu 2) Tylko bardzo dobre Uczelnie spełniają ten warunek MEDYCYNA JEST DYSCYPLINĄ Warszawski Uniwersytet Medyczny 18

US Department of Education NCFMEA-Guidelines October 2013 NAUKA n n Medical schools are encouraged to make available sufficient opportunities for medical students to participate in reserach … ( Section 4/9) The medical school should be encouraged to condact biomedical research …. ( Section 6/17 ) Warszawski Uniwersytet Medyczny 19

3 n NRL 2014 20

Warszawski Uniwersytet Medyczny 21

n n n Warunkiem więc uznania zgodności kształcenia z wymogami dyrektywy 2005/36/WE w przypadku kształcenia w różnych państwach jest ustalenie, że wszystkie etapy kształcenia spełniają łącznie minimalne wymogi z art. 24 tej dyrektywy oraz że odbyte wcześniej szkolenie poza uczelnią polską zostało zweryfikowane i zaliczone w sposób wskazany w piśmie Ministerstwa Zdrowia. W związku z tym Prezes NRL zwrócił się Rektorów z prośbą, aby uczelnia przekazywała Naczelnej Radzie Lekarskiej lub właściwej okręgowej radzie lekarskiej informacje o programie ukończonych przez absolwenta studiów obejmujące dokładny wykaz przedmiotów i godzin nauczania odbytych przez absolwenta przed rozpoczęciem studiów na tej uczelni zweryfikowanych przez uczelnię i zaliczonych w sposób wskazany przez Ministerstwo Zdrowia. Prezes NRL podkreślił, że w świetle wcześniejszych uwag, tylko po uzyskaniu tych informacji możliwe będzie uznanie przez organ samorządu lekarskiego, że absolwent spełnia wymogi do przyznania w Polsce prawa wykonywania zawodu lub ograniczonego prawa wykonywania zawodu bądź wydania zaświadczenia potwierdzającego zgodność odbytego kształcenia 22 z Warszawski Uniwersytet Medyczny

4 y MD 6 lat 4 lata Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia 5500 godzin Art. 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2011 r. Nr 277 poz. 1634, z późnn. zm. ) 6099 godzin (CM UJ) przepisane z Bs. C Efekty kształcenia, program nauczania Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia + sylabusy PROPOZYCJA : Na kierunku lekarskim dopuszcza się uznanie zajęć przedklinicznych odbytych w uczelniach zagranicznych. Zaliczenia dokonuje dziekan, a zasady opisane są w regulaminie studiów. Warszawski Uniwersytet Medyczny 23

2014/2015 CM UJ Kraków Σ 6099 24

1) 2) 3) 4) BAZA – nie ma wymogu aby Uczelnia posiadała prosektorium, zakład patologii, miała salę mikroskopową, + nie ma wymogu aby student widział wielu chorych (wystarczy 1 oddział 20 łóżkowy) KADRA – nie ma wymogu, aby specjalista uczył: internista-geriatrii, biolog – patologii człowieka, chirurg –mikrobiologii. NAUKA – Ustawa przewiduje, że studia lekarskie mogą być „praktyczne”, oznacza to, że Uczelnia nie musi prowadzić badań naukowych 4 MD 6 MD – brakuje zapisu o możliwości przepisywania zajęć z 2 lat BSc Warszawski Uniwersytet Medyczny 25

Należy zatem rozważyć wprowadzenie dodatkowych aktów prawnych dedykowanych wyłącznie kierunkowi lekarskiemu, który by uwzględniał jakość kształcenia na tym szczególnym i niezwykle ważnym ze społecznego punktu widzenia kierunku. Należy zaznaczyć, że akredytacje dokonywane obecnie przez PKA prowadzone są w oparciu o istniejące przepisy. PKA nie ma prawa wymagać od Uczelni spełniania innych wymagań, nawet jeśli wynika z tego wysoka jakość kształcenia Warszawski Uniwersytet Medyczny 26

n n W przypadku kształcenia na kierunku pielęgniarskim na podstawie Ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 2011. 174. 1039 z późn. zm. ) oraz Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkół Pielęgniarek i Położnych (Dz. U. 12. 1441) działa Krajowa Rada Akredytacyjna Szkól Pielęgniarek i Położnych. Powyższe regulacje prawne wskazują, że istnieje droga legislacyjna uszczegółowienia zapisów regulujących kształcenie na kierunkach medycznych. Należy jednak zaznaczyć, że powoływanie nowego organu/komisji ds. akredytacji kierunków lekarskich w Polsce może spowodować utratę akredytacji tych kierunków w USA. PROCEDURA AKREDYTACJI JEST BARDZO PRECYZYJNIE OPISANA W USA/UE/POLSCE. Warszawski Uniwersytet Medyczny 27

Warszawski Uniwersytet Medyczny 28

ANEX Warszawski Uniwersytet Medyczny 29

4, 0 Liczba lekarzy na 1000 mieszkańców (OECD – 2009) 3, 6 3, 5 3, 4 3, 3 3, 0 2, 7 2, 4 2, 5 2, 2 2, 0 1, 5 1, 0 0, 5 0, 0 Germany Spain Italy France United Kingdom United States Poland Warszawski Uniwersytet Medyczny

Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z 30 sierpnia 1991 ART. 10 : w zakładach opieki zdrowotnej świadczenia zdrowotne udzielane są wyłącznie przez osoby wykonujące zawód medyczny oraz spełniające wymagania zdrowotne, określone w odrębnych przepisach. n Komentarz : jak zrealizować Rozporządzenie n Ministra Zdrowia z 6 sierpnia 2012 w sprawie ramowego programu zajęć praktycznych…( 87 pozycji w tym: pobieranie krwi, płukanie żołądka) Warszawski Uniwersytet Medyczny 31

WHO/World Federation for Medical Education GENEVA 2005 n Guidelines for Accreditation of Basic Medical Education. n Membres of the WHO-WFME Joint Task Force on Accreditation – No 32 ( Pl bez reprezentacji ) Warszawski Uniwersytet Medyczny 32

OECD 2011 Warszawski Uniwersytet Medyczny

Szkolenie PODYPLOMOWE Specjalizacyjne Programy ( staże i kursy wg potrzeb, a nie możliwości ) n Volume of the hospital ( 1 rezydent/2 łóżka? ) n Stany nagłe ( czy w szpitalu bez izby przyjęć można nauczyć stanów nagłych ? ) n Warszawski Uniwersytet Medyczny 34