Aandoeningen van het bewegingsapparaat 2 3 SKELET Aangeboren
Aandoeningen van het bewegingsapparaat
2. 3 SKELET Aangeboren afwijkingen • HD (ook erfelijk) • ED (ook erfelijk) • Luxaties (deels erfelijk)
Heupdysplasie (HD)
Heupdysplasie • Vnl bij grote honden (kat en middelgrote hond) • Heupgewricht is niet goed gevormd: Kom is te ondiep en kop te klein – klein contact opp. degeneratie van het gewr. Kraakbeen – Voortdurende beweging vd kop in de kom Ontstekingsreactie non-septische artritis artrose met botwoekeringen – Gewrichtsbanden te slap (sub)luxatie • Pijn (mate van pijnijkheid hangt niet samen met bevindinge op RX)
Normaal heupgewricht
Normaal heupgewricht
Heupdysplasie
Heupdysplasie
HD bij 9 maanden oude labrador
HD preventie • Niet fokken (RX als > 1 jaar) • Goed voer als pup (kwaliteit en kwantiteit!) • Goede beweging als pup
HD therapie • Geringe HD, weinig last: bewegingsschema (zwemmen!) + normaal gewicht • Middelmatige HD: pijnstiller en ontstekingsremmer + fysio • Ernstige HD: Bekkenkanteling (jong dier), myotomie of heupkopresectie (oudere dieren) https: //www. youtube. com/watch? v=j. YQmet. ZYmo
Bekkenkanteling: bekken wordt op meerdere plaatsen gebroken
Elleboogdysplasie
Elleboogdysplasie • Vnl bij grote honden (NIET bij de kat!) • Symptomen (pijn) beginnen vnl als 4 -8 mnd oud • 4 onderliggende erfelijke ziekten: – LPA (losse processus anconeus) – LPC (losse processus coronoïdeus medialis) – Osteochondrose – Incongruentie (kop en kom passen niet precies op elkaar) pijn, kreupelheid, irritatie artrose
Normaal ellebooggewricht Processus coronoïdeus
Normaal ellebooggewricht
Normaal ellebooggewricht
Elleboogdysplasie • LPA: – Los Processus Anconeus • LPC: – Los Processus Coronoïdeus • OCD: – Osteochondritis Dissecans • Incongruentie
Elleboogdysplasie LPA LPC
Elleboogdysplasie
Preventie en therapie ED • Preventie cfr HD • Therapie cfr HD +: – Operatief verwijderen van LPA of LPC – Bij incongruentie: deel bot verwijderen https: //www. youtube. com/watch? v=w. KYlg. GCPl 0 k (LPA en LPC worden in filmpje verkeerd om getoond)
Luxaties • Elleboog- en schoudergewricht (congenitaal) • Heupgewricht (bij HD/trauma) • Patellaluxatie = knieschijfluxatie – Mediale patellaluxatie! – Laterale patellaluxatie – Combinatie van beiden
Patellaluxatie • Vnl bij honden (groot en klein), soms bij kat • Erfelijk • Oorzaak: poot is niet goed aangelegd – O-benen – Trochlea vd femur is te ondiep – Crista tibiae gedraaid/niet goed in het midden – Strekspieren vh onderbeen staan verkeerd geplaatst
Patellaluxatie • Luxerende patella irriteert en beschadigd het gewricht op den duur artrose pijn en kreupelheid • Tijdens luxatie geen steun op achterpoot of zakt door achterpoot heen
Patellaluxatie Indeling in 4 graden 1. Patella kan alleen manueel geluxeerd worden 2. Patella luxeert af en toe, maar schiet na een paar pasjes weer vanzelf terug 3. Permanente luxatie, kan manueel gereponeerd worden maar luxeert direct weer 4. Permanente luxaite, patella is niet manueel te reponeren https: //www. youtube. com/watch? v=UMj 9 Ep. IIOSI INDELING IN 4 GRADEN: FOUT IN BOEK (P 44)
Patellaluxatie Therapie: • Graad 1: alleen NSAIDS • Ergere gevallen: operatie – Uitdiepen trochlea – Tuberositas tibiae transpositie
Normale knie
Patellaluxatie
Idiopatische afwijkingen • • Non-erosieve artritis Ziekte van Calvé-Legg-Perthes Craniomandibulaire osteopathie Hypetrofische osteodystrofie Morbus Marie Bamberger Progressieve polyartrose (kat) Reumatoïde artritis Lees pagina 44 t/m 46
Infecties Osteomyelitis, periostitis ( • dr open fractuur, klein wondje, hematogeen, operatieve fractuur behandeling • Koorts, alg ziek, kreupelheid, (fistels) Septische artritis • Hematogeen, trauma, operatie • Rubor, tumor, calor, dolor, functio laesae, (alg ziek) Lyme disease • Hond, (kat) • Koorts, alg ziek, kreupelheid (dr artritis), (nierschade, hersenschade)
Trauma • ! Oorzaak van orthopedische afwijkingen • Spieren, pezen, banden, gewrichten, botten • Altijd spoed, goede tel. anamnese!
Trauma Banden, pezen, spieren • • • Contusio = kneuzing = licht trauma Distorsio = verstuiking Graad v trauma Peesruptuur Spierruptuur (geheel/gedeeltelijk) contractuur Avulsie Afsterven van cellen ontstekingsreactie eerst ijs, daarna pas naar DA
Trauma Therapie • Contusio: enkele dagen rust • Distorsio (licht): eerste 48 u 3 x dgs 15 minuten koelen, daarna warmte. • Distorsio (zwaar): operatief
Trauma Kruisbandruptuur! • Schuifladesyndroom (typefout onderaan p. 47) • Kan ook na kruisbanddegeneratie • operatie, goed bewegingsschema, pijnstillers
Ruptuur voorste kruisband
Ruptuur voorste kruisband
Ruptuur voorste kruisband
Trauma Gewrichten • Luxatie = ontwrichting = de gewrichtsvlakken raken elkaar niet meer – Permanent – Spontaan terugschieten (evt habituele luxatie) • Subluxatie = gewrichtsvlakken raken elkaar nog net bloedingen in gewricht (=hemartros) + gewrichtsbanden scheuren (gedeeltelijk)
Trauma Therapie luxatie: onder narcose! • Onbloedige repositie: trekken/duwen + steunverband • Bloedige repositie Waarom narcose? ? ?
Trauma Luxatie • • • Heup!: geen steunname meer, poot is korter normaal Elleboog: hersteld moeilijker fysiotherapie! Schouder: soms congenitaal bij kleine poedels Onderkaak: muilkorf na de repositie Wervels: rug vs staart Tenen: soms subluxatie bij overbelasting bij racehond
Trauma Botten • Fissuren: scheurtjes in het bot • Fracturen: vorm van het bot gaat verloren – Open = gecompliceerde fractuur – Gesloten – Avulsiefracturen – Sequester – Apofysiolysis – Epifysiolysis
Trauma Symptomen fracuur: • Pijn • Zwelling • Abnormale beweging mogelijk
Trauma Herstel fractuur: 2 wkn bloeding groei fibroangioblasten weefsel aanmaak nieuw bot verkalking nieuw bot 4 wkn – Anatomische genezing – Functionele genezing – Soms amputatie nodig (poot verbrijzeld)
Trauma Advies eigenaar na heftig trauma met luxatie/ fractuur: • Open wonden afdekken • Dier op brancard naar praktijk brengen • Lichaamsdeel niet van positie veranderen
Tumoren • Hemangiosarcoom (bloedvormend weefsel) • Osteosarcoom (bot) • Chondrosarcoom (kraakbeen) Symptomen: • Pijn • Grotere dikte vh bot
Tumoren Therapie • Pootamputatie • Aangetaste bot verwijderen + implantatie nieuw bot • Chemotherapie LET OP: in botten (oa bekken, femur, humerus) ook kans op metastasen vanuit andere tumoren (baarmoeder, blaas, lnn)
Voedingsfouten Lees p 53 -54
Pathologie vh bewegingsapparaat meerder oorzaken • Osteochondrose • Osteoporose • Radius curvus syndroom
Osteochondrose / Osteochondritis
• = stoornis in de ontwikkeling vh gewrichtskraakbeen + het bot vlak eronder • kraakbeen w onregelmatig EN van slechte kwaliteit • Soms laten stukjes los (gewrichtsmuis) en blijven los in het gewricht liggen = OCD • multifactorieel
Osteochondrose • • • = osteochondritis Jonge honden (4 -10 mndn) Vnl schouder, elleboog, knie en hak Vnl beiderzijds Vorming te dik gewrichtskraakbeen dit stukje raakt overbelast komt los in gewricht (= gewrichtsmuis), nu heet het OCD irritatie gewricht ontsteking botwoekering
Osteochondrose (OCD)
Osteochondrose (OCD)
Osteochondrose (OCD)
Osteochondrose Symptomen • Kreupelheid Therapie • Operatie meestal toch artrose • Vermijd overbelasting, vermijd snelle wendingen en sterk remmen • Pijnstilling als artrose
Osteoporose = botontkalking • Oorzaken: -Voedingsfouten -Hyperparathyreoïdie -Ziekte van Cushing -Lange tijd niet belasten van een poot • Symptomen: pijn (soms spontane fractuur)
Radius curvus syndroom • hond, (kat) o Soms erfelijk o Voedingsfouten (teveel Ca) o. Trauma vd groeischijf vd ulna Therapie • Chirurgie
ZIEKTEN VAN DE SPIEREN Lees p 56 - 61
- Slides: 60