10 Geosferako materialak MINERALEN GIDALIBURUA Natura Zientziak DBH
10 Geosferako materialak MINERALEN GIDALIBURUA Natura Zientziak - DBH 1
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Sakatu irudietan Apatitoa Bauxita Blenda Korindoia Kuartzoa Diamantea Fluorita Galena Halita Mika Oligistoa Olibinoa Ortosa Pirita Talkoa Topazioa Igeltsua Pekblenda Natura Zientziak – DBH 1 Kaltzita Kalkopirita
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Apatitoa Propietateak Gogortasuna: 5 Distira: beirakara. Kolorea: koloregabea, horia, urdina, berdea, bioleta, gorria. Marra: zuria. Dentsitatea: 3, 2 Meategiak: Andaluzian, batez ere. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Bauxita (gibsita) Propietateak Gogortasuna: 3, 5 -4 Distira: beirakara edo matea. Kolorea: zuri horixka, kremakolorea, arrosa edo gorria. Marra: zuri horixka. Dentsitatea: 3, 1 Meategiak: mineral-kontzentrazio handienak Katalunian daude. Oharrak: aluminio-mea nagusia da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Blenda Propietateak Gogortasuna: 3, 5 -4 Distira: metalikoa edo karameluitxurakoa. Kolorea: grisa edo arre gorrixka. Marra: gris iluna. Dentsitatea: 4 Meategiak: Kantabria, Nafarroa eta Gaztela-Mantxa. Oharrak: zink-mea garrantzitsua da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Kaltzita Propietateak Gogortasuna: 3 Distira: beirakara. Kolorea: koloregabea edo zuria. Marra: zuria. Dentsitatea: 2, 7 Meategiak: Asturias, Kantabria, Madril… Oharrak: Mohsen eskalako minerala da. Mineral petrogenetikoa da, kareharrietako osagaia. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Kalkopirita Propietateak Gogortasuna: 3, 5 -4 Distira: metalikoa. Kolorea: urre-kolore berdexka. Marra: beltz berdexka. Dentsitatea: 4, 3 Meategiak: batez ere, Andaluzian daude, baina Madrilen, Errioxan eta Aragoin ere badaude. Oharrak: kobre-mearik garrantzitsuena da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Korindoia Propietateak Gogortasuna: 9 Distira: beirakara. Kolorea: urdina (zafiro-kolorea), gorria (errubi-kolorea), horia, berdea, arrea, bioleta, zuria edo koloregabea. Marra: zuria. Dentsitatea: 4 Meategiak: Katalunia, Madril, Gaztela-Mantxa, Andaluzia eta Extremadura. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da, eta bitxigintzan erabiltzen da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Kuartzoa Propietateak Gogortasuna: 7 Distira: beirakara. Kolorea: koloregabea, arrosa, zuria, gorria, bioleta (amatista)… Marra: zuria edo koloregabea. Dentsitatea: 2, 6 Meategiak: leku askotan daude. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da. Mineral petrogenetikoa da eta zenbait harriren parte da (granitoa, kuartzitak, hareharriak, etab. ) Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Diamantea Propietateak Gogortasuna: 10 Distira: diamante-itxurakoa. Kolorea: koloregabea, zuria, horia, arrosa, berdexka, urdinxka… Marra: zuria. Dentsitatea: 3, 5 Mehategiak: Espainian ez daude. Oharrak: Mohsen eskalako mineralik gogorrena da; besteak beste, bitxigintzan erabiltzen da, ebaketa-erremintak egiteko. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Fluorita Propietateak Gogortasuna: 4 Distira: beirakara. Kolorea: koloregabea, zuria, arrosa, horia, arrea, urdina, berdea, bioleta… Marra: zuria. Dentsitatea: 3, 1 Meategiak: Asturias, Euskadi, Katalunia eta Andaluzia. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da; lenteak egiteko eta azido fluorhidrikoa lortzeko erabiltzen da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Galena Propietateak Gogortasuna: 2, 5 Distira: metalikoa. Kolorea: gris ilun zilarkara. Marra: gris iluna. Dentsitatea: 7, 5 Meategiak: Andaluzian daude meategi nagusiak (Linares, La Carolina…). Oharrak: berun-mea nagusia da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Halita (gatzarria) Propietateak Gogortasuna: 2 Distira: beirakara edo nakaritxurakoa. Kolorea: koloregabea, zuria edo krema-kolorea. Marra: zuria. Dentsitatea: 2, 1 Meategiak: Andaluzia eta Valentziako Erkidegoa, batez ere. Oharrak: mineral ugaria da harri sedimentario gazietan. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Mika (muskobita eta biotita) Propietateak Gogortasuna: 2, 5 Muskobita Distira: nakar-itxurakoa, beirakara edo zetaren antzekoa. Kolorea: koloregabea edo kremakolorea (muskobita), eta beltza edo arre iluna (biotita). Marra: zuria edo gris iluna. Dentsitatea: 3 Meategiak: leku askotan daude. Biotita Oharrak: mikak mineral petrogenetikoak dira, eta garrantzitsuak dira zenbait harriren osaeran (granitoa, arbela, eskistoa, gneisa). Orri fin-finetan esfoliatzen Mikaren exfoliazioa Natura Zientziak – DBH 1 da. Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Oligistoa (hematite) Propietateak Gogortasuna: 6, 5 Distira: metalikoa edo distiragabea. Kolorea: grisetik gorrira. Marra: marroi gorrixka. Dentsitatea: 5, 2 Meategiak: Galizia, Andaluzia, Kantabria, Katalunia, Euskadi… Oharrak: burdina-mea nagusietako bat da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Olibinoa Propietateak Gogortasuna: 6, 5 -7 Distira: beirakara. Kolorea: berdea; batzuetan, horixka edo arrexka. Marra: zuria. Dentsitatea: 3, 5 Meategiak: Kanarietan, batez ere. Oharrak: mineral petrogenetikoa da eta garrantzitsua da zenbait harri bolkanikoren osaeran; esaterako, basaltoaren osaeran. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Ortosa Propietateak Gogortasuna: 6 Distira: nakar-distira. Kolorea: zuritik zuri horixka edo laranjaxkara. Marra: zuria. Dentsitatea: 2, 5 Meategiak: nagusiak Madrilen eta Gaztela-Mantxan daude. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da. Mineral petrogenetikoa da, oso ohikoa harri plutonikoetan; esaterako, granitoan. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Pekblenda edo uraninita Propietateak Gogortasuna: 6 Distira: koipetsua. Kolorea: beltzetik berdera. Marra: beltza. Dentsitatea: 9 -10 Meategiak: Asturias, Extremadura, Andaluzia eta Gaztela eta Leon. Oharrak: uranio-mea nagusia da. Mineral erradioaktiboa da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Pirita Propietateak Gogortasuna: 6 -6, 5 Distira: metalikoa. Kolorea: letoi-kolorea (gris horixka edo berdexka) Marra: grisa edo beltza. Dentsitatea: 5, 1 Meategiak: mineralaren kontzentrazioak daude penintsularen iparraldean eta Huelva eta Murtzia arteko zerrenda batean. Oharrak: burdina du, baina erauzgaitza; sarriago erabiltzen da azido sulfurikoa ekoizteko. Kristal kubikoak eratzen ditu. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Talkoa Propietateak Gogortasuna: 1 Distira: koipetsua. Kolorea: zuria. Marra: zuria. Dentsitatea: 2, 7 Meategiak: Gaztela eta Leon, Andaluzia… Oharrak: Mohsen eskalako mineralik bigunena da; kosmetikan erabiltzen da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Topazioa Propietateak Gogortasuna: 8 Distira: beirakara. Kolorea: koloregabea, zuria, urdina, bioleta, gorria edo laranjaarrea. Marra: zuria. Dentsitatea: 3, 5 Meategiak: Extremadura, Gaztela eta Leon, Andaluzia, Madril. . . Oharrak: Mohsen eskalako minerala da, eta bitxigintzan erabiltzen da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
UNIDAD 10 3 Mineralen gidaliburua Igeltsua Propietateak Gogortasuna: 1, 5 -2 Distira: nakarraren edo zetaren antzekoa. Kolorea: zuria edo koloregabea. Marra: zuria. Dentsitatea: 2, 4 Meategiak: leku askotan daude. Oharrak: Mohsen eskalako minerala da, eta asko erabiltzen da eraikuntzan. Gainera, mineral petrogenetikoa da, zenbait harri sedimentario gaziren osagai nagusia. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera
- Slides: 22