ada Polonya Edebiyat 1956 1968 Yllar Aras Polonya

Çağdaş Polonya Edebiyatı

1956 -1968 Yılları Arası Polonya Edebiyatı • 1953 yılında Stalin’in ölümünün ardından başta Moskova olmak üzere tüm demir perde ülkelerinde göreceli de olsa bir rahatlama dönemi yaşanır. Sansür ve baskılar azalır. Sosyalist gerçekçi doktrinin rüzgarı azalmaya başlar. Sanatçılar özgürce kendi stillerinde yapıtlar verirler. Bu bağlamda farklı birçok türde ve stilde eserler ortaya çıkar.

Moralist Şiir • Savaş sonrası toplumsal ve kültürel gelişmelerin bir yansıması olarak ahlaki değerlerin irdelendiği yeni bir sanat akımı olarak moralist şiir ön plana çıkar. Czesław Miłosz ve Tadeusz Różewicz bu türde ön plana çıkan isimlerin başında gelir. • Miłosz bu dönem iyi ve kötü kavramları üzerinden ahlaki konular üzerinde eğilir. Yaptığı tarihsel tanıklıklarla beslediği şiirlerinde modern çağın zorbalıklarını da eleştirir. • Traktat poetycki, Traktat moralny ve Który skrzywdziłeś başlıklı yapıtları sanatçının moralist bakış açısını belirgin biçimde yansıtır. • Moralist şiirin babası olarak anılır. Toplumdaki yanlışlıkları, aksayan yönleri ironik diliyle eleştirir. • List do ludożerców, Ostrzeżenie ve Spadanie. Czyli o elementach wertykalnych i horyzontalnych w życıu człowieka współczesnego başlıklı eserleri en önemli moralist motifleri içeren şiirleridir.

zrozumcie inni ludzie też mają dwie nogi i siedzenie • • • więcej więc posuńcie się trochę ustąpcie kochani ludożercy nie wykupujcie wszystkich świec sznurowadeł i makaronu nie mówcie odwróceni tyłem: ja mnie mój moje mój żołądek mój włos mój odcisk moje spodnie moja żona moje dzieci moje zdanie • • kochani ludożercy poczekajcie chwilę nie depczcie słabszych nie zgrzytajcie zębami • • Kochani ludożercy Nie zjadajmy się Dobrze bo nie zmartwychwstaniemy Naprawdę • • zrozumcie ludzi jest dużo będzie jeszcze • List do ludożerców • • • Kochani ludożercy nie patrzcie wilkiem na człowieka który pyta o wolne miejsce w przedziale kolejowym • • •

• Zdjęcie Ciężaru • Przyszedł do was • i mówi • • • nie jesteście odpowiedzialni ani za świat ani za koniec świata zdjęto wam z ramion ciężar jesteście jak ptaki i dzieci bawcie się • i bawią się • zapominają • że poezja współczesna

KAYNAKLAR • Gutkowska, Katarzyna. Intertekst, historia i (auto)ironia. Szkice i o twórczości Tadeusza Różewicza. Katowice: Wyd. Uniwersytet Śląskiego, 2012. • Nathan, Leonard; Arthur Quinn. The Poet's Work: An Introduction to Czeslaw Milosz. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1991.