8 HAFTA Rasyonalite ve Rasyonel Seim Metodolojik Bireycilik
8. HAFTA • Rasyonalite ve Rasyonel Seçim • Metodolojik Bireycilik • Oyun Kuramı • Sosyal Davranışı Açıklamak
Rasyonel Seçim Teorisi • Ekonomi biliminde yer alan “Rasyonel Seçim Teorisi” (rasyonel eylem teorisi) belirsizlik altında akılcı karar verme ve ekonomik davranışları açıklama ile ilgili çalışmalarda betimleyici bir model olarak geniş kabul görmüş ve uygulama imkânı bulmuştur.
Rasyonel Seçim Teorisi Rasyonel seçim teorisi (rational choice theory) yani ekonomik bir ilkedir ve bu ilkeye göre bireyler daima ihtiyatlı ve mantıklı kararlar verir. Bu kararları verirken rasyonel hesaplamalar yapar ve tercihler arasında seçim yaparken rasyonel davranarak hazzını yükseltmeyi, acısını azaltmayı hedefler. Bu kararlar kişilere en fazla faydayı ve tatmini getirmesi beklenir.
Metodolojik Bireycilik • Rasyonel tercih yaklaşımı metodolojik bireyciliğe dayanmaktadır: • Metodolojik bireycilik bütün sosyal olguların (yapısı ve değişimleri de dâhil) temelde sadece bireylerin özelliklerini, hedeflerini ve inançlarını anlamayla açıklanabileceğini belirten ilkedir.
Metodolojik Bireycilik • Bütünün sağlıklı bilgisinin ancak onu oluşturan unsurların bilgilerinin bir araya getirilmesiyle elde edilebileceğini savunur. • Toplumsal ilişkileri ifade edecek olan yasa yahut düzenliliklerin bireylerin davranışlarına indirgenebileceğini, bu nedenle sosyal bilimlerin en temel yönteminin birey davranışlarını tespit edip onlardan toplumsal davranışlara ilişkin genellemelere gitmek olduğunu savunan bir yaklaşımdır.
Oyun Kuramı • Akılcı tercih kuramının temel elementlerinden birisi de oyun teorisidir. • Oyun kuramı da daha büyük bir küme olan akılcı tercih kuramının bir alt kümesi olarak değerlendirilebilir. • Oyun kuramı, sonuçların oyuncuların birbirleriyle olan stratejik etkileşimlerinden ortaya çıktığı durumları modelleyen uygulamalı matematiğin bir dalıdır.
Oyun Kuramı • Aktörlerden hiçbiri oyunun sonucunu kendine belirleyemeyeceği için her aktör diğer aktörlerin davranışlarını hesaba katmalıdır. • Oyun kuramı bu etkileşimlerin basit, soyut ancak olabildiğince gerçeğe yakın modellenmesidir. Bu matematiksel yaklaşım satranç ya da poker gibi eğlence oyunlarını inceleyebileceği gibi, uluslararası ya da iktisadi ilişkilerdeki stratejik etkileşimleri de çalışır.
Uluslararası İlişkilerde Oyun Kuramı 1. Korkak Tavuk Oyunu 2. Mahkumlar Açmazı Oyunu 3. Güven Oyunu
- Slides: 8