2 V H 2 2 Steden Paragraaf 2

2 V H 2 2 Steden Paragraaf 2. 1 t/m 2. 4 Paragraaf 2. 1 Leven in de grote stad © Noordhoff Uitgevers 2019

New York Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad New York is een echte stad door de volgende kenmerken: • veel inwoners • hoge bevolkingsdichtheid • hoge bebouwingsdichtheid • groot aantal voorzieningen • mensen werken in de secundaire of tertiaire sector © Noordhoff Uitgevers 2019

Soorten steden Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Wat hoort bij wat? • bestuurscentrum van land wereldstad • 10 miljoen inwoners • geen grote rol in wereld megastad • groot • belangrijk op wereldniveau hoofdstad © Noordhoff Uitgevers 2019

Megasteden Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Het aantal megasteden en steden met meer dan één miljoen inwoners zal de komende jaren stijgen. © Noordhoff Uitgevers 2019

Aan de top Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Welke stad staat in Europa en in de wereld aan de top? • Londen De positie van deze stad aan de top staan onder druk. Hoe komt dat? • Door de Brexit kan Londen minder belangrijk worden. © Noordhoff Uitgevers 2019

Stad in een arm of rijk land? Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Is dit een voorbeeld van een stad in een arm of rijk land? Arm land. © Noordhoff Uitgevers 2019

Stad in een arm land Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Waarom is dit een voorbeeld van een stad uit een arm land? • • • © Noordhoff Uitgevers 2019 krotten langs de rivier villawijk zakencentrum van de stad

Wereldsteden Wereld > Steden > 2. 1 Leven in de grote stad Vul de volgende woorden in op de juiste plaats: global cities – burgemeesters – luchtvervuiling – wereldsteden – groter problemen wereldsteden Dit soort steden noemt New York, Tokyo en Londen zijn echte ………………. . global cities De invloed van veel wereldsteden is vaak ……… groter men ook wel ……………. . . burgemeesters van deze steden komen daarom ook dan veel staten. De …………………. problemen in deze steden zijn namelijk hetzelfde. regelmatig samen. Veel ……………. Iedere stad kent problemen met luchtvervuiling …………………, migranten, klimaatverandering en armoede. Steden kunnen op deze manier van elkaar leren. © Noordhoff Uitgevers 2019

2 V H 2 2 Steden Paragraaf 2. 1 t/m 2. 4 Paragraaf 2. 2 De spreiding van wereldsteden © Noordhoff Uitgevers 2019

Verdeling van steden Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Welk verschil zie je tussen de ligging van steden in de rijke en arme delen van de wereld? In rijke delen van de wereld zijn steden meer verspreid over land. © Noordhoff Uitgevers 2019

Steden in de VS Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Dat zie je in de VS aan: • dat meerdere grote steden verspreid over het land liggen • dat de steden onderling goed zijn verbonden Het stedelijk patroon van de VS kun je omschrijven als. . . een stedelijk netwerk. © Noordhoff Uitgevers 2019

Eén grote stad Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Veel ontwikkelingslanden hebben vaak één megastad, een primate city. Een primate city is veel / niet veel groter dan de tweede stad van het land. Bijvoorbeeld: Bangkok in Thailand (8 miljoen inwoners) is 16 keer zo groot als de tweede stad van Thailand (500. 000 inwoners). © Noordhoff Uitgevers 2019

Spreiding van steden verklaren (1) Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Kenmerken van het gebied (absolute ligging) zoals: • vlakke vruchtbare gebieden • kruispunten handelswegen (langs rivieren, aan de kust) • vindplaats grondstoffen © Noordhoff Uitgevers 2019

Spreiding van steden verklaren (2) Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Kenmerken ten opzichte van andere plaatsen (relatieve ligging), zoals: • bijvoorbeeld midden in het land of juist aan de kust • goede verbindingen met andere steden Brussel is het spin in het web. © Noordhoff Uitgevers 2019

Spreiding van steden verklaren (3) Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Een andere verklaring voor de ligging is het koloniale verleden. Steden door het koloniale verleden liggen opvallend vaak aan de kust. Welke rol hadden steden aan de kust? Exporthaven naar het moederland. Later trokken mensen van het platteland naar deze steden waardoor sommige steden uitgroeiden tot megasteden. © Noordhoff Uitgevers 2019

Dubbelsteden Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Een andere verklaring voor de ligging van steden is het koloniale verleden. Tunis is een voorbeeld van een koloniale dubbelstad. De verschillen tussen de medina en de westerse stad zijn: • medina is ommuurd • westerse stad grenst aan haven • verschil in wegenpatroon/breedte van wegen oude inlandse stadsdeel © Noordhoff Uitgevers 2019 westerse deel

Verstedelijkingsgraad (1) Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Wat betekent deze kleur voor Argentinië? Dat meer dan 75% van de bevolking in de stad woont. Wat verstedelijkingsgraad betreft hoort Argentinië bij de rijke landen. © Noordhoff Uitgevers 2019

Verstedelijkingsgraad (2) Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden De verstedelijkingsgraad van Europa is hoog. Vul aan: hoe …, hoe … Hoe hoger de verstedelijkingsgraad, hoe minder de stedelijke bevolking toeneemt. © Noordhoff Uitgevers 2019

Tempo Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden De verstedelijkingsgraad van Europa is hoog. Wat zegt dit over het verstedelijkingstempo? Het verstedelijkingstempo is laag. © Noordhoff Uitgevers 2019

Arm en rijk vergeleken Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Hoe armer een land, hoe hoger / lager de verstedelijkingsgraad. © Noordhoff Uitgevers 2019

Groei in Afrika Wereld > Steden > 2. 2 De spreiding van wereldsteden Sinds 1970 gaan steeds meer mensen vanaf het platteland in steden wonen: verstedelijking. Vooral in: Azië en Afrika. Men trekt naar de stad voor: een betere toekomst. Men sticht een gezin. Naast het vestigingsoverschot is natuurlijke groei de voornaamste reden voor de groei van stedelijke bevolking in ontwikkelingslanden. © Noordhoff Uitgevers 2019

2 V H 2 2 Steden Paragraaf 2. 1 t/m 2. 4 Paragraaf 2. 3 De stad verandert © Noordhoff Uitgevers 2019

Grens platteland en stad vervaagt Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert De grens tussen stad en platteland is tegenwoordig minder scherp / scherper dan vroeger. Vanaf 1960 gingen stedelingen in ruim opgezette voorsteden wonen. Dit proces heet suburbanisatie. Nieuw is het ontstaan van steden langs kruispunten van wegen: de randstad. © Noordhoff Uitgevers 2019

In arme landen Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert Ook in veel arme landen zie je dat de bevolking in steden en stadjes in de randzone sneller groeit dan in de megastad. Waarom vestigen migranten zich liever in de randzone? • je woont er goedkoper • er is meer ruimte • je kunt er nog voedsel verbouwen • de stad is dichtbij © Noordhoff Uitgevers 2019

Amerikaanse en Europese steden Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert Welk centrum hoort bij een Europese stad? A B Waarom? Europese steden hebben vaak een historisch centrum, zoals hier in Londen. © Noordhoff Uitgevers 2019 B

Westerse stad verandert Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert Oude delen van steden worden opgeknapt. Pakhuizen en leegstaande fabriekspanden worden omgebouwd tot woningen. Dit proces heet gentrification. Door migratie worden grote westerse steden steeds meer multicultureel. Hierdoor ontstaan: • transnationale gemeenschappen © Noordhoff Uitgevers 2019

Niet-westerse stad (1) Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert In niet-westerse landen zijn steden snel gegroeid. Wat is het gevolg? Krottenwijken en verdere verdichting van de stad Steden gaan steeds meer op westerse steden lijken. Hoe noem je het deel met hoogbouw? CBD © Noordhoff Uitgevers 2019

Niet-westerse stad (2) Wereld > Steden > 2. 3 De stad verandert Welke terreinen zijn nog in de buurt van het centrum te vinden in nietwesterse steden? • industrieterreinen Sommige woonwijken zijn door hoge hekken omringt. Wie wonen hier? • de rijken © Noordhoff Uitgevers 2019

2 V H 2 2 Steden Paragraaf 2. 1 t/m 2. 4 Paragraaf 2. 4 Megastad, krachtstad met groeistuipen © Noordhoff Uitgevers 2019

Megastad in een arm land Wereld > Steden > 2. 4 Megastad, krachtstad met groeistuipen In 1990 woonde 2, 3 miljard mensen in steden, nu is dat ruim 4 miljard. De verstedelijkingsgraad in Afrika is 11 keer zo hoog als in Europa. Eén gevolg hiervan is dat? Meer dan de helft van de stedelijke bevolking woont in slums. © Noordhoff Uitgevers 2019

Grote steden Wereld > Steden > 2. 4 Megastad, krachtstad met groeistuipen Een andere naam voor grote steden is • metropool Voorbeelden van metropolen in de westerse wereld zijn: • Londen • Parijs • New York © Noordhoff Uitgevers 2019

Problemen van de megasteden (1) Wereld > Steden > 2. 4 Megastad, krachtstad met groeistuipen wonen vervuiling werken infrastructuur overbelast Welke problemen kent de megastad in de niet-westerse wereld? © Noordhoff Uitgevers 2019

Problemen van de megasteden (2) Wereld > Steden > 2. 4 Megastad, krachtstad met groeistuipen Welk kopje hoort waar? overbelaste infrastructuur armoede geen scholing werk wonen vervuiling overbevolkt te snelle groei te weinig aanbod te weinig voorzieningen © Noordhoff Uitgevers 2019 geen regels geen controle