11222020 www slaytyerim com Oksijenli Solunum Aerobik Solunum
11/22/2020 www. slaytyerim. com
Oksijenli Solunum (Aerobik Solunum): Organik besin maddelerinin oksijenle yakılması sonucu, organik bağlarındaki enerjinin açığa çıkarılmasıdır. Oksijen varlığında organik besinler, tamamen yapıtaşlarına kadar parçalandığından yüksek miktarda enerji elde edilir. Oksijenli solunum; ökaryotik canlılarda mitokondride, prokaryotik canlılarda ise mezozomda gerçekleştirilir. C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 (Glikoz) 11/22/2020 6 CO 2 + 6 H 2 O + 40 ATP + Q (ısı) (Toplam) www. slaytyerim. com
11/22/2020 www. slaytyerim. com
Glikoz molekülünün yapısına katılan karbon atomlarının radyoaktif izotopları kullanılarak, solunumun son ürünleri izlenmiştir. Karbondioksitin yapısına, Glikozdaki Karbon (C) ve Oksijen (O) atomlarının, suyun (H 2 O) yapısına ise Glikozdaki Hidrojen (H) ve atmosferdeki Oksijenin (O) katıldığı tespit edilmiştir. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
1 - Glikoliz Sitoplazmada gerçekleşir. Oksijenli ve Oksijensiz solunumda ortaktır. Tüm canlı hücrelerde görülür. Glikozun prüvata kadar yıkımını kapsar. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
Glikoliz Oksijenli ve oksijensiz solunumda ortak Sitoplazmada gerçekleşir Tüm canlılarda görülür 11/22/2020 www. slaytyerim. com
Glikoz (6 C) Glikoliz Glikoz Fosfat (6 C) Oksijenli ve Fruktoz Fosfat (6 C) oksijensiz solunumda ortak Fruktoz di Fosfat (6 C) Sitoplazmada gerçekleşir Fosfogliser Aldehit (PGAL) Tüm canlılarda görülür Difosfogliserik Asit (DPGA) Prüvat 11/22/2020 www. slaytyerim. com
2 - Krebs döngüsünde ilk oluşan ürün sitrik asit olduğundan, Krebs döngüsünün diğer adı da sitrik asit döngüsü olarak bilinir. Mitokondri matriksinde gerçekleşir. Prüvar, oksijen varlığında mitekondriye girer. Prüvattan okzaloasetik asite kadar olan basamakları kapsar. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
11/22/2020 www. slaytyerim. com
3 - ETS (Oksidatif Fosforilasyon) Mitekondri iç zarında gerçekleşir. Mitekondri çift katlı zarla çevrilidir; dış zar düz, iç zar ise (krista) yüzey artırmak için kıvrımlıdır. İki zar arasında kalan boşluğa ise intermembran denir. Oksidatif fosforilasyonda zar yüzeyleri arasındaki proton derişimi farkı, ATP sentezini sağlar. Buna Kemiozmotik hipotez denir. ETS moleküllerinden; NAHD-Q Redüktaz, Stokrom Oksidaz ve Stokrom C protein yapıda; Ubikinon ise protein yapıda olmayan koenzimdir. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
11/22/2020 www. slaytyerim. com
Bu taşıyıcı moleküller NADH+H+ ve FADH 2 ‘den yüksek enerjili elektronları alırlar. Bir dizi yükseltgenme ve indirgenme tepkimelerinden geçirerek elektronları sistem boyunca taşırlar. Koenzimlerle taşınan elektronlar, taşıyıcı moleküllere aktarılırken, protonlar (H+) intermembrana bırakılır. Bu sırada NADH+H+ ve FADH 2 sırasıyla NAD+ ve FAD formlarına yükseltgenir. Böylece NAD+ ve FAD molekülleri tekrar elektronları ve protonları kabul edebilecek hale gelir. Taşıma sisteminde elektronların enerjileri kademeli olarak düşürülür. Bu sırada açığa çıkan serbest enerjinin bir kısmı ısı olarak açığa çıkarken, büyük bir kısmı da matriksteki protonları pompalamada kullanılır. H+ Matriksten mitekondrinin iç ve dış zarı arasında bulunan boşluğa (intermembran) ETS molekülleri aracılığıyla pompalanır. Böylece intermembranda, matrikse oranla daha yüksek proton (H+) derişimi olur. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
Protonlar elektrik yükü taşıdıklarından iç zarın iki yüzü arasında elektriksel yük farkına yol açar. Bu derişim ve elektriksel yük farkı bir potansiyel enerji meydana getirir. Solunumun son aşaması olan ETS için bu potansiyel enerji ATP sentaz yardımıyla kullanılabilir hale getirilir. Elektronların taşınmasının son aşamasında düşük enerjili hale gelmiş olan elektronlar, oksijen ve protonlar birleşerek suyu meydana getirirler. Protonlar ve elektronlar; NAD tarafından NADH+H+ şeklinde ETS’ye iletilirse 3 ATP FAD tarafından FADH 2 halinde iletilirse 2 ATP sentezlenir. 11/22/2020 www. slaytyerim. com
Hesaplama 1 - Glikoliz: 4 ATP 2 - Krebs: 2 ATP 3 - ETS: 10 NADH+H+ X 3 ATP = 30 ATP 2 FADH 2 X 2 ATP = 4 ATP 11/22/2020 TOPLAM: 40 ATP Harcanan: 2 ATP NET: 38 ATP www. slaytyerim. com
Değişik Besinlerin Solunuma Katılması 11/22/2020 www. slaytyerim. com
11/22/2020 www. slaytyerim. com
- Slides: 16