1 LETIIM TANIMI NEMI ZELLKLER LETM TANIMI nsann

1. İLETIŞIM, TANIMI, ÖNEMI, ÖZELLİKLERİ

İLETİŞİM - TANIMI İnsanın varoluşsal amaçlarından biri sosyalleşmektir. Sosyal bir varlık olan insan toplumsal gerekliliklerden biri olan iletişim kurmaya ihtiyaç duyar. İletişim ise içerisinde bir çok parametrenin yer aldığı (ifade, duygu, anlam vb. ) çok boyutlu ve oldukça karmaşık bir süreci temsil etmektedir. Aynı zamanda birden fazla bilim dalını hem doğrudan hem de dolaylı olarak ilgilendiriyor olması nedeniyle tek bir tanımı bulunmamaktadır. Her disiplin kendi bakış açısı ile konuyu ele almış ve bu doğrultuda temeli aynı, dalları farklı olan tanımlar yapmıştır.

İLETİŞİM - TANIMI İletişim kelimesinin kökenine baktığımızca, Fransızca communiquer "bilgi veya yazıyı birine iletmek, paylaşmak" fiilin sonuna eklenen +tion ekiyle türetilen bir kelime olduğu bilinmektedir. Genel olarak tanımlara bakılacak olduğunda ise; Dewey’e göre iletişim; bir toplumda bireyin varlığını sürdürmesi için insan davranışlarının doğal yoludur. Cüceloğlu ise iletişimi, insanların günlük yaşamdaki sorunlarını çözümlemek için kullandıkları düşünce alışverişi olarak tanımlamaktadır.

İLETİŞİM - TANIMI Açıkgöz ise iletişimi matematiksel bir formül gibi düşünerek İletişim= İleten + İletilen olarak tanımlamıştır. Dökme’ in tanımına göre iletişim bilgiyi üretme, aktarma ve anlamlandırma sürecidir. Türk Dil Kurumu tarafından iletişim tanımı ise Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon şeklinde yapılmaktadır.

İLETİŞİM - TANIMI İletişim, düşünce ve duyguların, bireyler, toplumsal kümeler, toplumlar arası söz, el ve kol hareketi, yazı, görüntü gibi kanallar aracılığı ile değiş-tokuş edilmesini sağlayan toplumsal bir etkileşim sürecidir. İletişim bir bilgi alışverişidir. Duygu, Düşünce veya bilgilerin çeşitli yollarla başkalarına aktarılmasıdır. Bir iletinin karşılıklı olarak paylaşılması süreci olan iletişim bir paylaşımı ve süreci içermektedir. İletişim karşılıklı olarak hem konuşma hem dinleme olanakları sağlayan bir ortamda en az iki kişi arasında anlamın koordine edildiği bir süreçtir.

İLETİŞİM - TANIMI Yapılan tanımlar sayıca çok arttırılabilir. Ancak öz hiçbir tanımda değişmemektedir. Tanımların da genel içeriğine baktığımızda iletişimin gerçekleşebilmesi için en az iki kişi gerekmektedir. Tek taraflı olması durumunda bu iletişim değil enformasyon olur. Tanımlardan da anlaşılacağı gibi iletişimin tek ve genel geçer bir tanımının olması çok mümkün değildir. Aynı zamanda hiçbir tanım doğru ya da yanlış olduğunu öne sürmek mümkün değildir. Çünkü yapılan tanımlar, o tanımı yapan kişinin ilgi alanına ve tanımı yapma amacına göre farklılık göstermektedir.

İLETİŞİM - TANIMI Yapılan tanımlardan harekete geçerek iletişime geniş bir tanım yapacak olduğumuzda; İletişim; İnsanların hayatında, bilgi, duygu ve düşüncelerinin karşı tarafa aktarılması amacıyla sözel, yazılı ya da sözel olmayan tekniklerden faydalanılarak belirlenen bir hedefe ulaşmak için, bilgi duygu ve düşüncelerin karşı taraf ile paylaşımını içeren dinamik bir etkileşim içerisinde bulunma sürecidir.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişim sosyal bir varlık olan insanın vazgeçilmez özelliklerinden biridir. Sosyal olmanın gerekliliklerinden en önemlisi doğru iletişim kurma becerisidir. Bu nedenle iletişim insanların yaşamını önemli derecede etkilemektedir. İnsanlardaki iletişim becerilerinin gelişmiş olması sağlıklı, huzurlu ve mutlu yaşam sürmeleri ile doğru orantılıdır. İletişim kişiler arası duygu ve düşünce alışverişine dayanan kültürel bir süreçtir ve insanın varoluşundan bu yana yaşamını anlamlı kılan ve vazgeçilmez bir olgudur.

İLETİŞİM - ÖNEMİ Bireyin iletişim becerileri çok erken yaşlarda gelişmeye başlar. Yapılan çalışmalarda henüz anne karnında olan bebeklerin annesinin sesine, dinletilen müziğe tepkiler verdiğine işaret etmektedir. Bebeğin dünyaya gelmesinden sonra ise bebeklerle olan ilk iletişimler, onların ağlamalarına ve çıkardıkları seslere anlam yüklememiz ve onun da bu anlamlar paralelinde isteklerine devam etmesiyle başlar.

İLETİŞİM - ÖNEMİ Normal gelişimsel sürecini tamamlayan insanlar yaşamlarını devamlı olarak çevresi ile etkileşim içerisinde sürdürür. Bu süreç bireyin dünyaya gelmesi ile başlar ve yaşamının sonuna kadar devam eder. Bireylerin etkili iletişim kurma konusundaki yetenekleri yaşamdan doyum elde etme düzeylerini etkiler. Bu konuda yetenekli olan bireyler çevrelerindeki kişilerle iletişimi başlatma, sürdürme ve sonlandırma konusunda başarılıdır ve çevreleri ile sağlıklı bir şekilde iletişim kurarlar.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İnsan toplumsal ve kültürel bir varlıktır. Buradan yola çıkılarak iletişim - Ortak olan bilgilerin paylaşımı, - Yeni bilgilerin oluşturulması, - Yeni bireylerin yeni bilgilerle yetişmesi, - Toplum içerisinde bireylerin rolünün tanımlanması ve öğrenilmesi, - Kişinin kendini ve düşüncelerini karşı tarafa aktarabilmesi açılarından önemlidir.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişim sürecinin en önemli noktası gerçekleştirilen bilgi alışverişinin karşılıklı olarak iki yönlü şekilde gerçekleştirilmesi gerektiğidir. Çünkü iletişim yalnızca tek taraflı olarak bilgiyi karşı tarafa aktarmayı içermez. Aynı zamanda aktarılan bilgiye ilişkin karşı taraftan geri dönüt almayı içeren bir işleyişin olması gerekmektedir. İletişim sürecinde esas olan etkiye tepki bulmaktır. Karşıdan tepki bulunamaması, her iki tarafın da süreç içerisinde aktif olmaması halinde iletişim gerçekleşmiş sayılmaz.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişim olmadan toplum haline gelmek mümkün değildir. Bunun sebebi ise birlikte yaşama alışkanlığı ile beraber değerlendirildiğinde toplumsallaşma bireyin çevresindekilerle iletişim kurma gereksinimini de doğal bir biçimde ortaya koymasıdır. İnsan iletişimin temel özelliği, yarattığı dilin kendi duygu ve düşüncelerini deneyimlerini biçimlendirmesi ve ona dolaylı yaşantılar kazandırmasıdır.

İLETİŞİM - ÖNEMİ Aynı zamanda toplumsal bir sorunun çözümü için de bireylerin düşünce alışverişinde bulunmaları yani iletişime geçmeleri gerekmektedir. Bu şekilde de toplumsal yaşam daha düzenli ve anlamlı hale gelmektedir. Toplum içerisindeki bireylerin toplum içerisinde yaşanan sorunu insani bir şekilde çözebilmeleri ve sorunun büyüyerek çatışma haline gelmemesi için konuşma ve tartışma gibi iletişim içeren becerilere sahip olmaları gerekir.

İLETİŞİM - ÖNEMİ Kişiler arası iletişim insanlar için çok önemlidir. Çünkü diğer insanlarla hiç iletişim kurmayan bir insan düşünülemez. Bir iletişimin ise kişiler arası iletişim sayılabilmesi için gerekli olan 3 ölçüt bulunmaktadır. Bu ölçütlere bakacak olduğumuzda; - Temas kurmak: İletişimin kurulabilmesi için öncelikle bir temasın gerçekleşmesi gerekir. Bu temas iki insan, iki hayvan, iki makine ya da bu üç varlığın ikili kombinasyonları arasında olmalıdır. - Mesaj: Temas kurulan varlıklar arasında karşılıklı olarak mesaj alışverişi gerçekleşmelidir. - Nitelik: Varlıklar arasında alınıp verilen mesajlar sözel ya da sözel olmayan nitelikte olmalıdır.

İLETİŞİM - ÖNEMİ Yapılan araştırmalarda iletişimin hiç olmaması durumunun kötü iletişimden daha olumsuz sonuçlara yol açtığı ortaya konulmaktadır. Aynı zamanda insanların duygularını, düşüncelerini, ne hissettiklerini, nasıl hissettiklerini başkalarına aktarmaya, sahip oldukları bilgileri başkaları ile paylaşmaya, başkalarının sahip olduğu bilgiye ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle iletişim toplumun var olması ve devamlılığı için önem taşımaktadır.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişimin önemi hem iş hem aile hem arkadaş ortamlarında karşımıza çıkmaktadır. Bireyler iletişim yöntemleri ile isteklerini, ihtiyaçlarını, sorunlarını, birbirlerine iletebilirler. İletişim olmadan insanların birbirleriyle anlaşabilmeleri ve bir arada yaşayabilmeleri mümkün değildir. Doğru bir şekilde iletişim kuramayan insanlar sosyal hayatta ciddi sıkıntı yaşarlar. Aynı zamanda iletişim kurma yöntemlerini bilen ancak duygu ve düşüncelerini doğru yer ve zamanda diğer bireylere aktarmada problemler yaşayan bireyler sağlam dostluklar kurmakta zorlanırlar.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İnsanlar yalnızken bile iletişim halindedirler. Yalnızken bile vücut dillerini kullanırlar ya da kendileri iletişim kurarlar. İnsan kendisi iletişim kurarken iç muhasebesini yapar, kendi davranışlarını sorgular, duygu ve düşüncelerini değerlendirir. Aynı zamanda kişinin var oluş tarzı iletişim tarzı arasında ilişki vardır ve kişinin kurduğu iletişimin niteliği nasıl birey olacağını ve diğer insanlarla nasıl iletişim kuracağını belirlemektedir.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişim kurarken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar vardır. İletişim kurarken öncelikle göz kontağı kurmak çok önemlidir. İletişim kurulurken her iki tarafın da mesaj üzerine odaklanması gerekir ve yine her iki tarafın jest ve mimiklerini, vücut dillerini aktif olarak kullanması sağlıklı iletişiminin kurulmasında önem taşımaktadır. İletişimde emir kipinin kullanılması ve mesajın yönlendirme içermesi olumsuz bir sonuç doğurabilir. Konuşmadan önce ne söylenileceğini düşünmek ve dikkatli dinlemek de iletişimin olmazsa olmazlarındandır.

İLETİŞİM - ÖNEMİ İletişimin temel ve vazgeçilemez özellikleri vardır. Bunlar, - İletişim sadece konuşmak değildir. Bir çok farklı paradigmayı içerisinde barındırır. - İletişim ifade berraklığı gerektirir. Yalın olmalı ev verilmek istenilen mesaj kolay anlaşılır olmalıdır. - İletişimde başlangıç çok ve ilk dakikalar çok önemlidir. Çünkü ana duygu karşı tarafa o ilk başta gitmektedir. - İletişim yalnızca bir bilgi alışverişi değil karşılıklı olarak birbirini anlamaya yönelik gerçekleştirilen bir diyalogdur.

İLETİŞİM - ÖNEMİ - İletişim karşılıklı olarak çift yönlü gerçekleştirilir. - İletişim geri alınamayacak bir süreçtir ve tekrarlanamaz. - İletişim karşıdaki ile birlikte yapılır ve bir etkileşim içerir. - İletişim çoklu faktörleri içerisine alan bir bütündür. - iyi bir dinleyici olmak etkili iletişimin olmazsa olmazıdır. - İletişim öğrenilen bir beceridir. - Kişiler birbirlerinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anladıklarında etkili iletişim gerçekleşir.

Kaynakça Akoğuz, M. 2002. İletişim Becerilerinin Geliştirilmesinde Yaratıcı Dramanın Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara Dökmen, Ü. 1998. İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık. İstanbul. Temiz, G. (2014). Anne Çocuk İletişim Becerileri Eğitiminin Çocukların Duyguları Tanıma Ve İfade Etme Becerilerine Etkisi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi. Konya. Basit, O. (2017). Çocuktan Anneye Yaklaşımıyla Uygulanan İletişim Eğitiminin Anne Çocuk İletişimine Etkisinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi. Ankara. Doğan, S. (2019). Problem Çözme Becerileri ve Akıllı Telefon Bağımlılığı Belirtilerinin Ebeveyn Çocuk İletişimi Üzerindeki Etkisi. Beykent Üniversitesi. İstanbul. Arabacı, N. (2011). Anne-baba-çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı’nın (ABÇİDA) Geliştirilmesi ve Anne-baba-çocuk İletişiminin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Gazi Üniversitesi. Ankara. Dere Çiftçi, H. (2014). İletişim ve Temel Kavramlar. Her Yönü ile Okul Öncesi Eğitim – Etkili İletişim. Ed. : Prof. Dr. F. Abide Güngör Aytar. Hedef Cs. Basın Yayın. Ankara. Bütün Ayhan, A. , Beyazıt, U. (2017). İletişimle İlgili Temel Kavramlar. Çocuk ve İletişim. Ed. : Neriman Aral. Vize Yayıncılık, Ankara Tayfun, R. (2007). Etkili iletişim ve beden dili. Nobel Basım Evi. Ankara.