5 HAFTA ARATIRMALARDA LME SORUNU VE KULLANILAN LEKLER

5. HAFTA: ARAŞTIRMALARDA ÖLÇME SORUNU VE KULLANILAN ÖLÇEKLER

ÖLÇME VE ARAŞTIRMA Ölçme verilerin, değişkenlerin adlandırılması, numaralandırılması, sıralanması ve boyutlandırılmasıdır. Anlamak ölçme ile başlar, kavramlar ve kuramlar oluşturarak devam eder. Ölçmek bir niteliğin gözlemlenip gözlem sonucunun sayı veya başka bir işaretle gösterilmesidir. 2

ÖLÇEK NEDİR? ÖLÇEK TÜRLERİ-1 KATEGORİK ÖLÇÜMLER SAYISAL ÖLÇÜMLER SÖZCÜKLERLE ÖLÇÜMLER GRAFİKSEL (RESİMLERLE) ÖLÇÜMLER 3

KATEGORİK ÖLÇÜMLER: Nitelikli değişkeni olur Sınırlı sayıda değer alabilir İki ve daha fazla niteliği yanıstmak üzere kullanılan yapay ölçeklerdir Nomial ve sıralı ölçeklerin kullanıldığı durumları yansıtır. 4

SAYISAL ÖLÇÜMLER: Nitel ve gerçek değerleri yansıtırlar Yapay olarak araştırıcı tarafından oluşturulmazlar Gerçek miktarları ve değerleri gösterirler Interval ve sıralı ölçekler buna örnektir 5

SÖZCÜKLERLE ÖLÇÜMLER: Düşünce, tutum ve duyguların kelimelerle ifade edilmesi, sıralanması veya yaptığı çağrışımın ortaya konulmasıdır Katılıyorum, fikrim yok, katılmıyorum gibi ifadelerle ölçeklendirilir 6

GRAFİKSEL (RESİMSEL) ÖLÇÜMLER: Çeşitli resim veya şekillerin anlamlandırılması ve ilgili sözcüklerle eşleştirilmesi yoluyla yapılan ölçümlerdir 7

ÖLÇEK TÜRLERİ-2 SÜREKLİ ÖLÇEKLER TEKLİ ÖLÇEKLER ÇOKLU ÖLÇEKLER KARŞILAŞTIRMALI ÖLÇEKLER 8

ÖLÇEK TÜRLERİ-2 9

KARŞILAŞTIRMALI ÖLÇEKLER Eşli karşılaştırmalar, sıralamalar ve sabit toplam (100) üzerinden puanlı karşılaştırmalar şeklinde yapılır Karşılaştırmalı olmayan ölçeklerde sürekli sıralama (1’den 100’e a kadar) ve maddeleştirilmiş sıralama yoluyla yapılır Likert tipi ölçekler, semantik farklılaştırma ve stapel ölçekler bu grupta yer alır. 10

Kaynaklar: Rauf Arıkan, Araştırma Yöntem ve Teknikleri, Nobel Yay. , Ankara, 2011 Ali Yıldırım, Hasan Şimşek, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay. , Ankara, 2011 11