22 MART DNYA SU GN nsan vcudunun 75i

22 MART DÜNYA SU GÜNÜ

• İnsan vücudunun %75’i sudan oluşmaktadır. Su yiyeceklerinin sindirimine yardımcı olur. Vücudumuzdaki kimyasal reaksiyonların su olmadan gerçekleşmesi mümkün değildir. • Su, vücudun ihtiyaç duymadığı maddelerin dışarı atılmasına yardımcı olur. • Vücut sıcaklığını düzenler ve sabit tutar. • Yemeksiz birkaç hafta yaşayabiliriz ancak su olmadan birkaç gün içerisinde ölürüz.

• Dünya’nın ise yaklaşık olarak %71’lik kısmı su ile kaplıdır. Bunun %96, 5’lik kısmını okyanuslar oluşturur. • • Su aynı zamanda, derelerde, göllerde, hava içerisinde, buzullarda, toprakta, yer altında bulunur.

Ancak yeryüzündeki bu kadar suyun sadece %0, 3’lük kısmı insan kullanıma uygun sudur.

• Dünya çapında kişi başı içme suyunun varlığı yetersizdir ve gitgide azalmaktadır. • Sebepleri ise çok fazla ve çeşitli olmakla birlikte suyun ve su kaynaklarının hem miktarı hem de kalitesi ile ilgilidir. • Su kaynaklarının sınırlı olması, hızlı ve kontrolsüz nüfus artışı, bazı bölgelerde su kaynaklarını ulaşmanın zorluğu, insan faaliyetleri kaynaklı kitle tüketimi, suyun amacı dışında kullanımı, çevresel sorunlar, su kirliliği ve iklim değişikliği bu sebepler arasında sayılabilir.

• Su kaynaklarındaki azalma ve su ihtiyacındaki artış nedeni ile suyun geleceğin petrolü olduğuna dair öngörüler söz konusudur. • Birleşmiş Milletler dünya su kalkınma raporu gelecek 20 yılda Dünya’da kişi başı su miktarının %30 oranında azalacağını öngörmektedir.

Bu süreci döndürmek mümkün mü? Yoksa fırsatı çoktan kaçırdık mı? • Acı mı çekeceğiz, savaşacak mıyız, çocuklarımızın hastalıklardan ölümünü izleyecek miyiz? • Hiçbir zaman fırsatı kaçırdık dememeliyiz. Her zaman işbirliği içerisinde yapılacak bir şeyler vardır. Su tasarrufu yapmalıyız. • Hiç değilse karbon salımını azaltırsak ve buzulların erimesini yavaşlatırsak çözüm için zaman kazanırız. • Mevcut Suyu da kirletmemeliyiz.

SU KİRLİLİĞİNİN NEDENLERİ: • Bakteriler, virüsler ve diğer hastalık yapıcı organizmalar • Yağlar ve benzeri maddeler • Yapay temizlik malzemeleri (deterjanlar) • Nükleer santraller, nükleer silahlar ve radyoaktif madde kullanan sanayi dalları • Yapay kimyasal maddeler • Yapay tarımsal gübreler

Su kirliliği, küresel olarak büyük bir sorun olduğu gibi, birçok ölüm ve salgın hastalık olaylarının nedeni olarak görülmektedir

Neler Yapabiliriz? • Suyu kirletmemek için atık yağları suya karıştırmamalıyız. • Evimizde fazla miktarda deterjan tüketmemeye özen göstermeliyiz. • Kimyasal gübre kullanmamalıyız. • İlaçları wc veya lavabolara dökmemeliyiz. • Su kaynaklarını korumalı, akarsulara, denizlere veya göllere atık madde atmamalıyız.

Su tasarrufu için alınacak önlemler ? ? • Evimizde birkaç önemli noktaya dikkat ederek çok büyük miktarda su tasarrufu elde edebiliriz.

• Musluk açıkken 5 dk. boyunca bulaşık yıkamak 30 litre su harcar. • Bulaşık makinesi bir çalışmada 50 litre su harcar.

MUTFAK • Evde harcanan suyun yüzde 10’u mutfakta kullanılır. • Sıcak su borularını yalıtkan malzemeyle kaplayın. Boruların ısınmasını beklerken musluğu açıp suyu ziyan etmemiş olursunuz. • Bulaşık yıkarken suyu açık bırakmayın. Bir kaba deterjanlı suyu diğer bir kaba ise durulama suyunu koyup öyle yıkayabilirsiniz. • Makarna, haşlanmış sebze yaptığınız zaman suyunu dökmeyin. Bu su ile sağlıklı bir çorba yapılabilir. • Küp buzları yere düşürürseniz, lavaboya atmayın, evinizdeki yeşil bitkilerine verin.

Elde yıkamaktan daha fazla enerji ve su tasarrufu yapacak bir bulaşık makineniz varsa tam dolmasını bekledikten sonra çalıştırın. Sebze ve meyvelerinizi bir kap suda yıkayarak, musluk altında yıkamaktan daha az su harcamış olursunuz. Aynı zamanda bu suyu çiçeklerinize verebilirsiniz.

ÇAMAŞIR YIKAMAK Evde harcadığımız suyun yüzde 15 Çamaşır makinenizi tamamen dolduğunda çalıştırın. Bu şekilde, -20’si çamaşır yıkamak için her yıkamada 10 litreye kadar su kullanılır. tasarruf edebilirsiniz. • Koyu renkleri düşük sıcaklıklarıda yıkamak hem enerji ve su tasarrufu yapar, hem de giysilerinizin ömrünü uzatır. • Çamaşır makinesi alırken A ve üstü enerji sınıfındaki makineleri tercih ederseniz sadece enerji den değil sudan da tasarruf etmiş olursunuz. Bazı makineler her yıkamada 76 litreye kadar su tasarrufu yapabilir.

• Tuvaletlerdeki kaçak su sessiz olabilir, her yıl kontrol ettirmeyi unutmayın. • Çift kademeli rezervuar sistemleri almayı tercih edin. Bu sistemde iki seçenek vardır; yarım rezervuar sıvı atıklar için, tam rezervuar ise katı atıklar için. • Sifonunuzun haznesine 1 litrelik bir pet şişe yerleştirerek her sifonu çektiğinizde 1 litre su tasarrufu yapabilirsiniz.

Evde en çok su banyoda harcanır. Günlük harcamamızın yüzde 40’ı banyodadır. • Banyoda su tasarrufunun en kolay yolu suyu tasarruflu kullanan duş başlığı ve sifon taktırmaktır. 6 dakika duş yaptığınızda, tasarruflu duş başlığıyla her banyoda 50 litreye kadar daha az su harcamış olursunuz. BANYO

• Ellerinizi yıkarken musluğu kapatırsanız dakikada 6 litre su • Dişinizi fırçalarken suyu tasarrufu yapabilirsiniz. kapatırsanız, 4 kişilik bir ailede ayda 160 • Duşunuzun süresini damacana su yani 3040 azalttığınız her dakika litre su tasarrufu başına ayda 570 litre su tasarrufu edersiniz. Bu 30 yapabilirsiniz. damacana su demek!

Köyüne geri dönen Şinasi Amca, güneş enerjisi ile su getirdi

• “Su olmayan yerde hayat olmaz. Su, en güzel nimet. Ekmeksiz yaşarsın ama susuz yaşayamazsın. ” • Bu sözlerin sahibi Şinasi Amca, 35 yıldır terzilik yaptığı Paris’ten köyüne geri dönerek, güneş enerjisi ile suyu olmayan köyüne içme suyu kazandırdı.

• İki yıl önce Türkiye’ye dönen Şinasi Durusoy ve eşinin doğup büyüdükleri Denizli’nin Sarımahmutlu köyünde, yıllardır süren içme suyu sorunu yüzünden köyün sakinleri yakın zamana kadar, içme sularını çevre köylerden veya kuyulardan karşılıyordu. • Köye 6 kilometre uzaktaki Kocagöl Yaylası’nda içmeye uygun su bulunsa da suyun çıkarıldığı yaylada elektrik olmaması problem yaratıyordu.

Köyde yaşayanların Şinasi Amca diye çağırdığı Şinasi Durusoy ise çözümü güneş enerjisinde bulmuş. • 24 güneş paneli ile üretilen elektrik, sadece suyu çıkarmaya yarayan motoru çalıştırmamış, aynı zamanda yaylada yaşayanlar telefonlarını ve ışıklarını burada şarj etmeye başlamış.

• SU KİRLİLİĞİ VE SU TASARRUFU İLE İLGİLİ OLARAK HERKES ÜZERİNE DÜŞENİ YAPMALIDIR. ŞİNASİ AMCA GİBİ HERKES KENDİ ÇÖZÜMLERİNİ BULMALIDIR.

Unutulmamalıdır ki; SU YOKSA HAYAT DA YOKTUR