1 ELEMENTLER VE SEMBOLLER 1 ELEMENT VE SEMBOLLER

1 -ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ

1 -ELEMENT VE SEMBOLLERİ Elementi oluşturmak için aynı tip atomlar bir araya gelir. Bir elementin bütün atomları birbiriyle aynı iken, farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır. Örneğin demir elementini oluşturan atomlar birbiriyle aynı iken, bakır elementini oluşturan atomlardan farklıdır.

Bazı elementleri oluşturan birimler atomlardır. Bazı elementlerin birimleri ise aynı atomların oluşturduğu moleküllerdir.

Doğada canlı cansız her madde elementten oluşmaktadır. Bazı elementlerin adlarını besinlerimizden veya kullandığımız malzemelerden dolayı sıkça duyarız. Fakat bunların element olup olmadıklarını herhalde hiç düşünmemişizdir. Şimdi günlük hayatta karşılaştığımız yaygın elementler, bu elementlerin tanecik yapı modellerini ve kullanım alanlarını inceleyelim.

CIVA Diş dolgusunun yapımı dahil birçok alanda cıva elementi kullanılır.

Evlerimizde kullandığımız termometrelerin içinde yer alan sıvıda da cıva elementi kullanılır.

BAKIR Mutfakta kullandığımız eşyalarımızın bir kısmı, bazı süs eşyalarımız, bazı inşaat malzemeleri bakır elementinden yapılmıştır.

NİKEL Arabaların çeşitli kaplamalarında, Musluk kaplamalarında nikel elementi kullanılır.

Nikel elementi başka hangi alanlarda kullanılıyor olabilir?

Altın ve gümüş elementleri süs eşyası dışında nerelerde karşımıza çıkar?

ALTIN Kuyumculuk, diş hekimliği , para yapımında, iletken yapımında kullanılır

GÜMÜŞ Fotoğrafçılıkta İyi iletken olduğu için tel yapımında kullanılır.

Yediğimiz besinler de elementlerden oluşmaktadır.

İYOT Deniz ürünlerinde ve Sofra tuzunda bol miktarda bulunur. Sofra tuzunda ve balıkta bulunan iyot elementinin taneciklerinin aynı olduğunu söyleyebilir miyiz?

ÇİNKO Mutfak eşyalarında ve Pillerde çinko elementi kullanılmaktadır.

Aynı element çok farklı alanlarda karşımıza çıkabilir. Örneğin; marul, pekmez gibi besinlerimizde vücudumuzda dolaşan kanda bazı inşaat malzemeleri ile demir parmaklıklarda DEMİR elementi bulunur,

Bilinen elementlerin sayısı arttıkça bilim insanları bu elementleri numaralandırma ihtiyacı hissetmişlerdir. 1’den 20’ye kadar numaralandırılmış elementler ve bu elementlerin kullanım alanlarına ve kullanım alanlarına bakalım.

Daha öncede belirttiğimiz gibi doğadaki canlı cansız her şey elementlerden meydana gelmiştir. Doğada bilinen yaklaşık 100 element olmasına rağmen bu elementler birbirleriyle birleşerek dünyayı ve canlıları oluşturur. Şimdi de elementlerin vücudumuzu ve yeryüzünü oluşturma oranlarına göz atalım. .

Canlı Vücudunu Oluşturan Element Çeşitleri ve Bunların Oranları : • Oksijen→%65 • Karbon→%18 • Hidrojen→%10 • Potasyum→%0, 35 • Sodyum→%0, 15 • Azot→%3 • Kalsiyum→%2 • Fosfor→%1, 1 • Kükürt→%0, 25

Yeryüzünde Bulunan Elementlerin Oranları : • Oksijen → % 46, 6 • Silisyum → % 27, 7 • Alüminyum → % 8, 1 • Demir → % 5, 0 • Kalsiyum → % 3, 6 • Sodyum → % 2, 8 • Potasyum → % 2, 6 • Magnezyum → % 2, 1

Vücudumuz ve yeryüzü karşılaştırılamayacak kadar farklı özellikler sahiptir. Oysa ikisi de hemen aynı elementlerden oluşmaktadır. Örneğin oksijen elementi insan vücudunun ve yeryüzünün büyük bir kısmını oluşturur. Ayrıca kalsiyum, magnezyum, demir, potasyum ve daha birçok element vücudumuzu ve yeryüzünü oluşturan ortak elementlerdir.

Elementlerin Adlandırması Bilim insanları elementlerin Latince adlarının yerine bu adların ilk harflerini tercih etmişler ve bu harfler elementlerin sembolü olarak kullanılmıştır. İlk harfleri aynı olan elementler olduğunda da element adının ilk iki harfi tercih edilmiştir. İki harfle belirtme durumunda da ilk harf büyük, ikinci harf küçük yazılmıştır.

Örneğin; hidrojen elementinin Latince adı ‘Hydrogenes’ olduğu için sembolü ‘H’, helyum elementinin Latince adı ‘Helios’ve sembolü ‘He’ şeklindedir. Fosfor elementinin Latince adı ‘Phosphoros’ oduğu için bu element ‘P’ ile gösterilmektedir.

İlk 20 elementin numarası, adı ve sembolü

Elementler sembollerle gösterilir, fakat sembollerden o elementin atomik yapıda mı yoksa moleküler yapıda mı olduğunu anlayamayız. Moleküler yapıda olan elementlerde, moleküllerin kaç atomdan oluştuğunun belirtilmesi için formüller kullanılır.

Örneğin; hidrojen, oksijen, iyot gibi elementlerin molekülleri iki atomludur. Bu sebeple çizelgede gördüğümüz gibi hidrojen elementinin sembolü ‘H’, formülü ‘H 2’ olarak gösterilir. Demir, bakır gibi elementler moleküler halde bulunmadığı için formülleri yoktur.

Bileşikler formüllerle ifade edilmektedir. Örneğin; bir bileşik olan su, H 2 O formülü ile gösterilirken suyu oluşturan hidrojen elementi H sembolü ile, oksijen elementi de O sembolü ile gösterilir. Formülleri verilen Na. Cl, CO 2, HCl, HI gibi bileşikler hangi elementlerden oluşmuştur? Bu elementlerin sembolleri nedir? Na. Cl CO 2 HCl HI