4 vwo 3 GEBIEDEN ZuidAmerika Paragraaf 3 6

4 vwo 3 GEBIEDEN Zuid-Amerika Paragraaf 3. 6 t/m 3. 10 3. 6 De ontwikkeling van de economie © Noordhoff Uitgevers 2016

De ontwikkeling van de economie 1 Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 6 De ontwikkeling van de economie is in te delen in drie periodes: o Economische stagnatie o Snelle economische groei o Onzekere economische toekomst

De ontwikkeling van de economie 2 Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 6 De ontwikkeling van de economie Economische stagnatie Economische groei Onzekere toekomst Negatieve handelsbalans Stijgende grondstofprijzen Afkoeling Chinese economie Komst mno’s Wereldwijde recessie (Te) snelle tertiairisering Bedreiging bereikte sociale verbeteringen Mislukte importsubstitutie Fragmentarische modernisering Dé-agrarisatie Sinds de koloniale tijd wordt de economie van Zuid-Amerika gekenmerkt door een tweedeling. Het bestaan van moderne sectoren in de economie naast traditionele sectoren heet economische dualisme.

4 vwo 3 GEBIEDEN Zuid-Amerika Paragraaf 3. 6 t/m 3. 10 3. 7 Economische integratie en infrastructuur © Noordhoff Uitgevers 2016

Economische integratie/infrastructuur 1 Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 7 Economische integratie en infrastructuur Adviezen van de Wereldbank om concurrerender te worden. Investeer in: 1. Infrastructuur, want te hoge transportkosten 2. Bestuur, want corruptie remt economie 3. Onderwijs, want gebrekkig / niet efficiënt 4. Exportvalorisatie, want eenzijdige export kwetsbaar

Economische integratie/infrastructuur 2 Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 7 Economische integratie en infrastructuur In Europa blijft 70% van de export op het eigen continent: in Zuid-Amerika 25 % Economische integratie begint met integratie infrastructuur

Economische integratie/infrastructuur 3 Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 7 Economische integratie en infrastructuur IIRSA met hulp van China Aanleg internationale ontwikkelingsassen Voordelen: • Lagere transportkosten • In alle plannen om stroomgebieden met elkaar te verbinden wordt de aanleg van waterkrachtcentrales meegenomen. Integratie economieën Nadelen: • • • Bedreiging inheemse economieën Ontbossing (biodiversiteit) Landgrabbing

Bondgenootschappen Gebieden. Zuid-Amerika> 3. 7 Economische integratie en infrastructuur In 2008 sloegen de 12 Zuid-Amerikaanse landen de handen ineen om op termijn tot een soort Europese Unie te komen. De optelsom van deze drie al bestaande bondgenootschappen leidde tot de: UNASUR

4 vwo 3 GEBIEDEN Zuid-Amerika Paragraaf 3. 6 t/m 3. 10 3. 8 Politieke ontwikkelingen © Noordhoff Uitgevers 2016

Politieke ontwikkelingen 1 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 8 Politieke ontwikkelingen De meeste Zuid-Amerikaanse landen ontwikkelden zich in de postkoloniale periode van kwetsbare democratieën via oligarchie, populistische regeringen en dictatuur naar meer stabiele democratische landen. In de koloniale tijd is de kiem gelegd voor de huidige etnische en raciale tegenstellingen en grensconflicten.

Politieke ontwikkelingen 2 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 8 Politieke ontwikkelingen Na het ineenstorten van de dictaturen eind jaren ‘ 80 kozen veel landen voor een politiek van neoliberalisme Kenmerken: • • Hierdoor nam de sociale en regionale ongelijkheid enorm toe. Reacties burgers leiden tot: Privatisering Bezuinigen op overheidsuitgaven Deregulering Vrijhandel o Bottum-up democratisering o Sociale participatie

Ontwikkelingen Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 6 t/m 3. 8 Samenvatting o Door diversificatie proberen de Zuid -Amerikaanse landen minder afhankelijk te worden van de export van grondstoffen. o Economische integratie begint met infrastructurele integratie. De aanleg van ontwikkelingsassen kent voor- en nadelen. o De meeste Zuid-Amerikaanse landen ontwikkelden zich in de postkoloniale periode richting stabiele democratieën. o Wat betreft ‘good governance’ hebben veel landen echter nog een lange weg te gaan.

4 vwo 3 GEBIEDEN Zuid-Amerika Paragraaf 3. 6 t/m 3. 10 3. 9 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-cultureel © Noordhoff Uitgevers 2016

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 1 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 9 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-cultureel Welke ontwikkeling is zichtbaar? Afnemende bevolkingsgroei / opschuiven in demografisch transitiemodel Komt deze ontwikkeling overeen met Zuid-Amerika? Ja, ook in Zuid-Amerika dalen de vruchtbaarheidscijfers

4 vwo 3 GEBIEDEN Zuid-Amerika Paragraaf 3. 6 t/m 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch © Noordhoff Uitgevers 2016

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 2 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke ontwikkeling is zichtbaar? De kleinere en middelgrote steden zijn vooral de motoren van de economische groei. Komt deze ontwikkeling overeen met Zuid-Amerika? Ja, dit is eveneens in Zuid. Amerika het geval.

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 3 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke maatschappelijk verschijnsel is in deze foto zichtbaar? Corruptie Nadeel: Rem op economische ontwikkeling Is dit ook een probleem in Zuid-Amerika? Ja, corruptie is ook een groot probleem in Zuid-Amerika

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 4 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Kenmerk Zuid. Amerika Zuidoost. Azië Ligging op oostelijk halfrond x Grotere culturele diversiteit x Grote relatieve afstanden x Eerder onafhankelijk x Aanvankelijk veel grensconflicten beide x x Hogere verstedelijkingsgraad Bevolkingsgroei megasteden neemt relatief af x ‘Good-governance’ is nog een verbeterpunt x

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 5 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke ontwikkeling is in deze Zuid. Amerikaanse staten zichtbaar? Dé-agrarisatie Komt deze ontwikkeling overeen met Zuidoost-Azië? Ja, ook in Zuidoost-Azië is er sprake van uitstoot van arbeidskrachten in de landbouw

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 6 Gebieden> Zuid-Amerika> Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Wat zie je als je Zuidoost-Azië vergelijkt met Australië? De economische vrijheid is nog niet zo groot als in het Westen (Australië) Komt dit patroon overeen met dat van Zuid-Amerika? Ja, op het linker kaartje zie je hetzelfde patroon Neemt de deregulering in beide gebieden toe of af? Toe

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 7 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Is de werking van het Vliegende Ganzenmodel in de regio zichtbaar? Komt deze ontwikkeling overeen met Zuid-Amerika? Jawel, de economisch zwakkere landen in de regio groeien relatief sneller. Ja, ook in Zuid-Amerika gebeurt dit.

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 8 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke verschijnselen zijn op deze foto zichtbaar? Fragmentarische modernisering / grote informele sector. Komt deze ontwikkelingen overeen met Zuid-Amerika? Jawel, ook Zuid-Amerika kent fragmentarische modernisering en een grote informele sector. Wat is de oorzaak? Ongelijke toegang tot hulpmiddelen om te moderniseren (kennis, krediet, recht).

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 9 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke ontwikkeling is zichtbaar? Grote regionale ongelijkheid Komt deze ontwikkeling overeen met Zuid -Amerika? Ja, ook Zuid-Amerika kent grote regionale ongelijkheid Neemt dit door de globalisering toe, af of blijft dit gelijk? Toe

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 10 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-economisch Welke ontwikkeling is op deze foto van Jakarta zichtbaar? Ruimtelijke segregatie / ontstaan krottenwijken Komt deze ontwikkeling overeen met Zuid-Amerika? Ja, ook in Zuid-Amerikaanse steden zie je deze ontwikkelingen Wat is de oorzaak? (te) snelle verstedelijking

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 11 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 9 en 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-cultureel en sociaal-economisch Kenmerk Zuid. Amerika Zuidoost. Azië beide Grote regionale ongelijkheid tussen en binnen landen x Erfenis van een koloniale infrastructuur x Fragmentarische modernisering x Mislukte importsubstitutie x x Betere regionale infrastructuur Geringere diversificatie economie x

Zuid-Amerika t. o. v. Zuidoost-Azië 12 Gebieden> Zuid-Amerika> 3. 9 en 3. 10 Vergelijking van Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië: sociaal-cultureel en sociaal-economisch Kenmerk Zuid. Amerika Zuidoost. Azië Toenemende rol van China in dit gebied x Lang gevangen in de periferie-rol Grootste afhankelijkheid export grondstoffen beide x x Overgang naar een vrije markteconomie x Betere logistiek x Kleinere sociale ongelijkheid x