Agentur fr Arbeit Frankfurt Oder Regina GebhardtHille Doradca

Agentur für Arbeit Frankfurt (Oder) Regina Gebhardt-Hille Doradca EURES Zielona Góra, 21. marca 2011 r. Niemiecko-polskie otwarcie rynku pracy szanse, zagrożenia i prognozy

Podział prezentacji 1. Swoboda zatrudnienia w Europie 2. Oczekiwania / szanse / zagrożenia 3. Sytuacja gospodarcza 4. Dane nt. rynku pracy w regionach przygranicznych Brandenburgii 5. Oferta usług w europejskiej sieci EURES 6. Współpraca publicznych administracji pracy J Seite 2

Swoboda przemieszczania się pracowników W Europie Każdy obywatel Unii Europejskiej ma prawo pracować i mieszkać w innych krajach Unii. Wraz z przystąpieniem krajów środkowo- i wschodnioeuropejskich do UE w dniu 01. 05. 2004 (Polska, Estonia, Łotwa, Litwa, Słowenia, Słowacja, Czechy, Węgry, Malta, Cypr) oraz 01. 2007 (Rumunia i Bułgaria) obowiązuje w tych państwach prawo europejskie i tym samym prawo swobodnego osiedlania się i przemieszczania. Dla przystępujących państw środkowo-i wschodnioeuropejskich (z wyjątkiem Malty i Cypru) traktat akcesyjny przewidywał okresy przejściowe w swobodzie dostępu do rynków pracy, ograniczające możliwość zatrudniania się na okres do 7 lat (według modelu 2+3+2). Tym samym obywatele nowych państw UE musieli uzyskać w celu podjęcia pracy w Niemczech zgodnie z przepisami § 39 Ustawy o pobycie, działalności gospodarczej i integracji cudzoziemców na terenie RFN w powiązaniu z § 284 SGB III pozwolenie na podjęcie pracy – Arbeitserlaubnis EU wydawane przez Federalną Agencję Pracy (BA, urząd pracy). Te okresy przejściowe kończą się w odniesieniu do 8 wymienionych krajów z dniem 01. 05. 2011. Seite 3

Oczekiwania W związku ze zniesieniem ograniczeń na rynku pracy oczekiwane są znaczące pozytywne efekty w zintegrowanym obszarze gospodarczym. Zniesienie barier migracyjnych w trakcie rozszerzenia Unii Europejskiej zwiększyło PKB rozszerzonej Unii szacunkowo o 0, 2 procent czyli o około 24 miliardy Euro (dane za rok 2009). Nowe kierunki strumieni migracyjnych mogą spowodować wyraźny przyrost liczby imigrantów oraz przeciwdziałać wzrostowi wynagrodzeń i cen. Źródło: streszczenie raportu IAB 09/2009 Seite 4

Szanse związane z otwarciem rynku pracy od maja 2011 roku Wszyscy obywatele unijni mają lepsze możliwości znalezienia miejsca pracy w innych krajach. Możliwości zdobycia wykształcenia zawodowego przez obcokrajowców (przyszłe kadry). Pracodawcy mają możliwość rekrutowania wykwalifikowanych pracowników w regionie o większym promieniu. Swoboda świadczenia usług – możliwość oferowania usług również w innych krajach unijnych. Seite 5

Zagrożenia związane z otwarciem rynku od maja 2011 roku Rosnąca konkurencja krajów europejskich o wykwalifikowanych pracowników. Krótkofalowy niewielki przyrost bezrobocia, długofalowo brak związku. Krótkofalowo ewentualny niewielki spadek wynagrodzeń, długofalowo bez zmian. Seite 6

Pracownicy transgraniczni w Niemczech W roku 2005 w Niemczech pracowało z pełnym obowiązkiem ubezpieczeń społecznych około 72. 000 osób zamieszkałych w krajach sąsiadujących z Niemcami. W porównaniu z rokiem 2000 liczba ta prawie się podwoiła. Źródło: streszczenie raportu IAB 27/2009 Seite 7

Sytuacja gospodarcza i rynek pracy Polska-Niemcy Zmiana stopy bezrobocia w latach 2006 - 2011 Źródło: GUS i IBn. GR (Polska ), DESTATIS oraz Gemeinschaftsdiagnose (Niemcy) Seite 8

Niemcy Długość granic 3757 km Długość wybrzeża 2389 km Liczba mieszkańców 82. 6 milionów mieszkańców Stolica Berlin, 3, 4 miliona mieszkańców 16 Landów Powierzchnia 357. 000 km² Seite 9

luty 2011 stopa bezrobocia 7, 9 % (absol. 3. 317 Mio) landy zachodnie 6, 7 % landy wschodnie 12, 7% Arbeitnehmerfreizügigkeit, © Bundesagentur für Arbeit Seite 10

Rynek pracy zawody defizytowe / szukane na rynku pielegniarki, personel medyczny i opiekunczy fachowcy w dziedzinie hotelarstwa, n. p. personel serwisowy, kucharzy inzenierowie w kierunkach technicznych, n. p. technika kosmiczna i powietrzna elektrotechnika budowa maszyn Seite 11

zawody nadwyzkowe/ niedobre szanse dla archytektow oraz inzenierow budowlanych naukowcow socjalnych oraz umyslowych geografow biologow ekonomistow technikow w dziedzinie obrobku i przerabiania metalu robotnikow budowlanych bez specjalizacjii robotnikow bez kwalifikowania zawodowych (pomocnikow) Seite 12

pozwolenie o pracy do 30 kwietnia 2011 r. okres przejciowy /ogolnie obowiazuje pozwolenie na prace aby pracowac w Niemczech i w Austrii od 1 maja 2011 r. rynek otwarty – nie ma ograniczen na rynku pracy praca i wykonanie uslug sa mozliwie bez pozwolenia na prace wedlug przepisow Unii europejskiej Arbeitnehmerfreizügigkeit, © Bundesagentur für Arbeit Seite 13

niemiecko-polski rejon pograniczny z polnocy na zachod Seite 14

rynek pracy Berlina i zachodniej Brandenburgii w lutym 2011 Berlin : 14, 0 % / absol. 240. 534 osoby Berlin-Brandenburg: 12, 2% / absol. 403. 706 osob Eberswalde : 13, 9% / absol. 22. 512 osoby wolne miejsca pracy: Frankfurt(Oder) : wolne miejsca pracy : Cottbus : wolne miejsca pracy : 1. 004 13, 1% / absol. 30. 713 osoby 1. 447 14, 4% / absol. 39. 833 osoby 2. 472 Seite 15

Uznawanie dokumentów Uznawanie dokumentow Izby Przemysłowe i Handlowe Izba Rzemieślnicza Ministerstwo Rolnictwa lub Izba Rolnictwa Ministerstwo Edukacji lub władze oświatowe Ministerstwo Zdrowia lub instytucje nadzorowane przez to Ministerstwo Edukacji lub władze uczelni wyższych www. berufliche-anerkennung. de www. anabin. de Seite 16

pracownicy sezonowi Pracownicy sezonowi : rolnictwo, hotelarstwo i gastronomia Zatrudnienie wymaga kwalifikacji Znajomość języka niemieckiego jest korzystna Możliwość zatrudnienia: do 6 miesięcy jako pracownik sezonowy i do 9 miesięcy jako pracownik pomocniczy w roku kalendarzowym Pozwolenie podlega opłacie, koszty ponosi pracodawca Informacji udzielają Wojewodzkie Urzedy pracy www. wup. praca. gov. pl www. arbeitsagentur. de Seite 17

Ubezpieczenie Społeczne System ubezpieczeń w Niemczech Niemiecki system składa się z pięciu podstawowych części zwanych też filarami Ubezpieczenie zdrowotne Ubezpieczenie na wypadek utraty pracy Ubezpieczenie emerytalne Ubezpieczenie zdrowotne długotrwałej opieki Ubezpieczenie od wypadków przy pracy Szczegółowe informacje: www. deutsche-sozialversicherung. de www. krankenkassen. de Seite 18

zne Wysokość składek Rodzaj składki pracownik pracodawca ogółem ubezpieczenie chorobowe 8, 20% 7, 30% 15, 50% Ubezpieczenie pielęgnacyjne 0, 95 % 0, 975% 1, 95 % + dodatek płacony przez osoby bezdzietne 0, 25 % Ubezpieczenie emerytalne 9, 95% 19, 90% Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia 1, 50% 3, 00% 20, 95% 19, 40% 40, 35% 20, 955% 19, 40% 40, 355% 0, 25 % Średnie składki Seite 19

Podatki każda osoba z dochodami płaci podatki obliczane i odciągane automatycznie od wynagrodzenia • Einkommenssteuer 14 % - 45 % podatek progresywny Podatek dochodowy od osób fizycznych • Kirchensteuer 8 % - 10 % od podatku dochodowego podatek płacony w Niemczech przez członków Kościoła Katolickiego lub Ewangelickiego • Solidaritätszuschlag 5, 5 % od podatku dochodowego dodatkowa suma doliczana do podatku dochodowego przeznaczona na wyrównanie poziomu życia w obu częściach zjednoczonych Niemiec Seite 20

place Płaca średnia w Niemczech : 3. 450 euro/ miesiąc brutto lekarz : 6. 500 – 8. 000 inżynier: 3. 500 – 4. 500 fryzjer: 1500, - dodatkowo może być tzw. 13 pensja (wypłacana około świąt) W niektórych branżach obowiązują płace minimalne (budowlana, instalacje elektryczne, sprzątanie budynków – zależy od umów taryfowych pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi) Seite 21

place minimalne w branżach budownictwa ( przec. 9, 50 Euro – 12, 95 Euro/godz. ) dekarze ( 10, 80 Euro/godz. ) rzemiosło elektryczne (8, 40 Euro/godz. – 9, 80 Euro/godz. ) sprzątanie budynków ( 7, 00 Euro/godz. – 11, 33 (szkło i szyby) malarz/lakiernik ( 9, 50 Euro/godz. – 11, 50 Euro/godz. ) branża opiekuńcza/pielegniacyjna ( 7, 50 Euro/godz. - 8, 50 Euro) ochrona mienia ( 6, 53 Euro/godz. – 8, 60 Euro/godz. ) usługi pralnicze ( 6, 50 Euro/godz. – 7, 65 Euro/godz. ) pracownicy w dziedzinie doskonalenia kwalifikacji (7, 60 -12, 28) branża pracy tymczasowej / leasing pracowniczy (6, 89 -7, 79) umowa taryfowa jeszcze nie jest zawarta www. mindestloehne. de Seite 22

Jak szukać pracy w Niemczech www. arbeitsagentur. de Niemiecki Urząd Pracy www. meinestadt. de Informacje o miastach www. gelbeseiten. de Informator o firmach ww. branchenbuch. de Informator o firmach http: //eures. europa. eu EURES www. ba-auslandsvermittlung. de Pośrednictwo zagraniczne www. zeitungen-online. net Linki do niemieckich i zagranicznych gazet Seite 23

Europejska sieć EURES EURopean Employment Services Ogólnoeuropejska sieć wspierania mobilności transgranicznej. W regionach przygranicznych – EURES-T. (Transfrontalier – transgraniczny) Transgraniczne informacje na temat: § rynku pracy § ubezpieczeń społecznych § warunków pracy i życia § partnerów współpracujących w sieci. J Seite 24

Europejska sieć współpracy wspiera mobilność w regionach przygranicznych (EURES-T) Usługi dla pracodawców Wsparcie w obsadzaniu miejsc pracy oraz miejsc nauki zawodu w regionie polsko-niemieckiego pogranicza. Publikowanie informacji o ofertach pracy w regionach przygranicznych. Promowanie ofert pracy i miejsc nauki zawodu podczas targów pracy w regionach przygranicznych/ rekrutacja pracowników. Spotkania informacyjne i rekrutacyjne dla określonych grup zawodowych. Informacje na temat uznawania zagranicznych kwalifikacji zawodowych. Seite 25

Europejska sieć współpracy wspiera mobilność w regionach przygranicznych (EURES-T) Usługi dla pracowników Doradztwo i poradnictwo dla polskich i niemieckich pracobiorców zainteresowanych podjęciem pracy w regionie przygranicznym. Pośrednictwo pracy i nauki zawodu. Informacje na temat warunków życia i pracy w Polsce i Niemczech. Porady/ informacje w sprawach socjalnych (ubezpieczenia społeczne, emerytury, podatki, płace minimalne) Seite 26

Współpraca publicznych administracji pracy Polski i Niemiec Porozumienia o partnerskiej współpracy z: § Wojewódzkim i Powiatowymi Urzędami Pracy w województwie lubuskim i zachodniopomorskim Zielona Góra, Szczecin Słubice, Międzyrzecz – Frankfurt (Oder) Gorzów Wielkopolski – Eberswalde Gryfino – Eberswalde (w przygotowaniu) polsko-niemieckie grupy robocze spotkania kierownictw wymiana informacji o rynku pracy wzajemne hospitacje wspólne wystąpienia targowe regularne polsko-niemieckie dni w regionach przygranicznych spotkania informacyjne dla pracowników i pracodawców Projekty z partnerami sieciowymi (np. kurs baristów „Oder. Bar“-Pl-D) Seite 27

1. Mai 2011 - „ Tag der Freizügigkeit „ Główne przedsięwzięcia: Słubice 09 maja 2011 Żagań 09 maja 2011 Gorzów Wielkopolski 10 maja 2011 Dodatkowo liczne spotkania informacyjne z partnerami sieciowymi. Warsztaty dla pracowników i klientów urzędów pracy na takie tematy jak: szkolenia dla aplikujących o pracę, poszukiwanie pracy, rodzaje świadectw i kwalifikacji w kraju sąsiada, etc. Seite 28

Państwa partnerzy w regionie przygranicznym Regina Gebhardt-Hille Doradca EURES w Agencjach Pracy we Frankfurcie n. Odrą i Eberswalde tel. : +49 335 570 4733 +49 3334 374615 e-mail: regina. gebhardt-hille@arbeitsagentur. de Christian Halke Doradca EURES w Agencji Pracy w Cottbus tel. : +49 3562 956 136 e-mail: christian. halke@arbeitsagentur. de Seite 29

Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit ! Dziekuję za Państwa uwagę !. Seite 30