ADABI MUAERET PROGRAMI Genel zellikler 1 Sebat sahibidir

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Genel özellikler 1. Sebat sahibidir. 2. Nefsine hakim olur. 3. Şecaat (yiğitlik/kahramanlık) sahibidir. 4. Tevazu (alçak gönüllülük) sahibidir. 5. Vakar (ağırbaşlılık) lıdır. 6. Hilim (yumuşak huy) sahibidir. 7. Edep (iyi ahlak/incelik) ve haya (utanma duysusu) sahibidir. 1. Özü ve sözü doğrudur. Sır saklar. 1. Emanete riayet eder. 2. İffet sahibidir. 3. Sabırlıdır. 4. Cömerttir. 5. Yüksek saye (amaç) sahibidir. 6. Saygılıdır. 7. Hoşgörülüdür. 8. Diline hakim olur

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Genel özellikler 1. Kimsenin ayıbını araştırmaz. 2. İnsanlara ismiyle hitap eder. 3. Verilen vazifeleri en iyi ve en güzel şekilde yapar. 4. Kendi aleyhine de olsa hak ve adaletten ayrılmaz. 5. Bilmediği bir şey hakkında hüküm vermez. 6. İnsanlar arasında ayrım yapmaz. 7. Acele etmeyerek teenni ile davranır.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Büyüklere saygı 1. Anne-Baba haklarının dini dayanaklarını bilir. 2. Büyüklerin sözlerinin bilgi ve tecrübeye dayalı hikmetler içerebileceğini bilir. 3. Sılayı rahimin önemini bilir. Büyüklerini belli aralıklarla ziyaret eder. 1. Kendinden büyüklere hitap etme ve konuşma tarzında saygılı olur. 2. Büyükleri konuşurken onları, sözlerini kesmeden saygıyla dinler. 3. Alacağı kararlarda büyüklerin görüş ve tecrübelerini dikkate alır.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Büyüklere saygı 1. Toplu taşıma araçlarında, toplantılarda vb. toplulukla beraber olunan durumlarda büyüklerine yer verir. 2. Kendisinden ilim öğrendiği kişilere karşı mütevazı olur. 3. Yumuşak bir ses tonuyla konuşur. 4. Derslerde söz hakkı almadan konuşmaz. 1. Saygılı davranışlarıyla kendinden küçüklere örnek olur. 2. Büyüklerin ve insanların yanında el cepte bir şekilde durmaz. 3. Büyükler tarafından sorulara başla, kaşla, sözle cevap vermez.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Büyüklere saygı 1. Büyüklere hizmet eder. Onlardan hizmet beklemez. 1. Büyüklerle konuşurken el, kol hareketlerine dikkat eder. 2. Büyüklerin Allah’a isyan dışında bütün isteklerini yerine getirir. 2. Büyüklerini karşılaştığı yerde selamlar. Kendinden büyük birisi odaya/ortama girdiğinde ayağa kalkar. 3. Hastalık hallerinde büyüklerinin ihtiyaçlarını karşılar, gönüllerini alır. 4. Anne babaya ‘öf bile dememesi gerektiğini bilir. 5. Büyüklerin yanına izin alarak girip çıkar. 3. Büyükleriyle tatlı dilli ve sönül alıcı bir şekilde konuşur.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Büyüklere saygı 1. Büyüklerine şefkat ve tevazu ile davranır. 1. Her hususta anne babanın rızasını alır. 2. Büyüklerin caddelerde karşıdan karşıya seçmelerinde onlara yardım eder. 2. Anne babanın işini kendi işine tercih eder. 3. Eski arkadaşlarını ve akrabalarını arayıp hatırlarını sorar. 4. Anne babaya karşı güler yüzlü ve yumuşak yüzlü davranır. 3. Vefat eden anne babayı rahmetle yad eder. Hatıralarını yaşatır.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Okul adabı 1. Okul kıyafetini temiz tutar. 2. Okulda topluluğa ve arkadaşlarına uyumlu davranır. 3. Okul kurallarına uyar. 4. Öğretmenlerinin verdiği görevleri yerine getirir. 1. Okulda koridorlarda gürültü yapmaz. 2. Okulda çevreyi temiz tutar. Yaşı küçük olan öğrencileri gözetir. 3. Okul eşyalarına zarar vermez. 4. Su, elektrik gibi kaynakları israf etmez. 5. İzin verildiği takdirde konuşur.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Teknoloji adabı 1. Teknolojik aletleri kullanmadığı sürelerde kapalı tutar. 2. Enerji israfından kaçınır. 3. Başkanlarına ait teknolojik aletleri izinsiz bir şekilde kullanmaz. 1. Sosyal medyada kişisel bilgilerin paylaşımından kaçınır. 2. Sosyal medyada paylaşımda bulunurken ahlaki sınırlara riayet eder.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Teknoloji adabı 1. Teknolojik aletlerin amaç değil araç olduğunu bilir. 2. Onları gerekli olan yerlerde ve gerekli olduğu kadar kullanır. 3. Cep telefonu ya da diğer elektronik aletleri yemek yenilen ya da sohbet edilen masanın üstüne koymaz. 1. Teknolojik gelişmeleri takip eder. 2. Teknolojik aletleri kullanırken çevreye rahatsızlık vermez.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Teknoloji adabı 1. Kumar niteliğindeki bilgisayar 1. Vücut sağlığını bozacak ya da internet oyunlarından uzak bağımlılık derecesinde sayılacak durur. kadar internet ve bilgisayar kullanmaz. 2. Kendisine gönderilen maillere kısa da olsa bir gün içerisinde cevap yazar. 2. Televizyon, bilgisayar, internet, telefon kullanımında öğretmenleri ve ailesi tarafından yapılan süre / liçerik sınırlamalarına uyar.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. İyi bir dinleyicidir. 1. Boş söz söylemez. 2. Sorulan soruları ciddiyetle dinler 2. Faydasız sözlerden sakınır. ve soru sorana, seviyesi ne olursa 3. Herkesin anlayacağı şekilde, açık olsun saygı gösterir. seçik konuşur. 3. Yüksek sesle konuşmaz. 4. Söz istemeden konuşmaz. 4. Eleştirirken saygılı olur, haddini aşmaz.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Konuşurken muhatabının yüzüne ve sözlerine bakar. 1. Konuşanın sözünü kesmez. 2. Topluluk içinde bilileriyle fısıldayarak konuşmaz. 3. Konuşurken başkalarını utandırmaz. 3. Konu dışı, boş ve anlamsız sorular sormaz. 2. Söz verilirse konuşur. 4. Konuşanı can kulağıyla dinler.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Kendini sıkıntıya düşürecek sözlerden kaçınır. 2. Başkaları hakkında atıp tutmaz. 3. Bozuştuğu bir kişi hakkında konuşurken mutedil olur. 4. Bir kişiyi dinlerken ona doğru bakar ve başka bir işle meşgul olmaz. 1. Konuşan kişi yaş olarak kendisinden küçükse eğilip onun hizasında onu önemsediğini belirterek dinler. 2. Duyulabilir bir ses tonuyla konuşur. 3. Kendisine seslenen birisine tüm bedeni ile dönüp cevap verir.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Sohbet ederken kaba ve argo sözler kullanmaktan, karşısındaki kişiyi kırmaktan kaçınır. 2. Yeni tanıştığı bir kişiyle senli benli konuşmaz. 3. Resmi hüviyeti olan bir kişiyle senli benli konuşmaz. 4. Konuşma önceliğini karşısındaki kişilere verir. 1. Yersiz bir şekilde özel konular hakkında konuşmaz. 2. Konuşurken tatlı dil, güler yüz göstermeye ve kibar bir dil kullanmaya özen gösterir. 3. Kendinden büyükler içinde bir sohbet ortamında büyüklerinden izin isteyerek konuşur.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Büyükleri imtihan etme şeklinde sorular sormaktan kaçınır. 2. Konuşmacıya yapılacak itirazları nezaket çerçevesinde yapar. Konuşurken sesini yerinde ve vurgulu kullanır. 3. Konuşurken dinleyicilerle göz teması kurar. 4. Dinlerken esnemez. 1. Sözü fazla uzatmaz. Abartılı el kol, kaş, göz ve mimik işaretlerinden kaçınır. 2. Toplantılarda; İlim sahipleri ve yaşça büyük olanların baş tarafa oturmalarını sağlar. 3. Saygı için kendisine yer verildiğinde hemen oturmaz.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. İki kişinin arasına kendilerinin rızası olmadıkça oturmaz. 2. Toplantıdan arkadaşlarından izin alarak ayrılır. 3. Geçici olarak toplantıdan ayrılanların yerine hemen oturmaz. 4. Dünya ve ahiret için faydası olmayan sözleri söylemekten kaçınır. 1. Musibet ve felaket getireceğinden korktuğu şeyi söylemekten kaçınır. 2. Bir insanı över veya yererken aşırı gitmekten kaçınır. 3. Dilini la’nete, küfüre ve kaba konuşmaya alıştırmaz. 4. Kendisine verilmiş bir sırrı başkasına söylemez. 5. Yapamayacağı bir şeyi söylemez.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Yalan söylemekten, yeminden, gıybet etmekten, koğuculuktan sakınır. 1. Muhatabın yaşına, cinsiyetine ve içinde bulunduğu duruma göre konuşma şeklini ayarlar. 2. Başkalarıyla alay etmez, kimseye kötü bir ad takmaz. 2. Önce hal hatır sorar. 3. Konuşmacının dikkatini dağıtıcı davranışlardan uzak durur. 3. Konuşma ortamına göre yaptığı konuşmaya ve seçtiği kelimelere dikkat eder.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Sohbet adabı 1. Kendisine seslenildiğinde yönünü sesin geldiği tarafa çevirir, göz teması kurar. 2. Konuşmacının sözünü kesmez. 3. Kötü zanda bulunmaz. 4. İnsanların kusurlarını araştırmaz. 1. İnsanların anlayamadıkları kelimelerle onlara hitap etmez. 2. Konuşma esnasında benlikten sakınır. 3. Konuşma sırasında tekrardan kaçınır.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Komşuluk adabı 1. Komşularla iyi geçinir. 1. Komşusu borç istediğinde verir. 2. Komşuların mal ve namusunu korut. 2. Komşularını belli aralıklarla ziyaret eder. 3. Komşunun ihtiyacını görür. 3. Komşuyu rahatsız edecek davranışlarda bulunmaz (evinin önüne ya da yakınına çöp bırakmaz vb. ) 4. Komşudan izinsiz malını kullanmaz. 5. Ödünç aldığı malı, işi bitince hemen iade eder. 6. Pişirdiği yemekten komşusuna ikram eder. 4. Komşunun sırlarını başkasına anlatmaz. 5. Komşusundan gelen hediyeleri kabul eder.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Komşuluk adabı 1. Davet verdiği zaman komşularından başlar. 2. Komşusu uzak bir yerden geldiğinde ziyaretine gider. 3. Mahalleye yeni gelen komşuya vakit geçirmeden hoş geldiniz ziyaretine gider. 4. Komşunun kusurlarını affeder. 5. Komşunun hastalığında ziyaretine gidip isteklerini yerine getirir.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Akrabalık adabı 1. Akrabaları ziyaret eder. 2. Akrabalarla ilişkiyi sürdürür. 3. Akrabalar arası yardımlaşmayı sağlar. 4. Doğum, evlilik, vefat hallerinde akrabaların yanlarında bulunur.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Oturma adabı 1. Büyüklerin yanında ayaklarını uzatmaz, bacak üstüne atmaz. 2. Ayaklarını birbirinden ayırarak uygun olmayan bir şekilde oturmaz. 1. Yaslanma, kaykılma ya da yana yatma şeklinde oturmaz. 2. Uyuyan bir kişinin olduğu yerde oturmaz. 3. Gereksiz bir şekilde sağa sola meyletmez ve yer değiştirmez. 4. Yanındakini rahatsız edecek şekilde geniş bir yer kaplamadan oturur. 5. El ve ayaklarını rahatsız edici bir şekilde uzatmaz.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Yürüme adabı 1. Yolun sağından yürür. 1. Yolda yürürken etrafına bakmaz. 2. Elinde taşıdığı eşyalarla başkalarını rahatsız etmez. 2. Merdivenden çıkarken erkeğin önde, bayanın arkada olması inerken erkek önde bayan arkada olması adabına uysun hareket eder. 3. Yolda durarak konuşmaz.

ADABI MUAŞERET PROGRAMI Telefonla konuşma adabı 1. Diğer taraf telefona cevap verdiğinde kendisini tanıtır. 2. Selam vererek söze başlar. Halhatır sorar. 3. Mahrem bir konu hakkında konuşacaksa “müsait misiniz? ” diye sorar. 4. Konuşma bitince teşekkür eder ve iyi dileklerini iletir. 1. Kendisine telefon geldiğinde telefonu “Buyurun" veya “Efendim” diyerek açar. 2. Telefonla konuşurken yüksek sesle ya da fazla alçak sesle konuşmaz. 3. Telefonla konuşurken kahkaha atmaz. 4. Telefonu açan kişi kapatır ilkesine uyar. 5. Sabahın erken saatlerinde ve gecenin geç saatlerinde telefon etmez.