27 NMRL MKTB SNF AD SOYAD RSUL LYEV

27 NÖMRƏLİ MƏKTƏB SİNİF AD, SOYAD : RƏSUL ƏLİYEV, Rəvan Mammedov

FƏNN – RİYAZ İYYAY MÖVZ U– KƏSRL ƏR

Düzgün olanı seçin Pifaqor Enişteyn Üçbucaq Dairə Kvadrat 1 2 3 3 Beşbucaq

DÜZGÜN KƏSR QARIŞIQ KƏSR KESR HAQQINDA BİLİKLERİNİ YOXLA ADİ KƏSR http: //learnin gapps. org/dis play? v=pxpbh rdq 216 DÜZGÜN OLMAYAN KƏSR ONLUQ KƏSİRLƏR DÖVRÜ ONLUQ KƏSRLƏR

KƏSRLƏR TƏRİF : a b bölən şəklində iki natural ədəd ilə yazılan ədədlərə deyilir. surət məxrəc bölünən KƏSRİN MƏXRƏCİ 0 OLA BİLMƏZ

DÜZGÜN VƏ DÜZGÜN OLMAYAN KƏSRLƏR

DÜZGÜN KƏSRLƏR DÜZGÜN OLMAYAN KƏSRLƏR SURƏTİ MƏXRƏCİNDƏN KİÇİK OLAN KƏSRLƏRƏ DÜZGÜN KƏSRLƏR DEYİLİR. SURƏTİ MƏXRƏCİNDƏN BÖYÜK OLAN KƏSRLƏRƏ DÜZGÜN OLMAYAN KƏSRLƏR DERİLİR. 43 47 7 9 2 7 1 5 8 13 5 4 31 29 7 5 3 2 7 3

DÜZGÜN OLMAYAN KƏSRİN QARIŞIQ ƏDƏD KİMİ YAZILMASI Düzgün olmayan kəsrin surətini məxrəcinə böldükdə qismət tam hissə, qalıq surət əvvəlki məxrəci də məxrəc olur. Bu ədədlərə qarışıq ədədlər deyilir. 5/4 5 4 1 tam 1 qalıq 1 tam 1/4

KƏSRRİN ƏSAS XASSƏSİ

Kəsrlərin müqayisəsi 1 3 1 5 5 3 4 12 5 4 5 20 5 4 20 20 KƏSİRLƏRİN MƏXRƏCİ BƏRABƏR OLDUQDA SÜRƏTİ BÖYÜK OLAN KƏSR BÖYÜKDÜR

KƏSRLƏRİN TOPLANMASI VƏ ÇIXILMASI 1 Kəsirlərin məxrəcləri ən kiçik ortaq məxrəcə gətirilir. 2 Sürətləri toplanıb (çıxılıb) sürətdə yazılır, məxrəci isə olduğu kimi qalır. 3 Kəsr qarışıq ədəd şəklində yazılıbsa, tam toplanır (çıxılır). Sonra kəsr hissələr toplanaraq (çıxılaraq) tam hissələrin cəminə əlavə olunur. 4/3+5/1 3· 3/4· 3+5/12 9/12+5/12 14/12 1 tam 1/12

KƏSRLƏRIN VURULMASI

TƏRİF: Kəsri kəsrə vurmaq üçün sürətlərini vurub sürətdə, məxrəclərini vurub məxrəcdə yazmaq lazımdır. Və sonda kəsrlər ixtisar olunur. 3/4· 2/5 3· 2/4· 5 6/20 3/10

KƏSRLƏRIN BÖLÜNMƏSI

TƏRİF: Kəsrin tərsini tapmaq üçün bu kəsrin sürət və məxrəcinin yerini dəyişmək lazımdır. a/b kəsrinin tərsi b/a- bərabərdir. 3/5: 9/10 3/5· 10/9 2/3

ONLUQ KƏSRLƏR

TƏRİF: Məxrəcləri 10, 1000 və. s. Olan kəsrlərə onluq kəsrlər deyilir. Onluq kəsrlər vergülün köməyi ilə yazılır Minliklər Yüzlüklər Onluqlar Təkliklər ondabir yüzdəbir mində bir Ommində bir Yüzmində bir 1000 100 2 10 4 1 1/10 5 3 1/100 4 1/1000 7 1/10000 1/000000

ONLUQ KƏSSRLƏRİN MÜQAYİSƏSİ

1. Tam hissələri müxtəlif olan iki kəsrdən tam hissəsi kiçik olan onluq kəsr kiçık, tam hissəsi böyük olan onluq kəsr isə böyükdür. Məsələn: 245, 230 > 145, 575 2. Tam hissələri eyni olan iki kəsri müqayisə etmək onluq işarələrinin sayını bərabərləşdirmək lazımdır. Məsələn: 145, 152 > 145, 147 olur, çünki 152 > 147

ONLUQ KƏSRLƏRIN YUVARLAQLAŞDIRILMASI

QAYDA: Onluq kəsri müəyyən bir mərtəbəyə qədər yuvarlaqlaşdırda bu mərtəbədən sonrakı ilk rəqəm 5, 6, 7, 8 və ya 9 olarsa, bu mərtəbədəki rəqəm bir vahid artırılır və sonrakı onluq işarələr atılır. Sonrakı ilk rəqəm 0, 1, 2, 3 və ya 4 olarsa, bu mərtəbədəki rəqəm dəyişmir və sonrakı onluq işarələr atılır. Məsələn: 345, 247 345, 2

ONLUQ KƏSRLƏRIN TOPLANMASI

QAYDA : Onluq kəsirləri topladıqda eyniadlı mərtəbələr alt-alta yazılır. Onluq kəsrlər vergülləri nəzərə alınmadan natural ədədlər kimi toplanır. Alınan cəmdə vergül toplananlardakı altından qoyulur. Məsələn: 2, 45 3, 37 5, 82

ONLUQ KƏSRLƏRIN ÇIXILMASI

QAYDA: Onluq kəsrləri çıxdıqda eyniadlı mərtəbələr altalta yazılır. Onluq işarələrin sayı müxtəlifdirsə, sonuna sıfır (0) yazmaqla eyniləşdirilir. Kəsrlər vergüllər nəzərə alınmadan natural ədədlər kimi çıxılır. Vergül azalan və çıxılan kəsrlərdəki vergüllərin altından qoyulur. Məsələn: 27, 348 2, 504 24, 844

ONLUQ KƏSRLƏRIN VURULMASI

Vergüllər nəzərə alınmadan natural ədədlər kimi vurulur. Cavabda sağ tərəfdən başlayaraq vergüllə vuruqlarda birlikdə olan qədər onluq içarə ayrılır. Məsələn: 4, 47 3, 5 235 141 16, 45

ONLUQ KƏSRLƏRIN BÖLÜNMƏSİ

Bölü nən və b vah ölən idin natu ə vuru elə mə lur k rtəb ral ə Nat ə i, bö dəd ural lən ədəd ə çev rilir ə bö yeti. rilir l m ə ye. Mə rinə sələ 2, 45 n: 245: : 0, 2 20= 12, 2 5

DÖVRÜ ONLUQ KƏSRLƏR

Onluq kəsrin başlıq hissəsində müəyyən rəqəmlər sonsuz təkrar olunarsa, bu kəsrlərə dövri onluq kəsrlər, bu ədədə isə onluq kəsrin dövri deyilir. Dövr bilavasitə vergüldən sonra baslayırsa, kəsrə saf dövrü onluq kəsr adlanır. Məsələn: 3. (6)=3. 666. . . Üç tam dövrdə altı 0, (25)=0. 2525. . . . Sıfır tam dövrdə iyirmi beş Dövr vergüldən bir neçə rəqəm sonra başlayərsa, kəsrə qarışıq dövri onluq kəsr adlanır. Məsələn: 0. 2(13)=0. 21313. . . Sıfır tam onda iki dövrdə on üç

DÜZGÜN CAVABI SEÇIN. Düzgün olmayan kəsri tapın. 1 tam 5/3 Mənfi Düzgün kəsri tapın. Olduğu kimi 4/5 5, 3 4 r 2, 3 3/5 5, 5 Dövri onluq kəsr hansıdır? Kəsr xətti nə deməkdir? 3, 3 Bölmə vurma çıxma Saf dövrü onluq kəsr hansıdır? 7, 45(3) 2, (3) 3, 2(1) 6/5 Adi kəsr hənsıdır? Hansı onluq kəsrdir? -1 5/4 2, 1 -4, 5 5, 4 -3, 4 5, 2+4, 1 9, 3 3, (5) 1, 9 2 3 2, 5

AFORIZIMLƏ R Məndə heç bir istedad yoxdur. Lakin ancaq qatır inadlığı və hər şeyə qızğın maraq var. A. EYNŞTEYN (1879 -1955) fizik Riyaziyyatın inkişaf etdirilməsi və təkmilləşdirilməsi dövlətin tərəqqisi ilə sıx bağlıdır. NAPOLEON (1769 -1821) fransız imperatoru Kimlər ki anadan riyaziyyatçı doğulmuşlar, yüksək ağıla malik olduqlarına görə, bütün başqa elmlərə yaxşı qabiliyyətləri var. Sokrat (e. ə 469 -399) yunan filosofu