25 maart 2020 Profieldeel aandacht voor ontwikkelingsgericht werken

25 maart 2020

Profieldeel: aandacht voor ontwikkelingsgericht werken De komende 3 weken worden de lessen anders voorgegeven. - Powerpoint/kennis via wikiwijs - Individuele coaching op woensdag tussen 9 -11 uur via microsoft teams - Gezamenlijk delen van vragen via mircosoft teams

� Les in ontwikkelingsgericht werken ( VVE) �Les 25 maart 2020 � Les in ontwikkelingsfasen en passende leeromgeving �Les - 1 april Jij kunt zelf aan de slag met opdrachten uit deze powerpoint, voorbereiden op examens en persoonlijke ontwikkeling (+ lint examen onderwerpen)

� Boek gespecialiseerd pedagogisch medewerker � Examen �Beleid ontwikkelingsgericht werken bestuderen, kind monitoren en vervolgens voorstel schrijven ontwikkelingsgericht werken

� Jouw taak als GPM-er: �Signaleren �Observeren �Begeleiden �Coördineren �Zorgkinderen of risicokinderen hebben extra zorg en aandacht nodig omdat ze: Ontwikkelingsprobleem Leerprobleem Gedragsprobleem Lichamelijke/verstandelijke beperking Zorgen over thuissituatie

� Begeleiden van zorgkinderen �Voorkomen �Verminderen �Verbeteren Alle kinderen verdienen een passende plek in onderwijs en opvang Vandaag verdiepen in passend aanbod voor kinderen met taalondersteuning (VVE)

Onderdeel van de Wet IKK Vanaf 1 juli 2018 gelden aanvullende eisen voor VVE. De voorschoolse educatie en de randvoorwaarden moeten verankerd zijn in het pedagogisch beleidsplan. Verder moeten pedagogisch medewerkers op VVE-groepen een aanvullend certificaat voor Voorschoolse Educatie in het bezit hebben en er moet een opleidingsplan voor beroepskrachten komen. Kijk eens in jullie beleidsplan. Wat is er beschreven over VVE?

Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is een programma dat erop gericht is om onderwijs- of ontwikkelingsachterstand bij jonge kinderen van circa 2 tot 6 jaar te verminderen. Hierdoor kunnen deze kinderen een betere start maken aan het begin van de basisschool. Dat kan een positief effect hebben op hun verdere schoolloopbaan.

Om je te verdiepen in VVE eerst kennis nodig van taalontwikkeling

Kinderen komen in de baarmoeder al in aanraking met taal. Op dat moment start de taalontwikkeling van een kind. Kinderen zijn dan gevoelig voor (stem)geluid. Na drie dagen wordt de stem van de moeder herkend.

Elk kind is in staat om een taal te leren. Het aanleren van een taal een natuurlijk proces. Belangrijk is wel Is niet altijd dat je ermee in aanraking komt. vanzelfsprekend: Filmpje Echter wel afhankelijk van een drietal factoren: - Wanneer een kind problemen heeft met zintuigen (gehoor en/of zicht) wordt taal leren bemoeilijkt - Een kind heeft een bepaald niveau van intelligentie nodig om een taal te leren spreken - Een taalrijke omgeving Welke rol speel jij hierin? Aanleg voor het leren van een taal is de motor, dit wordt bevorderd door interactie.

- Een kind moet geluidjes kunnen maken Een kind moet kunnen luisteren naar geluid en dit kunnen lokaliseren Een kind moet geluid kunnen nabootsen Een kind moet objecten kunnen herkennen Objectpermanentie Op welke manieren stimuleer jij dit? En vanaf welke leeftijd?

Onderzoek heeft uitgewezen dat denkvaardigheid om een taal te leren is aangeboren. Daarnaast kan een kind tot 18 maanden alle klanken ter wereld reproduceren. Hierdoor kan een kind dan ook na geboorte elke taal leren. Na deze periode verdwijnen de klanken die een kind niet hoort. Dit is dus het brabbelen, waar je soms geen touw aan vast kunt knopen. filmpje

1. begrijpt opdrachtjes met 2 woorden 2. kan 1 of meer lichaamsdelen aanwijzen 3. zegt ongeveer 10 woordjes 4. begrijpt zinnetjes met 3 woorden 5. kan 2 woordjes combineren 6. maakt zinnetjes met 3 woorden 7. maakt zinnetjes met 3 tot 4 woorden 8. ongeveer de helft verstaanbaar 9. vertelt spontaan een verhaaltje 10. kan een verhaaltje navertellen aan de hand van plaatjes 11. ongeveer driekwart is verstaanbaar 12. maakt lange, ook samengestelde zinnen 13. bijna alles is te verstaan 14. spreekt ongeveer als een volwassene (geen leeftijden beschikbaar)

De marges zijn enorm, het is dus moeilijk om direct te spreken van een taalachterstand. Wat is het moment dat jullie spreken van een taalachterstand? Wanneer starten jullie met extra stimulering?

Om toch wat meer handvatten te krijgen heeft professor Goorhuis-Brouwer een aantal minimum spreeknormen ontwikkeld (Gereviseerde Minimum Spreeknormen (g-ms)). Deze norm geeft aan wat een kind minstens moet kunnen op een bepaalde leeftijd. Bekijk de volgende pagina eens en vraag jezelf dan het volgende af (ga waar nodig op onderzoek uit): Hoe meten jullie of een kind dit wel/niet kan? Waar noteren jullie dit? Wat doe je wanneer een kind iets nog niet kan?

12 - 18 mnd 18 - 24 mnd 2 - 2½ jr 2½ - 3 jr 3 - 3½ jr 3½ - 4 jr 4 - 5½ jr en ouder - begrijpt opdrachtjes met twee woorden - kan een of meer lichaamsdelen aanwijzen - veel en gevarieerd brabbelen - af en toe een herkenbaar woord - zegt 5 - 10 woordjes - begrijpt zinnetjes met drie woorden - tweewoorduitingen - woordopbouw nog onvolledig - drie tot vijfwoorduitingen - ongeveer de helft is verstaanbaar - vertelt spontaan wel eens een verhaaltje - ca. 50 -75% is verstaanbaar - kan een verhaaltje navertellen aan de hand van plaatjes - maakt enkelvoudige zinnen - problemen met meervoudsvormen en vervoegingen - ca. 75 -90% is verstaanbaar - goed gevormde, ook samengestelde zinnen - goed verstaanbaar Bron : Gereviseerde Minimum Spreeknormen (g-ms)

- (interactief) voorlezen Samen liedjes zingen Voortdurend dingen benoemen Taalgrapjes maken Taalspelletjes doen (vb rijmen) Uitdagen om te vertellen Gewoon praten Wat doe jij tijdens je werkdag? Is dit bewust of onbewust?

Uit onderzoek is gebleken dat motherese (mamataal) waarbij je extra duidelijk spreekt inclusief toonhoogteverschil prima werkt voor baby’s, maar dat wanneer kinderen ouder worden ze meer leren van normale taal. Filmpje

Kortom in welke mate maken jullie op de groep gebruik van beeldscherm en waarom maken jullie deze keuze? Er een verband is gevonden tussen beeldschermgebruik onder de twee jaar en het later leren praten bij kinderen. Let op: er is geen oorzakelijk verband aangetroffen, alleen dat beeldschermgebruik invloed heeft. Bron: American Academy of Pediatrics, 2017

Ondanks dat taal een natuurlijk proces is verloopt dit niet altijd gelijk. Sommige kinderen hebben moeite met enkele klanken. Denk aan de ‘r’, ‘g’ en ‘t’, maar ook een combinatie van medeklinkers. Daarnaast is het voor kinderen ongewoon om zichzelf ‘ik’ te noemen. Dit heeft veelal te maken met de aanspreekvorm die gebruikt wordt. Herkenbaar? Denk bijvoorbeeld bij kiezen van speelplek: ‘Jacco gaat bouwen’ Dit is nog niet direct een taalachterstand of een taalstoornis.

Er is sprake van een taalachterstand wanneer een kind niet voldoet aan de minimumdoelen die gesteld zijn binnen Gereviseerde Minimum Spreeknormen. Een taalachterstand kan nog ingehaald worden door bijvoorbeeld extra oefening en stimulering (denk aan VVE)

Kinderen die in aanmerking komen voor volgen van een VVE programma (inclusief bekostiging) wordt in literatuur ook wel ‘doelgroepkinderen’ genoemd. Gemeenten en/of schoolbesturen bepalen of een kind in aanmerking komt voor VVE wordt bekostigd door de overheid en is onder meer opgenomen in de Wet OKE (Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie). Ga je eens verdiepen in deze Wet OKE De gemeente mag de vorm wel zelf vormgeven (kortom welke methode en in welke vorm).

Niet elke locatie die werkt met een VVE programma is een gecertificeerd VVE locatie. Eisen hiervan zijn te vinden op: link

Gemeente gebruikt aantal criteria om te bepalen of kind een ‘doelgroepkind’ is: - Kinderen krijgen vanaf 2, 5 jaar een leerlinggewicht (op basis van de opleiding van ouders). - Urgentieverklaring van het consultatiebureau - Een D of E score op taaltoets cito voor peuter of signalering vanuit observatiegegevens - Risicoprofiel dat gemaakt wordt op basis van het Balansmodel, het Van Wiechenonderzoek of omgevinsgschema (analyse van de omgevingsfactoren die rol spelen bij taalverwerving) Kinderen met een stoornis worden veelal uitgesloten van een VVE programma.

In dit model worden de risicofactoren en beschermende factoren voor de ontwikkeling van een kind beschreven. Denk ook even aan diversiteit

Het doel van het Van Wiechenonderzoek is om bij elk kind tijdens de eerste vier levensjaren het tempo en de kwaliteit van de psychomotorische en neurologische ontwikkeling te volgen, ontwikkelingsstoornissen vroegtijdig op te sporen en eventuele verwijzingen te ondersteunen. Het onderzoek wordt uitgevoerd op het consultatiebureau.

Tot de leeftijd van twee jaar worden de communicatiekenmerken uit het Van Wiechenonderzoek gebruikt. Dit gebeurt door middel van observatie en gesprek met ouders.

leeftijd kenmerk Aanvullende vragen 1 mnd Reageert op toespreken 2 mnd Lacht terug 3 mnd Maakt geluiden terug 6 mnd Maakt gevarieerde geluiden 9 mnd Zegt ‘dada-baba’of ‘gaga’ 12 mnd Brabbelt bij zijn spel zwaait dag-dag Reageert op mondeling verzoek 15 mnd Zegt 2 geluidswoorden met begrip Begrijpt enkele dagelijkse gebruikte zinnen 18 mnd Zegt 3 woorden Begrijpt spelopdrachtjes 24 mnd Zegt zinnen van 2 woorden Wijst 6 lichaamsdelen aan bij pop Aanduiden/benoemen eten of drinken Aanduiden/benoemen speelgoed Vragen rondom spelen 30 mnd Noemt zichzelf mij of ik Wijst 5 plaatjes aan in het boek Zegt zinnen van twee woorden

Er zijn twee verschillende soorten VVE programma’s: � � Thuisprogramma’s Programma’s op locatie (school of kinderopvang)

Vanaf 2019 komt er meer tijd voor Voor- en Vroegschoolse Educatie. Dit gaat van 10 uur per week naar 16 uur per week. Hiervoor komt meer geld beschikbaar (budget stijgt naar 486 miljoen euro per jaar). Tevens wordt in 2019 de gewichtenregeling veranderd. Er wordt niet alleen gekeken naar opleidingsniveau van ouders, maar ook andere zaken tellen zwaarder mee. Deze kun je vinden via de volgende link.

� Je gaat nu aan de slag met de volgende opdrachten die je kunt vinden onder aandacht voor ontwikkelingsgericht werken: �VVE �Ontwikkeling stimulerend werken