2011 2014 Avrupa Birlii Kurumsal Sosyal Sorumluluk KSS

2011 - 2014 Avrupa Birliği Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Stratejisi

• Avrupa Komisyonu KSS konusu ile ilgilenmeye, 2001 yılında KSS için Avrupa Çerçevesinin Oluşturulması konulu Yeşil Kitap’ın yayınlanması ile başlamıştır. Söz konusu Belge’de KSS, «şirketlerin, sosyal ve çevresel sorunları kendi iş süreçleri ve paydaşları ile olan ilişkilerine gönüllü olarak entegre etmesini öngören bir kavram» olarak tanımlanmıştır. • Ardından Komisyon, Haziran 2004 tarihinde, KSS’nin gönüllülük temeline dayandığını vurgulayan, AB Çok Paydaşlı KSS Forumu’nu düzenlemiştir. 2

• Avrupa Komisyonu, 2006 yılında KSS İçin Avrupa İttifakı adıyla yeni bir politika yayınlamıştır. Söz konusu politikanın merkezini, şirket önderliğindeki girişimlere güçlü destek verilmesi oluşturmaktadır. Ulusal İşveren Örgütlerinin yanı sıra Avrupa İş Dünyası Konfederasyonu (BUSINESSEUROPE) da, deneyimlerini paylaşarak ve paydaşlığın kolaylaştırılmasını sağlayarak İttifak’ın güçlendirilmesi ve uygulanması konusuna aktif olarak dahil olmuştur. • Komisyon nihayet 2011 yılında, pek çok açıdan KSS’ye yeni bir yaklaşım getiren, 2011 – 2014 KSS Stratejisi’ni benimsemiştir. 3

KSS’nin yeni tanımı • AB Komisyonu, 2011 KSS Stratejisinde, KSS’ye “şirketlerin toplum üzerindeki etkileri konusundaki sorumlulukları” şeklinde yeni bir tanım getirmiştir. • Şirketlerin bu sorumluluklarını yerine getirmesindeki önkoşul ise; geçerli mevzuata ve sosyal paydaşlar arasındaki toplu sözleşmelere riayet edilmesidir. 4

• İşletmeler, kurumsal sosyal sorumluluklarını tam olarak yerine getirebilmek için; sosyal, çevresel, etik, insan hakları ve tüketicilere ilişkin konuları işletme faaliyetleri ve işletmenin temel stratejilerine entegre etmelidir. • İşletmeler: Sahipler, ortaklar, diğer paydaşlar ve toplum için ortak değerlerin en üst düzeye çıkarılmasını ve Olası olumsuz etkilerin tespit edilmesi, önlenmesi ve azaltılmasını sağlamalıdır.

• Avrupa Komisyonu, ortak değerleri en üst düzeye çıkarmak için işletmelerin KSS’ye yönelik uzun vadeli ve stratejik bir yaklaşım benimsemesini teşvik etmiştir. • Komisyon, bunların olası olumsuz etkilerinin tespit edilmesi, önlenmesi ve azaltılması için büyük işletmeleri, tedarik zincirleri aracılığıyla, risk temelinde gerekli özenin gösterilmesi için teşvik etmiştir. • Komisyon aynı zamanda, KSS sürecinin, mikro işletmeler başta olmak üzere küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) çoğu için sosyal diyalog ve kapsayıcılık temelinde ilerleyebilecek bir süreç olduğunu düşünmektedir. 6

Komisyon, • Bütün büyük işletmeleri, KSS yaklaşımlarını geliştirirken uluslararası kabul görmüş prensip ve kılavuzlardan en az birini dikkate almaya yönelik, 2014 yılına kadar bir taahhütte bulunmaya çağırmaktadır: *Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi, *Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Çok Uluslu Şirketler Rehberi *ISO 26000 Sosyal Sorumluluk Kılavuzu 7

• Komisyon ayrıca, bütün AB menşeli çok uluslu şirketleri, 2014 yılına kadar ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) Çok Uluslu Şirketler ve Sosyal Politikalar konusundaki Üç Taraflı Prensipler Deklarasyonu’na riayet etme konusunda taahhütte bulunmaya çağırmaktadır.

Avrupa Komisyonu’nun KSS’ye ilişkin Eylem Gündemi • Görünürlüğün artırılması ve iyi uygulamaların yaygınlaştırılması – KSS’ye İlişkin Avrupa Çok Paydaşlı Platformlarının kurulması için Mart 2013 tarihinde 3 sektörde (meyve suyu, makine takımları ve sosyal konut) projeler yürütülmeye başlamıştır. Projeler 18 ay sürecektir. – Ayrıca; Avrupa Komisyonu İletişim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü (DG CONNECT), ICT 4 Society adında tematik bir ağ/platform kurmuştur. Platformun amacı, bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe KSS ile ilgili konuların koordinasyonunu sağlamak ve sektörün sağlayabileceği toplumsal faydaları gösteren iyi uygulamalara dayanan stratejik ortaklıklar kurarak, AB çapındaki işletmelerin KSS’ye başvurmalarını ve onu teşvik etmelerini sağlamaktır. 9

• Her yıl KSS ödül törenlerinin düzenlenmesi: İlk KSS Avrupa ödül töreni 25 Haziran 2013’te Brüksel’de başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. http: //www. europeancsrawards. eu/

• İşletmelere güvenin artırılması ve izlenmesi – İşletmenin rol ve potansiyeline ve işletmelerdeki güven anketlerine ilişkin bir çalışma-KSS Eurobarometre Araştırması: 2012 yılında bir Eurobarometre araştırması yapılmış ve Nisan 2013 tarihinde de araştırma sonuçları yayımlanmıştır. Sonuçlara göre, AB vatandaşları şirketlerin sosyal faaliyetleri hakkında bilgilendirilmediklerini düşünmekte ve genel olarak Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin KSS alanında, büyük şirketlere göre daha iyi performans gösterdiklerine inanmaktadır. – http: //tinyurl. com/q 4 a 2 mt 7 11

• Öz ve ortak düzenleme süreçlerinin iyileştirilmesi – Şubat 2013 tarihinde, kamu istişaresi ve paydaşlarla yapılan açık bir toplantıya istinaden Öz ve Ortak Düzenleme konusunda bir dizi ilke yayımlanmıştır. – Ayrıca, «Uygulama Topluluğu» adında online bir platform kurulmuştur. Söz konusu platform; şirketlerin, sanayi kuruluşlarının, STK’ların, üniversitelerin, araştırmacıların ve diğer kuruluşların daha iyi öz düzenleme ve ortak düzenleme eylemlerine yönelik fikir alışverişinde bulunabileceği ve iyi uygulama örneklerini paylaşabileceği bir ortamdır.

• Pazar getirisi – kamu ihalesi ilişkisinin artırılması -Sosyal ve çevresel kriterlerin kullanımına ve KOBİ’lerin pazara erişimine ilişkin yeni hükümleri içeren ve 2011 yılında Komisyon tarafından yayımlanan kamu ihale direktiflerinin revize edilmesine yönelik teklif • Sosyal ve çevresel bilginin kamuoyuna aktarılması - Finansal olmayan bilgilerin kamuoyuna aktarılmasına ilişkin AB Direktifi • Ulusal ve yerel KSS politikaları - Avrupa Komisyonu, Üye Devletlerden kendi ulusal KSS Eylem Planlarını hazırlamalarını istemiştir. 24 Üye Devlet kendi KSS Eylem Planını hazırlayacaktır / hazırlamıştır. • AB genelindeki ve küresel çaptaki yaklaşımların birbiri ile uyumlu hale getirilmesi- İlkeler ve Kılavuzlar -Avrupa Komisyonu, uluslararası kabul görmüş KSS prensip ve kılavuzlarını dikkate alarak, 1000’den fazla çalışanı olan AB işletmelerinin taahhütlerini izlemektedir. 13

• AB genelindeki ve küresel çaptaki yaklaşımların birbiri ile uyumlu hale getirilmesi – İş ve İnsan Hakları Konulu BM Çerçevesi - Avrupa Komisyonu; KOBİ’lerin yanı sıra istihdam kurumları, bilgi ve iletişim teknolojileri ile petrol ve gaz sektörü için iş ve insan hakları konusunda sektörel yönlendirme sağlamıştır. - Avrupa Komisyonu, BM İş ve İnsan Hakları Yol Gösterici İlkelerini uygulamaları için Üye Ülkeleri, kendi ulusal planlarını geliştirmeye davet etmiştir. 14

Atılacak Adımlar • Avrupa Komisyonu, 2014 yılı ortasında KSS Stratejisi’nin içeriğine ilişkin yeni bir açık istişare süreci başlatacaktır. • 2014 yılı ortasında İlerleme Raporu yayınlanacaktır. 15