11 MAVZU TURIZM BOZORDA MILLIY TURISTIK TASHKILOTLAR Reja
11 -MAVZU TURIZM BOZORDA MILLIY TURISTIK TASHKILOTLAR
Reja 11. 1. Milliy turistik tashkilotlar haqida tushuncha 11. 2. Milliy turistik tashkilotlarni ta’sir etish jixatlari 11. 3. Rivojlangan mamlakatlar milliy turistik tashkilotlari 11. 4. Milliy turistik tashkilotlarning tashkiliy tuzilishi va vazifalari. 11. 5. O‘zbekiston milliy turistik tashkiloti -“O‘zbekturizm” Milliy Kompaniyasining faoliyati. “O‘zbekturizm” Milliy Kompaniyasining maqsadi va vazifalari. Nodavlat turizm tashkilotlari.
Milliy turistik tashkilotlar haqida tushuncha Turizm – bu ishbilarmonlik sohasining muhim xususiyatlaridan biri O‘zbekistonda ichki va xalqaro turizmni rivojlantirish O’zbekiston Respublikasining Buyuk ipak yilini tiklashda qatnashuvini faollashtirish “O’zbekiston Respublikasida xalqaro turizmning zamonaviy infratuzilmasini tashkil qilish to’g’risida”gi qarori
Hukumatning asosiy roli O’zbekistonda turizmni rivojlantirish uchun qulay shart – sharoit yaratish Hukumat tomonidan talab doirasidagi qonun va qarorlar Davlatning asosiy kapital qo’yilmalari turizm sohasi rivojining zaxirasi xisoblanadi Buxoro va Xiva shaxarlarining 2500 yilligini nishonlash jarayonida Ushbu ob’yektlar saqlash va xorijiy sayyoxlarga ko’rsatish uchun xokimiyatlarga ijaraga berilgan O’zbekiston Respublikasi xukumati mamlakatda turizm infratuzilishini rivojlantirish “Xalqaro turizm infratuzilmasini rivojlantirish to’g’risida”gi qarori
“Uzbekturizm” milliy kompaniyasi “Uzbekturizm” MK Butunjahon turizm tashkiloti bilan birgalikda va BMT rivojlanish dasturi “O’zbekistonda turizmni barqaror rivojlantirish” milliy proyekti O’zbekiston, Buyuk Britaniya, Irlandiya, AQSH va Xindistonlik yuqori malakali mutaxassislar Proyektning asosiy maqsadi – mamlakatga ko’p miqdorda xorijiy sayyoxlarni jalb qilish Davlat siyosati turizm sohasini rivojlantirish uchun diqqat – e’tibori servis xizmat ko’rsatish sifatini oshirish O’zbekiston iqtisodiyotini bozor iqtisodiyotiga o’tkazish bo’yicha isloxotlar strategiyasi
Milliy turistik tashkilotlarni ta’sir etish jixatlari “Uzbekturizm” Milliy Kompaniyasining vujudga kelishi Respublikada xalqaro turizmni yangi bosqichga ko’tarish va samara bilan faoliyat ko’rsatish O’zbekiston tarixida va ayniqsa bu o’lkada turizm rivojlanishi tarixida Bir necha asrlar davomida zaminning Garb va Sharqida istiqomat qilgan xalqlar
O’zbekistonda turizmni rivojlantirishga qaratilgan qator farmon, qarorlar “O’zbekistonda 2005 yilgacha turizmni rivojlantirish davlat dasturi” to’g’risida qaror “O’zbekiston Respublikasida xalqaro turizmning zamonaviy infrastrukturasini yaratish bo’yicha chora tadbirlari” to’g’risidagi qaror 1999 yil 20 avgustda qabul qilingan “Turizm to’g’risida qonun”
Mamlakatimizda xalqaro turizmni rivojlantirish Ko’xna madaniy va arxitektura yodgorliklariga boy bo’lgan Samarkand, Buxoro, Xiva, Shahrisabz kabi markazlar Bu shaxarlar dunyo axlini xayratga soluvchi va lol qoldiruvchi tarix yodgorliklari “Uzbekturizm” milliy kompaniyasi ixtiyorida turistlarga xizmat ko’rsatadigan qator tashkilotlar O’zbekiston mustakillikka erishishi tufayli Respublika doirasida ajoyib inshootlar, madaniy dam olish maskanlari, ziyoratgoxlar vujudga keldi turizm yo’nalishlari turli – tuman dam olish kuni turizmi, yoshlar turizmi, maktab va bolalar turizmi, sport turizmi, avtoturizm va boshqalar
Rivojlangan mamlakatlar milliy turistik tashkilotlari Yer yuzi bo’yicha xalqaro turizm yo’nalishlaridagi sayohatlar Bugungi kunda dunyoda 700 millionga yaqin sayyox Bu sayyoxlarning 65 foizini Yevropa mamlakatlari o’ziga jalb etib kelmoqda
Xalqaro turizm xozirgi kunda Yevropa mamlakatlarining asosiy daromad manbalaridan biriga aylanib ulgurdi Turizm Yevropa axolisining turmush tarzini yaxshilashga katta ta’sir ko’rsatmoqda Turizm rivojlanishi uchun asosiy turilardan biri biznes xisoblanadi Yevropaning ba’zi mamlakatlari Germaniya, Angliya, Italiya, Fransiya arzon narxdagi
Masalan Ispaniyada bir yillik valyuta tushumining 45 foizi sayyoxlik savdosi xizmatidan kelib tushadi Fransiyada 48% ni tashkil etadi 2000 yilda Ispaniyaga 54 mln dan ortiq Fransiyaga 70 mln dan ortiq turistlar kelgan Ular yashash uchun kishi boshiga o’rtacha bir kunga 185 dollar sarflashgan
Turizmning mamlakat yoki shahar ijtimoiy – iqtisodiy hayotidagi roli va ahamiyati Turizmning iqtisodiy hayotidagi roli va ahamiyatini kichik shaharlar misolida ko’rsa xam bo’ladi Fransiyaning Lur degan kichkina shaharchasi Yevropaning yetakchi davlatlarida turizmdan olinayotgan daromadlarning yillik o’sishi Yevropadagi rivojlangan mamlakatlarda xalqaro turizmda ishtirok etganlar soni
Yevropaning rivojlangan mamlakatlari turizm rivojlanishida Asosiy ahamiyat kasb etadigan narsalar xam bor Yevropadagi rivojlangan davlatlar rivojlanishining yangi bosqichiga chiqish Turizm sohasini islox qilishda davlat tomonidan keng ko’lamda kichik va o’rta korxonalarning ish faoliyatini yaxshilash Bu natijalarga erishishda Italiya, Ispaniya, Fransiya va Germaniya boshqa davlatlarga urnak qilib olsa bo’ladi
“O‘zbekturizm”Milliy Kompaniyasi tomonidan xorijiy mexmonlarga xizmat ko’rsatish Ko’rsatkichlar 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 “Uzbekturizm” MK bo’linmalari tomonidan xizmat ko’rsatil-gan xorijiy mex-monlar, ming kishi 92, 3 60, 9 92, 0 173, 0 252, 9 272, 0 274, 0 278, 0 233, 0 - 65, 0 151, 0 188, 0 146, 1 107, 5 101, 8 100, 3 83, 1 Oldingi yilga nisbatan usish dinamikasi, % xisobida
Mamlakatimizda turizmni rivojlantirishdagi yutuqlari O’lkamizga tashrif buyurayotgan xorijiy mexmonlar sonining oshib borayotganligi Kompaniyasi tashkilotlari tomonidan 2000 -yilda 1993 yilga nisbatan 3 barobar ko’p xorijiy mexmonlarga xizmat ko’rsatilgan Chet eldan kelayotgan mexmonlar sonining 2001 yildagi kamayishi
Milliy turistik tashkilotlarning tashkiliy tuzilishi va vazifalari Iqtisodiyotning bir sohasi bo’lgan milliy turizm oldida O’zbekiston turizm majmuasi Buning uchun iqtisodiyotning bu sohasidagi isloxatlar strategiya va taktikasini doimiy ravishda tigirlab turish kerak 1. Bojxona siyosatini erkinlashtirish 2. Viza va viza xujjatlarini rasmiylashtirish jarayonlarini erkinlashtirish 3. O’zaro manfaatli asosda turistlar almashish
davomi 4. Respublika turizmning xalqaro turistik tashkilotlar bilan integratsiyasini xukumat tomonidan qo’lanilishi 5. Xususiy turizm sektorining xukumat tomonidan qo’llab – quvvatlanishi
O‘zbekiston milliy turistik tashkiloti -“O‘zbekturizm” Milliy Kompaniyasining faoliyati. “O‘zbekturizm” Milliy Kompaniyasining maqsadi va vazifalari. Nodavlat turizm tashkilotlari Dunyodagi barcha davlatlar o‘z hududida turizmni rivojlantirishga intiladi Turizm mamlakatni dunyoga tanitadi Turizm sohasining rivojlanishi sinergik ravishda transport, aloqa, qurilish, oziq-ovqat, pulli xizmatlar kabi boshqalar
Vatanimiz mustakillikka erishgach Bizda ham turizmni keng ko’lamda, dasturiy asoslarda rivojlantirish muhim vazifalardan biriga aylandi Mustakillikkacha O’zbekistonning dunyo siyosiy xaritasida tayinli o’rni yo’q edi Dunyo turistlarining Vatanimiz bagriga ko’plab kelishini ta’minlab “O‘zbekturizm” Milliy kompaniyasi tashkil topgan vaqtdan so’ng Mamlakatimizda yuz bergan chuqur siyosiy va ijtimoiy-iqtisodiy o’zgarishlar
Bugungi kunda turizm mamlakat iqtisodiyotining ajralmas tarmog’iga aylangan Respublikamizning jahon mamlakatlari integratsiyasida faol ishtirok etishiga imkon tug’dirmoqda O‘zbekiston Respublikasi Markaziy Osiyodagi mamlakatlar orasida nisbatan katta turistik imkoniyatlarga ega O’zbekiston Jahon turistik tashkilotining “Buyuk Ipak Yo’li” loyihasining asosiy bo’g’ini Bu holat o’lkamizdagi mavjud iqtisodiy sharoitlarning o’sib borayotgani Milliy turistik maxsulotimizning qo’shni mamlakatlarning turistik maxsulotlariga nisbatan raqobatbardoshligi O‘zbekiston turistik mahsuloti bilan asosan iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlar fuqarolari qiziqishmoqda
O‘zbekiston turistik marshrutlariga qiziqish bildirayotgan davlatlar Marshrut Toshkent. Samarkand Qiziqish bildiri Ukraina -layotgan davlatlar Italiya Angliya Gretsiya Toshkent. Samarkand. Samarqand- Buxoro-Xiva. Buxoro. Toshkent-Xiva. Samarkand-Buxoro Samarkand. Buxoro-Samarkand-Urganch-Toshkent Shahrisabz. Toshkent-Fargona Buxoro-Urganch. Toshkent Isroil Angliya YAponiya Italiya Isroil Fransiya Germaniya Shveytsariya Gretsiya Belgiya Pokiston YAponiya Germaniya AQSH Germaniya SHveytsariya Fransiya Angliya Fransiya Gollandiya
Turistik firmalar tomonidan eng katta qiziqish Toshkent – Samarkand – Buxoro – Urganch – Toshkent ekskursiya-tanishuv marshrutiga bildirilmoqda O’zbekistonning eng muhim tarixiy yodgorliklari bilan tanishish, milliy an’analar va h. k. “Uzbekturizm” Milliy Kompaniyasi tarkibiga 96 korxona va tashkilotlar kiradi Respublikamizda turizmning rivojlantirilishiga iqtisodiy o’sishni tezlashtiruvchi
Milliy turistik maxsulotimizni chet ellarda targ’ib qilinishi “Uzbekturizm” Milliy Kompaniyasi va uning tarkibiy bo’linmalari tomonidan xorijiy sheriklar “ITB” (Berlin), “WTM” (London), “BIT” (Milan), “FITUR” (Madrid) yarmarkalar Toshkentda Xalqaro turistik ko’rgazma amalga oshiriladi va unda ko’plab xorijiy sheriklar O’zbekiston Xalqaro “Ipak yo’li” loyihasining geografik va koordinatsion markazi YUNESKO tomonidan mamlakatimizning turt shahri jahon madaniyati yodgorliklari ro’yxatiga kiritildi
Turizmni rivojlantirish maqsadi “Uzbekturizm” Milliy kompaniyasi tomonidan chet el investitsiyalarini jalb etish O’zbekiston turizmida Le-Meredian, Interkontinetal va Uzolmonxotelz Le-Meredian-Toshkent mehmonxona komplekisining to’liq xususiy mulkka aylantirildi Shodlik-Palas-Otel mehmonxonasi Germaniyaning “Inpro” firmasi tomonidan kaojxonadan o’tish
Hozirgi davrda O‘zbekturizm rivojlananishi tahlil qiladigan bo’lsak, unda quyidagi bosqichlarni ajratish mumkin bo’ladi Birinchi bosqich. U O‘zbekiston Respublikasini mustaqilligi bilan bog‘liqdir Ikkinchi bosqich. Uchinchi bosqich.
Ikkinchi bosqich 1993 -1994 yillarda turizm sohasida iqtisodiy o‘zgarishlar sodir bo’ldi Kiritilgan o’zgarishlar Ichki turizmni qabul qilish shaklini jadallik bilan rivojlantirdi 1994 yilda ishlab chiqarilgan “Turistik korxonalarni xususiylashtirish va davlat tasarrufidan chiqarish dasturi” Turizm o’zi-o’zicha xech rivoj topolmaydi Buyuk Ipak Yo’li turistik maxsulotini tiklash va turizmdagi bu o’zgarishlar strategik xarakteriga ega
Uchinchi bosqich 1998 -2000 yillarda turizm sohasidagi bozor munosabatlari Mamlakatimizdagi bir qator mintakalarning iqtisodiyoti va madaniyati Turistlarni qadimiy tarixga ega bo’lgan Samarkand, Buxoro, Xiva va Shahrisabz Turistlarga ko’rsatilgan xizmatning sifatini tubdan yaxshilash
- Slides: 27