1 Asetet fikse dhe t paprekshme Ndrtesat pajisjet
- Slides: 36
1 Asetet fikse dhe të paprekshme
Ndërtesat, pajisjet dhe toka, Burimet natyrore dhe Asetet e paprekshme Ndërtesat, pajisjet dhe toka Përcaktimi i kostos Zhvlerësimi Shpenzimet përgjatë jetëgjatësisë së tyre Nxjerrja jashtë përdorimit e aseteve Burimet natyrore Harxhimi Asetet e paprekshme Kontabiliteti i aseteve të paprekshme Kostoja e hulumtimit dhe zhvillimit Amortizimi Prezantimi i Pasyrave dhe Analizat Prezantimi Analiza
Përcaktimi i kostos së Tokave dhe ndërtesave Toka Përfshihen të gjitha shpenzimet përgatitjen e tokës për shfrytëzim. Zakonisht përfshihen: (1) Çmimi i furnizimit; (2) Shpenzimet përcjellëse siq janë bartja dhe taksat; (3) Pagesat për ndërmjetësim; (4) Shpenzimet për gradim, mbushje pastrim; (5) Supozimin për shpenzimet e çdo lloj barre, hipotekat, apo pengesat në pronë.
Përcaktimi i kostos së Tokave dhe ndërtesave Përmirësimi i tokës Përfshin të gjitha shpenzimet e nevojshme për ta avncuar përdorimin e tokës nga ana e ndërmarrjes për nevojat që ajo pretendon ta përdor. Shembuj janë hapja e rrugëve të nevojshme, parkingje, rrethoja, rregullimi i dukjes dhe ujërat nëntokësore apo korridore (minierat). Jetëgjatësia e kufizuar e përdorimit. (Zhvlerësohet) shpenzimet kostoja e përmirësimeve tokës hynë zgjatjen e jetëgjatësisë së tyre të dobishme.
Përcaktimi i kostos së Tokave dhe ndërtesave Ndërtesat Përfshihen të gjitha shpenzimet rreth ndërtimit të objekteve. Shpenzimet e furnizimit: Çmimi i furnizimit, shpenzimet përcjellëse të pronësisë, bartjes, tatimet dhe taksat si dhe shpenzimet e ndërmjetësimit. Rimodelimi dhe zëvendësimi ose riparimi i kulmit, kateve, instalimeve electrike dhe të ujit, fasadave, etj. Shpenzimet e konstruktimit: Çmimi i kontraktuar plus pagesat për arkitekturë, taksat dhe tatimet
Përcaktimi i kostos së Tokave dhe ndërtesave Pajisjet Përfshihen të gjitha shpenzimet e furnizimit dhe të përgatitjes së pajisje për shfruytëzim: Çmimi furnizues, Taksat, dogana dhe tatimet, Shpenzimet manipulative, Sigurimi i pajisjeve gjatë transportit, Instalimi dhe rregullimi ose përshtatja dhe Shpenzimet bartjes dhe regjistrimit.
Natyra e aseteve fikse Asetet fikse janë asete afatgjata apo relativisht të përhershme. Asetet fikse janë asete të prekshme sepse ato ekzistojnë fizikisht. Ato janë në pronësi dhe të shfrytëzuara nga biznesi dhe nuk mbahen për shitje.
Klasifikimi i kostos A është artikulli i blerë afat gjatë? Po Jo A shfrytëzohet aseti për qëllime prodhimi? Po Aset fiks Shpenzim Jo Investim
Kosto e tokës • • Çmimi i blerjes Kostoja e porositjes Shpenzimet e transferit Komisioni i ndërmetësuesit Përmirësimi i tokës Lejet nga qeveria Kostoja e përpunimit Taksat në pronë Toka nuk zhvlerësohet.
Ndërtesat dhe pajisjet Çmimi blerës Kostot e instalimit Pagesat arkitektonike Kostot e transportit Kostot e lejeve Kostot e gërmimit dhe ndërtimit
Kosto e ndërtesave Çmimi blerës Kosto e përvetësimit Të gjitha shpenzimet e nevojshme përgatitjen e asetit për shfrytëzimin e menduar
Kostot e përvetësimit që përjashtohen: § § Vandalizmat Gabimet në instalim Vjedhjet e pasiguruara Dëmet gjatë ç’paketimit dhe instalimit § Gjobat për shkak të mos marrjes së lejes nga qeveria.
Shembull 1: • • • Kompania A është një prodhues kompjuterësh. Ka blerë një pajisje më 31 dhjetor e cila do të përdoret për prodhim. Fatura nga pala shitëse i përmban artikujt në vijim: Çmimin shitës Transportimi Çmimi i vendosjes Çmimi i trajnimit të punëtorëve për prodhim Kontrata 1 vjeçare për shërbime të mirëmbajtjes TOTALI 195, 000 150, 000 € 20, 000 8, 000 5, 000 12, 000 Përveç kësaj, kompania A i ka paguar edhe elektricistit 200 € për të instaluar një prizë të re elektrike për makinën. Megjithatë, kompania A ka vendosur që ta ndërrojë vendin e makinës pasi që elektricisti ka filluar punën, kështu që ka pasur një kosto shtesë prej 50 € për ta riparuar një vrimë të panevojshme që është shpuar në mur.
Shembull 1:
Shembull 1:
Blerja e aseteve fikse me para “Global Consulting” ka blerë një pirunor përdorim në aktivitetin e saj të shitjes me shumicë. Kompania për këtë ka paguar € 12, 000 në para. Kryej regjistrimet e nevojshme për këtë blerje. Pajisja, pirunori. . . 12, 000 Paraja. . . 12, 000 Blerja e pirunorit për € 12, 000.
Blerja e sseteve përmes huazimit të parasë “Global Consulting” ka blerë një pirunor përdorim gjatë shitjes me shumicë. Kompania ka paguar € 12, 000 për këtë pirunor. Çfarë regjistrimesh janë të nevojshme nëse kompania paguan € 3, 000 në para dhe pjesën tjetër prej € 9, 000 e huazon? Pirunori. . . Paraja. . . Huaja bankare. . . . 12, 000 3, 000 9, 000 Blerja e pirunorit për € 12, 000; paguar € 3, 000 në para dhe marrja e një huaje prej € 9, 000 nga Bp. B-ja.
Blerja në shportë Blerja e dy më shumë aseteve të siguruara së bashku me një çmim të vetëm. Mënyrë e alokimit të çmimit të blerjes në shportë për secilin aset të siguruar bazuar në vlerën respektive të tregut
Blerja në shportë Kur dy apo më tepër asete sigurohen me një çmim të vetëm, çmimet janë të alokuara sipas metodës së “vlerës relative reale të tregut”. Në këtë shembull, “Global Consulting” ka blerë tokë dhe një ndërtesë të re me kosto totale prej € 200, 000. Asetet VRT Toka € 87. 500 Ndërtesa 162. 500 Totali € 250. 000 % e vl. totale 35% 65 100 % Toka. . . . Ndërtesa. . . Kosto 0. 35 x € 200, 000 = 0. 65 x € 200, 000 = 70, 000 130, 000 € 70. 000 130, 000 € 200, 000 Paraja.
Asetet e siguruara nga vetë-ndërtimi Asetet e vetë-ndërtuara ò Regjistrohen si shpenzime ò Përfshijnë të gjitha shpenzimet që rrjedhin me rastin e ndërtimit të asetit dhe aftësimin e tij për shfrytëzim të paramenduar siç janë: ò Materiali i shfrytëzuar për ndërtimin e asetit ò Puna gjatë ndërtimit ò Energjia elektrike, sigurimi, pagat e mbikëqyrjes etj.
Asetet e siguruara nga vetë-ndërtimi Kompania ka vendosur të ndërtojë një qendër trajnimi në tokën e saj. Kostoja e materialit është 556. 000 €, kostoja totale e punës 220. 000 €, shpenzimet indirekte të kompanisë 119. 000 €. Gjatë kësaj kohe kompania ka qenë e detyruar të marrë një kredi bankare për të cilën ka paguar interesin vjetor prej 55. 000 €. Çfarë janë regjistrimet? dd mm Ndërtesa 950. 000 00 Kredia bankare 950. 000 00 Vetëndërtimi i ndërtesës
Burimet natyrore Kosto totale, duke përfshirë eksplorimin dhe zhvillimin, është ngarkuar të boshatiset (zbrazet) gjatë tërë periudhës përfituese. E nxjerrur nga mjediset natyrale dhe e raportuar si kosto minus zbrazja e akumuluar. Shembull: nafta, thëngjilli, ari
Boshatisja (zbrazja) e burimeve natyrore Boshatisja kalkulohet duke shfrytëzuar metodën për njësi të produktit. Shkalla e boshatisjes për njësi kalkulohet si vijon: Kosto – Vlera e mbetur Njësitë totale të kapacitetit
Asetet e paprekshme Zakonisht ofrojnë të drejtë apo priviliegje ekskluzive Asete jo rrjedhëse pa substancë fizike Asetet e paprekshme Jetëzgjatja zakonisht është vështirë të përcaktohet Zakonisht sigurohet për shfrytëzim operacional
Kontabiliteti i aseteve të paprekshme Regjistrohet sipas kostos ekuivalente të parasë rrjedhëse, duke përfshirë çmimin blerës, taksat ligjore dhe taksa tjera. • • Patentat E drejta e autorit Kontrata mbi lizingut Franshiza Licencat Goodwill Emri tregtar
Kontabiliteti i aseteve të paprekshme • Zakonisht amortizohen më shpejt se jetëzgjatja e tyre ekonomike apo juridike. • Shfrytëzohet metoda lineare. • Kostot e hulumtimit dhe zhvillimit normalisht konsiderohen shpenzime të shkaktuara.
Çfarë janë Asetet e pa prekshme? Të drejta dhe privilegje: ü afat gjatë ü që nuk janë për rishitje ü nuk kanë substancë fizike ü zakonisht u ofrohen pronarëve me përparësi konkurruese ndaj firmave tjera Amortizimi ü Shpërndarje periodike e shpenzimeve të aseteve të pa prekshme. ü Konceptualisht, njëjtë si zhvlerësimi. ü Asetet e pa prekshme përgjithësisht shfrytëzojnë metodën lineare të amortizimit.
Defino secilin nga këto asete të pa prekshme Patenta Një e drejtë përjashtimisht e mbrojtur me ligj, si e drejtë e vetme që ka autori i një shpikje, racionalizimi, rinovimi vepre etj. Zakonisht kjo e drejtë është vetëm në pronësi të autorëve deri në një periudhë kohe që përcaktohet me ligj ( 15, 17 vite etj. ). Franshiza (e drejtë ekskluzive) Person që ka të drejtën si i vetëm për të tregtuar mall apo shërbime të firmës që ia jep këtë të drejtë. Ofrohet për një zonë apo hapësirë përkatëse dhe për një periudhë kohore të rishikueshme. Licenca (leja) Emri i licencave rrjedh nga fjala latine “licensia” që d. t. th. e drejta për diçka. Licenca paraqet të drejtën e shfrytëzuesit të patentit të huaj të mbrojtur nën kushtet e caktuara. Për kontabilitetin financiar kjo nënkuptohet si kompensimi për fitimin e një të drejte të tillë.
Patenta Shembull: Supozojmë se kompania ka blerë, duke paguar me para në dorë një patentë prodhimi nga një shpikës. Kostoja e blerjes së patentës që përbëhet nga çmimi i blerjes dhe shpenzimet tjera të mundshme, supozohet të jetë 28. 000 €. Patenta. . . . 28. 000 Paraja. . . . 28. 000
Licenca • Shembull: Ndërmarrja për prodhimin e këpucëve e ka paguar shumën prej 100. 000 € një firme të njohur të huaj, në emër të licencës për prodhimin e llojit të njohur të këpucëve sportive me kushtet që janë rregulluar me kontratë. • Licenca. . . . 100. 000 Paraja. . . 100. 000
E drejta e autorit • E drejta e autorit – përfaqësohet nga një ligj që synon të mbrojë punën e një artisti, shkencëtari, shkrimtari etj. nga kopjimi apo riprodhimi i veprës së tyre nga persona të tjerë. Idetë kryesore të çdo artisti të materializuar në pikturë, disk, novele, roman, kasetë etj. lindin të drejtën e autorit në mënyrë automatike pa pasur nevojë që të bëhet ndonjë regjistrim paraprak ligjor të tyre siç veprohet me rastin e markës apo patentës. Për njësinë e biznesit, e drejta e autorit do të paraqesë vlerën e blerjes së një të drejte nga autori i saj, psh të drejtën e botimit të një romani, të prodhimit të një disku muzikor etj.
Goodwill (Emri i mirë) l Një aset i pa prekshëm që ekziston kur biznesi vlerëson asetet e tij më tepër se vlera e tregut, zakonisht me rastin e: w Lokacionit strategjik w Reputacionit w Raporteve të mira me konsumatorin w Faktorëve të ngjashëm l Ose kur çmimi i blerjes tejkalon vlerën fer të tregut të neto aseteve të blera.
Goodwill Lajmёrohet kur njё kompani blenë njё kompani tjetёr Vetёm goodwill I blerё ёshtё aset i paprekshёm Shuma me tё cilёn çmimi shitёs tejkalon vlerёn reale tё tregut nё asetit tё siguruar
Shembull: Goodwill Standard Benz ka blerë Ardi Corp. për € 1, 200, 000. Në momentin e blerjes Standard regjistron sipas vlerës së tregut asetet dhe detyrimet e saj: Inventari Asetet operative afat gjata Asetet tjera Detyrimet Gjithsej neto asetet € 750, 000 220, 000 25, 000 (18, 000) € 977, 000
Shembull: Goodwill Standard Benz ka blerë Ardi Corporation për € 1, 200, 000. Kryej regjistrimet në ditar në librat Standard Benz. Inventari. . . . . 750, 000 Asetet operative afat gjata. . 220, 000 Asetet tjeras. . . . 25, 000 Goodwill. . . . . 223, 000 Detyrimet. . . . 18, 000 Paraja. . . . . 1, 200, 000 Blerja e Ardi Corp. për € 1, 200, 000.
Fundi i ligjëratës 1
- Asetet
- Asetet fikse
- Njesite hyrse dhe dalse
- Shpenzimet fikse dhe variabile
- Kosto oportune shembuj
- Kosto direkte
- Elementet baze te nje rrjeti kompjuterik
- Paisje dalese te kompjuterit
- Pajisjet hyrese
- Muzika dhe procesi i te menduarit dhe te mesuarit
- Folja ne kohen e pakryer
- Difaz fikse
- Diadinamik
- Kosto fikse
- Ekonomia e shkalles
- Zhvlersimi i aseteve
- Cfare jane asetet
- Lakorja e ofertes
- Rryma alternative dhe gjeneratori
- Forca centrifugale ne automjet
- Instituti per demokraci dhe ndermjetesim
- Ne jemi cfare hame projekt
- Ceshte stresi
- Konkurenca e plote
- Teorit
- Syprina dhe vellimi i prizmit
- Periudha midis dy luftrave boterore
- Konsumi dhe kursimi
- Paraja dhe banka
- Biti dhe bajti
- Politika monetare dhe fiskale
- Syprina e qarkut te rrethit
- Kompjuteri dhe pjeset e tij
- Ndermarresi
- Disa nga armiqte kryesore te shendetit
- Rruazoret dhe jo rruazoret projekt
- Parafjalet ne rasa