6 SINIF 5 NTE TEMEL DEERLERMZ Vatan ve

6. SINIF 5. ÜNİTE TEMEL DEĞERLERİMİZ

Vatan ve Millet Kavramlarını Öğreniyoruz • “Bülbülü altın kafese koymuşlar, ‘Ah vatanım!’ demiş. ” sözüyle ne anlatılmak istenmiş olabilir?

• Paylaşma ve yardımlaşma; cimrilik, bencillik, aç gözlülük, kıskançlık gibi kötü duygu ve • davranışlara engel olur. Paylaşan insanlar çevrelerinde sevilir. Sevgi, dayanışma ve sorumluluk gibi özelliklerin gelişmesine katkı • sağlar. Böylece insanın kişilik gelişimine ve ahlakının olgunlaşmasına yardımcı olur.

İZLANDA ZAFERİ

• Vatan, bir milletin bağımsız olarak üzerinde yaşadığı, sınırları belli olan toprak parçasına denir. • Millet ise aynı topraklar üzerinde hayat süren, aralarında dil, tarih, ülkü, duygu, gelenek ve görenek birliği olan insan topluluğudur.

• İnsanlar; birlikte yaşayarak hayatlarını, dayanışma • içinde sürdürürler. İnsanların bir arada yaşama • arzu ve iradesi, birtakım ortak değerlerde birleşerek “millet” olma düşüncesini • doğurmuştur.

• Bir milleti oluşturan ortak değerlerin başında dil, tarih, vatan ve inanç • birliği gelir. Bunlar, örf ve âdetlerden beslenerek zamanla toplumun ortak değeri • olur. Milletleri ayakta tutan, ülkelerin bağımsızlığının temelinde yer alan bu ortak değerler birlik ve beraberliğe katkı sağlar.

• Toplumların yaşamında bir vatana sahip olmanın değeri oldukça büyüktür. Bir • kimsenin vatan sevgisi, sahip olduğu ülkeye hizmet ederek ve o ülkeyi koruyarak • ortaya çıkar.

• Dünyanın en güzel yerlerinden birinde yaşıyoruz. Üzerinde yaşadığımız coğrafyanın • her köşesinin ayrı bir önemi ve değeri vardır. Bu güzel vatanda yaşayan insanlar • olarak birbirimizi sevmeli ve saymalıyız. Ortak kültürümüzle bir arada yaşayarak • daha güzel bir geleceğe yürümeliyiz. Öyleyse sahip olduğumuz bu değerlerin önemini • kavramalı ve ancak böyle mutlu olabileceğimizi bilmeliyiz.

TARTIŞALIM • • • “Vatansız kalmayan vatanın kıymetini bilmez. ” Yukarıdaki cümlenin ifade ettiği anlamı sınıfta arkadaşlarınızla tartışınız.

Biz Vatanımızı ve Milletimizi Çok Severiz • • Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ? Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ! Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ. . Mehmet kif ERSOY Yukarıdaki dörtlükte vatan sevgisi nasıl anlatılmaktadır?

• Her insan, rahat ve güven içinde hayatını özgürce sürdürmek ister. En çok rahat • edeceğimiz ve huzur içinde yaşayacağımız yer, vatanımızdır. Sevinç ve üzüntülerimizi • paylaşacağımız, ihtiyaçlarımızı karşılayacağımız yer yine vatanımızdır.

• İnsan için yakınlarının ve dostlarının yanında bulunmak, mutluluk sebebidir. Bu mutluluk, • birlik ve beraberlik içinde, ancak bağımsız bir vatan üzerinde sürdürülebilir. Milletleri • ayakta tutan ve bireyleri arasındaki birliği sağlayan en önemli duygulardan birisi, • vatan sevgisidir. Bu nedenle yurdumuzun her karış toprağı bizim için çok değerlidir.

• Bu vatan, atalarımızın büyük emeklerle koruyup bize miras bıraktığı bir emanettir. • Bize düşen, bu emaneti koruyup gözetmektir. Emaneti korumak için çokça çalışmalıyız. • Atatürk bu konuda şöyle demiştir: “Geleceğe hazırlanan yurt çocuklarına hiçbir • güçlük karşısında boyun eğmemelerini, olanca güçleriyle bıkmadan ve yılmadan • çalışmalarını. . . öğütlerim. ” 1

• Vatanımızı sevmek ve korumak, onun kalkınması için elimizden geleni yapmak • demektir. Hz. Ali’nin, “Ülkeler, vatan sevgisiyle kalkınıp gelişir. ” 2 sözü de bu gerçeği ifade • eder. Bir milletin kalkınıp gelişmesi için birlik içinde hareket etmesi gerekir. Huzurlu • bir toplum ancak birlik ve beraberlikle oluşabilir.

• Millet olmak, birbirimizi sevmeyi ve zor zamanlarda yardımlaşmayı gerektirir. Sevinç • ve tasada birlikteliğini gerçekleştirmiş toplumlar tarih boyunca büyük zorlukları • aşmayı başarmışlardır. Nitekim Kurtuluş Savaşı da bu sevgi ve dayanışma ruhuyla • kazanılmıştır.

• Vatan sevgisi, vatan ve milletimize sahip çıkmakla gelişir. Biz de vatanımıza ve • milletimize sahip çıkmalı ve bu milletin bir ferdi olarak onu el üstünde tutmalıyız. • Vatanımızı ve milletimizi korumak için • elimizden geleni yapmalı, üzerimize düşen • görevleri yerine getirmeliyiz.

• • Örneğin Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşı kazanılıp cumhuriyet ilan edildikten sonra vatanımızın gelişip güçlenmesi için özveriyle çalışmıştır. Hukuk, eğitim, sağlık ve ulaşım alanlarında çalışmalar başlatmıştır. Vatanımızın her tarafında okullar, hastaneler, fabrikalar açmıştır.

• • • Eğitim ve öğretimde birlik sağlayarak kız ve erkek çocuklarımızın eğitim görmesini hedeflemiştir. Atatürk, milletimizin kalkınması, refah ve huzur içinde yaşaması için hiçbir fedakârlıktan kaçınmamıştır.

BİLGİ KUTUSU • “Allah insanları yaratırken onlara öyle bir zorunluluk vermiştir ki her insan diğer • insanlarla birlikte çalışmaya mecbur ve mahkûmdur… İş bölümü, insanlar arasında • mevcut olan doğal ve tarihî bağlara, yeni çok kuvvetli bağlar ilave etmiştir. Bu yeni • bağlar, insanlara birbirlerinin eksiklerini tamamlatan, yalnız bugünü değil, yarını da • sağlamaya çalışan bağlardır. ” ATATÜRK

Bu Vatanda Hepimiz Bir Milletiz

Bu Vatanda Hepimiz Bir Milletiz • Uluslararası bir yarışmada sporcularımızdan biri yarış sonunda şampiyon • oluyor. Bayrağımız göndere çekiliyor ve İstiklâl Marşı’mız okunuyor. • Bu durumda neler hissedersiniz?

Bu Vatanda Hepimiz Bir Milletiz • Vatanımızda çeşitli ırk ve dinlere mensup insanlarla beraber, bu ülkenin bir vatandaşı • olarak yüzyıllardır barış ve kardeşlik içinde yaşamaktayız. • 1 -Bu barış ve kardeşlik ortamını • korumak için çaba sarf etmeliyiz • 2 -İnanç ve düşünce özgürlüğüne saygılı olmalıyız

• • • 3 -Beraberliğimizi bozan davranışlardan uzak durmalıyız. 4 -Kendimiz için istediğimiz şeyleri, başkaları için de istemeliyiz. 5 -Herkesin, eşit hak ve özgürlüklere sahip olduğunu bilmeliyiz.

• 6 -Ülkemizin ilerlemesi için birlikte çalışmalıyız. • Ülkemizde yaşayan herkese, saygı ve sevgiyle yaklaşmalıyız. Vatanı, evimiz ve burada yaşayan bütün insanları da evimizin bireyi olarak görmeliyiz. Hz. Ali de “Vatan evinizdir. Kendi evinizi savunmadıktan sonra nereyi savunacaksınız? ” diyerek bu gerçeği dile getirmiştir. O hâlde bu vatanda bulunan herkesin, ortak bir kültürün parçası olduğunu unutmamalıyız.

YAZALIM • Göçülen yurdun kıymeti, konulan yurtta bilinir. • Vatan, çalışkan insanların omuzları üzerinde yükselir. • Vatan sıhhat gibidir, kıymeti kaybedilince anlaşılır. • Yukarıdaki cümlelerde vatan ile ilgili neler anlatılmaktadır? Yazınız. • Sayfa: 123

YORUMLAYALIM • Halife Hz. Ömer, bir gece devlet işiyle meşgulken yanına bir kişi geldi ve özel bir • konuyu görüşmek istediğini söyledi. • Hz. Ömer hemen ayağa kalktı ve orada yanmakta olan kandili söndürüp başka bir kandil yaktı. Bu durumdan bir şey anlamayan misafir, Hz Ömer’e, • “Her ikisi de kandil, durup dururken birini söndürüp diğerini niçin yaktın? ” diye • sordu.

• Hz. Ömer, adama şu cevabı verdi: • “Söndürdüğüm kandil, millet parası ile alınmıştır. Seninle özel olarak görüşürken • onu kullanmaya hakkım yoktu. Onun için, o kandili söndürdüm. Kendi paramla aldığım • kandili yaktım. ” • Yukarıdaki metni milletin ortak malını tasarruflu kullanma açısından yorumlayınız.

• Vatanımız, bize atalarımızdan kalan bir mirastır. Bu miras, değerli bir emanettir. • Emanete sahip çıkmak; Allah’ın bize lütfettiği bu toprakları sevmek ve korumakla • gerçekleşebilir. Bu vatanı sevmek, insanlarını sevmektir. Fertleri birbirini seven bir • milleti, hiçbir şey yıldıramaz. Öyleyse birbirimizi korumalı ve zor zamanlarda, hiçbir • ayrım gözetmeden birbirimizin yardımına koşmalıyız.

• Mutlu ve huzurlu bir şekilde hayatımızı sürdürebilmek için birlik ve beraberlik içinde • hareket etmeliyiz. Zor zamanlarda birliğimizi bozacak davranışlardan kaçınmalıyız. • Toplum olarak karşılaştığımız zorlukları ancak bu şekilde aşabiliriz.

TAMAMLAYALIM • — Sınıfımızdaki arkadaşlarımızı çok seviyoruz. Birçok şeyi beraber • • • yapıyoruz. Bir arkadaşımızın başarısına hep beraber seviniyoruz. Birimiz üzülse hepimiz üzülüyoruz. Bireysel farklılıklarımızı zenginlik olarak görüyoruz. Öyleyse bu sınıfta olmaktan mutluyuz. — Vatanımızı ve milletimizi çok seviyoruz. Pek çok şeyi beraber yapıyoruz. Milletimizin başarısına hep beraber seviniyoruz. Birimiz üzülse hepimiz üzülüyoruz. Bireysel farklılıklarımızı zenginlik olarak görüyoruz. Öyleyse. . . . . Yukarıdaki boş bırakılan yeri doldurarak metni tamamlayınız.

Manevi Değerlerimizi Koruyup Saygı Gösteririz • Manevi değerler denilince neler anlıyorsunuz?

• Toplumlara, millet olma özelliği kazandıran önemli değerler vardır. Ancak bu değerlerle • ortak bir amaç ve bilinç oluşturulabilir. Bu bilinç, toplumun fertlerini birbirlerine • bağlar ve onları diğer toplumlardan ayırır. Bütün toplumlar, vazgeçilmez saydıkları • bu değerlerini, koruyup yaşatmaya çalışır ve bu yönde çaba gösterirler.

• Bizi birbirimize bağlayan kendimize özgü özelliklerimizi ve bize ait değerlerimizi bilmemiz gerekir. Kendi toplumunun değerlerinden habersiz olanlar zamanla, kendi toplumuna yabancılaşır. Bu durum ise birlikteliğimizi zedeler. Kendi değerlerimizi bilmemiz ve birbirimize saygı duymamız, birlikte huzur içinde yaşamamıza katkı sağlar. Saygı, sevgi ve kaynaşma ancak böyle gerçekleşir.

• Manevi değerlerimizin başında din gelir. Bunun yanında vatan, bayrak, İstiklâl • Marşı, şehitlerimiz, gazilerimiz ve kültürümüz de manevi değerlerimizi oluşturur. Bizi • biz yapan bu değerlere her zaman sahip çıkmalı, onları yaşatmak için çalışmalıyız. • Bizi birbirimize bağlayan ve bizi bir millet yapan bu değerlerdir. Dolayısıyla bu değerleri • her zaman canlı tutmalıyız.

4. 1. Bayrağımıza ve İstiklâl Marşı’mıza Saygı Duyarız • Bayrağa neden saygı duymalıyız?

• 1 -Bayrak bir vatan üzerinde var olmanın ve bağımsızlığın sembolüdür. • 2 -Bayrağımız bize, bağımsız bir vatan üzerinde birlikte yaşamanın anlam ve önemini hatırlatır. • 3 -O, Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlık sembolüdür. • 4 -Manevi değerlerimizden biridir.

• Bayrağımız, kırmızı renk üzerine yerleştirilmiş beyaz ay ve yıldızdan oluşur. Bayrağımızın, • bağımsızlığımızın sembolü olduğunu bilmeli ve ona karşı saygılı olmalıyız. • Onu, temiz tutmak için gereken özeni göstermeliyiz.

• Milletimiz, bayrağımızı göklerde dalgalandırmak için her türlü fedakârlıkta bulunmuştur. • Bu yüzden Mehmet kif Ersoy, “Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyet. ” • diyerek bayrak ve bayrağın temsil ettiği değerlerin önemini vurgulamıştır.

• İstiklâl Marşı’mız, bayrağımız gibi milletimizin ve bağımsızlığımızın simgesidir. Tarihimizi, • kültürümüzü, değerlerimizi ve atalarımızın kahramanlıklarını yansıtan yönlerinden • dolayı bu marş saygıya layıktır ve törenlerde hep beraber, coşkuyla söylenir. Her • milletin bayrağı ve millî marşı, kendisi için değerlidir. Bunun içindir ki diğer milletlerin • bayraklarına ve millî marşlarına da saygı duymamız gerekir.

• İstiklâl Marşı’mız, millî şairimiz Mehmet kif Ersoy tarafından yazılmıştır. Milletimizin • kahramanlığını ve bağımsızlık mücadelesini dile getiren marşımız, bu halkın esir edilemeyeceğinin • göstergesidir. İstiklâl Marşı aynı zamanda milletimizin örneği görülmemiş • bir dayanışma ile kazandığı Kurtuluş Savaşı’nı anlatan bir destandır.

• Bayrağımız göklerde dalgalandıkça ve İstiklâl Marşı’mız söylendikçe bağımsızlığımızın • değerini anlarız. Bu nedenle her ikisine saygı gösteririz. İstiklâl Marşı okunurken • onu dinler ve ona eşlik ederiz.

Gazilerimize Saygı Gösterir Şehitlerimizi Rahmetle Anarız • • • Bastığın yerleri “toprak!” diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı. Mehmet kif ERSOY Yukarıdaki şiirde “kefensiz yatan” ifadesiyle kimler kastedilmiştir?

• Allah yolunda, vatanı koruma uğrunda düşmanla savaşıp hayatta kalanlara gazi, • ölenlere ise şehit denir. • Vatan savunması önemlidir. Allah yolunda vatan için ölünebileceğini kanıtlayan şehitler, ülkesinin değerini yükselten kişilerdir. Bundan dolayı, şehitler ölmezler. Uğrunda öldükleri değere, hayat verirler.

• Şehitlik, hiçbir maddi değerle ölçülemeyecek kadar değerlidir. Bundan dolayı biz gazilerimize saygı gösterir şehitlerimizi rahmetle anarız.

En son askerine kadar şahadet şerbetini içen 57. Piyade Alayı bayram namazı sonrasında. . .

• Dinimizde şehitler önemli bir yere sahiptir ve onlardan övgüyle söz edilir. Bu konuda • Yüce Allah şöyle buyurur: “Allah yolunda öldürülenleri ölü saymayın, bilakis • Rableri katında diridirler. Allah’ın bol nimetinden onlara verdiği şeylerle sevinç • içinde rızıklanırlar. . . ” Bizler, şehitlerimizi kalplerimizde yaşatır ve onları her zaman • saygıyla anarız.

Askerlik Yapmak Vatan Borcumuzdur • • Askerlik; düşmanlara karşı, vatanımızı koruma ve savunma sanatıdır. Askerlik görevini yapanlar, dışarıdan gelecek saldırılara karşı yurdumuzu savunmakla görevlidirler. Tarih boyunca milletimiz, bu savunma görevinin değerini kavramış ve yerine getirmiştir.

• • • Yurt savunması, bir millet için vazgeçilmez bir görevdir. Bunu gerçekleştirmek için zamanı geldiğinde askerlik görevini yerine getirmeliyiz. Bunun, ülkemizi korumak için yapmamız gereken bir vatandaşlık görevi olduğunu unutmamalıyız.

• Sevgili Peygamberimiz “İki göz var ki • ateş onlara değmeyecektir. Bunlar Allah korkusundan ağlayan göz ve Allah yolunda • sınırda nöbet bekleyen göz. ” 5 buyurarak vatan için askerlik yapmayı kutsal bir • görev saymıştır.

• Atatürk askerliğe önem vermiş ve bu hususta “Millet ve kahraman çocuklarından meydana gelen ordu, o derece birbiriyle kaynaşmıştır ki dünyada ve tarihte bunun örneği çok enderdir. Bu millî görünüş ile daima övünebiliriz. ” demiştir. Atalarımız, vatan • savunmasının kutsal ve önemli olduğuna inanmış ve bu inanç, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında etkili olmuştur. Milletimiz topyekûn Kurtuluş Savaşı yıllarında aylarca • cepheden cepheye koşmuş ve vatan topraklarını işgalden kurtarmak için hiçbir fedakârlıktan kaçınmamıştır.

• Atatürk, Çanakkale Savaşları ve 1. Dünya Savaşı’nda görev yapmış ve daha • sonra vatanımızı işgalden kurtarmak için Kurtuluş Savaşı’nı başlatmıştır. Yıllarca cephelerde • bulunmuş ve düşmanla çarpışmıştır. Gerektiğinde vatanı uğruna canını ortaya • koymaktan kaçınmamıştır. Bütün bunlar onun vatan sevgisiyle dolu olduğunu • göstermektedir.

• Atatürk, yaptığı konuşmalarda pek çok kez vatanımıza ve milletimize duyduğu sevgiyi ve hayranlığı dile getirmiştir. • Örneğin o, bir sözünde şöyle demiştir: “Ben 1919 yılının Mayıs ayı içinde Samsun’a çıktığım gün, elimde maddî hiçbir kuvvet yoktu. Yalnız, büyük Türk milletinin asaletinden doğan ve benim vicdanımı dolduran yüksek ve manevi bir kuvvet vardı. İşte ben, bu ulusal kuvvete, bu Türk milletine güvenerek işe başladım.

PAYLAŞALIM “Bizim milletimiz vatanı için hürriyeti ve egemenliği için fedakâr bir halktır…” M. Kemal ATATÜRK, Atatürkçülük, C I, s. 49. Atatürk, yukarıdaki sözünde “fedakâr” kelimesiyle • neyi kastetmiş olabilir? Düşüncelerinizi • arkadaşlarınızla paylaşınız. • • •