Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja rodkw unijnych

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja środków unijnych od strony podmiotu audytowanego Listopad 2018 r.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Informacje ogólne 1. Wydatkowanie środków finansowych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2017 r. 2

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Rys historyczny ARi. MR 1994 r. • powołanie (ustawa z dnia 29 grudnia 1993 r. o utworzeniu ARi. MR) • Agencja SAPARD wyznaczona przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi do pełnienia funkcji agencji płatniczej i instytucji wdrażającej dla specjalnego przedakcesyjnego od 2002 r. programu na rzecz rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich od 1 maja 2004 r. • agencja płatnicza i instytucja wdrażająca • jedyna agencja płatnicza dla rolnictwa w Polsce od 1 września 2017 r. 3

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Schemat zmian Jedyna agencja płatnicza WPR w Polsce delegowanie części zadań do KOWR 4

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Komu pomagamy - Beneficjenci ARi. MR v Rolnicy v Mieszkańcy wsi v Przedsiębiorstwa przetwórstwa rolno-spożywczego v Przedsiębiorcy v Lokalne grupy działania v Grupy producentów rolnych v Jednostki samorządu terytorialnego v Jednostki badawcze, doradcze i szkoleniowe v Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe” v Podmioty z sektora rybackiego v Uczniowie W bazie ewidencji producentów ARi. MR, która skupia beneficjentów wsparcia, zarejestrowało się do końca września 2018 r. ponad 2, 2 mln podmiotów. Zdecydowana większość (98%) to osoby fizyczne. ARi. MR obsługuje 1, 35 mln beneficjentów w ramach płatności bezpośrednich (co roku) oraz ponad 900 tys. beneficjentów PROW 2014– 2020. Z programu dla szkół korzysta około 1, 8 mln uczniów szkół podstawowych. 5

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Aktualne zadania ARi. MR Płatności w ramach systemu wparcia bezpośredniego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020 Realizacja pomocy finansowej w ramach wspólnej organizacji rynków owoców i warzyw Mechanizmy rynkowe Program Operacyjny Rybactwo i Morze na lata 2014 -2020 Pomoc krajowa System Identyfikacji i rejestracji zwierząt Zarządzanie systemem identyfikacji działek rolnych 6

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Struktura wsparcia udzielonego przez ARi. MR od 1994 r. , w mld zł i w % RAZEM 315, 5 mld zł Zakończone programy 101. 51 32. 17% PO "Rybactwo Mechanizmy rynkowe i Morze" 2014– 2020 0. 43 0. 54 0. 13% 0. 17% Pomoc krajowa 23. 66 7. 50% Systemy wsparcia bezpośredniego 166. 49 52. 77% Wspólna organizacja rynków owoców i warzyw PROW 2014– 2020 8. 04 14. 86 2. 55% 4. 71% wg stanu na 31. 10. 2018 r. Zakończone programy: Program SAPARD, SPO (Restrukturyzacja i Rybołówstwo), PROW 2004 -2006, PROW 2007 -2013, PO Ryby 2007 -2013, wspólna polityka rybacka 7

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Struktura wsparcia udzielonego przez ARi. MR w 2017 r. w mld zł i w % RAZEM 19, 4 mld zł PROW 2014 -2020 4. 15 21. 38% Pomoc krajowa 0. 79 4. 06% Systemy wsparcia bezpośredniego 14. 19 73. 02% Mechanizmy rynkowe 0. 05 0. 25% PO Rybactwo i Morze 2014 -2020 0. 17 0. 88% Wspólna organizacja rynków owoców i warzyw 0. 08 0. 42% wg stanu na 31. 12. 2017 r. 8

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Płatności zrealizowane w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w 2017 r. w ramach Kampanii 2017 i 2016 w mln zł Jednolita płatność obszarowa [WARTOŚĆ] Płatność za zazielenienie [WARTOŚĆ] Płatność dodatkowa (redystrybucyjna) Płatność do bydła [WARTOŚĆ] Płatność do krów Płatność do powierzchni uprawy buraków cukrowych Płatność dla młodych rolników Płatność do powierzchni upraw roślin Płatność do powierzchni wysokobiałkowych uprawy roślin strączkowych Płatność niezwiązana do tytoniu Zwrot środków przeniesionych z roku Płatność do powierzchni budżetowego 2016 upraw owoców miękkich Płatność do powierzchni i 2017 - rozporządzenie nr uprawy ziemniaków 1306/13, art. 26(5) - EU 25 Płatność do owiec skrobiowych Płatność do powierzchni uprawy pomidorów Płatność do powierzchni uprawy chmielu Płatność do powierzchni uprawy lnu Płatność do kóz Razem 14, 2 mld zł [WARTOŚĆ] 133. 9 106. 7 44. 6 33. 9 20. 5 12. 0 3. 3 2. 4 0. 9 Płatność do uprawy konopi włóknistych wg stanu na 31. 12. 2017 r. – bez płatności zrealizowanych w 2017 r. w ramach Kampanii 2004 -2015 9

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Struktura płatności zrealizowanych w 2017 r. w ramach PROW 2014– 2020, w podziale na działania w mln zł Płatności ONW [WARTOŚĆ] Rolno-środowiskowo-klimatyczne [WARTOŚĆ] Budowa lub modernizacja dróg lokalnych Modernizacja gospodarstw [WARTOŚĆ] rolnych Rolnictwo ekologiczne Premie dla młodych rolników [WARTOŚĆ] Wsparcie LEADER Renty strukturalne [WARTOŚĆ] Przetwórstwo i marketing Inwestycje w rozwój obszarów leśnych Tworzenie grup producentów Pomoc techniczna [WARTOŚĆ] Razem 4, 15 mld zł 113. 9 83. 6 11. 3 Systemy jakości produktów 7. 9 rolnych Płatności dla rolników 7. 3 przekazujących małe gosp. Restrukturyzacja małych 2. 6 gospodarstw Inwestycje na obszarach OSN 2. 0 Premie na rozpoczęcie 1. 9 działalności pozarolniczej Gospodarka wodno-ściekowa 1. 2 Rozwój usług rolniczych 10

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Wydatki ARi. MR na mechanizmy rynkowe zrealizowane od 1 września 2017 r. do 31 października 2018 r. (współfinansowane ze środków EFRG) Wsparcie udzielone w ramach mechanizmów przejętych ze zniesionej Agencji Rynku Rolnego (łącznie z płatnościami wynikającymi z zadań delegowanych do KOWR) w podziale na grupy mechanizmów, w mln zł, Programy dla szkół 2. 0 Wyjątkowe środki wsparcia producentów niektórych owoców i warzyw 0. 1 Specjalna pomoc dla pszczelarstwa Interwencyjny zakup OMP (łącznie z kosztami przechowywania) Działania informacyjne i promocyjne dotyczące produktów rolnych na rynku wewnętrznym i w krajach trzecich Pomoc z tytułu zaprzestania produkcji wieprzowiny dla posiadaczy świń utrzymujących nie więcej niż 50 świń Nadzwyczajna pomoc dostosowawcza dla producentów mleka i rolników w innych sektorach hodowlanych Refundacje do eksportu (rozliczenia z lat poprzednich) 13. 6 17. 0 12. 4 233. 7 80. 1 38. 1 34. 7 Razem 425 mln zł, w tym w 2017 r. - 47, 8 mln zł 29. 2 5. 6 2. 7 Płatności zrealizowane w 2017 r. (od 1. 09) 0. 9 Płatności zrealizowane od 1. 09. 2017 r. do 31. 10 2018 r. 11

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 2. Akredytacja w zakresie przejmowanych przez ARi. MR zadań wykonywanych dotychczas przez ARR jako agencję płatniczą 12

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Akty prawne q krajowe: ü Ustawa z dnia 10 lutego 2017 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa – art. 49, ust. 13, MF podejmie działania w zakresie przyznania ARi. MR akredytacji tymczasowej z dniem 01. 09. 2017 r. w zakresie zadań AP dotychczas realizowanych przez ARR; ü Ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o finansowaniu wspólnej polityki rolnej – art. 4, ust. 2, MF może przyznać tymczasową akredytację AP, uwzględniając zasady wynikające z RK 907/2014 oraz RK 908/2014; q unijne: ü Rozporządzenie Komisji (UE) nr 908/2014 – art. 1, ust. 1 -4, procedura akredytacji agencji płatniczych, w tym udzielenie akredytacji tymczasowo na okres nieprzekraczający 12 m-cy; ü Rozporządzenie Komisji (UE) nr 907/2014, załącznik I Kryteria akredytacji 13

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Działania podjęte przez ARi. MR/ARR Cel: q Przejęcie zadań przez ARi. MR realizowanych przez ARR jako AP; q Wskazanie osób odpowiedzialnych za zadania oraz terminy; q Czynności wdrożeniowe w ARi. MR (strukturalne i proceduralne); q Przyznanie ARi. MR z dniem 01. 09. 2017 r. akredytacji – przy uwzględnieniu czasu niezbędnego na przeprowadzenie przez niezależny podmiot audytowy badania akredytacyjnego. 14

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Zgłoszenie gotowości Deklaracja gotowości § ARR zgłosił ARi. MR gotowość do rozpoczęcia audytu akredytacyjnego w ramach zdań, które zostaną delegowane do realizacji przez KOWR; § ARi. MR zgłosił Ministrowi Finansów i Rozwoju gotowość do rozpoczęcia prac w ramach audytu akredytacyjnego w zakresie przejmowanych prze ARi. MR zadań wykonywanych dotychczas prze ARR jako AP. 15

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Wynik q ARi. MR otrzymuje Sprawozdanie wstępne i końcowe niezależnego podmiotu audytowego na podstawie art. 1 ust. 3 rozporządzenia Komisji (UE) nr 908/2014 dotyczące audytu akredytacyjnego w zakresie przejmowanych przez ARi. MR zadań na podstawie art. 49 ust. 13 ustawy z dnia 10. 02. 2017 r. wykonywanych dotychczas przez ARR działającej jako AP w ramach WPR wraz z pozytywną Opinią akredytacyjną. W oparciu o przedmiotową Opinię Minister Finansów udzielił ARi. MR akredytacji. 16

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 3. Gospodarowanie w ARi. MR środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej na rzecz Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji i Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich w roku budżetowym 2017* Kierownictwo ARi. MR odpowiada za: q Roczne sprawozdanie finansowe ARi. MR w obszarze EFRG i EFRROW i deklaracje wydatków; q Procedury kontroli wewnętrznej; q Deklarację zarządczą. *Rok budżetowy 2017 ( od 16 października 2016 r. do 15 października 2017 r. ) 17

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Akty prawne ü Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008; ü Rozporządzenie Komisji (UE) nr 908/2014 z dnia 6 sierpnia 2014 r. ustanawiającego zasady dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, przepisów dotyczących kontroli, zabezpieczeń i przejrzystości; ü Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 907/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro; ü Wytyczna nr 4 KE; ü Raport roczny DG AGRI za 2016 r. 18

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Audyt certyfikujący roku budżetowego 2017 w ARi. MR realizowany przez Jednostkę Certyfikującą (DAS MF) q Zasady: ü Międzynarodowe standardy audytu q Zakres badania w obszarze EFRG i EFRROW: ü ü Audyt systemów; Badanie bezpośrednie; Weryfikacja uzgodnień deklaracji finansowych; Weryfikacja uzgodnień zarządczych; q Cel: ü Potwierdzenie spełnienia przez ARi. MR kryteriów akredytacyjnych; ü Sporządzenie sprawozdania wraz z opinią przewidzianą w art. 9 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. 19

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Zasady współpracy Na potrzeby Certyfikacji 2017 dla obszaru EFRG i EFRROW stworzone zostały założenia wzajemnej współpracy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z Departamentem Audytu Środków Publicznych Ministerstwa Finansów (DAS MF), pełniącego w imieniu Szefa Krajowej Administracji Skarbowej funkcję Organu Certyfikującego w ramach audytu certyfikującego wydatki EFRG i EFRROW, które zapewniają: q przejrzystość, q punktualność q i konstruktywną komunikację pomiędzy Organem Certyfikującym a Agencją Płatniczą. 20

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Zasady współpracy Cel: q Departament Audytu Środków Publicznych Ministerstwa Finansów przekazuje ARi. MR/Podmiotom wdrażającym sporządzone z czynności audytowych ustalenia w formie „Podsumowania ustaleń” w celu wypracowania ostatecznych stanowisk; q Jednostki audytowane mogą wnieść uwagi i zastrzeżenia na piśmie do Organu Certyfikującego. 21

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Zasady współpracy W efekcie końcowym, za rok finansowy 15 października 2017 DAS MF wydał: kończący się q 83 rekomendacje o istotności średniej z roku budżetowego 2017 i lat poprzednich: ü Stan wdrożenia w ARi. MR – powyżej 50% q 50 rekomendacji o istotności niskiej z roku budżetowego 2017 i lat poprzednich: ü Stan wdrożenia w ARi. MR - 90% q 10 rekomendacji po zakończeniu audytu certyfikującego w ARR z roku 2017 (w trakcie realizacji). W toku czynności sprawdzających tzw. follow-up, ARi. MR potwierdza stan i sposób wdrożenia ustaleń wydanych przez DAS MF. 22

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Deklaracja Zarządcza Prezes Agencji Płatniczej odpowiedzialny jest za opracowanie i złożenie deklaracji zarządczej do dnia 31 stycznia 2018 r. zgodnie z treścią: • • art. 7 ust. 3 akapit pierwszy lit. b) i art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (iii) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008; art. 3 rozporządzenia Komisji (UE) nr 908/2014 z dnia 6 sierpnia 2014 r. ustanawiającego zasady dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, przepisów dotyczących kontroli, zabezpieczeń i przejrzystości. 23

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Deklaracja Zarządcza I. Ocena aspektów jakościowych: analiza dokumentacji, wypełnienie kwestionariuszy samooceny, ocena systemu zarządzania i kontroli. Prezes ARi. MR podpisuje deklarację zarządczą w oparciu o cząstkowe deklaracje zarządcze przedstawione przez: ü ü Dyrektorów Departamentów/Biur Centrali Dyrektorów Oddziałów Regionalnych Przedstawicieli Samorządów Województw Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Potwierdzenie skutecznego funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli w ARi. MR 24

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Deklaracja Zarządcza II. Ocena aspektów ilościowych Wyliczenie kwot niesłusznie wypłaconych, w tym analiza statystyk z kontroli: a) b) c) d) Ogólna ocena jakości statystyk kontroli; Przegląd poziomów błędów; Wyliczenie transakcji związane z księgą dłużników; Wyliczenie transakcji dotyczących zaliczek/zabezpieczeń. W przypadku, gdy którakolwiek z populacji wskazanych powyżej przekroczy poziom 2% łącznych płatności dokonanych w danym roku budżetowym konieczne jest zgłoszenie zastrzeżeń do treści deklaracji zgodnie z zasadami zawartymi w Wytycznej nr 4 KE. 25

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 Płatności zrealizowane przez ARi. MR w roku budżetowym 2017 26

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 Wykres płatności zrealizowanych przez ARi. MR w roku budżetowym 2017 27

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Deklaracja Zarządcza Podsumowanie Na podstawie następujących prac: ü ü ü Opracowania koncepcji samooceny; Opracowania kwestionariuszy samooceny i wzorów DZ cząstkowych; Analizy dokumentacji źródłowej; Analizy statystyk kontroli; Zgłoszenia ewentualnych zastrzeżeń (w tym zastrzeżeń KE i wdrażania planów naprawczych); Analizy sprawozdań końcowych z audytów i kontroli; Analizy prac audytowych przeprowadzonych przez DAW ARi. MR; Wypełnienia kwestionariuszy i podpisania cząstkowych DZ; Analizy aspektów jakościowych; Analizy aspektów ilościowych; Oceny wypełniania przez ARi. MR kryteriów akredytacyjnych – opinia DAW ARi. MR; 28

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Certyfikacja 2017 – Deklaracja Zarządcza Podsumowanie Prezes ARi. MR podpisał Deklarację zarządczą za rok budżetowy 2017 29

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Sprawozdanie i Opinia Szefa KAS MF Szef Krajowej Administracji Skarbowej wydał: • • Sprawozdanie z czynności sprawdzających w zakresie audytu gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa za rok finansowy kończący się 15 października 2017; Opinię Organu Certyfikującego w sprawie rocznych sprawozdań finansowych oraz deklaracji zarządczej ARi. MR w zakresie EFRG i EFRROW, * czym potwierdził spełnienie przez ARi. MR kryteriów akredytacyjnych. *Dokumentacja z powyższych czynności została przekazana do KE. 30

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Dziękuję za uwagę DEPARTAMENT AUDYTU WEWNĘTRZNEGO 31