3 Konu Antropolojik Yntemin Bir Paras Olarak Grsel

3. Konu Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi 1930‘larda fotoğrafla arasındaki ilişki bu yu k ölçu de kırılan etnografinin fotoğrafı yeniden gu ndemine alması için 1970’lere kadar beklemesi gerekecektir. Yukarıda da belirtildiği u zere 1970’lere gelindiğinde sosyal ve beşeri bilimler açısından toplumsal ve ku ltu rel yaşamı anlama ve tanımlama açısından yeni bir döneme girilmiştir. Bu değişim literatu rde “ku ltu rel dönu şu m” olarak adlandırılmaktadır (Rose, 2007). Bu bağlamda sosyolojinin ve antropolojinin görsel imgelerle kurmuş olduğu ilişki de yeniden ele alınmıştır. Modernitede görmek ve bilmek arasında kurulan doğrudan ilişki 6, postmodern dönemde kırılmış ve yerine görsel imgelerin ku ltu rel temsiller olarak değerlendirildiği yeni bir su reç ortaya çıkmıştır.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi 1980’li yılların ortalarından itibaren antropolojinin klasik konularını ikinci plana bırakarak kendisine yönelmiş olduğunu görmek mu mku ndu r. 1986 yılında George E. Marcus ve Michael J. Fisher’ın yayınladığı Anthropology as Cultural Critique ve yine 1986’da yayınlanan, editörlu ğu nu James Clifford ve George Marcus’un yaptığı Writing Culture –The Poetics and Politics of Ethnography adlı çalışmalar, antropolojinin gu ndemini uzun su re meşgul edecek epistemolojik tartışmaların önu nu açmıştır. Clifford ve Marcus’un (1986) çalışması, antropologları sunumlarının epistemolojik temellerine daha dikkatli bakmaları konusunda uyarırken

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Clifford ve Marcus’un (1986) çalışması, antropologları sunumlarının epistemolojik temellerine daha dikkatli bakmaları konusunda uyarırken bir yandan da yeni tu rden bilme biçimlerinin etnografik çalışmaya dâhil edilmesi konusunda etnografları cesaretlendirmiştir. Böylelikle uzun yıllar ana akım antropoloji içinde kendine yer bulamayan fotoğraf, yeniden tartışılabilir hale gelmiştir. Fotoğraf açısından elde edilen bu ivme, yalnızca antropoloji gu ndemiyle sınırlı kalmamıştır. Fotoğraf, etnografik çalışma dışında da nitel araştırmalarda yeni bir araştırma tasarımı olarak göru ntu temelli araştırmalar (Image-based research) içinde kendisine yeni bir çıkış alanı yakalamıştır.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi 1980 ve 1990’larda antropolojiyi krize su ru kleyen tartışmaların içinde görsel imgeler ve bunların kullanımına ilişkin etnografik pratik de önemli bir yer tutmaktadır. Öyle ki, her tu rden öznel bilmeye, öznel etkiye kapalı olduğu du şu nu len ve bu yu k ölçu de Malinowski’nin etnografiye getirdiği bakış açısından kaynaklanan “klasik etnograf miti” yine tam da Malinowski’nin alan çalışmasında elde edilen fotoğraflardan yola çıkılarak eleştirilmiştir.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Bu tartışmalar ışığında denilebilir ki, görsel imgeler, artık gerçekliğin doğrudan birer sunumu ve nesnelerin aslına uygun temsilleri olarak değil farklı görme biçimleri tarafından oluşturulmuş, anlamaya ve yorumlamaya dönu k ku ltu rel temsiller, ku ltu rel metinler olarak kabul edilmektedir. Bu doğrultuda David Mac. Dougall, görsel antropolojinin sağlayacağı imkânları şöyle vurgulamktadır: “Bu tu r bir değişimin epistemolojik ve yöntembilimsel çıkarımları önemlidir. Bunlar, antropolojinin bir kelimeler disiplinli olarak baskın eğiliminin geçici olarak durdurulmasını ve sadece sözel olamayan yollarla ulaşılabilen anlayışlar ışığında antropolojik bilginin belirli kategorilerini yeniden du şu nmeyi içerir.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Antropolojik sorulara yanıt arama çabası olarak etnografik çalışmanın -ku ltu rel yaşamın doğası gereği- yalnızca dil ile kavranan ve dil ile ifade edilebilen bir yöntemsel su reç olması du şu nu lemez. Auge ve Colleyn (2005) bu durumu şöyle özetlemektedir: “Dolayısıyla, sosyal yaşam ve bilişsel su reçler çok bu yu k ölçu de dile bağlı değildir ve hatta dille açıklanmaları çok zordur bunların. Bu basit olgu, klasik etnografi yöntemlerine paralel olarak, fotoğraf ve görsel-işitsel kayıtlara da başvurulması gerekliliği du şu ncesini ön plana çıkarır” (Auge ve Colleyn, 2005: 58). Auge ve Colleyn’in yönteme dair dikkat çektiği nokta, antropolojinin bir alt alanı olarak görsel antropolojinin de temel dayanağını oluşturmaktadır.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Görsel antropoloji, ku ltu ru n bazı yönlerinin çeşitli dışa vurumlarla ortaya çıktığı ve bunların gözlenebilir, göru ntu lenebilir ve böylelikle anlaşılabilir olduğu varsayımından hareket etmektedir. Maddî ku ltu r u ru nleri de dâhil olmak u zere ku ltu rel anlam içeren her tu rden görsel dışa vurum ve temsil, görsel iletişim ve ku ltu rel pratik görsel antropolojinin ilgi alanına girmektedir.

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Bu konuların çalışılmasında izlenen farklı yolları Marcus Banks (2005), “antropolojide görsel araştırma yöntemleri” başlığı altında temel olarak u ç kategoriye ayırır: a) Üzerinde çalışılan ku ltu re dair görsel imgeler u retmek (visual ethnography), b) Var olan görsel imgeleri analiz etmek (visual analysis), c) Üzerinde çalışan ku ltu ru n u yesi olan insanlarla birlikte o ku ltu re dair görsel imgelerin u retimi (collaborative ethnography).

Antropolojik Yöntemin Bir Parçası Olarak Görsel Etnografi Gillen Rose Visual Methodologies adlı çalışmasında bir araştırma metodolojisi seçmenin, bir araştırma sorusu oluşturmak ve cevap için belli araçları ortaya koymak olduğunu söyler (Rose, 2007: 1). Etnografik bir çalışma söz konusu olduğunda ortaya konulan araştırma soruları, çoğunlukla birbirinden farklı yöntemsel araçları bir arada kullanmayı gerektirir.