10 Geosferako materialak HARRI MOTAK Natura Zientziak DBH

10 Geosferako materialak HARRI MOTAK Natura Zientziak - DBH 1

UNIDAD 10 3 Harri motak Sakatu irudietan Basaltoa Pumita Bolkanikoak Harri magmatikoak Granitoa Granodiorita Plutonikoak Arbela Eskistoa Gneisa Hostodunak Harri metamorfikoak Marmola Kuartzita Hostorik gabeak Konglomeratua Hareharria Buztina Detritikoak Harri sedimentarioak Kareharria Ez-detritikoak Natura Zientziak – DBH 1 Igeltsua

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI MAGMATIKO BOLKANIKOAK Basaltoa Itxura Harri trinkoa da, kolore gris ilunekoa edo beltzekoa, ñabardura berdexkekin. Naturan agertzeko era Laba-kolada solidotu zaharrek osatutako masa handitan. Osaera Olibinoa eta silikatoen taldeko beste mineral batzuk (silizioz, oxigenoz eta elementu metalikoz osatuak). Ehundura Oso ale meheak ditu, estu-estu lotuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI MAGMATIKO BOLKANIKOAK Pumita Itxura Harri grisa edo krema-kolorekoa da, oso porotsua eta arina (uraren gainean ere flotatzen da). Naturan agertzeko era Piroklasto-metaketetan. Sumendiak botatako eta airean solidotutako laba-zatiz osatutako pusketak dira piroklastoak. Osaera Silikatoak Ehundura Masa porotsu bat da, mineralak kristalizatu gabe dituena; berez, ez du alerik. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI MAGMATIKO PLUTONIKOAK Granitoa Itxura Harri trinkoa, kolore zuri edo gorrikoa. Izpil beltzak eta laranja kolorekoak izan ditzake. Naturan agertzeko era Tamaina handiko masa biribiletan edo hartxinga-metaketetan (hartxingadiak). Osaera Ortosa, kuartzoa eta mika (biotita). Ehundura Elkarri estu-estu lotutako ale ugari ditu. Aleak oso ondo ikusten dira eta oso tamaina uniformea dute. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI MAGMATIKO PLUTONIKOAK Granodiorita Itxura Harri trinkoa da, kolore zuri laranjatukoa. Gune beltz ugari izaten ditu. Naturan agertzeko era Tamaina handiko masa biribiletan edo hartxinga-metaketetan (hartxingadiak). Osaera Feldespatoak, kuartzoa, biotita, piroxenoa… Ehundura Elkarri estu-estu lotutako ale ugari ditu. Aleak oso ondo ikusten dira eta oso tamaina uniformea dute. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI METAMORFIKO HOSTODUNAK Arbela Itxura Kolore beltzeko edo arre iluneko harria, gainjarritako plakaz osatua. Naturan agertzeko era Estratutan, hostore-itxurako lamina zapalduetan. Osaera Kuartzoa eta muskobita (mika), horien jatorri diren buztinen mineralen metaformismotik sortuak. Ehundura Ale laminar gainjarriak eta norabide berean orientatuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI METAMORFIKO HOSTODUNAK Eskistoa Itxura Kolore griseko harria da, eta zain arre gorrixkak, zuriak edo beltzak ditu. Naturan agertzeko era Estratutan, lamina zapalduetan. Osaera Muskobita (mika), talkoa, klorita, eta, sarritan, kuartzo- eta granate-inklusioak. Ehundura Ale handiak, laminarrak, gainjarriak eta norabide berean orientatuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI METAMORFIKO HOSTODUNAK Gneisa Itxura Harri grisa da, eta zerrenda nabarmenak (ilunak eta argiak) ditu txandaka. Naturan agertzeko era Estratu handitan. Sarritan, geruza horiek oso tolestuta egoten dira. Osaera Kuartzoa, feldespatoak eta mikak. Ehundura Zerrendetan antolatutako mineralak. Noizbehinka, feldespato ale handien inklusioak dituzte zerrendek. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI METAMORFIKO HOSTORIK GABEAK Marmola Itxura Kolore zuriko, griseko edo krema-koloreko harria. Tonu askotako zainak izaten ditu. Naturan agertzeko era Estratuetan, beste arroka metamorfiko batzuen artean. Osaera Kaltzita Ehundura Ale handiak, orientaziorik edo beste mineral batzuen zainik gabekoak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI METAMORFIKO HOSTORIK GABEAK Kuartzita Itxura Oso harri trinkoa da. Kolore zuria, krema edo arre gorrixka izan dezake. Naturan agertzeko era Lodiera handiko estratuetan. Sarritan, gandor baten moduan ageri dira lurzoruan, higaduraren aurkako oso erresistentzia handia baitute. Osaera Kuartzoa. Ehundura Jatorrizko hareharriaren ale txikiak, kuartzozko zementuaz estu-estu lotuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI SEDIMENTARIO DETRITIKOAK Konglomeratua Itxura Zementatutako harkoskoen agregatua. Naturan agertzeko era Estratutan. Osaera Oso anitza, osatzen duten harkoskoak zer harritakoak diren edo lotzen dituen zementua zer motatakoa den. Ehundura Legarraren antzeko puskak, ale meheagoko zementuz lotuak. Puskak biribilduak badira, pudinga esaten zaie; ertz askokoak badira, berriz, bretxa esaten zaie. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI SEDIMENTARIO DETRITIKOAK Hareharria Itxura Harea zementatuaren agregatua. Naturan agertzeko era Estratutan. Osaera Harria sortu duten sedimentuen jatorriaren araberakoa: kuartzo-hareak, kareharrihareak edo beste arroka batzuenak. Ehundura Harea aleak, zementu ale finagoz elkartuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI SEDIMENTARIO DETRITIKOAK Buztina Itxura Lohi lehorraren itxurako harria da, eta zenbait koloretakoa izan daiteke: zuria, horia, laranja, gorria edo grisa. Naturan agertzeko era Estratutan. Osaera Mineral buztintsuak; esaterako, kaolina eta beste aluminio silikato batzuk. Ehundura Trinkotasun txikiko puska mikroskopikoak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI SEDIMENTARIO EZ-DETRITIKOAK Kareharria Itxura Harri trinkoa, kolore zuri, gris edo gorrikoa. Naturan agertzeko era Estratu-segida handi-handietan. Batzuetan estratu horiek oso lodiak dira. Osaera Kaltzita zenbait ezpurutasunekin. Ehundura Kaltzita ale mehe-meheak. Noizbehinka, ale lodiagoen inklusioak izaten dituzte. Sarritan, itsas izakien fosilak izaten ditu, edo batez ere haien oskolez osatuta egoten da. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera

UNIDAD 10 3 Harri motak HARRI SEDIMENTARIO EZ-DETRITIKOAK Igeltsua Itxura Trinkotasun gutxiko harria, lurkara, arre kolorekoa. Igeltsuzko gune zuri handiak eta nabarmenak ditu. Naturan agertzeko era Estratutan. Osaera anitzeko zementuak eta igeltsua; oro har, karetsuak edo buztintsuak izaten dira. Ehundura Igeltsu-kristal handiak, ale meheko zementuz elkartuak. Natura Zientziak – DBH 1 Itzuli aurkibidera