Advisory Wkad innowacyjnego przemysu farmaceutycznego w rozwj polskiej

Advisory „Wkład innowacyjnego przemysłu „farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” Mariusz Ignatowicz Partner Lider zespołów ds. Sektora Ochrony Zdrowia

Rynek farmaceutyczny w Polsce wart jest ponad 20 mld PLN w 2010, a firmy innowacyjne mają w nim 53% udziału Rynek farmaceutyczny łącznie Rynek farmaceutyczny w Polsce - wartość sprzedaży [mld PLN] Rynek farmaceutyczny z wyłączeniem leków bez recepty (OTC) 25 19. 4 20 17. 6 2. 7 mld PLN 15 20. 1 16. 1 2. 3 14. 8 2. 1 14. 2 13. 0 13. 2 1. 7 1. 9 1. 5 10 8. 7 8. 9 9. 6 10. 0 10. 8 11. 9 2. 8 100% 21. 4 Rynek szpitalny 80% 9, 4 mld PLN 47% 12. 9 13. 4 Rynek apteczny OTC 10, 7 mld PLN 53% 2. 8 2. 9 3. 2 3. 4 3. 8 Firmy generyczne 40% 58% 9, 4 mld PLN Firmy innowacyjne 20% 2. 7 6, 8 mld PLN Rynek apteczny Rx 40% 5 42% 60% 14. 2 80% 4. 3 0 0% 0% 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011* 2010 Źródło: IMS Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 2

Branża farmaceutyczna zajmuje pierwszą pozycję w rankingu najbardziej innowacyjnych sektorów gospodarki Ranking sektorów pod względem udziału wydatków na B&R w przychodach, 2009 Farmaceutyczny i biotechnologiczny 15. 9% Oprogramowania i komputerów 9. 9% Sprzętu technologicznego 8. 7% Dóbr rekreacyjnych Innowacje przynoszą wiele korzyści gospodarce i społeczeństwu jednak wymagają również znaczących nakładów inwestycyjnych. 6. 5% Ochrony zdrowia 6. 2% Samochodowy 4. 7% Urządzeń elektrycznych 4. 4% Lotnictwa i obrony 3. 9% Wszystkie sektory 3. 5% Chemiczny 3. 4% Inżynierii przemysłowej 3. 1% Dóbr przemysłowych 2. 6% AGD 1. 8% Telekomunikacyjny 1. 7% Producentów żywności 1. 2% Producentów ropy i gazu 0. 4% 0% 5% 10% 15% 20% B&R/Sprzedaż (%) Żródło Komisja Europejska, " The 2010 EU Industrial R&D Investment Scoreboard" Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 4

8 z 10 największych grup farmaceutycznych w Polsce to firmy innowacyjne zaangażowane w działalność wykraczającą poza funkcje sprzedażowe Ranking Top 10 korporacji Udział w rynku (wartościowo) Zakłady produkcyjne w Polsce 1 Sanofi-Grupa (w tym Zentiva) 8, 5% Rzeszów, Chociw 2 Novartis (w tym Sandoz) 8, 2% Stryków 3 GSK 6, 1% Poznań 4 Polpharma 5, 2% Starogard Gd. , Duchnie, Sieradz 5 Roche 4, 6% 6 Servier 3, 9% 7 Merck (MSD) 3, 8% 8 Pfizer 3, 4% 9 Teva Group 3, 1% 10 Astra. Zeneca 3, 1% Źródło: IMS Total: 49, 9% Centra usługowe (zasięg działania) Centrum IT (globalne), Centrum logistyki i dystrybucji (globalne) Centrum IT (globalne), Centrum badań klinicznych (CEE) Warszawa Centrum badań klinicznych (EU) Kraków, Kutno Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” Centrum badań klinicznych (CEE) Firma innowacyjna 5

Skala wpływu firm innowacyjnych na gospodarkę uzależniona jest od rodzaju działalności Obszary największego wpływu Innowacyjny Edukacja / Know-how CSR Generyczny Poziom innowacyjności B&R Działalność operacyjna/ Obrót Przedstawicielstwo Żródło: Analiza Pw. C Centra usługowe Budżet Państwa Produkcja / Inwestycje Rynek pracy Produkcja Poziom zaangażowania rynkowego Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 6

Innowacyjne firmy farmaceutyczne kontrybuują do ~0, 5% PKB, co stanowi 60% całej branży – mają również istotny wpływ na rynek pracy Sektor farmaceutyczny ogółem Innowacyjne firmy farmaceutyczne Wpływ na PKB 0, 8% PKB 0, 47% PKB Zatrudnienie w firmach farmaceutycznych 31. 1 tys. miejsc pracy 11 tys. miejsc pracy Zatrudnienie pośrednie ~80 tys. – 90 tys. miejsc pracy (apteki, dystrybutorzy, hurtownie itp. ) Żródło: Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 7

Dodatkowo, innowacyjne firmy farmaceutyczne zasilają budżet państwa oraz odciążają krajowy system opieki zdrowotnej Sektor farmaceutyczny ogółem ~1 mld PLN Podatki Innowacyjne firmy farmaceutyczne ~0, 6 mld PLN Zawiera: PIT, CIT, VAT, opłaty urzędowe, cło, akcyza, od nieruchomości Nie obejmuje: dodatkowych wpływów z PIT, podatków płaconych przez dostawców oraz konsumentów, itd. ZUS ~0, 4 mld PLN Programy profilaktyczne i badania przesiewowe ~0, 2 mld PLN • 60 programów • 300 tys. pacjentów • Poniesione nakłady w 2010 r. : 30 mln PLN Żródło: Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 8

Od 2004 roku branża farmaceutyczna sfinansowała w Polsce inwestycje warte blisko 6, 7 mld PLN. Na tym polu firmy innowacyjne były bardzo aktywne Inwestycje długoterminowe sfinansowane przez sektor farmaceutyczny Inwestycje w latach 2004 -2009: 6, 7 mld PLN 1. 86 2. 0 PLN mld 1. 5 1. 27 1. 38 1. 10 1. 0 0. 43 0. 5 0. 61 0. 0 2004 2005 2006 2007 2008 • Dziesięć najbardziej aktywnych firm przeznaczyło na inwestycje ok. 2, 8 mld PLN. Spośród nich pięć to firmy innowacyjne które razem zainwestowały prawie 2/3 tej kwoty • Oprócz zakładów produkcyjnych firmy te inwestują w centra usług profesjonalnych oraz centra usług wspólnych - outsourcing 2009 Źródło: GUS, Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 9

Badania kliniczne są niezbędne do oceny skuteczności i bezpieczeństwa nowego leku. W 2010 roku zarejestrowano niespełna 500 badań w Polsce Wzrost (CAGR ’ 03: ’ 09) Liczba rejestracji badań klinicznych w Polsce, wg. fazy 500 422 400 407 81 93 449 386 53 65 300 200 100 0 219 98 24 2003 208 90 16 2004 209 258 108 113 16 2005 13 2006 454 37 246 143 Ogółem 483 27 469 21 262 235 149 177 28 45 36 2007 2008 2009 1. 8% Faza IV -20. 1% Faza III 1. 2% Faza II 10. 4% Faza I 7. 0% Liczba uczestników badań w Polsce, [000'] 60 50 40 30 20 10 0 41 38 2005 2006 44 51 34 2007 2008 2009 Liczba głównych badaczy w Polsce, [000'] 4 2. 7 3. 0 3. 3 2. 4 2005 2006 2007 2008 2. 7 2 • Średnia liczba uczestników badania przypadających na jednego badacza zmalała w ostatnich latach; • Taki stan rzeczy może sugerować bardziej konkurencyjną rekrutację z uwagi na większą liczbę ośrodków i większą liczbę głównych badaczy angażujących się w badania 0 2009 Średnia liczba uczestników przypadająca na 1 go badacza w Polsce 20 17. 0 13. 9 14. 5 15. 4 2006 2007 2008 12. 6 10 0 2005 2009 Żródło: Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 10

W efekcie prowadzonych badań klinicznych NFZ osiąga wymierne oszczędności (na przykładzie onkologii) • W Polsce jest ok. 390 tys. pacjentów z chorobami nowotworowymi. • Ok. 4% z nich bierze udział w badaniach klinicznych ~0. 5 mld PLN ~15% wydatków NFZ na onkologię Źródło: Instytut Onkologii, Karolinska Institute, Analiza Pw. C • Onkologia jest szczególnym przykładem. Około 1/3 pacjentów uczestniczących w badaniach klinicznych w Polsce to właśnie przypadki onkologiczne. Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 12

Ogółem, badania kliniczne przynoszą szereg korzyści zarówno materialnych jak i niematerialnych Efekty wymierne • Wpływy do budżetu państwa; • Oszczędności alternatywne dla systemu opieki zdrowotnej (głównie dla publicznych wydatków na służbę zdrowia); • Dodatkowe źródło wynagrodzeń dla badaczy/lekarzy i ośrodków; • Wzrost zatrudnienia i popyt na usługi w innych sektorach. Efekty niewymierne • Ułatwiony dostęp do podwyższonych standardów leczenia dla pacjentów; • Rozprzestrzenianie się know-how/transfer nowych technologii; • Większe szanse dla badaczy/lekarzy (zwłaszcza młodych). Żródło: Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 13

Wpływ sektora farmaceutycznego na polską gospodarkę może się jeszcze zwiększyć…. Wpływ firm farmaceutycznych na polskie PKB 1. 20% 1. 00% % PKB 0. 80% 0. 67% 0. 69% 0. 71% 0. 76% ? ~0, 6% 0. 60% 0. 38% 0. 80% 0. 39% 0. 45% Wpływ pośredni 0. 48% 0. 40% 0. 20% Wpływ bezpośredni 0. 29% 0. 30% 0. 32% 0. 31% 0. 32% ~0, 4% 2006 2007 2008 2009 2010 2016 0. 00% Źródło: Analiza Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 17

. . . jednakże, kilka przeszkód pozostaje, w szczególności w zakresie przychylności środowiska operacyjnego Szanse Rozmiar rynku • Spory potencjał do rozwoju rynku ze względu na duża liczbę mieszkańców Zagrożenia Brak długofalowej wizji związanej z polityką lekową • Zapewnienie standardów UE • Wdrożenie standardów UE zwiększy rozwój relacji biznesowych z innymi rynkami UE Ograniczony dostęp do leków innowacyjnych • Współpraca z władzami lokalnymi • Poprawa stosunku władz lokalnych do przemysłu farmaceutycznego w ostatnich latach Brak wizji kształtowania polityki lekowej w porównaniu do innych krajów Ograniczenia finansowe, długi proces decyzyjny dot. refundacji powodują, że w Polsce jest mało leków innowacyjnych w porównaniu do innych krajów UE Problemy administracyjne • „Leki duchy”, opóźnienia instytucji, nieprzestrzeganie tzw „miękkiego prawa” Brak rzetelnej debaty • Niski poziom zaufania do sektora farmaceutycznego oraz jakość debaty Nowa ustawa o refundacji leków • Negatywny wpływ na dostępność leków innowacyjnych oraz wzrost poziomu współpłacenia pacjenta za te leki Źródło: Ankieta Pw. C Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 18

Dostęp do leków innowacyjnych w Polsce jest bardziej ograniczony niż w innych krajach europejskich głównie ze względu na restrykcje finansowe 100% Dostępność produktów innowacyjnych na rynkach europejskich w 2010 roku • Innowacyjne firmy farmaceutyczne złożyły 220 wniosków o refundację leków w ciągu ostatnich 10 lat 100% 36% 37% 36% 40% 38% 39% 41% 42% 46% 44% 46% 48% 49% 51% 52% 52% 55% 60% 58% 59% 60% 62% 80% • Czas oczekiwania na decyzję: od jednego do ośmiu lat, średnio 30 miesięcy • Obecnie ponad 70 leków wciąż czeka na decyzje 20% Bułgaria Litwa Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” Łotwa Rumunia Rosja Słowenia Portugalia Turcja Czechy Słowacja Węgry Luksemburg Polska Finlandia Dania Holandia Szwecja Norwegia Grecja Irlandia Belgia Francja Austria Hiszpania Szwajcaria Źródło: IMS W. Brytania Niemcy 0% 19

Główne wnioski wypływające z raportu Mocna pozycja innowacyjnych firm farmaceutycznych na rynku • Najważniejszy gracz na rynku farmaceutyczny – ok. 60% rynku w Polsce • Koniec polaryzacji rynku farmaceutycznego (zanika podział między firmami innowacyjnymi a genetycznymi oraz polskimi a zagranicznymi Branża farmaceutyczna jest najbardziej innowacyjna i wpływa na wzrost innowacyjności otoczenia • Największe nakłady na B+R w porównaniu do innych sektorów • Charakterystyka procesu innowacji w przemyśle farmaceutycznym: badania podstawowe i kliniczne • Rozwój nauki w Polsce (współpraca z uczelniami, badania kliniczne, publikacje) • Dostęp społeczeństwa do nowoczesnych technologii medycznych Innowacyjne firmy farmaceutyczne strategicznie zaangażowane w Polsce • Dwa źródła inwestycji: • inwestycje związane z produkcją leków • inwestycje związane z procesem BPO/BPI/KPO • Zatrudnianie polskich pracowników • Podatki oraz inwestycje w rozwój społeczny (edukacja, CSR) Publikacja raportu Pw. C • „Wkład innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego w rozwój polskiej gospodarki” 20

Dziękujemy za uwagę! ” 22