1 TEMEL EKONOM 1 GR WWW TEMELEKONOMI ORG

1 TEMEL EKONOMİ 1. GİRİŞ WWW. TEMELEKONOMI. ORG Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. GİRİŞ 2 Ekonomi Nedir? Üretim olanakları eğrisi Ekonominin ilgilendiği temel sorular Ekonomi politikasının temel hedefleri Ekonomik sistemler Bir sosyal bilim olarak ekonominin başlangıcı Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 1. Ekonomi Nedir? 3 İnsanlar İhtiyaçlar Mal ve hizmet tüketimi Varsayım Tüketim arttıkça mutluluk artar. Çelişki Sınırlı kaynaklar Sorun Sınırlı kaynaklar nasıl kullanılacak? Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 1. Ekonomi Nedir? 4 Ekonomi, insanların sınırsız tüketim isteklerinin sınırlı (kıt) kaynaklarla en iyi nasıl tatmin edileceğini inceleyen bir sosyal bilim dalıdır. Sınırlı kaynaklar Tercihler Fırsat maliyetleri Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 1. Ekonomi Nedir? 5 Tercihler: Sınırlı kaynaklar Üretimde sınırlı mal ve hizmet Fırsat maliyetleri: En iyi fırsat ( alternatif ) Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 1. Ekonomi Nedir? 6 Köşe Yazısı: Her seçim fedakarlıktır Nasuh Mahruki Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 7 Üretilebilecek maksimum ( en çok ) mal + Hizmet bileşimleri ( kombinasyonları ) = Üretim Olanakları Eğrisi Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 8 Kaynaklar (Üretim Faktörleri) o o o Emek Doğal Kaynaklar Sermaye Emek Sabit Sermaye ü Stoklar ü Finansal sermaye ü o Girişimcilik Doğal Kaynaklar Girişimci Sermaye Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK Üretim

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 9 Üretilen mallar o Sermaye (Yatırım) malları o Tüketim malları Üretim Olanakları Eğrisi Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 10 Artan Fırsat Maliyetleri Kanunu Sermaye Malları Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK Tüketim Malları

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 11 Ekonominin üretim kapasitesinin artışı Daha fazla mal ve hizmet üretilmesi Ekonomik Büyüme Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 2. Üretim Olanakları Eğrisi 12 Ekonomik Büyüme Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 3. Ekonominin İlgilendiği Temel Sorunlar 13 Ne, ne kadar üretilecek? Nasıl üretilecek? o o Sermaye yoğun teknolojiler Emek yoğun teknolojiler Nerede üretilecek? Kimin için üretilecek? o Marjinal verimliliğe göre gelir dağılımı teorisi Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 3. Ekonominin İlgilendiği Temel Sorunlar 14 Gazete Haberi: ‘Kazakistan’a ilk seramik fabrikasını 3 milyon dolara Granist götürdü’ Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 4. Ekonomi Politikasının Temel Hedefleri 15 Etkinlik o İşsizlik sorunu Adil Gelir Dağılımı Büyüme İstikrar o o Üretim Fiyatlar (Enflasyon) İç ve Dış Borçlanmadan Kaçınmak Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 4. Ekonomi Politikasının Temel Hedefleri 16 Gazete Haberi: ‘Türkiye 10 yılı heba etti’ Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 4. Ekonomi Politikasının Temel Hedefleri 17 Gazete Haberi: ‘Mirasyedi borçla iflah olmaz’ Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 4. Ekonomi Politikasının Temel Hedefleri 18 Köşe Yazısı: ‘IMF borcu ödendi, peki diğer borçlar ne durumda’ Şükrü Kızılot Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 5. Ekonomik Sistemler 19 Gelenekçi sistem Kapitalist sistem o o o Özel mülkiyet Piyasa mekanizması Merkeziyetçi olmayan karar alma yapısı Sosyalist sistem o o Devlet mülkiyeti Merkezi planlama Merkeziyetçi karar alma yapısı Maddi, manevi teşvikler Karma ekonomik sistem Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 5. Ekonomik Sistemler 20 ‘Kapitalizm çöküyor: Oyunun Kuralı’ ‘Zavallı kuşlar’ Ege Cansen Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 6. Bir Sosyal Bilim Olarak Ekonominin Başlangıcı 21 “Oikia” “Nomos” “Oikonomia” Ev Kural Ev yönetimi Sanayi Devrimi Adam Smith o o Ekonominin kurucusu "Ulusların Zenginliği" kitabı Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 7. Bazı Temel Kavramlar 22 İhtiyaç: Gereksinim İstek: Elde etme arzusu Tüketim: İnsanların ihtiyaç veya isteklerini karşılamak amacıyla mal ve hizmetleri satın alıp kullanmaları Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

1. 7. Bazı Temel Kavramlar 23 Mallar Ara Mallar Nihai Mallar Tüketim Malları Sermaye Malları Dayanıklı Tüketim Malları Sabit Sermaye Malları Dayanıksız Tüketim Malları Stoklar (Stoktaki Mallar) Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

Referanslar 24 Kitaplar o o o o Arıkan, Rauf, Ekonomi, Tutibay Yayınları, 2003. Bocutoğlu, Ersan, Metin Berber ve Kenan Çelik, Genel İktisada Giriş, Derya Kitabevi (Trabzon), 2003. Büyük Larousse (Cilt 11), Milliyet, 1992. Dinler, Zeynel, İktisada Giriş, Ekin, 2002. Eggert, Jim, What is Economics? , William Kaufman, 1987. Parasız, İlker, İktisada Giriş, Ezgi, 2000. Samuelson, Paul A. Ve William D. Nordhaus, Economics, MC-Graw-Hill, 1995. Ünlüönen, Kurban ve Ahmet Tayfun, Ekonomi, Nobel, 2005. Gazete köşe yazıları Cansen, Ege, “Kapitalizm çöküyor”, Hürriyet, 17 Temmuz 2002. (s. 22) Cansen, Ege, “Zavallı kuşlar”, Hürriyet, 22 Şubat 1997. (s. 24) Kızılot, Şükrü, ‘ IMF borcu ödendi, peki diğer borçlar ne durumda’ Hürriyet 15 Mayıs 2013 Mahruki, Nasuh, “Her seçim fedakarlıktır”, Hürriyet, 12 Kasım 2000. (s. 5) Gazete haberleri (kupürleri) o o o “Mirasyedi borçla iflah olmaz”, (Nuriye Akman, Sabah, 8 Nisan 2001). (s. 18) “Kazakistan’a ilk seramik fabrikasını 3 milyon dolara Granist götürdü”, (Hürriyet, 21 Mart 2010) “Türkiye 10 yılı heba etti”, (Sabah, 30 Temmuz 2001). (s. 17) Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

25 Teşekkürler! Sorularınız? Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK