2030 Ylnda Muhasebe Uzmanlarnn Gelecei ve Ekonomik Gelimelerdeki
2030 Yılında Muhasebe Uzmanlarının Geleceği ve Ekonomik Gelişmelerdeki Rolü Gelecek İçin Muhasebe Yrd. Doç. Dr. Ali Altuğ Biçer – İstanbul Ticaret Üniversitesi
Amaç İş insanları ve işletmelerin sınırlarının belli olduğu bir çevrede, yüzbinlerle ifade edilebilecek karmaşık işlemin basitleştirilmiş bir sistem içerisinde tarafsızca sunulması gerekmektedir. Gelişen iletişim kanalları, teknolojik yapı ve global ticaret/rekabet şartları meslekten beklentileri ve mesleğin dinamiklerini nasıl etkilemektedir?
Amaç Somut, ölçülebilir, karşılaştırılabilir ve güvenilir sistem çıktılarına olan ihtiyaç ile muhasebenin muhafazakar yapısı çelişkisel bir durum yaratmaktadır. İş ve sosyal hayattaki mekanikleşmenin gittikçe azaldığı günümüzde geçmiş bilgilere dayalı ama geleceğe yön veren muhafazakar bilimi/sanatı/mesleği gelecekte neler beklemektedir?
Çiftçi-Muhasebeci Mesleğimiz, bir çiftçinin yıllık faaliyetlerinin ekim zamanı ile hasat zamanı arasındaki işlemlerinin döngüsünden ibaret olmaktan çok öte bir noktadadır. Günümüzde geleneksel tarım neredeyse yok olmaya yüz tutmuştur. Tüm gelişmiş üretim yöntemleri bir çok riski de beraberinde getirmiştir. Peki ya muhasebe…?
Muhasebe-Denetim Muhasebe, sosyal ve pozitif bilimlerin önemli kesişim noktalarından biridir. Durağan yapı ve durumları takip etmek daha kolaydır, oysaki günümüz işletmelerinde girdiişlem-çıktı sürecinin matematiksel ifadelerden daha önemli olan yanı bu sürecin güvenilirliği, şeffaflığı ve zamanlılığıdır.
Sürekli Denetim Yaşanan ekonomik krizler ve skandallar mesleği durağan yapısından çıkarıp dinamik bir gerçekliğe çekmiştir. Mesleğin yerel finansal/hukuki düzenlemeler bir yana günümüz sınırsız imkanlarının hayallarimizin ötesine taşıdığı bilgi ihtiyacına ayak uydurabilecek yapıya entegre olması gerekmektedir.
Bilgi Amaçlı Muhasebe Değişim, muhasebeyi borç-alacak kavramları altında iki değişkenli bir yapıdan ötede görülebildiğinde sağlanacaktır. Bilgi amaçlı muhasebe dediğimiz bu kavram, alım ya da satıma konu olan varlığın değerinden ziyade, sipariş/tedarik/üretim/taşıma/dağıtım/teslim/ödem e/tahsilat şekli gibi birçok değişkeni barındıran bir bilgi sistemidir. İşletme içerisinden saklanan ham verilerin vergi kurallarından ziyade işletme ihtiyaçları için şekillendirilebileceği şeffaf bir bilgi işleme sürecine ihtiyaç vardır.
Bulut Teknolojisi Gelecekte bizi, işlemsel olarak tanımlayabileceğimiz ve önceden tanımlanmış kurallarca şekillenen sistemlerden daha çok değer zincirindeki herkesin ihtiyaç duyduğu bilgiler dahilinde veri işleyebilen yapılar beklemektedir. Bu yapı, uygulamaların, bilginin, sistemlerin, müşterilerin ve tedarikçilerin internet tabanlı bir paylaşım ortamında eşanlı ve tam zamanlı olarak iletişim kurabildikleri bir yer olacaktır.
Bulut Teknolojisi Yeni Zelanda’da KOBİ’lerin %30’u, Avustralya’da KOBİ’lerin %12’si, İngiltere’de KOBİ’lerin %6’sı, Amerika’da KOBİ’lerin %5’I Avustralya’da KOBİ’lerin %2’si bulut tabanlı muhasebe bilgi sistemlerine geçmiştir. İşletme sahiplerinin bu denli büyük bilgileri eşanlı olarak mobil teknolojiler üzerinden takip etme istekleri MYOB, Sage, Xero & Intuit gibi teknoloji devi şirketleri harekete geçirmiştir.
Verinin Bilgi ile İşlenmesi? Bilgi kullanıcısının öngördüğü ve uyguladığı yapılardan ziyade, ihtiyaç duyulan yeni bilgilerin öngörülerek işlendiği bir dünyaya yol almaktayız. Gelecekte bizi verinin belgeyle değil verinin bilgi ile işlenmesi beklemektedir. Bir zamanlar kitaplıklara, sonraları cd kutularına sığmayan ansiklopedileri bugün cep telefonlarımızdaki akıllı algoritmalarla yazılmış uygulamalar ile taşıyabilmekteyiz.
Peki ya riskler …? İş dünyası yetenekli çalışanları işgücüne dahil etme arayışını sürdürürken ‘dijital bozulma’ beraberinde daha da fazla risk getirmektedir. Ülkeler arası bir yenilikçilik ve reform hareketi olarak da adlandırılan bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) hareketine ilişkin yapılan bir çalışmada (PWC-Avustralya Nisan 2015) muhasebe, önümüzdeki 20 yılda otomasyondan en çok etkilenecek en riskli mesleklerdendir. (%97, 5 yok olma öngörülmektedir. )
Peki ya riskler …? Finlandiya’da (ETLA) yapılan bir araştırmada benzer sonuçlar ile önümüzdeki 5 yılda teknolojik gelişmelerden en çok etkilenecek 5. meslek grubu arasında muhasebecilik sayılmaktadır. Rutin/günlük işlemlerin bilgisayarlar ile yapılıyor olması kağıt ve hesap makinelerini ofislerden kaldıracak olmakla birlikte meslekte yenilikçi, rekabetçi ve dinamik bir yapıyı zorunlu kılacaktır.
Peki ya riskler …? İlişkilerin, bilginin ve içeriğin arka planda kaldığı, verilerin seçilip, sınıflandırılıp, analiz edilerek kaydedildiği ve ihtiyaca uygun olarak raporlandığı bir muhasebe çevresine hazırlıklı olmalıyız. Muhasebe ve denetimin tamamen otomatik bir süreç olması mümkün deg ildir. Her zaman nihai deg erlendirmelerin insan tarafından yapılmasına ihtiyaç olacaktır.
Peki ya riskler …? Mesleğin kaydetme ve raporlama fonksiyonu için hali hazırda uygulanmakta olan bu sistemlerin yaygınlaşacak olması, bizleri danışmanlık ve denetim alanlarına yönlendirmelidir. (Aranızda kaçınız hala bankacılık işlemleri için komisyon ödüyor? ) Bugün Dünya’da meslek mensuplarının Facebook, Twitter, Linked. In gibi sosyal medya ve ağlar üzerindeki arkadaşlık/paylaşımlarının müşterileri üzerindeki algısı ve mesleki etik değerler açısından değerlendirilmesi konuşulmaktadır.
Sonuç Meslek mensuplarının bu gelişmelere dönük olarak kendilerini hazırlamaları ve bu trendin zorunlu hale getirdig i teknik kapasiteyi edinmeleri gerekmektedir. İyi bir meslek mensubu, işletme yönetiminin kendine doğru soruları sormasını sağlayabilen bir yapıda olmalıdır. Meslekten beklenen katma değerin ortaya çıkması ancak tarafların beklenti açığının giderilmesi ile mümkün olacaktır.
Sonuç Daniel Pink, Tümüyle Yeni bir Zihin: Geleceği Neden Sağ Beyinliler Yönetecek, adlı kitabında ‘sol beyinlileri öne çıkaran bilgi çağı yerini, "kavram çağı"na bırakıyor. Tıpkı bilgi çağının, endüstri devriminin en değerli ürünü olan ’fiziksel işgücünü’ ortadan kaldırdığı gibi kavram çağı da, sanatçıları, yaratıcı insanları iş dünyası pozisyonlarına taşıyacak ve onları etkin, bol kazançlı danışmanlar haline getirecektir. ’ Gelecek muhasebe organizasyonlarının değiştirilmesine yönelmekten ziyade mesleğin doğasından kaynaklanan zorlukları anlamaktan geçmektedir. Bunun başarılması ortalama üstü yenilikçi bir anlayış ve yaratıcılıkla mümkündür.
Son söz Lambadan çıkan cin; gözleri görmeyen, bekar ve fakir bir Kayseriliye demiş ki: Bir dilek hakkın var, dile ne benden ne dilersen! Kayseriliyi almış bir düşünce, zavallı gözlerinin açılmasını mı, evlenmeyi mi, yoksa zenginlik mi istesin? Bir süre düşündükten sonra cine dönerek dileğini söylemiş: Oğlumu, altınlarımı istiyorum! sayarken görmek
- Slides: 17