6 BLM OKULDA NSAN KAYNAKLARI PERSONEL YNETM 4
6. BÖLÜM OKULDA İNSAN KAYNAKLARI (PERSONEL) YÖNETİMİ 4. 2. 2022 1
6. BÖLÜM KAZANIMLARI Bu bölümü başarıyla tamamlayanlar; • Personel/personel yönetimi kavramlarını tanımlayabilme, eğitim kurumlarında görev yapan personelin kimler olduğunu ve görevlerinin ne olduğunu öğrenebilme, • Eğitim kurumlarında çalışan personelin görev ve sorumluluklarına ilişkin mevzuat hakkında bilgi edinebilme, • Öğretmenlerin ve yöneticilerin atanma usul ve şartları, ceza ve ödülleri ile özlük haklarının neler olduğunu öğrenebilme, • İnsan kaynağını yetiştirmenin, eğitmenin ve geliştirmenin gereğini ve önemini kavrayabilme, kazanımlarını edinmiş olacaklardır. 4. 2. 2022 2
1 -PERSONEL KAVRAMI İngiliz- Amerikan sisteminde personel yönetimi kavramı “civil service” sözcüğü ile ifade edilmekte ve bu kavramla personel rejimi ve kamu memurlarının tümü anlatılmak istenmektedir. 4. 2. 2022 3
PERSONEL KAVRAMI Fransızlar benzer şeyi anlatmak için “fonction publique” kamu görevi sözcüklerini kullanmakta ve bununla da kamu hizmetinde çalışan personelin tümü kastedilmektedir. Bu kavramlar yalnız çalışan memurlar-ın tümünü değil, aynı zamanda yönetimleri düzenleme ve iyileştirme ilgili tüm kuralları içermektedir. 4. 2. 2022 4
PERSONEL KAVRAMI Personel yönetimi, örgütün işlevlerini ve gayelerini yerine getirecek ve en fazla etkinliği sağlayacak bir tarzda üstün bir işgücünü kazanma, geliştirme ve koruma sanatıdır. Personel yönetimi, bir örgütte çalışan insanlarla ve onların örgüt içindeki ilişkileriyle ilgili yönetim türüdür 4. 2. 2022 5
EĞİTİM KURUMLARNDA GÖREV YAPAN PERSONELİN GÖREVLERİ Öğretmenler: Öğretmen, genel kültür, özel alan ve pedagojik formasyon eğitimi alarak yetişmiş ve adaylık döneminden sonra her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında eğitim-öğretim ve bununla ilgili yönetim hizmetlerini yürüten kişidir. 4. 2. 2022 6
Temel Eğitime Destek Projesinin “Öğretmen Eğitimi” bileşeni kapsamında yapılan çalıştaylar sonucunda öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri; A. Kişisel ve Meslekî Değerler - Meslekî Gelişim, B. Öğrenciyi Tanıma, C. Öğrenme ve Öğretme Süreci, D. Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme, E. Okul-Aile ve Toplum İlişkileri, F. Program ve İçerik Bilgisi, olmak üzere 6 ana yeterlik alanı, bu yeterliklere ilişkin 31 alt yeterlik ve 233 performans göstergesinden oluşmaktadır). 4. 2. 2022 7
Yeterlik: Bir meslek alanına özgü görevlerin yapılabilmesi için gerekli olan mesleki bilgi, beceri ve tutumlara sahip olma durumudur. Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri: Öğretmenlik mesleğini etkili ve verimli biçimde yerine getirebilmek için sahip olunması gereken genel bilgi, beceri ve tutumlardır. Alt Yeterlikler: Bir genel yeterliliği yerine getirebilmek için gerekli bilgi, beceri ve tutumlardır. Performans göstergesi: Yeterliklerin gerçekleşip gerçekleşmediğinin delili olabilecek ölçülebilir davranışlardır. 4. 2. 2022 8
Yöneticiler: Okul yöneticileri; öğretmenlere, öğrencilere, velilere ve çevreye eğitim ve öğretimde liderlik yapar, verimliliğin artırılmasına, ekip ruhunun oluşturulmasına, okulun çevreyle bütünleşmesine ve kurum kültürünün geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapar, okulu hizmete hazır durumda bulundurur. 4. 2. 2022 9
Müfettişler: 6528 sayılı Kanuna göre, İl millî eğitim müdürlükleri bünyesinde oluşturulan Maarif Müfettişleri Başkanlığında Maarif Müfettişleri ve Maarif Müfettiş Yardımcıları istihdam edilir. Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik Ve Denetim Başkanlığı ile Maarif Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği’ne göre iş ve işlemler yürütülmektedir. 4. 2. 2022 10
Eğitime yardımcı personel: Bakım, onarım ve uygulama sınıfları dâhil alanlarıyla ilgili hizmetleri yürütmek, eğitim ve öğretim etkinliklerinde öğretmenlere yardımcı olmak için teknisyen, kütüphane memuru, şoför, hizmetli, bahçıvan, kaloriferci, gece bekçisi, koruma memuru veya güvenlik görevlisi, ambar memuru, hemşire, aşçı ve aşçı yardımcısı olarak görevlendirilen personeldir. 4. 2. 2022 11
• Destek eğitim personeli, uzman ve usta öğreticiler: Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında uzman ve usta öğreticiler okul müdürünün düzenleyeceği esaslara uygun şekilde çalıştırılabilir. 4. 2. 2022 12
Özel eğitimci: Alanı özel eğitim uzmanlığı olan ve öğrencilerin sorunlarının çözümünde gerekli önlemlerin alınması için yardımcı olan personel. Yönetim İşleri ve büro memurları: Müdür veya müdür yardımcıları tarafından kendilerine verilen yazı ve büro işlerini yaparlar. 4. 2. 2022 13
Okul Rehber Öğretmeni (Psikolojik Danışman): Eğitim-Öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren, üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personel. Geçici Personel: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası kapsamında bir yıldan az süreli veya mevsimlik olarak belli görevlerde çalıştırılandır (Disiplin Amirleri ve Muhakkikler için Soruşturma Rehberi, 2008: 20). Sözleşmeli Personel: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olan ve bu Kanunun 4/B maddesi kapsamında yer işlerde geçici olarak çalıştırılan, işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlisidir 4. 2. 2022 14
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu: Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler. Sınıflandırma: Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır. 4. 2. 2022 15
657 DMK’ ya tabi kurumlarda çalışan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir. 1. Genel İdare Hizmetleri Sınıfı 2. Teknik Hizmetler Sınıfı 3. Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı 4. Eğitim Ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı 5. Avukatlık Hizmetleri Sınıfı 6. Din Hizmetleri Sınıfı 7. Emniyet Hizmetleri 8. Yardımcı Hizmetler Sınıfı 9. Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı 10. Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfı 4. 2. 2022 16
BAZI KAVRAMLAR Kariyer: Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanını sağlamaktır. Liyakat: Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır. 4. 2. 2022 17
BAZI KAVRAMLAR Memur: Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır. Tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır. 4. 2. 2022 18
Sözleşmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir. 4. 2. 2022 19
Geçici personel: Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir. 4. 2. 2022 20
Devlet Memurlarının Ödevleri ve Sorumlulukları 1. Sadakat 2. Tarafsızlık ve devlete bağlılık 3. Davranış ve işbirliği: 4. Yurt dışında 5. Amir durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları. 6. Devlet memurlarının görev ve sorumlulukları 7. Kişisel sorumluluk ve zarar 8. Kişilerin uğradıkları zararlar 9. Mal bildirimi: 10. Basına bilgi veya demeç verme 11. Resmi belge, araç ve gereçlerin yetki verilen mahaller dışına çıkarılmaması ve iadesi 4. 2. 2022 21
Devlet Memurlarının Genel Hakları 1. Uygulamayı isteme hakkı 2. Güvenlik 3. Emeklilik 5. Müracaat, şikayet ve dava açma 6. Sendika kurma: Yeniden düzenleme 7. İzin 8. Kovuşturma ve yargılama 9. İsnat ve iftiralara karşı koruma 4. 2. 2022 22
Devlet Memurlarına Uygulanan Yasaklar 1. Toplu eylem ve hareketlerde bulunma yasağı • 2. Grev yasağı • 3. Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı • 4. Hediye alma, menfaat sağlama • 5. Denetimindeki teşebbüsten menfaat sağlama yasağı • 6. Gizli bilgileri açıklama yasağı 4. 2. 2022 23
Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 5. Maddesine göre; a)Atama ve yer değiştirme işlemlerinde eğitim kurumlarının atama yapılacak alanlarda boş norm kadrosunun bulunması, b) Yer değiştirmelerde öğretmenin hizmet puanına göre işlem yapılması, c) Öğretmenliğe ilk defa atanacaklarda, öğretmenlik için Kamu Personel Seçme Sınavından alınan ve Bakanlıkça alanlar itibarıyla belirlenen puan üstünlüğü, ç) Açıktan ve kurumlar arası atama yoluyla öğretmenliğe atanacaklarda, öğretmenlikteki hizmet süresi öncelikli olmak üzere memuriyetteki hizmet süresi esas alınır. 4. 2. 2022 24
Öğretmen kadrolarına atama çeşitleri şunlardır: a) İlk atama, b) Kurum içi ilk atama, c) Kurumlar arası ilk atama, ç) Açıktan atama, d) Kurum içi yeniden atama, e) Kurumlar arası yeniden atama, f) Açıktan ilk atama 4. 2. 2022 25
Öğretmenlik görevine atanacaklarda aranan özel şartlar-1 Öğretmenlik görevine atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartlar yanında Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’ ne göre aşağıda belirtilen özel şartlar da aranır: a) Mezun olduğu yüksek öğretim programının Talim ve Terbiye Kurulunun öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararlarına göre atanacağı alana uygun olmak, b) Bakanlıkça veya Bakanlık ile Yükseköğretim Kurulu işbirliği çerçevesinde açılan Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans, Pedagojik Formasyon, İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Sertifikası ve İngilizce öğretmenliği için İngilizce Öğretmenliği Sertifikası programlarından birini başarıyla tamamlamış olmak, 4. 2. 2022 26
Öğretmenlik görevine atanacaklarda aranan özel şartlar-2 c)Yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olanlar bakımından, öğreniminin ve pedagojik formasyon belgesinin yurt içindeki yüksek öğretim kurumlarına veya programlarına denkliği yapılmış olmak, ç)Sağlık durumunun Türkiye'nin her bölge ve iklim şartlarında öğretmenlik görevini yapmasına engel olmadığını tam teşekküllü hastanelerden son altı aylık süre içinde alacağı Sağlık Kurulu Raporu ile belgelendirilmek, bedensel engelli adaylar bakımından; bedensel engelinin öğretmenlik görevini yürütmesine engel olmadığına Bedensel Engeli Değerlendirme Komisyonunca karar verilmiş olmak, 4. 2. 2022 27
Öğretmenlik görevine atanacaklarda aranan özel şartlar-3 d) Öğretmenliğe ilk defa atanacaklar bakımından başvuruların ilk günü itibarıyla kırk yaşından gün almamış olmak, e ) Bakanlık kadrolarına ilk defa öğretmen olarak atananlardan öğrenimleri süresince en az üç kredilik bilgisayar eğitimi almış olmak veya Bakanlık onaylı bilgisayar kullanım belgesine sahip olmak, f) Kamu Personel Seçme Sınavında atanacağı alan için Bakanlıkça belirlenen taban puan ve üstünde puan almış olmak, 4. 2. 2022 28
Öğretmenlik görevine atanacaklarda aranan özel şartlar-4 g) Adaylık dönemi içinde sağlık durumu hariç, görevine son verilenlerden son başvuru tarihine göre üç yılını doldurmuş olmak, Öğretmenliğe ilk defa atanacaklarda, öğretmenlik için Kamu Personel Seçme Sınavından alınan ve Bakanlıkça, alanlar itibarıyla belirlenen puan üstünlüğü aranmaktadır. 4. 2. 2022 29
Memurların Genel Durum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi Olumsuz sicil Takdirname Disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller Devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır: A. Uyarma: Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. B. Kınama: Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. C. Aylıktan kesme: Memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. D. Kademe ilerlemesinin durdurulması: Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1 - 3 yıl durdurulmasıdır. E. Devlet memurluğundan çıkarma • • 4. 2. 2022 30
Sosyal Haklar ve Yardımlar • • • 4. 2. 2022 1. Emeklilik hakları 2. Hastalık ve analık sigortası 3. Yeniden işe alıştırma 4. Memurların sosyal tesis ihtiyaçları 5. Devlet memurları için konut kredisi 7. Öğrenim bursları ve yurtları 8. Aile yardımı ödeneği 9. Ölüm yardımı ödeneği 10. Cenaze giderleri 11. Giyecek yardım 12. Yiyecek yardımı 31
Personelin izlenmesi ve Denetlenmesi • • 4. 2. 2022 Genel Denetim Öğretmen-Personel Denetimi Sınav Denetimi Kurs ve Seminer Denetimi ve Değerlendirme Raporu: 32
İNSAN KAYNAĞINI GELİŞTİRME Örgütlerde eğitimi gerektiren birincil etken örgütsel değişmedir. Örgütlerde işgörenlerin teknik ve uzmanlık, kavramsal ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu becerilerin geliştirilmesini zorunlu kılan nedenler şunlardır; • a) Teknik ve uzmanlık becerileri • b) Kavramsal beceriler • c) İletişim becerileri 4. 2. 2022 33
- Slides: 33