A osob niepenosprawn trzeba przede wszystkim dostrzec zbliy

„A osobę niepełnosprawną trzeba przede wszystkim dostrzec, zbliżyć się do niej i wtedy dopiero można zobaczyć w niej zwyczajnego człowieka, który tak samo jak my, ma uczucia, talenty, ambicje, różne potrzeby i bardzo chce żeby go normalnie traktować” Anna Dymna

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoba niepełnosprawna to taka, która nie może samodzielnie, częściowo lub całkowicie zapewnić sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i społecznego na skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności fizycznej lub psychicznej.

Najczęstsze przyczyny niepełnosprawności: wady wrodzone choroby przewlekłe nagłe – wypadki, urazy, zatrucia

Rodzaje niepełnosprawności: Choroby neurologiczne (stwardnienie rozsiane, mózgowe porażenie dziecięce, udar mózgu, epilepsja, choroba Alzheimera i demencje, choroba Parkinsona, autyzm, Zespół Aspergera) Niepełnosprawność ruchowa (paraplegia, tetraplegia, amputacje, choroby reumatyczne) Niepełnosprawność intelektualna (Zespół Bräha-Kauffmanna, Zespół Downa) Choroby układu oddechowego i krążenia (choroby serca, astma) Niepełnosprawność narządu wzroku i głuchoślepota Niepełnosprawność słuchu i/lub mowy Schorzenia metaboliczne (cukrzyca, choroba Leśniowskiego-Crohna) Choroby układu moczowo-płciowego Choroby rzadkie/genetyczne Choroby psychiczne Nowotwory Otyłość

Paraplegia - porażenie (tj. paraliż) poprzeczne. Schorzenie neurologiczne polegające na porażeniu dwukończynowym, najczęściej dotyczy kończyn dolnych. Tetraplegia -– paraliż czterokończynowy. Choroba Leśniowskiego-Crohna - to przewlekłe, nieswoiste zapalenie jelit.

Według wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku liczba niepełnosprawnych osób w Polsce na koniec marca 2011 r. wynosiła 4, 7 mln (dokładnie 4697, 0 tys. ) co stanowiło 12, 2% ludności kraju (średnio co ósmy Polak).

Na podstawie raportu GUS z 2014 r. liczba niepełnosprawnych dzieci w wieku 0 -15 lat wyniosła 184, 8 tys. i stanowiły one 3, 0% ogółu dzieci w tym wieku; udział chłopców był większy i wynosił 3, 4%, a dziewczynek – 2, 4%. Wśród dzieci niepełnosprawnych przeważają chłopcy (110 tys. ), nad dziewczynkami (75 tys. ) – podobnie jak wśród ogółu dzieci w tym wieku.

Najczęstsze kategorie niepełnosprawnych wśród dzieci i młodzieży: niewidomi głusi osoby z uszkodzeniami narządów ruchu osoby z obniżonym poziomem rozwoju intelektualnego

Niewidomi

Ślepota – całkowite lub znaczne zaburzenie widzenia. Ludzi ze ślepotą wrodzoną nazywa się niewidomymi, zaś z nabytą ociemniałymi

Niewidomy – osoba, która urodziła się niewidoma lub straciła wzrok przed ukończeniem 5. roku życia. Posługuje się technikami bezwzrokowymi, wykorzystując pozostałe zmysły i specjalne pomoce. Ociemniały, czyli osoba, która utraciła wzrok w wyniku wypadków i schorzeń po 5. roku życia; Słabowidzący – ten, który pomimo znacznego uszkodzenia wzroku posługuje się nim, wspomagając się różnymi pomocami optycznymi i technicznymi.

Osoby niewidome nie używają pojęć wynikających z postrzegania świata zmysłem wzroku (np. barw).

W celu ułatwienia życia osobom kalekim prowadzi się tresurę psów przewodników, drukuje książki alfabetem L. Braille’a i prowadzi zajęcia z psychologami. Rehabilitacją zajmują się specjalistyczne ośrodki, jednym z nich jest Zakład dla Niewidomych w Laskach.

Pismo Braille'a

Pismo Braille'a

Pismo Braille'a

Laski-Zakład dla Niewidomych

Głusi

Utrata słuchu, głuchota – niezdolność do odbierania bodźców akustycznych. Wrodzona w przeciwieństwie, do nabytej często wiąże się z niezdolnością do mówienia (głuchoniemota).

Podział głuchoty ze względu na przyczynę wad słuchu: głuchota wrodzona głuchota nabyta głuchota dziedziczna głuchota częściowa

Częściowa głuchota – rodzaj niedosłuchu, w którym chory ma znacznie zaburzone odczuwanie tonów wysokich natomiast prawidłowe lub tylko nieznacznie ograniczone odczuwanie tonów niskich. Częściowa głuchota dotycząca obu uszu stanowi znaczny problem dla chorych, ponieważ zaburza w znacznym stopniu prawidłowe funkcjonowanie takiego chorego w społeczeństwie.

W środowiskach osób głuchych od urodzenia istnieje bardzo silne negatywne nastawienie do ujmowania głuchoty jako choroby bądź niepełnosprawności. Szczególnie w Ameryce (środowisko Uniwersytetu Gallaudeta) akcentuje się istnienie tzw. „kultury Głuchych„ (Głuchych pisane wielką literą), a więc grupy społecznej o odrębnym języku migowym), własnych obyczajach i tradycjach. W Szwecji głusi (Głusi) traktowani są jako mniejszość językowa.

Osoby głuche znacznie skuteczniej niż językami fonicznymi (dźwiękowymi) mogą posługiwać się językami migowymi. Od kilkudziesięciu lat w wielu krajach świata, w tym także w Polsce, niezależnie od klasycznego języka migowego, znaki migowe wykorzystuje się także jako ilustrację wypowiedzi słownej. Powstaje w ten sposób migana odmiana ojczystego języka mówionego, zwana językiem miganym. Znaków migowych używa się w szyku gramatycznym języka ojczystego, dodając za pomocą alfabetu palcowego końcówki fleksyjne. Język migany stosuje się zawsze razem z językiem mówionym. Jest to tzw. system językowo-migowy.

Język migowy

Osoby z zaburzeniami narządu ruchu

Niepełnosprawność ruchowa - wszelkie zaburzenia w funkcjonowaniu narządu ruchu człowieka, które mogą być wywołane wieloma przyczynami, np. uszkodzeniami lub zaburzeniami czynności układu nerwowego, chorobami genetycznie uwarunkowanymi, wadami wrodzonymi, stanami pourazowymi lub innymi przyczynami, ale ich konsekwencją jest zawsze ograniczenie sprawności ruchowej.

Niepełnosprawność ruchowa nie jest równoznaczna z niepełnosprawnością intelektualną. Niekiedy te oba rodzaje niepełnosprawności mogą współistnieć ze sobą, jednak w znacznej większości występują odrębnie, a stopień niepełnosprawności ruchowej nie odzwierciedla poziomu rozwoju intelektualnego.

Aktywność niepełnosprawnych ruchowo

Ułatwienia dla niepełnosprawnych ruchowo

Osoby z obniżonym poziomem rozwoju intelektualnego

Niepełnosprawność intelektualna, obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego – obniżeniu zaburzenie rozwojowe polegające na znacznym ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego, któremu towarzyszy deficyt w zakresie zachowań społecznych (w szczególności niezależności i odpowiedzialności).

Określenia, takie jak: oligofrenia ("małomyślenie" od greckiego: oligos – mały, phrene – rozum), upośledzenie umysłowe niedorozwój umysłowy osłabienie rozwoju umysłowego upośledzenie rozwoju psychicznego zahamowanie rozwoju psychicznego obniżona sprawność psychiczna zastępuje się obecnie terminem "niepełnosprawność intelektualna"

Niepełnosprawność intelektualna nie jest tym samym, co choroba psychiczna.

Jak zachowywać się w kontaktach z niepełnosprawnymi?

Nigdy nie nazywaj mnie biedną, biednym Ludzie, gdy zobaczą osobę na wózku czy niewidomą z białą laską, zatrzymują się i komentują: "Mój Boże, jakie biedne dziecko. Tyle się nacierpi". To, że jesteśmy nieco inni od was nie oznacza, że trzeba od razu przypinać nam łatkę biednych, pokrzywdzonych. Biedny to ktoś kto nie ma pieniędzy. Takim zwrotem możesz nas o wiele bardziej urazić, niż gdybyś nic nie mówił.

Nie przepraszaj mnie ciągle "Dlaczego poruszasz się na wózku? Nigdy już nie będziesz chodzić? Jeśli cię uraziłam to przepraszam. „ Z nami można rozmawiać o wszystkim. Jesteśmy tacy sami jak wy. Nie musisz się martwić, jeśli pytanie okaże się kłopotliwe, to z pewnością swojego rozmówcę poinformujemy o tym. Nie twórzmy bariery między dwoma światami. Celowo pomijając niektóre tematy, dajesz do zrozumienia, że nie traktujesz niepełnosprawnych po partnersku.

Nie wyręczaj mnie Jeśli niepełnosprawny może zrobić coś samodzielnie, pozwól mu na to. Gdy wykonamy coś sami, to mamy satysfakcję, że mimo trudności poradziliśmy sobie. Nawet, gdy zrobimy coś niedokładnie, nie złość się. Trening czyni mistrza.

Nie uszczęśliwiaj na siłę Nie wymyślaj nam na siłę rozrywek, tylko po to, żebyśmy nie myśleli o naszej chorobie. Jeśli mamy ochotę zostać w domu, nie zabraniaj. Może akurat nie chcemy zwyczajnie iść na spacer, spotkać się z dawno nie widzianymi znajomymi. Przecież każdy ma prawo mieć lepszy lub gorszy dzień, ale to nie oznacza od razu depresji.

Nie traktuj mnie jak dziecko Pozwól popełniać własne błędy i uczyć się na nich. Nie powtarzaj nam ciągle, co jest dobre, a co złe. Jeżeli jesteśmy w wieku nastoletnim wiemy i potrafimy wyciągać wnioski. Ciągłe tworzenie nakazów i zakazów utwierdza w przekonaniu, że nie masz do nas zaufania.

Jak zachowywać się wobec niepełnosprawnych kolegów, czyli mały savoir-vivre

Nie traktuj ich jak bohaterów, którzy pomimo niepełnosprawności świetnie sobie radzą – myśl o nich jak o normalnych ludziach, a będą się lepiej czuli w Twoim towarzystwie. Dwa razy pomyśl, zanim coś powiesz, dzięki temu unikniesz niezręczności albo zrobienia komuś przykrości. Nie pchaj ani nie dotykaj wózka kolegi, bo to jest jego osobista przestrzeń. To tak jakby ktoś popchnął Ciebie, nie wiedzieć czemu. Gdy podchodzisz do niewidomego kolegi, odezwij się, by go nie zaskakiwać – bo choć dobrze słyszy, to przecież nie wie, kto się do niego zbliża. Pomyśl, jakie to byłoby dla Ciebie trudne, a od razu zrozumiesz i zapamiętasz na zawsze, jak zachowywać się w takiej sytuacji.

Organizacje i incjatywy na rzecz osób niepełnosprwnych

Celem PFRON jest wyrównywanie szans i poszanowanie praw osób niepełnosprawnych. Dba o usuwanie barier w życiu codziennym, nauce, pracy i pełnieniu ról społecznych. Wspiera osoby niepełnosprawne. Troszczy się o utrzymanie miejsc pracy. Przekazuje dopłaty do pensji pracowników. Pomaga przedsiębiorcom i rolnikom płacić składki ZUS. Płaci za pobyt uczestników w warsztatach terapii zajęciowej. Ponosi koszty zatrudnienia w zakładach aktywności zawodowej. Prowadzi współpracę z samorządami. Wspiera organizacje prowadzące działania na rzecz osób niepełnosprawnych. Budżet PEFRON tworzą wpłaty od pracodawców oraz dotacja z budżetu państwa.

INTEGRACJĘ tworzą organizacje pożytku publicznego: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji i Fundacja Integracja. Jej działalność zaczęła się 25 lat temu od wydawania skromnego pisma „Integracja”. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu, zespołowi profesjonalistów i wysokiej rozpoznawalności marki w środowisku organizacji działających na rzecz osób z niepełnosprawnością, jest obecnie jedną z największych organizacji w Polsce. Założycielem i wieloletnim prezesem INTEGRACJI był Piotr Pawłowski (1966 -2018).

Postanowiłem stworzyć INTEGRACJĘ, gdy przekonałem się, jak wiele osób nie potrafi poradzić sobie z własną niepełnosprawnością ani odnaleźć swojego miejsca w życiu. Podobnie było kiedyś ze mną, gdy dowiedziałem się, że resztę życia spędzę na wózku. Moim celem stało się tworzenie sprzyjających warunków, dzięki którym osoby z niepełnosprawnością będą mogły uczestniczyć w życiu społecznym w jak najszerszym wymiarze. Z drugiej strony zauważyłem, że świat osób sprawnych nie do końca rozumie i wie, jak funkcjonują osoby z różnymi niepełnosprawnościami i dlatego zacząłem podejmować działania w tym kierunku.

Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących „Tęcza” istnieje od maja 1990 roku i powstało z inicjatywy rodziców, którzy sami chcieli zatroszczyć się o rehabilitację, terapię, edukację swoich dzieci. Szczególną troską obejmuje osoby ze sprzężoną niepełnosprawnością. Tworzą system kompleksowej, specjalistycznej i stałej pomocy dla 250 osób z niepełnosprawnością wzroku i dodatkowymi złożonymi problemami rozwojowymi: począwszy od najmłodszych dzieci zagrożonych niepełnosprawnością, przez dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, aż do dorosłości.

Polski Związek Głuchych, powołano w 1946 r. Jest organizacją pozarządową, a jego celem zrzeszanie osób głuchych i niedosłyszących oraz innych osób związanych ze środowiskiem osób głuchych. Celem działania jest pomoc głuchym i niedosłyszącym we wszelkich sprawach życiowych.

Fundacja Anny Dymnej „Mimo Wszystko” powstała 26 września 2003 r. Głównym jej celem jest pomoc dorosłym osobom niepełnosprawnym intelektualnie. Prowadzi ośrodki terapeutyczno-rehabilitacyjne, zajmuje się wspieraniem leczenia, rehabilitacji oraz edukacji. Realizuje szereg projektów mających na celu integrację osób niepełnosprawnych intelektualnie z osobami sprawnymi, w tym „Festiwal Zaczarowanej piosenki”.

Książki o niepełnosprawności i odmienności dostępne w bibliotece szkolnej

Monika Krajewska „Mój młodszy brat” opowiada o pierwszoklasistce Zuzi i jej młodszym bracie Antosiu, który ma Zespół Downa.

Katarzyny Ryrych „Wyspa mojej siostry” – książka dla osób w wieku 9 -14 lat. „Wyspa mojej siostry” za jednak i skłania do zastanowienia także dorosłych odbiorców. Książka otrzymała I Nagrodę w Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren. Pisana jest niezwykłym, poetyckim językiem, ukazuje w niesamowicie emocjonalny sposób życie rodziny niepełnosprawnej intelektualnie Pippi. Wydarzenia obserwujemy z perspektywy jej młodszej siostry Marysi, dla której Pippi żyje jakby w innym świecie, na osobnej wyspie, do której trudno się dostać. Z czasem odkrywa, że każdy człowiek ma swoją własną samotną wyspę. Wszyscy różnimy się od siebie, ale każdy zasługuje na miłość, przyjaźń i szczęście.

Jeroen Van Haele „Morze ciche” – to książka o Emiliu, który jest głuchy i mówi z trudem. Na szczęście jest Javier, sąsiad. Rozumie Emilia bez słów i tłumaczy mu, jak "usłyszeć" szum morza. Poetycka i mądra opowieść o przyjaźni i rozstaniu. Historia, która daje wiarę w sens życia, nawet wtedy, gdy świat nie chce nas usłyszeć.

„Mallko i tata” tekst i ilustracje Gusti Pamiętnik ojca. Szkicownik artysty. Wyjątkowa książka o miłości. "Mallko i tata" to ilustrowany pamiętnik taty wychowującego synka z zespołem Downa. Gusti – znany argentyński ilustrator i autor książek dla dzieci – zaprasza czytelników do swojego świata, opowiadając historię wyjątkowej więzi łączącej go z synem. Ukazuje zarówno radosne, jak i trudne chwile, z jakich składa się życie z niezwykłym dzieckiem – a także własną drogę od szoku i niezgody do akceptacji i bezwarunkowej miłości. Łącząc różnorodne techniki plastyczne – rysunek, komiks, kolaż – z prostym, bezpośrednim tekstem, tworzy zachwycającą graficznie książkę i poruszający obraz rodzinnej bliskości.

John Boyne „Lekkie życie Barnaby`ego Brocketa” Najmłodszy syn państwa Brocket to dziwoląg, odmieniec, chłopiec, który nie przestrzega prawa grawitacji i unosi się w powietrzu. Ta dziwna przypadłość nie czyni jego życia lekkim i przyjemnym. Przeciwnie, przysparza mu sporo kłopotów. Pierwszym jest brak akceptacji przez rodziców. Wytrzymują osiem lat, a potem wycinają dziurę w plecaku z piaskiem, który przytrzymuje Barnaby’ego na ziemi, i pozbywają się kłopotu. Ten niecny czyn staje się początkiem wielkiej podróży Barnaby’ego, który w każdym zakątku globu spotyka takich jak on odmieńców. Ci odmieńcy w różny sposób nie pasują do normalnego świata: kochają nie tych, których powinni, nie chcą iść drogą wskazaną im przez rodziców, przejmować ich firm, majątków, nie spełniają ich oczekiwań, nie realizują ich ambicji lub są po prostu pokrzywdzeni przez los: brzydcy, zdeformowani, kalecy. Mimo że ich odmienności są różne, prawie wszystkich łączy jedno – niezrozumienie przez najbliższych. „Lekkie życie Barnaby’ego Brocketa” porusza wiele trudnych tematów: akceptację inności, a raczej jej brak, niełatwe relacje rodzinne czy samotność. To książka przeznaczona dla starszych dzieci.

R. J. Palacio ‚Cudowny chłopak” „August urodził się ze znaczną deformacją twarzy, przez co wyróżnia się na tle innych dzieci. Wcześniej jednak przed światem chronili go rodzice oraz ich przyjaciele; teraz August musi zmierzyć się ze światem rówieśników i starszych uczniów, z odrzuceniem, ich okrucieństwem, uprzedzeniami, złośliwościami, ciekawskimi spojrzeniami. Na szczęście spotyka się również z dobrocią, przyjaźnią i życzliwością. Kontakt z rówieśnikami odmieni Augusta, ale i jego bliskich. Cudowny chłopak” to wzruszająca opowieść o rodzinie, przyjaźni, miłości i tolerancji. O odmienności, która niesie ze sobą ważne wartości. To uniwersalna i ponadczasowa historia, po którą powinny sięgnąć dzieci, młodzież i rodzice. Nie jest ckliwa i banalna, lecz prawdziwa i poruszająca. To książka, która uczy empatii i wrażliwości na drugiego człowieka, pięknie opowiada o przyjaźni i rodzinie.

Inne książki, w których występują niepełnosprawni bohaterowie

Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami (ang. International Day of Persons with Disabilities) – święto obchodzone corocznie 3 grudnia, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 roku.